Memorieboek der stad Ghent van 't jaar 1301 tot 1793. Deel 2

1532.

Commissarissen.

Mer Anthonis van Croy, heere van Sempy.

Mer Charles grave van Lallaing, over mynen heere den grave van der Hoochstrate.

Hughes van Grammez, heere van Wijnghene, over mynen heere van Gaesbeke.

Jacques van Lombyse, heere van Castre.

's Heeren kiesers.	Der stede kiesers.
Roelandt de Baenst.	Lievin Pien.
Meester Reynier de Donckere.	Gillis Danins.
Christoffels de Wintre.	Joos van der Haghen, amman.
Jooris van Crombrugghe.	Christiaen de Cock.
Schepenen van der Kuere.	Schepenen van Ghedeele.
Mer Jan van Saemslacht, ruddere.	Meester Jacob van der Eechaute.
	Jan van Wijchuus.
Jan de Block.	Claeys Damman, f^s Lievins.
Jan de Brune.	Roelant van der Camere.
Lievin Donaes.	Anthonis van den Damme.
Meester Lievin Heyndericx.	Pieter van der Spurt.
Claude Goetghebuer.	Jan van den Kethulle.
Jan Damman, heere van Oomberghe.	Jan Sutterman.
	Joos Seys.
Jan Stuvaert.	Lauwereyns Macharis.
Lievin van Beke.	Willem van der Kenen.

[p. 88]

Jan van Scaverbeke, over hem Willem de Ruddere.	Jacob de Grave.
	Gillis van Loo.
Willem Cochuut.
Rijckaert van Melle, over hem Gillis Baervoet.
Pieter Stalins, f^s Gillis.
Heuverdeken.	Deken van de Weverie.
Jan van der Looven, tapijtsier.	Gillis Stalins, in den Houtbriel.

Item, in dit voornoemde jaer, op eenen Dysendach op Sente Denijs-avont, was t' Sente Baefs eenen groten brant die quam uut eender smesse, daer af dat vele scaden ghesciet van huusen die verberrenden.

[Up den vij November, 's morghens tusschen de vijf ende zes uren zo verbrande te Ghendt een huus in Onze Vrauwestrate, Overschelde, ende naer groote diligentie van watere zo gaf men de gonne die 't hadden helpen blusschen 't overblevene hauts, daermede zy hemlieden in de taverne ghynghen drooghen. Sommighe vrienden van de vrauwe die 't huus toebehoorde niet wetende waer die bevaren was, deden besouck van den ghelde ende juweelen, die zy wel wisten daer te moeten zijn, ghemerct dat men onlanx daer te vooren 't selve daer ghesien hadde; maer men vant er seer lettele dan het doode lichaem van de vrauwe die ghenaemt was Godeliefve, ende was vonden ligghende metten ansichte nederwaerts up wat rijshauts, ende de beenen totten knie waren verberrent. Nu het lichaem ontdect zijnde, zonder iet te segghene so ontboot men heere ende wet, ende daer wiert anschau ghedaen naer costume, dwelcke ghedaen zijnde was 't doode lichaem gheleyt up een beerie ende ghedreghen in 't huus van eenen Joos Cools, up den Reep, daer ghereeschepe was van zusterkins ende van eener kiste

[p. 89]

omme dlichaem inne te legghen, ter presentie van veel volx, dat daer commen was omme te ziene, daer onder andere in 't huus waren Bauwin van Mendonck ende Lievin Cools, ende zylieden ziende dlichaem in de kiste legghen zeyden duer 't guent dat zy an 't lichaem saghen dat men 't zo noch niet graven en saude, want hemlieden dochte dat ze vermoort was. De fame ghynck terstondt al de stede duere ende zy wart noch eens anschaut ende was bevonden dat haer den hals afghesteken was. Deze tydinghe wart gheseyt in de taverne by den Voldershuus, daer sommighe hemlieden droochden, ende een daer inne commende zeyde: ‘Men zecht dat deze vrauwe vermoort es ende den hals afghesteken.’ Daer up dat een Jan van der Meerre, ticheldeckere, sittende in 't zelve ghelaghe, zeyde dat 't selve niet moghelijck en was; want zy was, so hy zeyde, te pulvere verberrent. Dese voornoemde Jan uten zelve gheruchte ende dat hy al schoon ghelt uut gaf, was groote suspitie up hem ghenomen, uut welcke suspitie hy hem selve niet en betraude in de stede te blyvene; maer maecte hem wech ontrent Vastenavont, vluchtende tot Lessene in Henegauwe, daer hy ghevanghen wart, ende naer d'exame ghehauden so kende hy dat hy dese vrauwe up Sente Veerlendach, daer zy in huerlieder lochtynck cruut plucte, hueren hals afghesneden hadde, ende also gheleyt in huer huus met rijshaute overdect ende 't vier daer inne ghesteken hadde, omme also versekert te zyne dat zy verberrenden saude ende dat men so de moort niet bevinden en saude; maer aleer hy 't vier daer inne stack haelde hy met zynen wijfve huer ghelt ende juweelen by nachte t' zynen huuse ende het was op den Versworen Maendach eer hy er 't vier inne stack, ende

[p. 90]

quam 't selve helpen blusschen. Die van Ghendt deden grooten cost omme den voornoemden Jan t' hebben, omme executie over hem te doen; maer omme dat er gheenen onpays zijn en saude tusschen die van Lessene ende die van Ghendt, zo dede vrau Marie, zustere van Carolus onzen keyser, hem bringhen ter stede van Bruussele, ende daer was hy an eenen stack levende verberrent. (Pr. Ar.^B.)

- Den xxiiij^en Meye was by den procureur generael ghejusticiert twee mannepersoonen ende twee vrauwepersoonen van valsche munte te slane ende uut te ghevene; den eenen mannepersoon was levende ghesoden, up de Veerleplaetse, ende den anderen up de selve an een potentie ghehanghen ende beede de vrauwen waren te Mariekercke levende ghedolven. (Pr. Ar.^B.)]

Item, up den xxiiij dach van Aprille, Sente Jooris-avont, zoo vertrac uut Constantinobele de grote turc Soliman, ende quam naer de stad van Weenen in Oosterijcke met zijnder macht uut vele provincien Griecken, Bellegrade in de welke de Turcken haer intreye deden up Sente Jans-Baptistendach, den Turc sterc zijnde ontrent Weenen bet dan viij of ix hondert dusent man, daer hem de keysere Carolus ende coninc Fernando waren bet dan drye hondert dusent kerstenen sterc, die hemlieden jeghens den Turc presenteerden voor Weenen; maer de Turc keerde ende hy vertrac van daer.

['T Carnation als de keysere voor Weenen was:

Cesaris occursu Solimanus exclusus arena est.

In dit jaer quam de Galeye ende was 't Carnation:

Canus Absalons wroetsele, Nabals daet,
Voucht u alle up de Galeye, 't es zo 's keysers raet. (Pr. Ar.^B.)]

[p. 91]

Item, in dit jaer, den xviij^en in Ougste, zoo waren scepenen van beede de bancken al den nacht vergadert, omme eeneghe quaetwilleghe die binnen Ghent waren, omme de dierte van den coorne dat zy 't alle quaet hadden up de berrilegghers, coorencoopers, zijnde die aldoen de dierte in 't lant hielden, also men doe seyde, ende dat te Mechelen ende te Brusele ooc van gelijcken moeyte was up de cooplieden van den coorne, nemaer te Ghent wasser van hueren bedde ghehaelt die van desen de upsetters waren, ende daer warender ten twee reysen vij onthooft tusschen Baelgen voor de poorte van 's Gravensteen, te wetene: Bertelmeeus de Caluwe, Joos de Bardemakere, Jan ende Jacob van der Straten, ghebroeders, ende waren ten drye ueren naer de noene verwijst ende onthooft binnen sonnescyne.

[In dit scependom hadden eenighe quaetwilleghe upset ghenomen van eenighe poorters dezer stede doot te slane, dwelck niet en vulquam; want een van de gonen die mede in den raet was bracht dat ute, die ghenaemt was Jan de Vriese. Deze voornoemde upsetters waren up Ste. Berthelmeeusdach den saterdaech 's nachts ghevanghen, te wetene: Berthelmeus de Caluwe, backere, Joos de Baerdemakere, scrijnwerkere, Jan ende Jacob van der Straten, ghebroeders, en 's maendaechs worden zy ten scepenhuuze brocht ende te drie uren naer noene verwijst, hoewel de vierschare voor den noene ghebannen was, ende worden binnen sonneschyne onthooft; ende 's anderdaechs den xxvij^en Ougste, waren ter zelver cause inneghedaecht Joachem ende Philips de Baerdemakere, ghebroeders, Jan ende Franchois van Canengijs, ghebroeders, Jan van de Putte, gheseyt van Dixmude, Loy Lennoit, Joos de Conynck,

[p. 92]

Marchelis Laureyns ende Jan de Saghere, de welcke was up den xxiiij^en September ghegeesselt, met eender scroode voor de ooghen ende ghebannen vijftich jaer uten lande ende graefschepe van Vlaendren, omme dat hy up eenen mertdach commen was an eenen man, die cooren vercocht, hem vraghende wat hy 't loofde, ende hem ghelooft hebbende, zeyde: ‘Daer saude eer langhe daghen volck commen, die wel maken zullen dat men wel min gheven sal.’ Ende d'ander neghene worden up den zelven dach ghebannen, elc vijftich jaer uten voornoemde graefschepe, ende up den zelven dach dat zy ghebannen waren zo quamen der drie van dese ballynghen buten de Dermontsche poorte, t' Sente Baefs, te wetene: Joachem ende Philips de Baerdemakere ende Lievin van der Stoct, meenende up titele van banne vry te sine, omme alzo binnen derden daghe hemlieden te vinden uut Vlaenderen; maer zy waren's nachts van haerlieder bedde ghehaelt ende ghevanghen ende in 't Sausselet brocht, ende des Vrindaechs was Joachem ende Philips brocht ter scherper exame, ende den ix September wezende maendach, waren zy verwijst van levende lyve ter doodt, ende huerlieder anlech was ghelijck d'ander voorgaende gheinstrueerd, omme dat zy met meer anderen eenen brief ghehandtteeckent hadden eenighe coorecoopers doot te slane, daer uut eene commotie saude hebben moghen spruuten. (Pr. Ar.^B.)]

Item, up den xv Julio, up den dach Divisio Apostolorum, 's achternoens, was Anthonis van Loo, f^s Jans, vleeschauwere, ter justicie brocht, uut causen dat hy zijnder voestere, costerigghe in Sente Jacopshuus, hadde met eenen messe de kele afghesteken, ende met een waghemakers hamere

[p. 93]

doot ghesleghen, ende als hy in de vierschare was hadde zijn sententie dat hy ghesleept zoude zijn op een hurde tot inne Sente Jacopshuus, biddende aldaer vergheffenesse van zijnder mesdaet, ende was also weder in 't casteel brocht ende 's achternoens op de Vrydachmart brocht ende ghestelt op een scavaut voor 't Hoochhuus an eenen staeke ghebonden, ende al levende verbrandt ende weder wechghevoert; dlichaem werd aen eene potentie ghehanghen ende den hamere by hem, buuten de Mudepoorte by den ghalghe.

[Den iij^en Julij waren onthooft twee jonghe knechten, t' samen audt xxxvj jaer, van brandtschatte. (Pr. Ar.^B.)]