Geïllustreerde flora van Nederland

Handleiding voor het bepalen van de naam der in Nederland in het wild groeiende en verbouwde gewassen en van een groot aantal sierplanten

[p. XI]

Verklaring der teekens en afkortingen.

☉	beteekent: éénjarige plant, dus een gewas, dat binnen een jaar, meestal van lente tot herfst, zijn levensloop begint en eindigt;
	tweejarige plant, dus eene, die in 't eerste jaar alleen wortels en een korten stengel met bladeren voortbrengt, maar in 't tweede jaar hooger opschiet en dan ook bloemen en vruchten draagt;
♃	overblijvende, overjarige of vaste plant, een plant met niet-houtigen, dus kruidachtigen stengel, die elken winter boven den grond geheel of grootendeels afsterft, maar in de aarde blijft leven en in de lente nieuwe bovenaardsche deelen voortbrengt;
♄	boom of heester, planten met houtigen stengel of stam; een boom heeft één hoofdstam met zijtakken, een heester is dadelijk bij den grond vertakt.

Wanneer bij de familiekenmerken reeds de aard der planten is vermeld, zijn bovenstaande teekens niet altijd bij elke soort weer gebruikt.

z. beteekent: vrij zeldzaam; z.z.: zeldzaam; z.z.z.: zeer zeldzaam; ?z.z.z.: wellicht niet meer in ons land te vinden. Een plant die zeldzaam heet, kan daarom op enkele plaatsen nog wel in groot aantal voorkomen.

De vet gedrukte letters in de vreemde of wetenschappelijke namen duiden, waar dit noodig is, den klemtoon aan.

De wetenschappelijke geslachtsnaam is bij elke soort niet herhaald, maar alleen door zijn beginletter aangeduid; bijv. (blz. 1042) T. officinale beteekent: Taraxacum officinale.

In navolging van Hermann Müller verdeelen wij de bloemen, die door insekten bezocht worden, in de volgende klassen:

[p. XII]

Po,	stuifmeel- of pollenbloemen, die geen honing afscheiden, maar meestal bijzonder veel stuifmeel voortbrengen; vooral vliegen komen dit opeten, bijen zamelen het in, maar veel ziet men deze laatsten er niet op.
A,	bloemen met bloot liggenden honing, die voor alle insekten bereikbaar is. Vooral door vliegen worden deze bezocht en ook wel door kevers (zie als voorbeelden blz. 5, fig. 3 en 4) en wespen (zie als voorbeelden blz. 5, fig. 1 en 2).
AB,	bloemen met half verborgen honing, waarin onder gunstige omstandigheden, bij helderen zonneschijn, de honing onmiddellijk zichtbaar is, doch anders min of meer verborgen. Zij worden vooral bezocht door vliegen, wespen en korttongige bijen (zie als voorbeeld blz. 3, fig. 3).
B,	bloemen met geheel verborgen honing, die evenwel nog niet den indruk maken, alleen voor het bezoek door een bepaalde insektengroep te zijn ingericht. Zij worden veel bezocht door vliegen (vooral zweefvliegen, zie de voorbeelden op blz. 1), korttongige bijen en vlinders, minder door langtongige bijen (zie als voorbeelden blz. 3, fig. 1 en 2, en blz. 4).
B^1,	bloemengezelschappen: vele kleine bloempjes staan dicht opeen en maken zoodoende den indruk van één groote bloem. Vlinders, kort- en langtongige bijen en, in mindere mate, vliegen bezoeken deze vaak.
Bb,	bijenbloemen; ook hier ligt de honing verborgen, maar de bloemen zijn bovendien zóó gevormd, dat het lichaam van langtongige bijen (honingbijen of ook hommels, zie als voorbeeld blz. 3, fig. 1) er, als 't ware, juist in past; inderdaad zijn deze insekten er de voornaamste bezoekers van.
L,	kapellen- en uiltjesbloemen (lepidopterenbloemen); voor deze geldt hetzelfde ten opzichte van de vlinders, hetzij dag-, avond- of nachtvlinders (zie de voorbeelden op blz. 2). De honing ligt hier diep in een nauwe buis, waar haast alleen de lange, dunne vlinderzuiger hem bereiken kan.

Ook voor andere insektengroepen, kunnen bloemen ‘ingericht’ zijn, bijv. Eereprijs voor zweefvliegen, Helmkruid voor wespen; maar deze voorbeelden zijn niet zoo talrijk, dat het noodig is, een bepaalde afkorting ervoor te gebruiken.

[p. 1]

[p. 2]

[p. 3]

[p. 4]

[p. 5]