Oehoehoe I. Hoe een kleine kafferjongen page bij den koning werd

[p. VI]

Voorrede.

Voordat ik een verhaal van de Kaffers begin, moet ik u toch wel eens vertellen waar ze wonen, en hoe ze er uitzien. Welnu, neem dan maar eens de kaart van Afrika en kijk eens naar het onderste puntje. Op den eenen hoek ligt Kaapstad, op den anderen Port Elisabeth. Een beetje noordelijker vindt ge Natal, en in de omstreken van Natal wonen de Kaffers. Er zijn verscheidene Kaffervolken, maar van de zoogenaamde Zoeloe-Kaffers is ons het meeste bekend en daarom heb ik dit volk uitgekozen om u van te vertellen.

Tegenwoordig behoort geheel Zoeloe-land aan de Engelschen. In 1887 is er nog een groote oorlog geweest en toen hebben ze er het laatste stukje van ingepalmd. Koning Dinizoeloe, die dat niets prettig vond en het de Engelschen erg lastig maakte, werd met twee van zijn opperhoofden gevangen genomen en naar het eiland St. Helena gebracht, waar hij, geloof ik, nog woont en waar hij wel nooit vandaan kan komen.

Dit was de laatste Zoeloe-Koning. Tegenwoordig regeert de gouverneur van Natal in Zoeloe-land, en de Zoeloe's beginnen al geheel andere menschen te worden dan vroeger, toen ze de blanke menschen bijna nog niet kenden.

Omdat ze nu al zooveel gewoonten van de Europeanen hebben overgenomen, zou het lang zoo aardig niet zijn als ik van de tegenwoordige Zoeloe's ging vertellen, daarom speelt dit verhaal ongeveer in 1850, toen de zwart-achtige Zoeloe's nog bijna altijd naakt rondliepen. Alleen op koudere dagen droegen zij

[p. VII]

een mantel of ‘karos’ van dierenvellen, die ze kunstig aan elkâar hadden genaaid, door er gaatjes in te prikken en ze met pezen aan elkaar te verbinden. De mannen droegen een kleedingstuk, waarvan de voorste slip ‘Isinene’ en de achterste ‘Oemacha’ heette. Beide slippen of panden werden door een lederen riem om de lendenen saamgehouden. Ze bestonden uit strooken behaarde dierenvellen, of ook wel uit de gekrulde staarten van wilde katten. Deze laatsten werden vooral in den oorlog gedragen.

Ook de vrouwen en meisjes droegen leeren schortjes, waarop allerlei schitterende kralen genaaid waren. De vrouwen hadden daarenboven nog meestal een halve koeienhuid om het middel geslagen, die tot op de knieën af hing.

Ofschoon ze zich tegenwoordig een beetje meer aankleeden, geloof ik toch dat ze in hunne hutten nog wel ditzelfde ouderwetsche kostuum zullen gebruiken. In elk geval hebben de mannen nog hun kunstigen haarring op het hoofd, dien ge zeker op enkele prentjes wel zult opmerken. Zoo'n ring op het hoofd te maken, - dat is een heel werk. Maar de Kaffers hebben altijd veel tijd en dus kappen zij elkaar heel geduldig. Om den ring te maken, wordt eerst bijna het geheele hoofd kaal geschoren met een ‘assegaai’ of werpspies. Alleen rondom de kruin blijft een smalle krans van haren staan, en die worden met behulp van fijne pezen tot een vasten ring samengevlochten. Daar wordt dan een mengsel van gom en houtskool over gegoten, en als dat is opgedroogd, wordt het geheele kunstwerk met vet gepolijst. Dat is wel een langdurig werkje, maar het behoeft dan ook niet elken dag gedaan te worden. De Kaffer loopt er net zoolang mee rond, tot het haar flink aangroeit en de ring zich al hooger en hooger opheft op zijn hoofd.

[p. VIII]

Jonge mannen en jonge meisjes dragen hun wollig zwart haar gewoonlijk heel eenvoudig. Alleen bij feesten steken zij er wel eens pennen van stekelvarkens in, of allerlei soorten van veeren.

Maar zoodra een meisje getrouwd is, krijgt ze ook een prachtig kapsel, waar ze erg trotsch op is. Dan wordt al haar haar afgeschoren, behalve een enkele lok op de kruin van het hoofd; en die lok wordt dan met vet en roode aarde stijf gemaakt, zoodat het wel een soort van handvat gelijkt, waaraan men de vrouw zou kunnen optillen.

Zooals ik reeds zei, zijn de Kaffers zwart van kleur, maar het is niet zulk dof zwart als bij de Afrikaansche negers. Er ligt een roodachtig waas over, alsof de helder roode kleur van het bloed door de zwarte huid heen schemert.

Ze zijn echter niet allen gelijk van kleur, maar dat roodachtig zwart vinden zij zelf het mooiste. Als ze van natuur dien tint niet hebben, dan wrijven zij zich trouw in met roode klei en vet. Hoe meer ze glimmen, hoe mooier ze zichzelf vinden!

De kinderen zijn bijna heelemaal blank als ze geboren worden, maar worden langzamerhand donkerder.

Tot hun zesde jaar loopen ze heelemaal naakt en hebben ze een heerlijk leven. Maar daar zult ge meer van hooren in het verhaal van den kleinen Oehoehoe.

Ik hoop dat ge de geschiedenis zóó mooi vindt, dat ge er nog wel meer van zult willen weten, want er is heel wat te vertellen van Oehoehoe, dat verzeker ik u!

Welnu, als dit boek uit is, dan ga ik er nog een schrijven over wat er verder met hem gebeurde. Vindt ge dat goed? Ja? Nu, dan roep ik u allen toe ‘Tot weerziens!’

N. van Hichtum.