| |
1587.
Commissarissen.
Mer Christoffels Dassonville, heere van Haulteville, over den gouverneur van Vlaenderen. |
George de Montmorency, heere van Croisilles, upperjaghere van Vlaenderen. |
Adriaen Noyelles, heere van Croix. |
Mer Anthonis de Hauroult, rudder, heere van Helfault. |
Schepenen van der Kuere. |
Schepenen van Ghedeele. |
|
Joncheer Geeraert de Blasere. |
Joncheer Philips Triest, heere van Auweghem. |
Joncheer Franchois van Wijchuus. |
|
|
Joncheer Geeraert Oosterlinc. |
Heindric Zoete. |
Joncheer Jan de Vos. |
Joncheer Jacques Taccoen. |
Andries van der Sare. |
Joncheer Ghiselbrecht Cortewille. |
Mer Adriaen Meganck. |
|
Joncheer Jan de Stoppeleere. |
Joncheer Gillis van der Meere. |
Quintin van de Velde. |
Joncheer Jooris Damas, over hem joncheer Robbert Hellin. |
Jan de Backere. |
|
Jan Jooris. |
Joncheer Joos van der Eede. |
Jacques Mast. |
Mer Cornelis de Brune. |
Jooris van Overwale. |
Jacques Delval. |
Jacques Dierkins. |
Gillis Brecht. |
Thomaes Dhooghe. |
Joncheer Thomaes van Royen. |
|
Anthonis van der Schaghen. |
|
| |
| |
Ontfanghers.
Jan Damman, bouchoudere. |
Mer Cornelis Dhertoghe. |
Philips de Bisscop. |
In de maent Meye in dit voornoemde jaer ende schependomme en cesseerde noch niet de groote onredelicke ende excessive dierte van den coorne ende grane, maer dierde 't zelve voor de handt.
's Zondaechs den vijen Juny passeerde hier door dese stede van Ghendt, naer den noene, de leghere van Co. Majt. ontrent tot xxxviij vendelen, commende ter Keyserpoorte inne ende ter Waelpoorten ute naer Brugghe, ende 's avonts, ontrent den x uren, quam binnen deser stede de hertoghe van Parma, gouverneur ende capiteyn generael, ende logierde in 't hof van Ste. Baefs, alwaer hy van heere ende wet den willecomme ende eerbiedinghe gheboden was. Ende des anderdaeghs 's morghens, zoo hy in Ste. Janskeercke misse ghehoort hadde, sat hy te peerde ende ontrent den vii uren reet hy naer Brugghe met een cornette ruyteren ende een cornette carabyners. Alle de ruyteren van den zelven leghere waren door een ander quartier ghepasseert. Den viijen Juny passeerden hier noch deure met veendels ende troupen veel crijchsvolck, zoo wel ruyteren als voetvolck, marcherende in diligentien al naer den leghere; zoo oock dede de gheheele weke duere, ende met dat de hertoghe zeer corts uut Brugghe vertrocken was, zoo beleyde hy 't casteel ende de stede van Sluys. De nombre ende ghetal van allerande ammonitie ende victualgie waghens, die hier duer dese stede passeerden naer den leghere ende oock covoypeerden, en waren niet om schryven, groot getal van sluypschepen
| |
| |
ende bootghesellen, vele ammonitie van oorloghe ende grof gheschut, ende alle andere ghereetschepe totter belegheringhe dienende.
Den xxien Juny in dit jaer, wesende zondach ontrent den thien uren voor den noene, eene Judith Valeke, weduwe van Joos Burrick, Janne van der Beken, fs Jans, ende Betken Burricx, 's zelfs Judiths dochtere, van oudde van ontrent veerthien jaren, vermoordden eene vrauwe ghenaempt Margriete Verrekens, weduwe van haren lesten man Gillis Penneman, ten huyse van Judith voorseyt in den Calckoven over de Minnemeerschbrugghe die de zelve Margriete aldaer ontboden hadden, op welcke moort zy noch tot twee stonden uutgheweest hadden. Dese moort was zeer leelick ghedaen: alzoo de vrauwe in eenen zetel zat, track het jonck meyssen dezelve over rugghe; Judith ende Jannc vielender op, ende Judith stack haer eenen douck in den mondt, ende het jonck dochterken haelde haer haestelick eenen yseren hamere die daertoe op eene veynstere bereet lach, ende het smeet de voornoemde vrauwe daermede met fortsen den cop inne, slaende daer over diversche slaghen, ende naer dat zy de voorseide vrauwe alzoo moordadelick vermoort hadden, zy onteleeden de zelve van lynen ende wullen, gheheel naect, ende leyden de zelve in een lijs die aldaer lach tot 's anderdaeghs 's morghens, ende doen maecte Judith eenen put in den lochtinck van den zelven huuse ende leydde de doode vermoorde vrauwe daer inne; zy vulden den put ende deckten doen wel subtylick met groene russchen, ende hadden daer op gheplant eenen lauwerierboom.
Item, des maendaechs 's avonts zoo deur sekeren brief op
| |
| |
Judith de suspitie viel, zoo wiert de zelve ghevanghen met de voornoemde Janne van der Beke, ende des dysendaeghs 's morghens naer onderzouck was het doode lichaem aldaer ghevonden, ende 't voorseide dochterken wiert oock alsdoen ghevanghen, ende naer den noene waren zy ter scherper tortuure ghebrocht.
Item 's vrindaeghs den xxvjen Juny waren zy alle drye by laste van Schepenen van de Kuere op de Vrindachmaerct verbrant ende ter Muyden ghehanghen, elck aen eenen stake.
Item, den xxviijen July in dit voornoemde jaer galt noch een taerwen broodt van acht ponden vier scellingen grooten, ende een rogghen broodt iij schellingen iiij grooten; men heeft van zulck eene lanckdurighe dierte van coorne ende grane ghehoort noch ghelesen; de zack taerwen heeft ghegolden vijf pondt, vijf schellingen, drye penningen grooten, ende ten hadde gheweest dat Godt de heere door zyne goddelijcke ende bermhertighe ghenade daerinne voorsien hadde, deur eene vlote van oosterschen coorne die hier arriveerde, met fortse doorbrekende deur de vyanden, onghetwyfelt zoude den meerderen deel van den volcke van hongher vergaen moeten hebben of sterven.
In dit jaer op den xxiven July zeer vrouch in den morghenstondt, tusschen den een ende twee uren, dede de hertoghe van Parme, gouverneur ende capitain generael van de Con. Majt. beschieten de stadt Sluys, 't welcke duerde zonder cesseren tot ontrent den avondt.
Den vien Ougste, wesende donderdach, quam de stadt Sluys by appointement overe metten hertoghe van Parma, enz., onder de ghehoorsaemheyt van de Con. Majt.; ter welcker causen van blyschepen tusschen xi ende xij uren luudden
| |
| |
alle de clocken van Ghendt totten een uren, ende insghelijcx des avondts van den zessen totten zeven uren.
Den vijen Ougste, 's morghens, passeerden door dese stede van Ghendt groote menichte van waghenen, gheladen met allerande soorten van amonitie ende wapenen, van ruyteren ende voetknechten, ende waren ter zyden derzelver stede naer den legher ghepasseert noch ontrent xx vendelen onder ruyteren ende voetvolck.
Den ixen Ougste, 's zondaechs tusschen den x ende xi uren, quam Zyne Hoocheyt binnen dese stede, gheaccompaigneert met vele ruyteren, ende logierden in 't hof van St. Baefs; de stadtsspeellieden speelden op 't Beelfroot den willecomme, ende myne heeren van de wet deden hem een willecomme in 't Hof van St. Baefs, ende voor den een ure vertrock hy weder uter stadt ende was 't grof gheschut van den Casteele 't zijnder vertrecke al afgheschoten.
Den xixen Augusty passeerden door dese stede, commende uten leghere van over Sluys, wel ontrent xxxvi vendelen soldaten, ende ginghen aen de houten brugghe t' schepe in dertig schepen, om dat zy ten platten lande gheen schade doen en zouden.
Het is te wetene dat ons Godt door zyne genadighe goetheyt zoo schoonen ende overvloedighen ougst van coorne ende alle andere vruchten dit jaer ende schependom heeft verleent; Godt zy lof ende danck in de eeuwichede! Zoo dat de groote ende onredelicke dierte zeer corten cesseerde, ende dat men zeer corten tijt daer naer een mueken taerwe cochte voor iij s. iiij gr., de rogghe, gheerste, bouckeyt, havere, ereweten, boonen ende andere vruchten naer advenandt.
| |
| |
Den xiijen November, naer den noene, quam binnen deser stede de bisschop van Ghendt, die zeer solempnelick met heere ende wet, met vele edelen inneghehaelt wiert; ende den xvjen der zelver maendt was hem het festijn ende bancquet op het stadthuys ghegheven.
Item, alzulcke ghereetschepe als hier binnen dese stede ghemaect ende commen was van allerande ammonitie van oorloghe en zoude men niet wel connen schryven.
Den xvijen Novembris, zeer late 's avonts in den avont, quam binnen deser stede de hertoghe van Parme, enz., van Bruyssele, ende des anderdachs tusschen den acht ende neghen uren vertrack hy naer Brugghe.
Den xxiijen November passeerden door deze stede naer den leghere naer Brugghe acht vendelen Italianen ende Spaengnaerden.
Den ven December passeerden hier over de Hoochpoort nedere ter Brughscherpoorten ute xviij vendelen Italianen ende Spaengnaerden, ende het groot horribel quaet dat dit volck alomme bedreef en ware niet wel om schryven.
Den vjen Decembris, 's avonts, quam Zyne Hoocheyt binnen deser stede ende logierde in 't Princhenhof, ende 's dysendaeghs op Onservrouwendach, ontrent den thien uren, zoo vertrack Zyne voornoemde Hoocheyt naer Antwerpen.
Den ixen December quam binnen deser stede de grave van Egmondt.
Den xen Decembris quamen binnen deser stede de heere van Champaigne, de grave van Hoochstrate ende meer andere princen ende edel personnaigen.
Den xjen dito, voor den noene, zoo passeerden hier noch
| |
| |
deur deser stede ter Brugscherpoorten uut, drye vendelen Walen.
Op den zelven dach, naer den noene, passeerden hier noch ter Brugscherpoorten uut, acht vendelen soldaten, waeronder dat men zeyde te wezene twee veendelen Iersche soldaten.
Den xiven dito, passeerden hier noch viij vendelen Walen.
Den xviijen December, waren achter 't Schepenhuus deser stede uyt haerlieder huysen ghehaelt, drye lichte vrauwen, ende waren op eenen waghen ghesteld met eenen muselare, ende alsoo al spelende ghevoert in 't bordeel ofte gheweeste, Overschelde.
Den xxen ditto, passeerde door dese stede een cornette ruyteren.
Den iiijen Kersdach, passeerden door dese stede xij veendelen Duytschen al naer den zeecant.
Op den xiij avont xvc acht en tachtich quam de hertoghe van Parma binnen deser stede, ende hield zijn hof in 't Princenhof.
Item, in 't begin van de maendt van Lauwe quamen aen 't casteel gearriveert groote nombre van schepen van Antwerpen, wel totten ghetalle van twee hondert met de gonne die hier waren, ende beneden der hauten brugghe was de dam van den Casteele ende de Schelde doorghesteken, daer alle de voorseide schepen deur passeerden, ende laghen al rontomme 't casteel, welcke noynt ghesien en is gheweest.
Den xxijen Lauwe, was het voorschreven doorghestekene gat wederomme toeghepijlt ende ghevult, ende werden al de voorseide schepen het casteel rontomme tot aen de Dampoorte aen de optreckende brugghe, die welcke daer naer
| |
| |
ghemeerdert oft ghewijt wiert, ende trocken alzoo de voorseide schepen lancx de vesten naer de nieuwe Muydepoorte, daer oock een gat ghemaect was daer zy deurpasseerden, ende alzoo voeren zy deur de Lieve naer Brugghe.
Den xxiijen Lauwe, op den noene, was op den Coorenaert ghehanghen binnen deser stede eenen Italiaen, die tusschen Martensmesse en Kersavont 1587 tusschen Meerelbeke ende Munte hadde helpen vermoorden zekeren coopman die zy afnamen, zoo men seyde, wel drye duysent guldens; zy hadden hem ghesleept in eenen bosch, ende lieten hem in synen mantel gheleerst ligghen, ende hadden zijn peert aen eenen boom ghebonden, 't welcke van de wolven gheten was, ende de coopman lach noch gheheel, zoo hy wel zes weken vermoort hadde gheleghen. Te Brugghe wasser noch eenen van syne compaingnie ghehanghen.
Den xxvjen dito, vertrock Zyne Hoocheyt uut deser stede.
Den ven Sporcle was eenen Jan de Wevere om syne menichvuldighe dieveryen, die hy als collecteur van de contributien ghecommitteert hadde, in schepenencamere ghegheesselt op zijn bloot lichaem tot ten bloede, van daer rontomme de vier pylaren ende voorts vijftich jaer ghebannen uten lande ende graefschepe van Vlaenderen.
Den jen Martii, naer den noene tusschen den drye ende vier uren 1588, begonst het zeer te sneeuwene, ende ontrent den vier uren sneeudet zoo zeere dat mer nauwe door en sach, ende het donderde zeer gruwelick om hooren, ende ontrent den vijf uren brande de turre van St. Janskercke boven aen de upperste turrekens van den voorseiden blixeme; maer het wiert terstont met grooter neersticheyt gheblust, ende daer was oock brandt ter zelver tijdt in den
| |
| |
turre van onse Lieve Vrauwenkercke op St. Pieters heerelichede.
Den xviijen Martii quamen binnen deser stede eenighe ambassadeurs van de coninghinne van Ynghelandt ter Bruchscherpoorten inne, omme metten anderen ghedeputeerden van Zyne Hoocheyt te tracteren van payse metten coninck van Spaingnien, ende waren de zelve ghelogiert in 't hof van Wackene, te Poele, aen de Turrepoorte.
Den vijen April, vertrack uut dese stede Zyne Hoocheyt die binnen dese stede gheweest hadde sedert den vijen Martii, 't welck was een volle maendt.
|
|