Zuinig op en zuinig met
‘Ook wie niet gelooft dat de nationale soevereiniteit sacrosanct is, dient haar - en het ermee verbonden vetorecht - te koesteren: niet als doel, maar als troef bij onderhandelingen. En dat geldt nog sterker voor kleine landen dan voor grote, want kleine landen hebben per definitie minder troeven in het spel dan grote. Met andere woorden: Nederland moet zuinig zijn met zijn vetorecht.’
Dit schreef ik op 9 april, en ik sta er nog helemaal achter. Maar toch klopt er iets niet. Als we het vetorecht moeten koesteren, moeten we er niet zuinig mee zijn - dat wil zeggen: er spaarzaam mee omgaan - maar er zuinig op zijn, dat wil zeggen: het in waarde houden, er niet klakkeloos afstand van doen.
Andere taaleigenaardigheden van de laatste tijd:
‘En hij kan iemand inspireren en moed inspreken.’ Eén woord - iemand - zowel in vierde als derde naamval gebruikt.
‘Ze nam me van top tot teen op en ik deed hetzelfde.’
Nam ik mezelf van top tot teen op?
‘De rest is na behoorlijke anticonceptie toch zwanger geworden, zoals braken na pilgebruik of een mislukte sterilisatie van de man.’ Ik begrijp wel wat u bedoelt, maar het stáát er niet.
‘Hen die het betreft worden in de gelegenheid gesteld vóór 25 maart 1996 de bedoelde afbeeldingen en voorwerpen uit uitstallingen en etalages te verwijderen’ (kennisgeving van de gemeente Amsterdam). Hen worden...? O, Patijn!
‘Voorkomen zou moeten worden dat dit zou wijzigen.’ Dit wat zou wijzigen?
‘Het valt mij op dat Mercedes een van de weinige automerken is die op de motorkap een ornament draagt.’ Die kan alleen maar op het meervoud automerken slaan - want het enkelvoud is het automerk -, maar dan klopt draagt niet.
Idem: ‘Nederland is een van de landen die relatief veel ontwikkelingshulp verleent.’
‘Het aardige is nu dat die tegenstelling tussen zij die Europa beschouwen als een grote natie-staat en zij die Europa zien als een samenwerkingsvorm tussen nationale staten, nog steeds bestaat.’ Tegenstelling tussen zij en zij?
‘Vleesconsumptie als reden epidemie erg onzeker.’ Dat ligt voor de hand, want die consumptie kan op z'n hoogst oorzaak van die epidemie zijn.
‘Het moet hem pijn hebben gedaan dat bij het Concertgebouworkest, noch bij de sponsors en de overheid die tovering niet werkte.’ Der Geist der stets verneint.
‘Hooguit is bekend dat ze in 1948 in een Limburgs ambtenarengezin werd geboren als middelste van zes kinderen.’ Dan weten we nog niets, want wie is de middelste van zes kinderen: nummer drie of nummer vier?
‘De Groot-Mufti van Egypte is een Egyptische hoogleraar te hulp geschoten die door een rechtbank als afvallige is bestempeld en is opgedragen van zijn vrouw te scheiden.’ Zelfde constructie als: ik werd als afvallige bestempeld en is opgedragen.
‘Ook de contacten als gezinnen onder elkaar waren fijn en zullen we dan ook zeer missen.’ Zelfde constructie als: zij waren fijn en zullen we dan ook missen.
‘Criminele slachtoffers’ (kop boven een stukje over slachtoffers van misdrijven). Zijn slachtoffers nu ook al crimineel?
‘Twee sprekers waren gevraagd stelling te nemen over de categorieën “specialist vs generalist”(eigen werk). Heel wat lezers hebben me erop gewezen dat het moet zijn: twee sprekers was gevraagd.
De ene is een ontroerende oudere man, wiens maatschappelijke positie in een neerwaartse spiraal terechtkomt en als clochard zijn droom eindelijk verwezenlijken kan.’ Dat klopt niet.
‘Ahold is een van de meest mondiale supermarktconcerns ter wereld.’ Kan er iets mondialer dan mondiaal zijn? Bovendien is ter wereld dubbelop.
‘Aan de hand van gedetaillerde telefoonrekeningen proberen onderzoekers aan te tonen dat ze in de dagen meteen na het drama twee van haar meest naaste adviseurs opdracht heeft gegeven...’ Nog nader dan naast?
‘De schietpartij is de zoveelste geweldsexplosie in de ontlaaide strijd tussen motorbendes in Scandinavië.’ Wat is ontlaaien?
‘...hoewel dat ook valt terug te voeren op een hang naar perfectionisme.’ Perfectionisme = hang naar perfectie.
‘Nog maar enkele jaren terug verklaarde Van Mierlo dat over de fundamenten van de rechtsstaat niet kan worden gemiddeld.’ Wat is middelen?
‘De kruising Burgemeester Banninglaan / Noordsingel is volgens het Verkeersveiligheidsplan relatief het gevaarlijkste kruispunt in Leidschendam.’ Wat is dan het absoluut gevaarlijkste kruispunt?
Brigitte Bardot herinnert de lezers eraan dat zij ‘met generaal De Gaulle en de Eiffeltoren in de wereld waarschijnlijk de bekendste Française is’.’ Ik wist niet dat De Gaulle een vrouw was.
‘De miljoenen armen hadden toch al niets van de overheid te verwachten en kan het hun daarom niets schelen.’ Dat heette vroeger een tante Betje.
Het belang van de komma: ‘De bekende Haagse strafrechtadvocaat mr. G. Spong hoeft de namen van zijn cliënten, die méér dan 25.000 gulden uit het buitenland naar zijn rekening overmaken, niet prijs te geven aan De Nederlandsche Bank.’ Hier staat dat Spong alleen maar cliënten heeft die meer dan 25.000 gulden uit het buitenland op zijn rekening overmaken. Daar zit misschien een rechtszaak in. Overigens: wat is de ratio van die accenten in méér? (Op te zie je ook vaak zo'n overbodig accent).
‘Sommige mensen hebben gedurende een aantal jaren last van een cataract zonder dat zij er iets van merken.’ Als je er niets van merkt, heb je er ook geen last van, zou ik zeggen.
‘De P&O-groep gaat de Britse regering toestemming vragen om een fusie-overleg te mogen beginnen met het Zweedse Stena.’ óf toestemming óf mogen is overbodig.
‘Henk Hofland is verhinderd, maar Groene-hoofdredacteur Martin van Amerongen, en Barbara-Privé-Plug vertegenwoordigt op haar eigen wijze de journalistiek.’ En wat doet Martin van Amerongen?
NRC Handelsblad van 07-05-1996, pagina 9
Auteursrechtelijk beschermd