| |
IX. Scheveningen en nog wat.
Voor mijn doen vroeg - half tien - sta ik op, gekookt, koortsig. 'k Zie bleek, heb blauwe kringen onder de oogen. Vlug ontbijten en naar Amsterdam terug, naar Scherp. In de ontbijtzaal is gelukkig niemand. De krant lezen en wèg, wèg zonder haar goeiendag te zeggen. Ik wacht op de thee. Niks geen nieuws in de krant. Wat paskwillige boekbeoordeelingen, wat....
‘Goeien morgen.’
‘Goeien morgen.’
‘Goed geslapen?’
‘Best.’
Ik lees. Zij neemt een krant op. We kunnen elkander niet zien. Hoe háát ik haar nu. Wat gaat er een gevoel van vijandschap van mij naar haar, van haar naar mij.
‘Staat 'r wat in jóúw krant?’
‘Nee.’
‘Heb j' al ontbeten?’
‘Nee.’
‘Owo! Owo! Wat he'k nog 'n slaap!’
't Zonlicht streept over m'n servet, over m'n bord. Ik tracht de boekbeoordeeling te lezen, heb moeite de wijze phrases te begrijpen. Maar dan is de thee er, leg ik de krant neer, begin te ontbijten.
‘Je mag je wel laten scheren.’
‘Strakkies.’
‘Wat hè-je 'n baard!’
‘Vin je?’
‘Hè-j'm al is laten staan?’
‘Nee. Hij 's rood.’
‘Je mag je snor ook wel is laten bijknippen.’
‘Is Piet al op?’
| |
| |
‘Die's al weg.’
‘Nou al?’
‘Voor de bagage. Lisy is met 'm mee.’
‘Kommen ze nog hier terug?’
‘Nee. Ze gaan n trein vroeger.’
‘Hoe laat ga jij?’
‘Hallef ellef, zoowat.’
Naast m'n bord lees 'k in de krant. Zij snuffelt in 't Nieuws. Wat zijn we vreemd, nou we pas uit 't bed komen, vréémd in de frischte van morgen.
‘Thee of koffie, juffrouw?’
‘Geef maar koffie.’
Stilte.
‘Wil je de boter is angeven?’
‘Asjeblief.’
‘Koud hè?’
‘'t Gaat nog al.’
‘'k Heb kouwe voeten. Trekt die deur zoo?’
‘Nee. Da's meer 's morgens.’
‘Zou je je krant niet laten?’
‘Met plezier.’
‘Scheelt 'r wat an?’
‘Nee. Niks’
‘Zet dan 'n ander gezicht, kreng.’
‘Ik ben gewoon.’
‘Wat ben jij toch 'n ràre, Alf.’
Ja dat vin ik nou ook wel, nou zij 't zoo zegt. Zaten we van nacht niet gezellig? Hebben we kwèstie gehad? Hoe kóm ik an zoo'n komiek humeur. Zes en dertig buien in 't uur. Zij blijft zichzelf precies gelijk. Wat wil ik dan toch? Waarom zanik ik zoo, altijd met melankolieke buien en zwaar-op-de-hande redeneeringen? Kijk de zon is schijnen op je bord. Mot je je jeugd laten voorbijgaan? Ben je 'n ouwe kerel of 'n jonge man? Het leven! Allo, het léven! Hét aanpakken met onbezorgdheid, niet prakizeeren niet tobben. Het léven! De zon bij je ontbijt! Zing dan ook is uitgelaten. Draaf en hol en stoei dat 'r kleur komt op je gezicht, dat de kringen van vermoeienis en nadenken onder je oogen weglachen! Ligt thuis niet het werk, dat veerkracht noodig heeft? Het leven! Pàk 't dan an, dol er mee, neem 't in je armen, wees krankzinnig, trap in de riolen, verknuffel je in de zon, duikel in 't gras, hap lucht, làch, schater om de dingen. Wat kan je gebeuren? Niks. Moet je dan zot zitten versuffen? Lách, làch er om! De zon smelt de boter op je broodje. Haha! Het léven! Je jeugd! Je kostlijke jeugd!
Het is vreemd, onzinnig, maar 't is zoo. - Dat ‘wat ben jij toch 'n ràre - Alf - Alf - Alf’ -, losjesweg door haar gezegd én de zonnelichtheid op m'n bord, jagen 'n tintelenden lust om te leven van mijn hart naar mijn hoofd, bonzen in ééns 'n
| |
| |
jeugdige lichtheid op, alsof iets vroolijks gebeurd is. Ik herhaal 'n paar maal.... ràre.... ráre.... hap in 't broodje, zet 't in de gulle, lichtende witheid van 't bord, ben blij om m'n blijdschap, zenuwachtig-blij dat 't brood me niet smaakt, de thee bitter gelijkt. -Wat ben jij toch 'n ràre, 'n ràre, 'n ráre - Alf. Alf. Alf. Welk een luchtigheid, welk een ópluchting, welk 'n wegglijden van 't drukkend gevoel in m'n hoofd. Ik weet niet dadelijk wat te zeggen. Maar dan vraag ik haar - nee geen sekonde vroeger had ik er aan gedàcht:
‘Willen we is gaan toeren naar Scheveningen in 'n open bakkie?’
‘Zou 't niet te koud zijn?’
‘Wel nee. Wèlnee.’
‘Hoe laat wou je dan naar huis?’
‘Dat zullen we wel zien.’
‘Laat je dan eerst scheren.’
Een half uur later nemen we op 't Buitenhof een open rijtuig. We maken een omweg door de boschjes, praten. Da's 't eerste bétere gesprek, 't éérste rùstige, buiten tabakswalm, buiten drankopwekking. Soms wapperen de blaren tegen de kap van 't rijtuig, zitten we midden in 't groen, in goudgroen, in zeegroen, in fluweelen bundels van groen en wéer fel groen en soepel groen. Zij praat, babbelt, lacht, is bij buien kinderlijk-natuurlijk, heeft dan niets van de drukke, komediespelende, valsch-doende chanteuse.
‘Mooi-hè’ - zegt ze. 't Paard klotst, de blaren wrijven mijne hand langs. De bovenste boomtoppen wiegelen in den wind, de wielen knoersen over de kiezels.
‘Hè - wat is dat mooi. Wor je 'r ook stil onder?’
‘Strakjes zie je de zee. Da's véel mooier.’
‘Daar zijn zooveel menschen. Ik hou niet van 't strand.’
‘Ik ook niet.’
Zoetelijk-heerlijk is de geur van het groen, de wierook van sparre- en eikeloof. Het wasemt over het land in eene dronkene vreugde, louter verrukking.
‘Zit je zoo goed? Wil je me jas achter je rug?’
‘Nee. Ik zit héérlijk. Nog nooit heb ik zoo heerlijk gerejen.’
‘Als je nou denkt an gister, an.... 't Ca.... si.... no.’
‘Verstoor 't niet. Toe wees nou stil.’
.... ‘An je succès....’
.... ‘Toe nou!.... Toe nou.... Denk je dan da'k niks vóel.’
‘Begrijp je waarom ìk het Tooneel haat én jouw café-chantant én den heelen stinkenden rommel?.... Ruik je 't groen? Wat 'n geluk, hé, om 't zoo op te snuiven.... Da's heerlijk, hè?.... Wat je dat krachtig maakt.... Wat j'r gelukkig onder wordt!.... Ik heb 't óók zoo weinig.... zoo weinig.... Ruik je?.... Hè!’
‘Wat 'n jammer dat me Kaatje niet bij me is.’
‘Ja da's jammer. Lijkt ze op je?’
‘Sprekend.’
‘Ik moet 'r is zien. Ik moet 'r is zien.’
| |
| |
‘Nou heb ik nog je das vergeten.’
‘Da's niks. We zullen elkander nog lang genoeg zien, niet?’
Voor het eerst kijken we elkaar eerlijk, met iets anders dan gewone vriendschappelijkheid in de oogen. Welk een heerlijke Septemberdag. Het groen ritselt, zwangert lichte zilvergeluidjes. Elk blad is een bekken trillend in den wind, zilverwit, groen. Langs het rijtuig raketten de takken, wuivend in zonlicht. Telkens is het niéuw, anders, ravotten de blaren, groeten statig de veerende pluimen. En telkens is er ànder zonlicht, fronst het groen van geluw naar koperbrons. En telkens is ànders het verre gesjilp van vogels. O, 't is zoo wel - gelukkig.’
‘Jij ben 'n goed mensch, Alfred.’
‘Wat noem je goed?’
‘Nou, ik weet niet.’
‘Ik ben heelemaal niet goed.’
‘Ja, jij ben goed. Dat voel ik.’
‘Je kunt wel is verkeerd voelen,’ lach ik, mallig.
‘Nee. Hiér niet.’
Mooi zegt ze dat. Kán ze slecht, leelijk zijn als ze zulke zuivergevoelde dingen denkt? Nee. Ze is ziek geweest. Al de menschen in de stad, in de stad van straten, huizen, stof, verstikking zijn ziek. Buiten, in het groen, in de zuiging van wind, komt er leven in hun longen, in hun ziek gevoel, in hun gedood denken. Wij zijn beiden ziek geweest. Wij zitten als twee herstellenden, met heerlijk vóorvoelen van aankomend leven, met nog krachtloos geleund-hangen tegen de kussens, met slap bewegen van witte zieken-handen, met stille schuwheid voor 't wat felle zonlicht, met langzaam, diep gorglend ademhalen. Wij zijn nog zwak, nog bleek, nog wat ver-schrikt. Maar we kómen er, in het groen, in het zacht groen, in den helder aanklokkenden wind, in de streeling van zon.
‘Hou je 'n beetje van me?’ zeg ik - zoo maar.
‘Ja, ik mag jou wel. Als je maar niet zoo èrnstig ben.’
‘Ik zal niet meer ernstig zijn.’
‘Je kunt me zoo ankijken, soms, zoo akelig-ernstig. Daar kan ik niet tegen. Je moet 'n beetje doen zooals andren.’
‘Ik probeer eerlijk te zijn,’ zeg ik wéer zwaar-op-de-hand.
‘Ben ik dat dan niet?’
‘Nee.’
‘Zie je, daar héb je nou zoo iets.’
‘Je liegt dikwijls. En vòèl je dat ik 't merk.’
‘Ik lieg nooit.... Ik praat eerder m'n mond voorbij.... Hoe kun je 'n vrouw zoo iets lomps zeggen’....
‘Nee.... Je moet daar niet kwaad om worden.... Je moet ook niet denken dat ik je hatelijke dingen wil zeggen.... We liegen àllemaal.... Denk er is over na.... Maar ik bedoel bij jou dàt liegen, dat oneerlijk-zijn, dat zoo opzettelijk gebeurt, zoo grof is, dat je niet goed vol kunt houen als 'n ander je in je oogen kijkt.’
| |
| |
‘Schei nou uit met je geklets. Zijn we gaan rijjen om ruzie’....
‘We krijgen geen ruzie. Vin je 't zelf niet lam als je nooit met elkaar uitpraat?’
‘Nou ja! Maar je mot ook niet zeggen da'k lieg’....
‘.... Ik kan 't zoo moeilijk bewijzen, 'k Zou wel kunnen zeggen dat je verhaal van die baron met z'n oesters en champagne - weet je nog wel van de Mijtelaar’....
....‘Nee daar herinner ik me niks van’....
....‘Dat verhaal was enkel opsnijjerij of je vertelde de helft....
Dat doe je dikwels.... Daar wil ik niet eens bij stilstaan’....
‘'t Lijkt wel of ik vol gebreken zit’....
‘Dát beweer ik niet.... - waarachtig ik zeg 't niet om je onaangenaam te zijn - zoo schrikkelijk dikwels als je praat merk ik an 'n lach van je, an 'n kijken van je oogen, an 'n gebaar, an hònderd dingen die je niet noemen kan, dat 't niet waar is wat je zegt.’
‘Jij ben de eerste die me zoo iets zegt!’
‘Dat kan wel. Jouw vrienden doen net zoo als jij. Die zijn alleen wat handiger. Die liegen béter.’
‘Noem dan is 'n voorbeeld - met je onzin!’
‘Da's niet gemakkelijk. Je fantazeert terwijl je babbelt en gelooft zelf wat je verhaalt.’
‘Wat wor je weer verdomd vervelend,’ zegt zij uit den grond van haar hart.
‘Kijk nou bijvoorbeeld is naar je ringen’....
‘Nou?’
‘Die moest je toch niet dragen.’
‘Wel, alle-jezis!.... Mag ik geen ringen dragen die 'k zelf gekocht heb?’
‘Je hebt ze niet gekocht.’
‘Wil ik 'r 'n vloek op doen?’
‘Doe dat niet. Want 'k zou je toch niet gelooven.’
‘Bij mijn zaligheid dat ik deze ring gekocht heb op de kermis in Den Helder.’
‘Dat kan wel. Die heeft ook 'n valschen steen. Da's net de lardigste. 'k Wou dat je die alleen an had’....
‘En diè heb ik ook gekocht.’
‘Zoo. En die gouden met 't pareltje? Wor nou niet kwaad. Is daar reden voor?’
‘Strakkies zal je nog beweren dat me knoppen....’
‘Die moest je ook niet dragen. Dat dacht ik al dien eersten avond bij Prot, toen ik achter je zat. Waarom draag je zulke valsche prullen? Wil ik je is wat zeggen? Die twee gouwe ringen heb je van patsers - de knoppen van 'n armen bliksem.’
‘Dat lieg je!’
‘Dank je.’
‘'k Heb alles van me eigen geld gekocht.’
‘Als dat zoo was, zou je gister niet gezegd hebben, dat je dié van 'n kennis heb gekregen.’
| |
| |
‘Dat heb ik niet gezegd.’
‘En als je ze met je èigen geld gekocht heb, dan moet er 'n smerig luchtje an dat geld zitten.’
‘Nou wor je beleedigend. 'k Ga net zoo lief 't rijtuig uit.’
‘Zie je - nou heb ik over één leugen áangehouden. Wees toch niet kwaad, groot kind. Kijk is naar de lucht, naar de blaren, naar 't groen. Vóél je niet da'k gelijk heb, dat je jezelf wijs maakt dat je je kwaad moet houen?’
‘Nee. Dat voel ik niet.’
‘Dat voel je wel. Kijk me maar is an.’
‘Méén je dat?’
‘Natuurlijk! 'k Ben me eigen baas en meester.’
‘Doe mij 't plezier en draag ze niet meer.’
‘Hou je nou op met je gesappel? Blikken dominee!’
‘Waarom speel je nou zoo'n komedie. Vin je 't zóo vreemd dai iemand openhartig met je praat?.... Je heb me al 'n paar maal voor dominee uitgemaakt.... Wat moet jij nog bar-gek over me denken!.... 'k Maal om niks, om niks waar 'n hoop andere menschen om malen.... Voor mijn part doet iemand de meest bezopen dingen! 'n Dief vin ik niet om te verachten, voor de grootste hoer van de wereld kan ik respect hebben - máar liegen, liegen, jezelf beliegen, iets doen dat je als 'n leugen vóélt, da's walgelijk, da's gòdsgruwelijk, da's 't érgste. Lach je daar nou om?’
‘Waarom hè-je je snor niet laten knippen, zooals 'k je gezegd heb!’ viel ze me lachend in de rede.
‘Weet je wat je ben?’, lachte ik terug.
‘Nee.’
‘'n Krèng.’
‘Dankie.’
‘Wil je ze niet meer dragen, die dingen?’
‘Wat bèn jij 'n taaie bloedzuiger!’
‘Zeg nou ja.’
‘Als jij me 'r een geeft, zal 'k ze wegdoen.’
‘Op je woord?’
‘Op me woord.’
‘Dan zal ik je d'r een koopen. 'n Dure krijg je niet.’
‘Dat kan me niet schelen.’
‘Nou hou ik nog eens zoo veel van je.’
‘Daar doe ik wat mee!’
‘Ben ik je dan zoo onverschillig?’
‘Als je me onverschillig was zat 'k niet met je in 'n bakkie.’
‘Dat hèb je met Jan en alleman gedaan.’
‘O Jezis ben je jaloersch?’
‘'k Heb geen rechten om jalòersch te zijn.’
‘Wat zou jij doen als je rèchten had?’
‘'k Zou je niet meer laten zingen.’
‘Zou je dat heusch niet?’
‘Nee.’
| |
| |
‘'k Wou dat me man dat zeven jaar gelejen gezegd had.’
‘Wou jij dan niet?’
‘Nee. M'n moeder heeft 'm óok nog gewaarschuwd. De vuilik vrat mee van cente, die ik van heere gezonden kreeg. Eens heeft-ie 'n couvert opengemaakt en 'r een bankie uit genomen dat 'r in lee’....
‘Van wie kreeg je dat geld?’
‘Van.... van.... Wat doet dat 'r toe?’
‘Zeg je 't liever niet?’
‘Van 'n goeie kennis.... Je hoeft me niet zoo an te kijken.... 't Was van 'n doodfatsoenlijken jongen.... D'r heeft niks tusschen ons bestaan.... Die wist da'k armoe had.’
‘Wanneer ga je naar Amerika?’
‘Ik ga d'r niet heen.’
‘En als hij wil?’
‘'k Heb zoo de pest an die jood, hè!’
‘Is 't 'n jood?’
‘Ja. En wat een! We zijn alleen maar burgerlijk getrouwd. Kerkelijk, dat ging niet. Dan had ik jodin motten worden. Zeg, stel je is voor.... 'n bad nemen met 'n hoop rabbies 'r bij.... Wat 'n instelling, hè?’
‘Gaat dat zoo?’
‘Dat hebben ze me gezegd.... Nou je kan begrijpen wat voor 'n leven dat gaf met me schoonmoeder. Die heeft me eens in me gezicht gespoegd toen ze me op straat tegenkwam. Die smerige smausin, 'n vrouw te spoegen die zwanger is!’
‘Von je man dat allemaal goed?’
‘Die was bang voor d'r. Die hing altijd an de kant van z'n familie. Ik denk da'k tòch naar Amerika ga om de kinderen bij hèm te brengen. Dan ga 'k 'r met 'n rijke Amerikaan van door. D'r zal d'r wel zoo een te vinden zijn. In Amerika zijn ze dol op blonde vrouwen. Nog beter de hoer spelen dan zoo'n’ ...... zei ze bijna woest.
‘Spreek toch wat zachter voor den koetsier!.... Als je van je kinderen hield, zou je zoo iets niet zeggen.’
‘Ik hóú veel van ze. 'k Sappel alléén voor me kinderen.... Maar wat heb ik an me leven?.... Hoe mot 't gaan as ze ouwer zijn?.... Hij verdient goed geld.... Met mij gaan ze, gaan ze.... 'n beroerde toekomst in.... Zie je nou wel! Als ik met jóú 'n kwartier spreek, wor 'k altijd zoo triestig, da'k wel dood zou willen wezen!’....
‘Wil je gelooven dat ik blij ben als je me dat zegt?’
‘Daar begrijp ik weer niks van dominee.’
'k Zie je graag zóó, zooals je nóú over me zit. Zóó met je verdriet en ik als je vrind.’
‘Je bent 'n goeie vent. Je ben niet mooi, maar ik mag je wel,’ knikte ze.
En zoo praatten we door, rustig, vriéndelijk, met vlagen van ruzie, snuffelend als vreemden, die elkaars leven trachten te benaderen.
Aan 't strand was 't vol. Heel vervloekt-mondain Haagje luierde
| |
| |
in badstoelen. Je had er geldpatsers, deftige Geheimraths, jodenfamilies met jodenpa, jodenma en een half dozijn bij-de-pinken jodenkindjes, je had er Fransch pratende referendarisdochters, lorgnettende Duitsche patroons-zoontjes, rijk geworden slagers, in één woord het gewone strandproletariaat, dat voor dure centen lucht koopt. De zee ziet er verrassend-bourgeois uit, met zóó'n verzameling op den voorgrond, als een ouwe leeuw die last van wurmen, als eene kleffe burgerjuffrouw, die een lavement noodig heeft. Bij de zee voel ik twee dingen, breedheid en wijsheid. Maar breedheid en wijsheid worden verdrongen door m'n gròote haat voor dàt volk. voor dat minne volk van corsetten, haklaarzen, hooge boorden, voor dat schuim, dat de aarde verpest in liefdelooze koestering van buik- en buikaanhangsels. Alle breedheid, alle wijsheid van zee veistikken in je walg voor dit geaffecteerd geld-zoodje, voor 't heidensch, zelfzuchtig tuig, dat gedrochtelijk grootgegroeid, z'n leven verstuiptrekt in stadszwijnderij, in geluk van 'n titel, in verrukking van geld, dat liefdadige instellingen beheert en arme kraamvrouwen 'n soepie zendt, dat bestuurslid en vorstje speelt bij 'n kliek dooie stumpers, dat legaten nalaat aan kerken en hofjes sticht, dat zich koestert en verlekkert aan 'n stervend feodaal systeem, dat d'r werklui en meiden fatsoenlijk laat verrekken - daar bennen ze arbeiders, meiden voor -, dat 'r op los hoert en koopt, vleesch en arbeid, dat warm en geil in de zon te brajen ligt, in hùn zand, hùn zon, voor hùn badhuis en zwetst en kletst met d'r arme, leege, hersenlooze hoofden en d'r stomme minachting toont voor wat árm is, voor wat kijkt naar 'n verren horizon van blauw en wit, voor wat zich niet buigt, voor wat arbeidershanden heeft, voor wat niet blieft te springen als clown, door hùn hoepel van rottende, stinkende doodskoppen, waaruit maaien kruipen, maaien van vet en bloed. Als ik profeet was zou 'k m'n woord dònderen op hun hoofd, in hun kleine, vergroeide hersens, zou 'k ze om d'r ooren slaan met hun testamenten, de huichelaars, de turfuitdeelers, de godheidjes van toevluchtsoorden, de góeie christenen, die voor erwtensoep zorgen, voor ééns in de week erwten met speksaus en ouwe-hoeren in doorgangshuizen met 'n bijbel in d'r eene en 'n tractaatje in d'r andere hand, die in de regentenbank zitten en schilderijen schenken an de kerk en lid zijn van ‘Liefdadigheid naar vermogen’ - die de aarde versjaggerd hebben onder elkaar, de aarde, het groen, de kolen, het licht, de lucht, de vrouwen. Ik zou ze.... Lieve God.... is 't niet om luid uit te lachen, lúiduit aan 't strand, waar watergeraas alle klank dooft - luiduit bij zoo'n vetten patsersbuik, die màger moet worden, bij anemische maagden die naar een ge-dis-tin-geer-den verzwabberden jongeling zoeken, bij rooie parasols met kanten, bij gelakte laarzen, bij huwbare, stiekem-verlangende meissies, bij dit verfoeilijk uitschot van een werkende maatschappij. - O, wat heb ik nog veel aan mijze1f te verandren!
| |
| |
Nagekeken, begluurd liepen we langs de badstoelen.
‘Willen we boven op de duinen gaan zitten?’
‘Als 'k me goeien japon niet an had.’
‘Zand bederft niet.’
‘Nee, geef mij maar 'n badstoel.’
Zoo ver mogelijk wèg, met de ruggen naar mondain Haagje, zaten we, soezend, kijkend. Moe van 't vroegop zijn hing ik achterover, half-induttend. Zij dee 't zelfde, 'k Geloof dat we allebei geslapen hebben.
‘Zeg, Alf.’
‘Hè!’
‘'k Heb zoo'n dorst.’
‘Wil ik wat druiven voor je gaan halen?’
‘Graag.’
Gauw 'n half pond koopen, en gaùw weer terug. Hé! Met wie is ze nou? Wat is dát! Als ze met mij uit is, komt 't dan te pas....
‘Nou, bonjour!’
‘Dag Georgine.’
....‘Wie was dat?’ - vraag ik verwonderd.
‘'n Kennis van me.’
‘Daar hou ik nìks van.’
‘Wat heb je nou weer!’
‘Als ik bij je ben, wil ik niet dat je met zulke proleten spreekt.’
‘Wat ben je toch een vervèlende vent! Mág ik niet spreken met Jonkheer’....
‘'k Wil z'n naam niet weten. Zeker een van die ploerten die achter kommen, hè?.... Dat laat je nou maar, hoor!’
‘Toe kommandeer je hond en blaf zelf! Heb ìk hèm angesproken?’
‘Dat kan me niet schelen. Ik blief d'r niet als schoppen zeven bij te staan.’
‘Doe 't niét!’
‘Wil je liever dat 'k wegga?’
‘Mot je zélf weten! Dat ééuwig gesappel!’
Vier, vijf minuten zitten we nijdig. D'r valt niet op te schieten met die méid... Ze doet wat ze zélf wil.... En wat 'n krengig humeur als je'r 't minste zegt.... Wat heeft ze te spreken met zoo'n ploert, zoo'n mooi angekleeden ellendeling met blonde pommade snorren.... zoo'n stuk vuil!.... Als ze denkt da'k 'n kwajongen ben, heeft ze 't mis.... Maar dan effen omkijken en d'r haren zien dansen op d'r voorhoofd.... en de valsche steenen in d'r ooren.... zoo'n àrreme meid, die nòoit 'n pretje heeft.... nòoit an zee is.... altijd achter de gore, vieze coulissen.... nooit an zéé....
‘Hier hé-je de druiven.’
‘Eet ze zélf maar.’
‘Nou! Nou-nou-nou! Hè-'k zoo erg misdaan?’
‘Je zult me nog gek maken, jij!’
‘Laten we maar weer goeie vrinden worden, hè?’
| |
| |
‘Vervelend scháap!’
‘Zijn ze lekker? Nee, 'k wil 'r geen. Ik hou 'r niet van.’
‘Als ìk 'm je geef?’
‘Eéntje maar.’
Dán soezen we weer....
‘Weet je wa'k zou willen, Alf?.... Boven op zoo'n duin liggen.... Wat mot dat heerlijk zijn.... Wat 'n akelig idee in zoo'n stad te leggen.... vlak bij de huizen.... vlak bij de menschen.... Vin je niet?...: Waarom kijk je me nou zoo.... 'k kan 't niet zeggen.... zoo ráár an? Dat mot je niet doen.... Dat maakt me verlegen’....
‘Ik ben blij als je zoo iets zegt,’ zeg ik, lief vindend die sentimentaliteit.
‘Dat zei-je straks ook in 't rijtuig.’
‘Ik hoor je zóó graag.... Kan je niet zeggen waarom.’
‘Hè-'k wat dòms gezegd?’
‘Heelemaal niet.’
‘'k Weet wel da'k dóm ben.... Jij ben veel te geleerd voor me.... Ik weet niks’....
‘Ik weet ook niks.... Dat past goed bij elkaar, hè?’
‘Méén je dat nou?’
‘Denk je da'k je voor de mal hou?’
‘Nou ja jùllie liegen altijd.’
‘Wie jullie! Wàt jullie!’
‘Hè, wat stuif je op!’
‘Maak me dan niet voor leugenaar uit! Denk je da'k ben als die ànderen!’
‘Nou dan, níét jullie.... Wat ben je ònaangenaam. Ik bedoelde 't zoo niet. Zie je nou wel da'k te dom voor je ben?’
‘Je bent niet te dom voor me. Ik ben 'n gewone jongen, met niks buitengewoons an me.’
‘Is dat nou niet zoo'n beetje’...., lachte ze.
‘Georgine!’
‘God, gòd wat ben je ongeduldig. Zou jij me getrouwd hebben, toen 'k nog in de Vic zong?’
‘Toén zeker niet. Toen was ik zoo'n gewone ellendeling.... als dié daar.’
‘Maar nou?’
‘Nou? Néé. Ik trouw niet.’
‘O’....
‘Waarom zeg je O?’
‘Je valt me tegen, hoor. Heb jij nou ook van die foefies?’
‘Wát zeg je?’
‘.... Da's toch goddoome sterk!’
‘Watte?’
‘.... Jùllie hebben allemaal 't zelfde smoesje.... Jùllie trouwt geen van allen! Als je maar eerst uitgeboemeld ben, hè?.... Met óns schárrelen jullie maar, hè?’
Ik hield m'n mond. 'n Blinde, kwaadaardige woede schokte in
| |
| |
me op, 'n woede om iets neer te slaan. Jùllie.... Jùllie.... Jùllie.... saamgekoppeld met 't uitschot achter me, met de gehate, perverse, liederlijke bent.... Jùllie!.... Maar in mijn woede kwam 't verstand faufileeren.... Je kan 't 'r niet kwalik nemen.... Ze heeft nóoit anders dan schooiers gekend.... Ze begrijpt niks van je. Je mot 'r overtuigen.... Je mot 't 'r nou is góed zèggen.... dat 't je niet om smeerlapperij te doen is.... En dan praàtte ik weer:
‘.... Ik schàrrel al lang niet meer, Georgine.... Ik bóemel niet’....
‘.... Je mot me niet kwalijk nemen, Alf, maar 'k ben zòo'n oùwe rot’.....
‘Als je nog één woord zeg, sta ik op, zie je me nóóit meer. Heb je me verstáán? Ik geef je mijn woord, mijn woord, dat ik nièt lieg, geen foefies gebruik, geen smerige leugens om.... wat van jou ‘gedaan’ te krijgen. Je kent me zoo weinig. Bij alles sta je met wantrouwen klaar. Je moet me gelóoven. Als je me niet gelooven wil, zal 'k er geen woord meer over vuil maken.’
‘Zou jíj dan zoo'n wònderman zijn?’ - zei ze glimlachend, superieur door ondervinding.
‘Heelemaal niet kind. Ik heb zes, zévenmaal kunnen trouwen. 'k Kàn toch 'n vrouw onderhouden als 't noodig is. Denk je dat 'r niet hoopen meissies met geld klaarstaan? Maar ik doè 't niet. Ik wil niet. 'k Heb 'r mijn reden voor. Te veel om jóu te zeggen. De hoofdzaak is -, lach jij maar, - dat trouwen geen handelszaak is, waarvoor je 'n contract moet maken -, dat 'r in de eerste plaats vèrtrouwen moet zijn. Als je 'n man niet volkomen vertrouwt, moèt je niet met 'm trouwen. Is 't niet beter dat je uit vrijen wil bij elkaar blijft, dan dat je je verkoopt? 't Blijft nou toch altijd 'n koop, niet? - 'n koop voor 'n mooi gezichtje, voor 'n bom centen, voor 'n naam, voor 'n titel! Ik trouw niet om kinderen te maken voor 't dierbaar vaderland, voor 't leger, voor de belasting. Ik trouw als 'k van 'n vrouw hóu. Als ze bang is da'k 'r in de steek zal laten moet ze maar verrèkken! Excuseer mijn lieve uitval! - De maatschappij is bijzaak als 'k 'n vrouw in me armen heb. En me kinderen - die trap ik dood als ze neerzien op d'r moeder, omdat de menschen rondom zoo stom zijn! In dié dingen zal ik mijn leven inrichten, zooals ik het wil.’
‘Dus jij wou enkel 'n mintenee hebben?’ Dat wóord sloeg me als koud water.
‘Nee, 'n vróuw.’
‘Zoo'n meissie uit jouw stand ziet je kòmmen!’ - lachte ze.
‘Ik spreek niet van stand. Mijn stand verkoop ik voor één seconde geluk. Waarom wil jij van je man af?’
‘Omda 'k de pest an 'm heb.’
‘Wat heeft-ie dan an z'n contract?’
‘Da's waar.’
‘Als jij van 'm hield, zou j'm niet bedriegen’....
‘Ik bedrieg 'm niet.’
‘Nee, ga nou maar niet door. Da's bijzaak, 'k Wou je alleen
| |
| |
maar overtuigen dat Stadhuis onzin is voor éérlijke menschen die van elkaar houen. Wie denk je dat elkaar meer bedriegen, de getrouwde met 'n kontrakkie of de lui die samenleven?’
‘Nou, wat ik 'r van weet kommen de mannen veel meer bij d'r mintenee.’
‘Schei toch godverdomme uit met je geminteneer!’
‘Vloek zoo niet, driftkop. Dus jij zou nooit trouwen?’ - vroeg ze weer met betwetenden spot, armelijk-wijs door café-chantant ondervinding.
‘Nóóit.’
‘Oòk nie als je verliefd wer op 'n meisje die nie anders wou?’
‘Nee.’
‘Oók niet als ze veel geld had?’
‘Wat heeft dat 'r nou in godsnaam mee te maken?’
‘Nou - ik vràag maar - zou jij zoo'n vrouw waarmee je samenwoonde nooit in de steek laten? - Nooit?’
‘Nooit.’
‘En as ze 'n lam humeur had, of eiken middag je eten bedierf of je boel verwaarloosde’....
‘Hahaha!’
‘Wat lach-ie nou?.... Wat vin 'k dat hàtelijk dat lachen!’
‘Nou ja’....
‘Wàt nou ja.... Daar mot je toch allemaal an denken.... En als je tusschen tijds op 'n ander verliefd raakt?’
‘Dat is 'n ding waarover je niks kan zeggen, niks kan voornemen. Maar 't zou nooit 'n reden zijn om 'n laagheid tegenover je vrouw te doen’....
‘En as je niet meer van elkander houdt?’
‘Dan ga je natúurlijk van elkaar af.’
‘En mot zoo'n vrouw dan maar omkomen?’
‘Wel nee. Dan blijf je eerlijk opdeelen.’
‘En als jij niet meer van haar houdt en zij wél van jou?’
‘Dan denk je.... dan ròmmel je wat in ouwe herinneringen.... Hahaha!.... Maar wat wil je nou feitelijk, ganzekop!.... Blijven die vragen niet net 't zelfde voor menschen mét 'n kontrakkie?.... Kan 'n trouwklerk op 't stadhuis 'r antwoord op geven? Denk je dat 'n man van je houen blijft, omdat-ie an je vastgebakken is? Huwelijk is huwelijk, 'n Papier kan 'r niks an doen.’
‘Dus jij zou zoo'n vrouw trouw blijven?’
‘Ja.’
‘Dan ben jij wel 'n uitzondering.... En.... als ze kinderen had.’
‘Nou. Die bracht ze mee.’
‘Meen je dat héusch?’
‘Op mijn woord, dat wil zeggen: mijn woord is mijn woord.’
‘God-God - als dat allemaal waar is - nee toe, wor nou niet boos - wat bè-jij dan 'n góeie vent. En je liegt niet. Je heb zulleke - hoe zal 'k 't zeggen - zulleke oogen waarin je kan kijken.’
‘Ik belieg je niet, Georgine.’
| |
| |
‘Koop-je strakkies nou 'n anderen hoed?’ - zei ze plots zonderling opgewekt.
‘Hindert-ie je zoo?’
‘Nou, hij maakt je ònknap en je ben wél 'n knappe vent’....
Den heelen middag bleven we hangelen in de badstoelen, dineerden bij Altenburg met 'n halve flesch wijn sámen en zaten om zeven uur in den trein, in 'n volle coupé.
In de dommlige scheemring sliepen de meeste reizigers. De wagen reutelde schor. Stilletjes nam ik haar hand, drukte die zachies, hield 'r vast. Zoet-weëig voelde het warme glacé, met het ééne ànders-warme open velkringetje. En 'k bleef zoo, rustig zònder nadenken in wiegend gesoezel. Zij sliep.
Door de voile, in de wagenschemering, zag 'k haar meisjesgezicht, het gelijk-gladde neusje, de ronding der koonen. Als ik zelf m'n oogen sloot, wákker, toch niet denkend, en 't glacé voelde in de handwarmte, zàg ik het komend leven als een vlakte met niet hinderend, niet schelgroen, passieloos licht, 'n vlakte om in te liggen met dichte oogen en 'n mond wijd open met in en uit stootinkjes van adem. D'r ontbrak niets. 't Was vólkomen. Vólkomen van wijde, zacht-groeiende vreugd. Als je de oogen open dee, zag je de menschen aan den overkant met hoofden schuinweggezakt en open-ademende monden, 't mat glimmen van 'n bril, 't bagage-rek, keek je naar 't billet van ‘Niet rooken’.... Smoking is prohib.... Il est défendu...., naar den knop van 'n stok.... zei je tot jezelf, zònder 't te zeggen, dat 't allemaal goeie lui waren, met gezellige gezichten.... sloot je de oogen weer.... voelend het glacé, dat warm werd en het open velkringetje waarin je wel 'n zoen zou willen geven.... èn 't breede, 't onbelijnde, 't grootwijde, waarin je je adem hoorde.
Tot aan de deur van de Albert Cuyp liep ik mee.
‘Wil je niet effen boven kommen??’
‘Mag ik?’
‘Dan kan je me ééne kind zien.’
Een trap op. 'n Klein portaal. 'n Gescharrel bij de deur. Dan 'n kamer in donker met flauwe raamschemeringen.
‘Juffrou!.... Juffrou-ou!’
Achter scharnierde 'n deur.
‘Ben u d'r?’
‘Waar is me lamp?’
‘O. Die zal ik zoo dadelijk brengen.’
‘Ga zoo lang zitten, Alf. Hier staat de canapee.’
In 't donker ging ik zitten op iets hards.
‘'k Geloof da'k op wat zit.’
‘Dat zal 'n veer zijn. Je mot vlak tegen den rug aanleunen. Anders kun je er niet op zitten.’
‘'t Lijkt 'n groote kamer, hè?’
‘Dat verdómde mensch! Altijd dat beroerde gezeur met
| |
| |
me lamp! Juffrou! Juffrou-ou! Mo'k nou nòg langer wachten?’
‘Ik k-ó-ó-m!’
Met de fel lichtende lamp voor het flets burgervrouwtjesgezicht kwam ze binnen.
‘'k Most 'r olie in doen.’
‘Niks voor me geweest?’
‘Uw vader was van morgen hier.’
‘Geen boodschappen?’
‘De naaister.’
‘Was ze 'r alweer?’
‘En wát 'n brutale bek! Ze liep niet langer zei ze. Dan mot je maar rijjen zei ik. 'k Heb de deur voor d'r neus dichtgesmeten.... O.... Zit daar 'n héér.... 'k Had meneer heelemaal niet gezien.’
‘Da's meneer Spier die u bij Prot gezien heb.... weet u niet meer?’
‘Jawel, jawel.... Wil u soms thee drinken?’
‘Da's 'n idee. Met twee koppen, juffrouw!’
‘Meneer mot niet na me servies kijken.... De kinderen breken alles, hè-hè-hè’....
‘Kijk nou is wat 'n rommel!’ - zegt Georgine als juffrouw Bok weg is - ‘wat 'n godverdommisse beestenboel. Alles laat ze achter d'r kont slingeren. 'k Sjeneer me voor jou.’
‘Toe, ga nou niet opruimen! Wat komt 't 'r op an!’
‘'k Kan toch zoo niet de po voor je neus laten staan. Kijk nou is an! De natte kringen zoo op 't zeil. Je zou goddoome 't huis uitloopen!’
In de werkelijk eenigszins onappetijtelijke kamer begon ze woedend met hoed en mantel aan, te ruimen, zette de po in de alkoof, raapte kinderkleertjes van den grond, wreef de tafel, die pap van kruimels en koffie was, stopte 't brood, 't mes, de borden in 'n groote kast, waar alles lag, nam 'n kam en 'n borstel van den schoorsteen en liet de gordijnen neer.
‘Juffrou-ou!’
‘Joe-oe!’
‘Hebbu nog hout?’
‘Hout? Nee, niks meer! Mag 't 'n lange turref zijn?’
‘Geef maar op!’
‘Ga je nog je kachel anleggen?’ vraag ik.
‘Nou, 't is hier aardig kil. Ik stook al 'n week. Staat 'r niet 'n sigarenkistje achter je? Zóó. Zoo helpen wij ons.’
Vlak onder 't licht van de lamp, snee ze 't sigarenkistje an reepen.
‘Dat brandt niet,’ zeg ik.
‘Je mot me noodig leeren 'n kachel anleggen.’
‘'n Beetje petroleum op de turf is veel beter,’ adviseer ik.
‘Daar zèg je zoo iets. Juffrou-ou! Breng de petroleum is mee!’
‘Joe-oe!’
Juffrouw Bok draagt op 'n oud, roestig blad een grooten witten
| |
| |
kop en'n kleineren gebloemden. An d'r pink bengelt de petroleumkan.
‘'k Hé-d'r zelf maar suiker en melk in gedaan. Mot u nog meer turref?’
‘Geef u nog 'n paar zware.... Toe Alf, stel je nou niet zoo an! Blijf jij nou van de kachel af.... Wat 'n ràre ben jij toch! Niet zoovèel olie op de turf!... Voorzichtig.... Wees nou voorzichtig.... Laat de vlam niet in je gezicht slaan.... Kijk je nou is 'n handen hebben.... Hier hè-je mijn zakdoek.... 'k Heb d'r m'n neus nog niet in geveegd’....
‘Zie je - zóo maak ik mijn kachel an. Zoo brandt-ie in 'n wip,’ zeg ik.
‘Drink nou je thee.’
‘Als je an tafel komt zitten en je hoed en je mantel uitdoet.’
‘Is 't zóo naar je zin?.... Nou is 't hier wel gezellig hè?.... Hoe is de thee?.... Jezis Christus wat 'n gootewater.... Wat 'n beroerde smaak is 'r an, hé?.... Je kan niks an dat mensch overlaten. Laat 'm maar staan.... Drink 'm nou maar niet om mij plezier te doen!.... Wil je wat anders?....’
‘Nee. Doe geen moeite,’ zeg ik, terwijl ik theevuil en bruine suiker uit het lauwe water bagger.
‘'k Zal je 'n konjakkie geven.’
‘Blijf nou zitten.’
‘Wel allemachtig!.... D'r was toch nog in de flesch.... Daar durf ik 'n eed op te doen! Juffrou-ou!’
‘Joe-oe!’
Weer sloft juffrouw Bok door de gang met 'n zware turf in elke hand.
‘Is 'r iemand an me konjak geweest?’
‘Zoover ik weet niet.’
‘Nou maar d'r is van gesnóept!’
‘Daar zal ik niet née op zeggen.... Uw vader is de eenige die hier was.’
‘O, is me vader hier geweest? Kan de kleine meid effen 'n maatje halen?’
‘'k Zal d'r hier zenden.’
‘Haal 't nou niet voor mij,’ zeg ik nog eens.
‘Hè, zanik zoo niet!’....
Op 't gegil van juffrouw Bok, die de vuile, kleffe handen an haar voorschoot op den drempel staat af te vegen, komt 'n meisje van 'n jaar of twaalf, met ondeugend pittig gezichtje en zwart gefladder van haren boven zwarte oogjes.
‘Annetje ga jij is gauw 'n maatje konjak halen!’
‘Mo'k poffen, moe?’
‘Nee. Hier hebbie geld.’
‘Mot 't bèste wezen?’
‘Ja. Loop nou gauw! Neem de flesch mee. Val niet hoor!.... Wat 'n bij-de-hand nest, hè?.... Kaatje lee d'r om half acht in, juffrouw.’
| |
| |
‘Heeft 't kind zich alleen uitgekleed?’
‘Welnee, 'k Ben d'r zelvers bijgebleven.’
‘Nou, dan heb u 'n rare manier om op zoo'n schaap te letten! De po midden in de kamer en de kleertjes op den grond.’
'k Was net met d'r bezig toen Piet en Pauline ruzie kregen. Ze hebben me heele olie en azijnstel afgesmeten. 'k Heb ze voor 'n duit gegeven!.... U mot me tafel is zien’....
‘Heeft Kaatje de heele dag op straat geloopen?’
‘Nee, 't motregende zoo. 'k Hé d'r hier laten spelen met de kinderen.’
‘Ja, dat kan 'k zien. Kijk me dat garen van de naaimachine is.... Jezis nog toe. Me heele machine veruniweeren ze!’
‘Hier is de konjak, juffrouw,’ roept Annetje.
‘Dànk je Annetje. Die centen zijn voor jou. Ook 'n glaassie, juffrouw?’
‘Asjeblief. Dan zal ik 't mee naar achter nemen.’
‘Zoo. Goddank. Ze is weg,’ puft Georgine. - ‘Die heeft nou op 'n glaassie staan wàchten, die vuile slobber!’
‘Waarom spreek je zoo zachies?’
‘Je mot voorzichtig praten as de deur dicht is. Anders hooren ze àlles door de alkoof.’
‘Ga nou zitten, kind.’
‘Wil je suiker.... Da's de eerste maal dat je hier ben.... Proost.... Jouw kamers zien 'r zeker beter uit, he?.... Ik ben maar 'n àrreme chanteuse, hoor.... Zie je dát portret op de schoorsteen?.... Da's me man.... Die d'r naast is me zwager.... Hoe vin-je dattie 'r uit ziet?’
‘Is dàt je man?’
Zonderling die oogen van 'n lief-glimlachenden man met hoog puntboord, mooien das en haar netjes geplakt om 't vierkant hoofd. Op m'n schouder leunend, vertrouwelijk tegen me angedrukt, kijkt ze mee.
‘'n Knap gezicht, niet?’
‘Hij ziet er héél fatsoenlijk uit.’
‘Zoolang die z'n mond houdt is ie knap, maar als-ie praat.... 'n echt joden spoegspraakie’....
‘Wàs je verliefd op 'm?’
‘Dat wéét ik niet.... 'k Was zestien.’
‘Dus, dà's de man-met-'t-kontrakt?’
‘Wàt zeg je?’
‘En dàt je zwager?’
‘Ja.’
‘Hé-je nog meer familie hier?’
‘Nee. Daar heb je Daisy. Da's 'n gewezen vriendin van me. Mooi koppie, hè? Wat 'n mooi figuur. Dat was nou wat je noemt 'n mooi gebouwde vrouw. Dàt zijn drie chanteuses, Deensche, met wie 'k op één kamer kleedde. Da's die komiek. Ken j'm niet? Nou en die ken je natuurlijk, da's Chretienni Chris noemen w'm.
| |
| |
Zet nou 't portret van me man weer op z'n plaats, 'k Had 'm àllang weggedaan.... Maar me schoonzuster komt wel is hier.’
‘Hoe heet-ie eigenlijk?’
‘Isaac. Leelijke naam, hè?’
‘Wat 'n slaperige oogen heeft-ie.’
‘O, 't was zoo'n suffe.... Draai je nou effen om, zeg. 'k Mot me corset uittrekken. 'k Krijg 't zoo benauwd op me maag.’
'k Keerde me om, keek naar 'n kleurige prent uit de opera Faust, met 't mooie onderschrift: ‘Soll ich Dir, Flammenbildung, weichen? Ich bin's, bin Faust, bin deines Gleichen’, hoorde de haken van 't corset een voor een knappen.
‘Hè! Dat lucht op. Keer je nou maar weer om.... Nou zal 'k je me Kaatje is laten zien.’
Uit de donkere alkoof nam ze 'n mooi, vuil kind, dat in z'n slaap de armen om haar heen sloeg en 't blonde hoofdje heerlijk angstig te huilen lei tegen den fellen overgang in het licht.
‘Dàt is ze nou! Dat is ze nou! Zoo'n groote meid, zoo'n lekkere dikkert!’
Vertroetelend pakte ze 't meisje om de vette billetjes, zoende haar, probeerde de handjes los te maken.
‘Kóm nou Ka. D'r is 'n oome van je. Da's nou óome Alf.’
Schichtig, schuw, met dichtgeknepen oogjes, keek 't kind naar de zij van de lamp, schokte weer weg met 't hoofdje in Georgines hals.
‘Hè, Ka, wat ben je kinderachtig. Wil je nou wel is zeggen: Dag oome.’
‘'t Schaap is blind van de slaap. Ze kan niet in 't licht kijken!’
‘Ben ik je mamma, snoes?’
Krampachtig wrong 't kind zich tegen haar aan, om van 't licht weg te komen.
‘Kaatje! Kaatje-dot!.... Hé, domme meid, ben je je tong verloren.... Ze het geen tong meer! Sliep uit! 'k Zal is voelen waar je tong zit!.... Ze het geen tong meer! Hè! Hè! Sliep uit!’
Met de oogjes stijf-dicht gerimpeld, stak 't kind bleekjes-lachend het tongspitsje uit.
‘Wil je van mij 'n stukkie koek?.... Dat hè-'k voor der gegapt bij Altenburg.... Lekker hè?.... Lekker?.... Niet zulleke happen.... Zeg-ie nou niks?’
Langzaam wende Ka aan 't licht, keek me aan met gezwollen oogjes en 'n kinderlijk verrast-verlegen lachje. Ze was sprekend Georgine, sprékend de neus, de snit van 't gezicht, de inplanting van 't zelfde blonde haar, sprekend de oogen, die wat jongergrijs, op blauw af, waren.
‘Dag Kaatje. Krijg 'k 'n handje?’
‘Nou, geef je oome geen hand?’
't Vuile, mollige pootje, met de zwarte, scherpe nageltjes lei in m'n hand.
‘Ben je bang voor me?’
| |
| |
‘Welnee. Ze is niet bang. Zoo'n groote meid. Zeg nou is: Dag oome Alfred.’
‘Dag.... oome’....
‘Nee: oome Alfred!’
‘Dag oome Alfred.’
‘Dag snoet. Mag ik 'r effen op me schoot nemen?.... Zoo.... Zoo.... Ze doet toch geen vuil, hé?’
‘Hahaha! Da's weer iets van jou! 'n Kind van vijf jaar!’
‘Nou, je kunt nooit weten. Wil je me horloge eens hooren, Ka?.... Tik.... Tik.... Tik-tik.... mooi hè?’
‘Niet in d'r handen geven.’
‘Zal ik je 'n cadeau meebrengen, als ik terugkom, heerlijke snoet?’
‘Watte?’ - vroeg zij nieuwsgierig.
‘Zeg maar wat je wil’....
‘Oome Piet heit me 'n pop beloofd.’
‘Da's Piet.... je weet wel.’
‘Wat zal ìk je nou is meebrengen!’
‘Zoo'n pienpien as Pauline het’....
‘Wat is 'n pienpien?’
‘Nee asjeblief geen pienpien, Alfred. Daar bedoelt ze 'n tol met muziek mee, zooas de kinderen hiernaast hebben. Da's om dol te worden.’
‘....Goed.... 'n pienpien..... en wat nog meer?’
‘'n Seviesje met koppies.... enne bakkies.... enne 'n theeketel.... enne 'n suikerpot.... enne 'n lich-ie.... enne 'n melkkan’....
‘Zal je 't heusch niet breken?’
‘Nee, oome.’
‘En wil je een keuken hebben?’
‘.... Met 'n kachel?’
‘Ja.’
‘En met 'n.... pan?’
‘Met alles er in.’
‘Alles, àlles.... heelemaal álles?’
‘Alles.’
‘En mag ik 'r in eten?’
‘Wat je maar wil.... Eerst soep van suiker en melk.... Dan vleesch van chocola.... met aardappelen van koek, hè?.... Dan taart met pruimen en sjelij.... Dan weer chocola... Dan krenten en rozijnen met stroop.... Dan.... Dan.... Dan....’
‘Je maakt me misselijk, zeg!’ - lachte Georgine.
‘Dàn suikerboontjes, hè, oome?’
‘En dan pannekoeken, hè?’
Met oogjes, schitterend van leven en werkende verbeelding, zat ze in de lamp te kijken.
‘Nou Ka, nou weer naar je bed. Geef oome 'n zoentje.’
‘Dag oome.’
‘Dag snoetje.’
Op de heerlijke, bleeke, vuilekoontjes gaf ik 'nzoen, nog een, nog een.
| |
| |
‘Nou mamma,’
En Georgine zoende 't kind op het mondje, op de oogjes, lei 't te bed.
‘Mamma, 'n beetje water.’
‘Dan slapen gaan, hoor je?’
‘'k Mot nog zoo piesen!’
‘Mag je dat zeggen, hè?’
‘Nee mamma.’
‘Wat mot je dan zeggen?’
‘Ik mot zoo pipi.’
‘Goed zoo. Piesen is geméen.’
Met de bloote, malsche beentjes zat ze over de po.
‘Mama.... opa het gesnoept.’
‘Wat het-ie gesnoept?’
‘Van de konjak’....
‘Toe schiet nou 'n beetje op.’
‘Nou ik druk al’....
‘Hahaha! Hahaha!’
‘Lach 'r nou niet om. Anders denkt ze nog dat ze aardig is.’
‘Opa het gezeid, da'k 't niet zeggen most.... Maar je mag niet snoepen, wel, mamma?’
‘Nee, lekker dier. Ben je klaar?’
‘Heb u 'n stukkie papier, mamma?’
‘Doe 't maar met je hemmetje, nest.’
Eindelijk lag ze in de alkoof.
‘Mamma!’
‘Ja, wat is er nou? Ga nou slapen!’
‘U heb me niet gezoend.’
‘Daar dan!’
‘Nou. - Hoe vin je d'r?’ - vroeg Georgine zacht.
‘'n Schat. Wat 'n goddelek kind.’
‘Op wie lijkt ze. Op mij of op hèm?’
‘Op jou. Enkel op jou.’
‘Drink je je konjak niet uit?’
‘Ja zeker.’
‘Mamma!’ - riep Ka nog eens uit de alkoof.
‘Nee. Nou mot je slàpen hoor. Anders wor 'k boos.’
‘Ik heb zoo'n jeuk.’
‘Krab je dan maar!’
‘Nou-ou! D'r springt 'n vloo. Kom nou effen krabben’....
‘Is 't zoo goed? Nou slaapies doen.’
‘Ben u boos! U ben altijd boos op me.’
‘Nee. 'k Ben niet boos. Ga je nou slapen? Dag!’
‘Da-aaag!’
‘Wil jij niet op de kanapee leggen?’, vroeg ik Georgine. ‘Ben je moe?’
‘Dood op. 'k Weet niet van wat.’
‘Van de zeelucht.’
| |
| |
‘Kom je bij mij nou ook is?’
‘Zachies wat. Ze kunnen achter de alkoof alles hooren.’
‘Je ziet bleek, 'k Zal maar heengaan, hè?’
‘Liever wel. 'k Heb 's avonds weinig visite. Zulleke menschen zoeken overal wat achter.... Zet je kraag op.... 't Is buiten koud.... Wil je nog niet eerst 'n konjakkie?’
‘Nee.’
‘Dag Alf.’
‘Dag Georgine.’
‘Waarom kijk je me zoo an.... Wil je me.... Wil je me....’
Halfknielend om bij haar mond te komen, gaf ik haar 'n zoen, 'n verlegen zoen op kouwe lippen.
.... ‘Nee niet meer.... Pas op voor 't kind.’
‘Dag Georgine, dag engel.’
‘Dag Alf.... Kun je 't alleen uit? Laat de deur maar open.... Zet nou je kraag op, dwarskop.... Als je in de gang ben, zeg dan hardop goeien avond. Dan hóoren ze je weggaan.’
Met de voeten klotsend in 't portaal, riep ik nog eens hàrdop ‘Goeien nacht.... Slaap lekker!’ - ‘Dag!’ riep Georgine en 't kind in de alkoof, dee 't ook met heldere kinderstem.... Da-ág.... oome.... Alfed!’
|
|