Eerste bouck van beschryfvinghe van alle gheschiedenesse (1562-1572)

II
Bevel van Margareta van Parma om, in afwachting van een nieuwe schikking t.o.v. het bestaansrecht van de hervormde eredienst, rustig te blijven en zich te houden aan de medegedeelde voorschriften⁽²⁾.
31 augustus 1566

Men ghebiedt ende laet weten eenen yghelyck, dat myne heeren bailliu ende scepenen deser Casselrie gheadverteert zyn by besloten briefven van mynne Heere, den Prince van Gavere, van Egmont, etc., gouverneur van den landen ende graefscepen van Vlaenderen ende Arthois, hoe dat contentement ghegheven es den edelmannen van den landen van herwaerts overe over zekeren tyt requeste ghepresenteert hebbende de Conincklycke Majesteit ten fynne van te vercryghen abolitie van der inquisitie ende moderatie van den placcaeten angaende den heretycquen, by dat dezelve inquisitie by consent van de Conincklycke Majesteit gheweerdt ende te nieuten ghedaen es ende dat men een ander nieu placcaet maeken zal angaende 't faict van de heresie. Hebbende voorts de voornomde heere by zynne voornomde briefven gheadveert van de jeghenwoordeghe beroerden tyt by maniere van provisie ende tot anderstont by Zynne Majesteyt met advise van den Generaelen Staten van den landen van herwaertsover andersins gheordonneert werdt gheen fortse noch wech van faicten gheoorboort en zal zyne jeghens de gonnen die de predicatiën hanteeren, daerwaerts gaende noch wederkeerende in de plaetsen daer de predicatiën faictelyck ghehouden zyn gheweest, behoudens dat zy daer zullen gaen onghestoct ende onghewapent, zonder eenich oproer oft schandaele te doene ende ooc met conditiën dat zy gheensins en zullen beletten de catholicke religie of d'exercitie van dien, ooc niet misdoen en zullen de kercken noch den dienaeren van dien, nemaer laeten de catholycke allesins lyvelick ghebruucken van huerlieder kercken in derzelver vormen ende manieren zoo 't zy voortyts ghedaen hebben.

Last ende voorts, mynne voorscreven heere den gouverneur in ghevale yemandt hem vervoorderde eenighe fortse ofte zulcke excecrable overwille ende sacrilege te doene in de kercke als onlancx gheschiet es, tzelve by ghewelde te wederstaene ende zulcke violateurs te houden over

(2) RIJKSARCHIEF BRUGGE, zelfde fonds, nr. 3.

[p. 97]

vyanden van den ghemeene welvaert ende ruste. Ende wandt zynne Excellentie mynne heeren van der wet ghelast heeft publicatie te doene van dese ordonnantie van Mevrouwe de hertoghinne van Parme ende Plaisance, gouvernante, etc, soo eyst, dat mynne voorscreven heeren, baillu ende schepenen, lasten ende bevelen eenen yeghlyck dezelve strictelyck te onderhouden ende doen onderhouden, up de penen daerinne begrepen.

Actum in Camere, den laetsten in Augusti 1566.