Byvoeghsel tot den Christelijcken jongelingh
(1647)–Frans Esausz. den Heussen–
Auteursrechtvrij
[pagina 164]
| |
Te singen na de wijse van den 33. Psalm:
| |
[pagina 165]
| |
 daden 't saem,
Nu en oock voor desen,
Goedighlijck bewesen,
Aen ons Vaderlandt,
Tegen de vyanden,
Die hy maeckt ter schanden,
Door sijn stercke handt.
Wy hebben, Ouden ende Iongen,
Voor henen sijnen lof vermeldt,
En vreughde-sangen hem gesongen,
Doe hy in Duyns het Spaensch geweldt
In de Zee gingh plempen,
Gantsch en al verdempen,
Wonderlick voorwaer!
Daermen onser velen
Grooten roof sagh deelen
Nu voor seven jaer.
| |
[pagina 166]
| |
Maer in 't verloop van dese jaren,
Al heeft mijn pen hier stil gestaen,
Heeft Godt geen zegen willen sparen
Maer heeft by ons seer groot gedaen:
Siet de tijdt-History
Meldt'et tot sijn glory
Overvloedigh stof,
Om met hert en monden
Vrolick te verkonden
Godes grooten lof.
Hy heeft in 't jaer van een-en-veertigh
Ons toegevoeght het Genn'per Huys,
Een stercke Vestingh vele weerdigh:
Te voren ons een stadigh kruys,
Schade, schrick, en schroomen,
Maeckt'et op de stroomen,
Maes, en Gelder-landt:
Nu is't ons een segen,
En het maeckt verlegen
Staegh onsen vyandt.
Ga naar margenoot+Daer na liet ons de Heer toevallen
Dat Wijdt-beroemde Zas van Gent,
Seer diep van Gracht, en hoogh van Wallen,
Met vele Schanssen daer omtrent:
Om van daer te treden
Na de beste Steden
Die den Vyandt heeft:
Hulst eens op te scherpen,
En van daer Antwerpen,
't Welck ons de Heer geeft!
Ia, als wy vijf-en-veertigh schreven,
En even sestien hondert jaer:
| |
[pagina 167]
| |
Hoe heeft Godt verder heyl gegeven,
't Was voor de Werelt wonderbaer:
't Scheen men sou niet winnen,
Al te laet beginnen,
Den Somer verliep,
't Was alree' October,
In den Herfst-tijt sober,
Doorgaens nat en diep.
Men dacht, wat sou de Prins nu maken
Hy kan te meer van 't jaer niet doen,
Hy mach den optocht vry wel staeken,
En senden 't volck in guarnisoen:
Dies niet tegenstaende
Wort zijn Hoogheyt gaende,
Als hy open sagh;
Over vijf Rivieren
Saghmen 't Leger swieren,
Haest hy voor Hulst lagh.
Heel onversiens hy doe verraste
Den Vyandt, dien hy haest verjoegh,
Die Stadt hy vresselick aentaste,
Tot dats' in kort met hem verdroegh:
Iuyst in dertigh dagen,
Na sijn welbehagen,
Won hy dat Iuweel:
Dertigh noch daer buyten,
Schanssen en Reduyten,
Kreegh hy tot sijn deel.
Daer sagen wy het werck des Heeren
Voor onse oogen afgemaelt,
't Moet eeuwigh blincken t'sijner eeren,
En daerom dient'et hier verhaelt:
Weder, windt, en tijden
Hielpen mede strijden,
| |
[pagina 168]
| |
Tegen haren loop:
D'Herfst geleeck een Lente
Rontom 's Legers tente
Boven alle hoop.
't Was of de Sonne wierd' geboden
Als aen den Hemel stil te staen;
Ia, of de Heer en Godt der Goden
't Saysoen des tijdts te rugg' liet gaen,
Wederhieldt den regen,
Drooghde op de wegen,
Gaf zuyd-ooste windt;
Soete Somer-dagen,
Na ons welbehagen,
Hy daer als vast bindt.
Noch gaf de Heere boven desen
Den Vyandt een vertsaeght gemoet,
Dat hy verliet uyt schrick en vreesen
De Schanssen, en gantsch onderhoet,
Eermen 't ons toeleyde,
Ons de Stadt toeseyde:
En aen d'ander kant,
Al was d'Oorloogh bloedigh,
Ons Krijghs-volck was moedigh:
Godt deed haer bystant.
Wie soude dan dien Heer niet loven,
Die soo voor ons gestreden heeft?
Ia, eeuwigh lof zy Godt hier boven,
Die ons soo grooten segen geeft:
Herten wilt ontspringen, Tongen wilt nu singen,
Tot des Hooghsten eer;
Wilt u gantsche leven
Heel en al begeven
Na sijn Woordt en Leer.
| |
[pagina 169]
| |
Den besten Krijghs-man is de Heere:
Iehova is sijn eygen Naem;
Hy strijdt met ons oock voor sijn eere,
Hy maeckt ons tot den Krijgh bequaem
Die met hem beginnen
Sullen overwinnen:
Groot is hy van raedt;
En noch daer beneven,
Sooder staet geschreven,
Machtigh oock van daedt.
Wy hebben Hulst niet ingenomen
Door ons sweert en onse macht:
Maer 't is van hooger handt gekomen
Dat dese daedt is uytgewracht:
Godes arm seer krachtigh,
Sijne handt almachtigh,
Voerde daer den strijt:
't Licht sijn aenschijns goedigh
Gaf verwinningh spoedigh
In soo korten tijt.
Niet ons, niet ons, maer uwen Name,
O groote God! Zy al de eer:
Geef ons dat wy recht en bequame
V lof verbreyden meer en meer!
Ghy hebt, uyt genaden,
Groote wonder-daden
Onder ons gedaen,
Soo dat ons Vyanden,
Tot haer schaemt en schanden,
Stom en verbaest staen.
Hier souden wy een eynde maken,
Docht eerst dient noch een woort geseyt:
Men handelt nu van sware saken,
Van dingen van een groot bescheyt:
| |
[pagina 170]
| |
Van een Pays en Vrede,
In des Oorlooghs stede,
Met onsen Vyandt;
Ia oock van gelijcken
In de Christen-rijcken
Door al 't gantsche landt.
Maer, lieve doch, wat salmen wenschen?
't Is waer de vreed' is nut en soet;
Houdt vre'e, seyt Godt, met alle menschen:
Doch hier is 't datmen toesien moet,
Datmen in Verbonden
Stelle vaste gronden,
Tot des Hooghsten eer;
Datmen vast behoude
Onse duer-betrouwde
Recht, Waerheydt, en Leer.
't Is een bedenckelicke saecke
Met onsen Vyandt in te slaen,
Een Vrede-bondt met hem te maecken;
Wy weten, hoe 't ons pleegh te gaen,
Wel tot onse schade:
Slaet dan hier wel gade
Wie de vreed' aenbijndt?
En hoe datse soecken
Ons maer te vercloecken,
Of 't schoon anders schijnt.
De drijvers zijn de Paus van Roomen,
Spanjaert en Keyser handt aen handt:
Haer doen staet seker wel te schroomen,
Bysonder voor ons Vaderlandt:
Datse vrede drijven,
Is maer om te stijven
Haren swacken Throon,
| |
[pagina 171]
| |
Die aen allen zijden
Onder voet wil glijden,
Met Scepter en Kroon.
En wy zijn ketters en rebellen
By onse vyanden geacht,
Waer aen den Paus, en sijn gesellen,
Geen woordt noch eedt wil geven kracht:
Niet meer alsmen dwasen,
Die uytsinnigh rasen,
't Geen men haer toeseydt,
Alsse quaet doen souden,
Schuldigh is te houden,
Soo 't Pausdom uytleydt.
Soo eens rebelle ondersaten
Tegen haer Vorst in wapen staen,
En hy belooft tot harer baten
Met haer een vrede aen te gaen;
En sy leggen weder
Haere wapens neder,
Op sijn woordt en eedt:
Soos' in 't Pausdom spreecken,
Mach dien Vorst dat breecken,
En wreecken sijn leedt.
In sulcken graed, ô Batavieren!
Wordt ghy in Spanjen oock gestelt,
En in soodaniger manieren
Is daer u Vonnis oock gevelt:
Laetse dat eerst breecken,
Paus en Koningh spreecken
Datmen de'e seer quaet,
Doemen ons te sweerde
Swaerlick condemneerde
In den Spaenschen Raedt.
| |
[pagina 172]
| |
Laet Paus en Koning oock belijden
De liberteyt van onsen Staet,
Die Spanjen nu, en t'allen tijden,
Ons vry en vranck besitten laet:
Sonder simuleren,
Sonder pretenderen,
Over eenigh recht
Datse meenen souden
Over ons te houden;
Soo waer de baen slecht.
Dan soud'et vry al vele naken,
En geven ons een beter moedt,
Om tot een vrede te geraken,
Op eenen welgestelden voet:
Maer, ô Heer der Heeren!
Laet ons tot u keeren,
V voorsienigheyt
Over alle dingen
Heeft oock sonderlingen
Hier in al 't beleydt.
Ghy hebt de herten van de Grooten
In uwe handen en gewelt:
Regeertse soo, dat niet besloten
En worde, dat tot nadeel gelt,
Of van uwe eere,
Of van uwe leere,
Of van 't Vaderlandt;
Wilt ons doch bevryen
Voor bedriegeryen
Van onsen Vyandt.
Vergeef ons, Heere, onse sonden:
Dat wy met u in vrede staen,
Dan sal het ons tot allen stonden,
't Zy hoe 't oock staet, niet qualick gaen:
| |
[pagina 173]
| |
't Mach dan Oorloogh blijven,
Vrede mach beklijven,
Soo het u behaeght:
Als wy u behagen,
Ghy sult sorge dragen,
Dat het wel beslaeght.
Sijn Hoogheyt is nu weer te velde,
Met Ruyters en Soldaten kloeck,
Hy leyt niet verre van de Schelde:
't Schijnt, om te doen een nieuw versoeck
Op des Vyandts steden.
Waer hy heen sal treden
Is ons onbekent:
Heer, gaet voor hem henen,
Wilt hem heyl verleenen,
V hulp hem toesendt.
Dan sullen wy u weder prijsen:
Ons hert en lippen zijn bereydt,
Om danckbaerheydt u te bewijsen,
V roem wert dan noch meer verbreydt:
Rijmen salmen prenten,
Musijck-Instrumenten
Spelen tot u eer;
Alle onse leden
Sullen wy besteden
Tot u dienst, ô Heer!
Den 1 Augusti, 1646. |
|
