Gedichten
(1981)–Willem van Hildegaersberch–
Auteursrechtelijk beschermdGa naar margenoot+XIX. Van MerGa naar voetnoot1.Waerom souden wy trueren yet?
Sint God die werlt werden liet,
Sone was sy nye soe wel te vreden.
Die paeus die leeft by goeden reden
5[regelnummer]
Om te dienen onsen Heer;
Exempel ende gherechte leer
Doetet volck in duechden leven;
Omdat sy goede exempel gheven,
Die mitten paeus gaen te rade,
10[regelnummer]
Soe en tretter nyemant buten pade,
Wy en menen al gherechticheit.
Heb ic meer niet gheseit,
Soe is een woort daer an vergheten.
Die byden paeus sijn gheseten,
15[regelnummer]
Cardinael ende legaet,
Si leven al in goeder staet
Sonder nijt ende ghierichede;
Bisscopen ende prelaten mede
Sijn gherechtich, waermen coomt:
20[regelnummer]
Mer is woort dat luttel vroomt!
Die Heilighe Kerck heeft ander kinder,
Beyde meerder ende minder,Ga naar margenoot+
Als abten ende rijcke monicken,
Prochypapen ende canonicken,
25[regelnummer]
Die alle schinen gheestelijck;
Want daer en isser gheen soe rijck,
Si en hadden liever meer dan min;
Doch si en gheren gheen ghewin
Vorder dan hem toe behoert.
30[regelnummer]
Isser Mer niet in twoert,
Soe doele ic seker in mijn dichten.
Die den luden nu verlichten
Mit absolucien tontbinden,
Nader waerheit die wy vinden,
35[regelnummer]
Sy sijn op reden al ghestelt:
Sy en absolveren niet om tghelt,
Noch oeck deken, noch provisoer,
Si segghen elck man te voer,
Si en willen gheen onrechte miede.
40[regelnummer]
Nader waerheit die ic bediede
Soe moghen si gherechtich sijn ghenoemt:
Mer is woort dat luttel vroemt!
Die keyser ende sijn hoghe man
Die hebben oec ghenomen an
45[regelnummer]
Tswaert der gherechticheit te voren,
| |
[pagina 41]
| |
Ga naar margenoot+Ende in doechden soe te roeren,
Dats die werlt si verhoecht.
Nu die keyser mint die doecht,
Nu doen die coninghen oec alzoe.
50[regelnummer]
Hy mach mit rechte wesen vroe,
Die hem mitten goede verzelt:
Mer is woert dat mi versnelt!
Als ic die zulke prisen waen,
Constmen meerre wel verstaen,
55[regelnummer]
Ick soude noch dichten ende vinden,
Hoe sy hem te gader bynden,
Keyser, coninghen in eendracht,
Om te crighen sulke macht,
Dat sy die straten maken vry.
60[regelnummer]
Eendrachteliken, sonder twy,
Menen si pays entaer toe vrede,
Als ghi wel siet in kerstenhede,
Hoe deen den anderen nu spaert.
Ghiericheit is onwaert
65[regelnummer]
Ende versmaet in allen dinghen,
Omdat keyser ende coninghen
Sterken trecht al dair si moghen;
Des gheliken doen hertoghen
Entie graven in hoer lant,
70[regelnummer]
Soe dat si alle werden bekant
Gherechtich, schamel ende milde.
Ic waen een yghelijc wel wilde,
Dat die ghierighe waer verdoempt:
Mer is woirt dat luttel vroempt!
75[regelnummer]
Onder alle dese hoghe heren
Leeft oock ridderscap in eren
Elkerlijc na sijnre macht.
Si sijn in doechden soe bedacht,
Dat sy gherechtichede minnen.
80[regelnummer]
Al mochtmer noch soe veel an winnen,
Mit ghelde en canmense ghemieden;
Si sijn ghenadich horen lieden,
Soe dat wy nyemant horen claghen.
Tmach den volke wel behaghen,
85[regelnummer]
Dat reden is dus zere vercoren
Onder theerscap wel gheboren,
Dat elck sijn recht by reden hout.
Oeck vintmen theerscap menichfout
Tot ridders oerden oeck ghewijt,
90[regelnummer]
Die jongheers heten inder tijt:
Si gaen oec mede den selven ganc.
An horen raet, in horen banc,Ga naar margenoot+
Is ghiericheit ghedreven off.
Wy moghen Gode wel gheven loff,
95[regelnummer]
Die ons dese gracie heeft ghesent:
Waerre Mer niet soe wel bekent!
Ic soudse noch veel hogher prisen
Die trecht regieren ende wisen:
Baeliuwen, schouten ende scepen,
100[regelnummer]
Die sijn in doechden soe begrepen,
Dat sy niet dan recht en doen.
Men biet den armen sulke soen
Voer misdaet, die hem is gheschiet,
Dat hi hem wel ghenoeghen lyet,
105[regelnummer]
Al had hi min van sijnre blaem.
Onrecht heeft soe wreden naem,
Waermen comt ter werlt wijt,
Datmen mit ghelde gheen respijt
In onrecht can ghecrighen.
110[regelnummer]
Nu moeten al die schalken zwighen,
Die hem dickent hebben beroemt:
Mer is woert dat luttel vroemt!
Die huusman staet oeck op sijn hoede,
Om wel te leven als die vroede
115[regelnummer]
Min noch meer in sinen daghen
Als sijn overouders plaghen;
Hine wil bailiu noch scepen wesen,
Daer menich man by is gheresen;
Hy wilt den heren laten wouden,
120[regelnummer]
Dat sy trecht by reden houden,
Ende gheen onrecht en laten doghen,
Dair hem twair off comt voer oghen.
Die coopman die is oeck gheneghen
In sinen comanscap te dreghen
125[regelnummer]
Rechte mate ende anders niet;
Ja ende neen is hoer bediet
Die hem mit comanscap gheneren.
Sonder hoghen ofte meerren
Wort nu comanscap bescheiden;
130[regelnummer]
Meerre volcht mi sonder beiden,
Om te straffen dat ic make;
Oft Meerre mient dus felle wrake,
Ic moet mi hoeden veel te meer.
Een zeeman die nu vaert ter zee
135[regelnummer]
Om visch off om ander neer,
Gherechticheit is al hoer gheer;
Sy en nemen niet in hoer partie
| |
[pagina 42]
| |
Ga naar margenoot+Boeven offte schalkernye.
Die zeeman leeft der avonturen,
140[regelnummer]
Hy en dede niet om gheen besuren
Anders dan hi selve gaert.
Off elkerlijc hem wel bewaert,
Als ic u hier te voren telle,
Soe en dienter nyemant om die helle,
145[regelnummer]
Daer Lucifer in is verdoempt:
Mer is woert dat luttel vroemt!
Goede heren, goede papen,
Goede ridderen ende knapen,
Die sijn ghenoechlijc mede te hoven,
150[regelnummer]
Mer vrouwen gaen hem al te boven
Te prisen in gherechter doecht.
Als die heren sijn onthoecht
Op horen landen fel ende wreet,
Die vrouwen sijn altoes bereet
155[regelnummer]
Horen volck te staen in staden,
Ende heymelic den heer te raden
Off openbaer der meenten best.
Gaetmen oest off gaetmen west,
Men vint den vrouwen goedertieren,
160[regelnummer]
Want si en willen niet regieren
Datten heren is bevolen.
Hoe mach Kerstenheit dan dolen,
Oft wel te punten is beheert?
Heb ic Mer niet gheleert,
165[regelnummer]
Soe is mijn dichten luttel waert;
Ende die waerheit niet en spaert,
Die sel altoes den vrouwen prisen,
Ende ymmer doecht ende eer bewisen,
Want si sijn van hogher waerde.
170[regelnummer]
Men vint in vrouwen gheen hoveerde,
Daer ondoecht uut can gheleken;
Vrouwen souden node sprekenGa naar margenoot+
Dat horen manne waer contraer;
Si leven al in rechten vaer,
175[regelnummer]
Openbaer ende stille,
Om te doen hoers mans wille,
Dair sy moghen dach ende nacht.
Al hadden die vrouwen wel die macht,
Sy en willen gheen onminne maken;
180[regelnummer]
Eer si onpunteliken spraken,
Si zweghen liever seven daghe:
Aldus en comter ghene plaghe,
Diemen witen mach den vrouwen.
Sy leven die de werlt bouwen
185[regelnummer]
Mit ghenoechten alte male,
Als een die wandert inden dale,
Daer die Meye staet ghebloemt:
Mer is woort dat luttel vroomt!
Hoe comt Meerre dus te werke
190[regelnummer]
Onder pape ende clercke
Ende onder grote heren machtich?
Is daer yemant soe voerdachtich,
Die my ontbint ende overspelt,
Hoe Meerre crijcht dus groet ghewelt,
195[regelnummer]
Dat mense dicht bi goeden luden?
Hoert, ic sel u twaer beduden:
Meerre maect een weynich dat,
Waer Mer an is, hem brect al wat;
Doch die goede is sonder Meerre.
200[regelnummer]
Wijsten mi, hi woent noch verre,
Die Mer en heeft noch dat en ghien;
Mar God is sonder dat alleen;
Wil hi ons helpen ende raden,
So en can ons Mer noch dat ghescaden.
|
|