| |
| |
| |
Proeve tot analyseering van economische verschijnselen, kleermakersrekeningen, rente postspaarbank enzoovoort.
Amice!
Ziet mij hier verdiept in zwaarwichtige berekeningen. 'k Heb er hoofdpijn van. Zoolang ik geleefd heb - en dat is al tièntallen van jaren - ben ik nog nooit zoo door en door vermoeid geweest, enkel van 't cijferen, 't napluizen, 't wikken en wegen. Kerel, vandaag heb ik twee uur gewandeld in 't Vondelpark, om uit te rusten van het hoofdbreken.
Mijn kleermaker - maar laat ik je eerst even wijzen (drommels 'k weet niet wàt het eerst te citeeren, waarmee het eerst aan te komen!) op de laatste weekstaat der Fransche Bank. Wat is je idee er over?
Voorraad munt en muntmateriaal: |
franc |
franc |
Goud |
1,959,560,000 |
1,958,060,000 |
Zilver |
1,206,530,000 |
1,207,270,000 |
In omloop zijnde bankbiljetten |
3,726,700,000 |
3,746,200,000 |
Portefeuille |
846,910,000 |
828,140,000 |
Beleening |
367,600,000 |
380,670,000 |
| |
| |
|
franc |
franc |
Rekening met de schatkist |
279,150,000 |
245,790,000 |
Rekening met particulieren |
500,540,000 |
508,880,000 |
Vind je niet zekere wanverhouding tusschen den voorraad munt francs 1,959,560,000 ('k wil trachten geen nulletje te veel te zetten) en de in omloop zijnde biljetten francs 3,726,700,000. In zoover ik mij in economische verschijnselen van dezen aard verdiep en verdiept heb - 't lijkt me soms ongenietelijk-diep - vind ik deze verhouding onsolide en 't komt mij voor dat een voorzichtig man òmzichtig met de Fransche Bank dient om te gaan. Indien deze instelling ergens in de Pijp woonde, zou zij nog geen kwartje crediet hebben. Zoo ook, amice, de Engelsche Bank. Ik heb pertinente bezwaren tegen de Engelsche Bank. Haar weekstaat van 28 Oct. tot 4 Nov. geeft aan:
Bankbiljetten in circulatie. |
£ 27,270,000, |
27,579,000 |
Voorraad munt en muntmateriaal |
£ 31,928,000 |
31,495,000 |
|
Rek.-courant met particulieren |
£ 38,284,000 |
37,112,000 |
Rek,-cour. met publ. lichamen |
£ 6,619,000 |
6,756,000 |
Governm. ‘securities’ |
£ 12,724,000 |
12,691,000 |
Other ‘securities’ |
£ 28,575,000 |
28,341,000 |
Kassaldo i.h. Banking Department |
£ 21,458,000 |
20,715,000 |
Dekking der obligo's Banking Department |
47 8/5 pct. |
47 - pct. |
Constateert ge niet dezelfde wanverhouding tusschen de biljetten (i.e. beertjes) in circulatie ad £ 27,270,000, de rekeningcourant met particulieren ad £ 38,284,000 en den voorraad munt £ 31,928,000?
| |
| |
Daarenboven ben ik de persoonlijke meening toegedaan dat een bedrag van £ 28,575,000 belegd in ‘other securities’ te hoog is. Wat zijn die securities? Wat in de oogen van de Engelsche bank een security, dat is: secuur is, is 't in de mijne nog heelemaal niet. Wat gij? Het komt mij voor, dat een waarschuwing aan 't adres der Fransche en Engelsche bank op dit moment niet geheel overbodig is. Voorzichtigheid is de moeder der porceleinkast. Ik prefereer mijn fondsen op zekerder wijze te beleggen. Ik ben Hollander op en top en sedert ik zelve rentjes ontvang, versta mij wel: sedert ik rente van mijn gelden gezien heb, ben ik een schok wijzer geworden en in het bijzonder afkeerig van alles wat naar speculatie of onzekere belegging riekt. Groot is mijn antipathie tegen de rage in Klondyke-aandeelen en de vermindering in ontvangsten der Chicago Milwaukee & St. Paul Spoorwegmaatschappij ad 79,000 doll, vind ik bepaald enorm. Tegen Italiaansche fondsen heb ik eveneens gedecideerde bezwaren. Hebben niet gedurende de vier eerste maanden van het dienstjaar 1897 de douane-ontvangsten van dat rijk 1,750,000 lire minder opgebracht dan in hetzelfde tijdvak in 1896? Wij renteniers dienen voorzichtig te zijn.
Is er verder geen onaangename wanverhouding in die francs 3,726,700,000 beer van de Fransche Bank, de £ 27,270,000 beer van de Engelsche Bank en een onnoozelen beer bij mijn kleermaker? En begrijpt gij het aandringen van denzelve, zijn ongerijmd misbruik maken van porti, waar andere individuen of combinatie van individuen zich niet schamen, lees schàmen om drie duizend zeven honderd zes-en-twintig millioen zeven-honderd duizend francs te beeren? En niet eens voor zulke nuttige zaken als een winterjas met een dubbele rij knoopen!
| |
| |
Van uit de verre verte hoor ik intusschen uw verwijt dat deze analyseering van bankstaten etc., niet zeer zuiver is en dat gij u voornamelijk ongerust maakt over de straks neeergeschreven, schijnbaar-zonderlinge bewering, dat Falkland ‘renten van zijn gelden gezien heeft.’ Het lijkt apocrief, onwerkelijk, eenigszins romantisch, maar ik verzeker u niet alleen dat het volkomen waar is, maar méer nog dat de bewering in verband staat tot de cijfers van daareven.
Want nademaal de kleermaker - ziet nu hier een logisch gehéél - het Rijk vele malen met porti begunstigd had, meende ik wel te doen langzaam, maar zèker te sparen, eerst voor de winterjas, daarna voor den ouden dag. Fransche en Engelsche Bank leken mij te zwaar in haar beeren te zitten en de vermindering der Italiaansche douane-rechten schrikte mij af. Hoe aangenaam-solide leek daar tegenover de Rijkspostspaarbank:
Gedurende de maand September zijn ingelegd en terugbetaald de navolgende bedragen:
Inlagen |
f 2,530,586,91½ |
Terugbetalingen (waaronder f 12,789,12½ wegens aankoop van inschrijvingen in een Grootboek, obligatiën of certificaten van inschrijving) |
f 1,866,374,25½ |
|
_____ |
Meer ingelegd dan terugbetaald. |
f 664,212,66 |
Aan het einde der maand Aug. 1897 was ten name van de verschillende inleggers ingeschreven |
f 58,026,289,22 |
|
_____ |
Zoodat het tegoed op ulto. September bedroeg |
f 58,690,501,88 |
Ik vermeende dat een instelling onder garantie van het solide Hollandsche Rijk, een instelling met
| |
| |
f 58,690,501,88 kapitaal aan inleggelden mèerder te vertrouwen was. Derhalve amice, vermeerderde ik haar kapitaal met f 2.50 om te beginnen, waardoor dit steeg tot f 58,690,504,38. Deed ik niet inderdaad volkomen verstandig, als man van overleg en nadenken? Gedurende vier weken spaarde ik te zaam zeven gulden vijf-en-zeventig, zoodat het kapitaal der Rijkspostspaarbank, ongeacht bijdragen van andere inleggers vermeerderd was tot f 58,690,509,63. Maar helaas, niet alle kapitalisten blijven meester van hun kapitalen. Mij trof een slag in den vorm van een ongemanierd individu, dat recht vermeende te hebben op een deel wegens à contant geleverde sigaren, tabak etc. Ik onttrok dus aan mijn Bankier de som van f 7,25, waardoor het kapitaal slonk tot f 58,690,502,38 en mijn tegoed f 0,50 (vijftig cent). Alsnu trachtte ik weder weken en maanden deze som te vermeerderen, maar de uitgevers belegden liever zèlf. Ik lei wat bij, nam weer wat af. Het was een va-et-vient van bedragen tot ik dezer dagen besloot mijn gelden in haar geheel aan deze instelling te onttrekken, daar ik dezelve in mijn zaken gebruiken kon. Ik teekende een formulier, dacht aan niets meer, tot ik verleden week zonderling verrast werd, zonderling ontroerde door het volgend schrijven of liever mandaat:
RIJKSPOSTSPAARBANK.
No. 9367.
Order van Betaling.
(Geldig tot en met den 26 November 1897).
De Directeur der Rijkspostspaarbank machtigt het Kantoor te Amsterdam tot terugbetaling eener som van... gulden, vier-en-zestig cent (f 0,64) op het Spaarbankboekje No. 2624 Kantoor Amsterdam, aan den heer
SAMUEL FALKLAND te Amsterdam.
| |
| |
Na aftrek der bovenvermelde som, bedraagt het tegoed op bovengenoemd Spaarbankboekje Nihil.
Hoofdsom |
f 0.50 |
Rente over 1897 |
f 0,14 |
|
_____ |
Totaal |
f 0.64 |
Amsterdam, 29 October 1897.
De Directeur der Rijkspostspaarbank.
SASSEN.
Amice, dit mandaat was mij een vreugde, een ontroering! Rente over 1897!... Rente over 1897!... Eindelijk zou ik dan rente toucheeren, eindelijk was ik ren-te-nier. Niet om niet had ik belegd, niet om niet mij verdiept in den toestand van diverse banken, in de frs. 3.726.700.000 beer van de Fransche, de £ 27.270.000 beer van de Engelsche bank.
Wetend dat gij mij altijd als iet of wat lichtzinnig hebt beschouwd, als iemand die niet denkt aan den ouden dag, nòch belang stelt in zaken van handel en financiën, meende ik wel te doen u het resultaat mijner onderzoekingen mede te deelen.
Van mijn rente heb ik een dubbeltje briketten en vier cent petroleum ('n halve kan) gekocht. En dit verschijnsel vind ik zóo merkwaardig, dat ik er nog beduusd van ben en mijzelf bijna zie als in een romantisch gewaad.
Vele groeten.
S. Falkland.
P.S. Zou er nooit eens 'n kleermaker geboren worden met voldoenden wijsgeerigen aanleg. Willen die lieden dan per se den naam van beerleider blijven dragen. Wat is een winterjas vergeleken bij frs. 3.726.700.00? Heb ik dan ook geen rechten? |
|