|
| |
| |
| |
Avondje uit.
In de bulten der zitbank zakte ma's zwaarlijvigheid, aan weerszij 'n vla van ledergezwollenheid builend.
‘Puf - 'k zit, blaasde ze, 'r pappig handje als 'n waaier zwaaiend.
En mèt bewoog 'r bol lijfje, met de zitting meêdeinend, nou Emile naast 'r plofte, en de bankbedding van den schok onbestorven vleesch-lillingen vibreerde.
‘Pa schik 'n endje op,’ zei Roosje die 'r bij wou.
‘Nee, neem jij 'n stóél,’ zei pa: ‘'r is ruimte genog’...
‘Je ziet hier niks, pa,’ zei Roosje, de hoofden afturend.
‘Je ziet nèt zoo goed,’ zei pa, en vermoeide ademstootinkjes over z'n lip-vleezigheid loozend, knoopte-die de ònderste vestknoopen los, de knoopen die z'n buikje hinderlijk prangden.
Roosje wrong den stoel naar 'm toe. D'r lip kribde. Als 'r niet zóóveel menschen in de buurt hadden gezeten, zou ze volgehouen hebben. Je zag nìks waar ze zat - je zàg niks van de muziek - niks van wie 'r binnenkwam.
‘Freddy loopt ons zoo vóorbij, pa,’ zeurde ze nog.
| |
| |
‘'t Is daar 'n zuigeling!’, gemelijkte pa, en dorstig as-ie was van de stof van den weg, klopte-die met z'n stok op tafel: ‘Anneme Jàn!’ ...
‘Miel, knoop je ves dicht - je zit voor schandaal!’, kibbelde ma zàcht. 'r Dik lijfje met 't helgeel nieuw manteltje leunde in statige uit-zijn-bewustheid tegen de lederen bankleuning. Twee tafeltjes verder, had ze de familie Bakkel, meneer Bakkel, mevrouw Bakkel, de oudste dochter Bakkel en den oudsten zoon met-z'n-zeere-oogen, genadigjes, met groet van vrouw die wéét hóéveel de Bakkels wegen, beknikt. En schuinsover, de kwaad-spreek-hoofdjes gespitst, de lippen in anmerkinggesputter tot 'n giftig relletje getuild, hokten de Van Dam's - en wèrachtig Sjeanne lachte naar de zij van pa's overhemden-wit.
Pa werd nijdig. De hééle weg over had ze 'm bevit, gezanikt over 'n lipje van z'n bottine, over z'n òngeschoren gezicht - asof-ie gisteremorgen niet was geschrapt - over 'n vlek op z'n jas - nou begon 't overnieuws...
‘Wát zit 'k voor schandaal?’, vroeg-ie nijdigjes: ‘'k zit zoo as 'k zìt’ ...
‘En je zit voor schándáal,’ zeî ma klemmender: ‘knoop je ves dicht!’...
‘Over wat maak-ie je de sàppel?’, zei pa gemelijk omzittend: ‘hindert 't jòu?’
‘Ja 't hindert mijn - de menschen lachen je uit’ ...
‘Laát ze lachen! Och! Kijk ik na 'n ander!’...
‘Pa - ma heit gelijk - uw overhemp is vúil’...
‘Wònder!’ zei ma: ‘nieuw van vanmorgen! Ja, je pa kan 'n hemp schóón houen!’
‘Pa trek u niet zulke gezichte - de Bakkels kijke allemaal na ons!’...
‘De Bakkel's - de Bakkel's,’ begon pa driftig.
| |
| |
Het steeklig gekibbel werd door den kelner gestoord.
‘Breng u mijn,’ zei ma, pa korzlig negeerend: ‘breng u mijn 'n plombière.’
‘En mijn 'n wiener-meelansch,’ zei Roosje.
‘En mijn 'n glas licht,’ zei pa.
Weken ze even achteruit voor de vegende servet die 't tafelblad bezwiepte, bleven ze 'n poosje vijandigstil - pa omdat ze 't 'm zoo lastig maakten - ma omdat pa voor schandaal zat met z'n open vest - Roosje omdat ze niks zág van de muziek, niks van de deur.
Toen knikte ma nòg 'ns naar de zij van de Van Dam's, d'r geel-mantel-lijfje gespannen van dèftigheid - d'r vleezig nekje straf-op, d'r oogen rondgittend boven 'r massieve wangen. Ze was héélemaal massief, massief van hoofd, massief van borst en schouders, massief van heup. In 't publiek werd ze massiever, statiger, zèker van 'r diamanten oorknoppen, 'r briljanten broche èn 'r paphanden die op 't marmerblad dauwdrup-flonkertjes hadden.
Pa niet zòo massief, plufte matte ademstootjes. Z'n kin bedruilde vettig z'n doorzweet boord - z'n ruige wenkbrauwen warden van 't zakdoekgewrijf - z'n buikje met 't zwarte overhemd hield de vestslippen in onrustigen cadans. Wárm van 't geflaneer voor de winkels - anders ging-ie 'n half uur lèggen - warm van 't stof op den weg - warm oók door de haatlijkheden van ma en Ròosje, sloot-ie z'n oogjens, opende die z'n oogjens, kwijnend en moe, asof-ie van de warmte bezwijmde, asof z'n oogjens traag bewegende mosselen waren, met mossel-wit dat sliepte en kruiprig-verschool tusschen de mosselschulpen.
Roosje, blozend meiske, met zwart haargekrul onder den witten hoed met gele, purperen, blauwe
| |
| |
bloemen - met 'n rood lint om den hals en 'n paarse zomerblouse, draaide 'r beweeglijk hoofdje van 't buffet naar de Bakkel's en in 'r roode oortjes glansden diamanten knopjes, échte knopjes met mat-blauwe spartel-straaltjes.
Kwamen de plombière, de Wiener Mélange en 't glas licht.
Ma stutte op, hield de plombière 'n weinig omhoog en zorgvuldig strijkend, bewoog ze 'r lepel langs 't glas om den afdruipenden room te garen. Roosje piekte de Mélange, blies 'r langs, bette timiede 'r lippen. Pa zwòlg z'n glas.
En de vree van 't aimabel zitje, de vree van lepeltjes lekkers en slokjes koel bier, lei paisibele glimlachjes op hun gezichten.
Pa, afgekoeld, bijkomend, zei: ‘nou wor 'k 'n ànder mensch’ - en de Van Dam's nou óók groetend, lachte die plots in verwondring.
‘Kijk 's achter die pilaar,’ zei-die: ‘zie je niks?’
Ma, òver 'r plombière zoekend, 'n smeltend hapje in 'r mond, keek, keek nòg eens.
‘Achter die pilaar?’, herhaalde ze: ‘achter wèlleke pilaar?’
‘Achter dié daar!’, knikte pa en ongeduldig wordend om 't gezichten-getrek van ma en Roosje, die net den àndren kant op keken, zei-die verheugdgeheimzinnig: ‘ze is 't!...’
‘Wie dan, pa?’ -, vroeg Roosje, nou toch nieuwsgierig om pa z'n wètend-glimlachend gezicht.
‘Marianne Prins,’ zei pa, de pilaar beloerend.
‘Marianne Prins,’ zei ma, de plombière verrast neèrzettend....
Marianne Prins was 'n soubrette, 'n soubrette-met-talent, 'n allerliefste soubrette, die ze herhaaldelijk op 't tooneel hadden gezien, gezien in de Vice-Admiraal, gezien in Der Bettelstudent, gezien in
| |
| |
de vèle operettes die in 't seizoen waren gegaan. Als ze dan in de pauze in de stalles zaten, had pa 't over Marianne Prins, had ma 't over Marianne Prins, had Roosje 't over Marianne Prins, had Freddy die met Roosje verloofd was, 't over Marianne Prins. ‘Wat 'n snoes van 'n soubrette,’ zei dan ma: ‘en wat heit ze die arria lief gezongen....’ ‘En wat zag ze d'r uit om te stelen,’ zei Roosje - en pa, pa die 'n héél bedrijf lang z'n oogjens achter de binocle-glazen geplakt hield, pa zei doorgaans niks, omdat-ie wàt-ie te zeggen had, zàchies an Freddy zei, die dan oòk listig lachend knikte. Want Marianne Prins was 'n móóie meid op 't tooneel, 'n beeld van 'n meid, 'n meid om te portretteeren.
En nou meende pà dat ze achter den pilaar zat, vlak bij - nou zouen ze 'r kunnen zien van 't tooneel àf...
Roosie stond op en over pa z'n schouder bukkend, keek ze brutaal.
‘Is 't die met de grijze hoed op, pa?’
‘Ziè je dat dan niet,’ zei-die z'n schouder wegtrekkend.
‘Met die grijze hoed....,’ lijsde Roosje zangerig: ‘dat is ze nièt pa...’
‘Is ze dat niet!’, riep pa: ‘néé, ze is 't nièt!...’
‘Ach pa, hoe kom je d'r op!’, lachte Roosje; ‘nou da's ook 'n inbeelding van u!...’
‘Om tienduizend gulden!’, wedde pa in het blinde.
‘Waar zie je 'r dan?’, vroeg nou ma, ma die Marianne Prins aànbàd, Marianne Prins die kulleretoer zong dat-je 'r koud van wier.
‘'k Kan de pilaar toch niet omsmijte,’ zei pa: ‘ze is 't - of 'k zal geen gezond uur meer leven....’
‘Pa - hoe ken mèn zich vloeken,’ zei Roosje, 'r hapje Mélange snel ver-slikkend: ‘hoe ken mèn zoo doordrijven....’
| |
| |
‘Laat mijn dan is zien,’ zei ma, 'r deftigheid ganschlijk vergetend. Langs pa z'n knieën wrong ze 'r dikzijden japon, zóo gretig, dat 't leege glas bijna kieperde en op 't marmer blad steunend, doorboorden haar ooggitten wat àchter den pilaar was.
‘Nou?’, vroeg pa, terugleunend om plaats te maken voor z'n vrouw's lijvigheid.
‘As dàt Marianne Prins is - as ze dàt is,’ schouder-kregelde ma, 'r zijden rok weromschurend: ‘... as ze dàt is, laat ik me villen...’
‘Dan láát jij je villen,’ hield pa obstinaat vol.
‘'t Is nèt zoo min Marianne Prins as ik Frenkel-Bouwmeester ben,’ zei ma, de zittingbulten bedeukend.
‘Ik zal Marianne Prins niet kennen!’, stoof pa op, geprikkeld door 't verzet,
‘En waarom zal jij 'r bèter kennen as ik?’ kibbelde ma, 'r plombière opnemend en opnieuw tipte ze verliefde hapjes.
‘Pa hoe ken mèn zoo strijjen,’ lacherde Roosje, de juffrouw-met-den-grijzen-hoed nog ééns bespiedend: ‘Marianne Prins heit zwàrte oogen...’
Pa wiegde z'n buikje van ergernis - z'n oogjens werden klein van verveling, alsof de mosselen heur schalen slaperig sloten - z'n stoppelwangen trilden opstandig.
‘As dat Marianne Prins niét is,’ zei-die grimmig redeneerend, elk woordje wikkend: ‘Dan zet 'k noóit meer 'n stap in de komedie....’
Omdat-ie 't zoo èrnstig, zoo vol-overtuigd herhaalde, wrikte ma 'r dik-lijfje nòg eens uit de tafelen-bank-benardheid en diepbuigend òver de tafel, 'r hoofd in gapende rekking, mat ze de proporties van den grijzen hoed, de dikte van de haarwrong, de lengte van den profiel-neus - toen gewoonverwoed op de bank smakkend, dat de leuning
| |
| |
pièp zei, keek ze pa vernietigend aan, nam het plombière-glas, lepelde met dóódsche bedaardheid, lepelde nog 'ns, keek weèr vernietigend, zei:
‘.... Jij ben mesjogge - knoop liever je ves dicht’...
‘Laat mijn dan mesjogge wezen,’ repliceerde pa: ‘maar 't is Marianne Prins, zoowaar 'k 't leven heb’ ...
‘Nou, dan is 't Marianne Prins,’ zei ma, verontrustend-kalm en 'r lepeltje diepte kittig de plombière-lekkerheden die door de verstoring melkdrabbig waren geworden.
‘Wel jà, laten we zéggen dàt ze 't is,’ plaagde Roosje. ‘As pa wat zei, dan kon je tot 't volgend jaar zeuren - dan woù-die gelijk...’
Net kwam Freddy, die de heele zaal had afgezocht.
‘U is oòk in 'n hoekie gaan zitten,’ zei Roosje's galant, keurig gekleed met 'n fantasiekostuum dat 'm gegoten zat, 'n puntboord zóo hoog dat de nekhaartjes met 't nekvel 'r als een bobbel op leien - en handschoenen die van propere nieuwheid glimden.
‘Pa strijdt dat 't 'n lùst is,’ begon dadelijk Roosje.
Pa bolde z'n koonen, sloot z'n oogen. 't Was gewoon-weg om hélsch te worden. Toen zei-die langzaam, sekuur van z'n overtuiging.
‘... Ja, laat hém nou is kijken. As hij neé zegt, hou 'k me mond! Om twintigduizend gulden! - Zit daar Marianne Prins achter de pilaar ja of nee?’
‘Hoe wou je dat zéggen van àchter 'n pilaar?’ redeneerde Freddy wijs: ‘'k zeg niet ja en 'k zeg niet nee. As 'k ja of nee zeg mot 'k 'r in d'r gezicht gezien hebben’...
‘Héél verstandig,’ zei ma.
‘Nou dan zàl 'k 'r in d'r gezicht zien,’ zei pa, z'n vest toeknoopend.
‘Al zeg jij 't duizendmaal,’ irriteerde ma, stroef de bank beleunend: ‘jou geloof 'k niet - Ga jij is kijken, Freddy’...
| |
| |
Bedaard stond de galant op - bedaard alsof-ie iemand in de vérte moest spreken - slim as de jongen was: alles dee-die met overleg en verstand - liep-ie 'n eindje de zaal in, den pilaar voorbij zonder om te kijken en toen heel gewoon, kwam-ie fixeerend terug, brutaal-fixeerend, arrogant-fixeerend, zonder zich te geneeren de juffrouw-met-den-grijzen-hoed fixeerend. Toen, vlak bij 'r tafeltje, stond-ie stil, streek-ie 'n lucifer af, stak z'n sigaar op, blééf fixeeren.
‘Nou?’, vroeg pa, knikkend van zekerheid.
‘Nou?’, vroeg ma, nou-end asof ze 'n hééle zin sprak.
‘Ze is 't’ ...., zei Freddy.
‘En wat hèb 'k gezeid,’ triomfeerde pa.
Maar ze lièten 'm triomfeeren, namen geen notitie van 'm. Want nou ze 't wàs, nou de grijze hoed en de haarwrong en 't stukkie schouder van Marianne Prins wàren, heùsch waren, liet ma 'r plombière in 'r schoot zakken en Roosje boog zijlings af en Freddy hurkte om meer te zien. Ma's mond spande in aandacht, Roosje's onderlip pruilde neer, Freddy loerde asof-ie door 'n kelderspleet 'n luguberen moord zag geschieden.
Toen dee pa 'n quasi-boodschap voorbij den pilaar, en toen die terug kwam zei-die: ‘ze drinkt sjokkola’, en toen pa zát moesten ma en Roosje even raár weg, liepen ze záchtjes terug, de monden geopend, de oogen in noeste contemplatie.
‘Ze drinkt kwàst,’ zei ma, neerzakkend in de bulten.
‘Ze drinkt geèn kwast - ze drinkt sjokkola,’ zei pa - ja, hij liet zich kwast opdringen as-ie met z'n eigen oogen sjokkola had gezien.
‘Nee pa, ze drinkt kwást,’ bevestigde Roosje: ‘en de heer die bij d'r is drinkt bier’....
| |
| |
‘Wel allemachtig’, stree pa: ‘ze dronk uit 'n kòp’....
‘Dan zal ze éérst sjokola en dán kwast gedronken hebben,’ suste de wijze galant.
‘Hoe kàn men sjokkola èn kwast tegelijk drinken!’, schouderschokte pa: ‘daarnet heb-ie óók zoo gestrejen’ .....
Over kwast òf sjokola kibbelden ze nog wat, maar vèrder zaten ze den héélen avond an den pilaar en den grijzen hoed vást. |
|
Auteursrecht onbekend