Droompaard en andere verhalen

(1923)–Herman Heijermans– rechtenstatus

Droompaard

JA, het was weder een heel malle historie, nòg maller dan de bezoeking van ruim drie jaar geleden. Overdag had ik woningen gezien, woningen in de Pijp, woningen op de Keizersgracht, woningen éen, twée, drie-hoog, woningen met vieze tuintjes, woningen met naar gekookte kool riekende buren. Alles had negatieve eigenschappen. Maar op den Diemerweg, een heel eind buiten de stad stond een gewezen boerenhoeve, herdoopt als Villa (met een of anderen) Lust. Dat leek me bijzonder: een huis zònder buren, mèt een stuk weiland en àchter een boomgaard met twee appelboomen.

‘En hier mijnheer,’ lei de weduwvrouw-huisbewaarster uit, terwijl zij de deur van een steenen schuur opende: ‘hier heb u gelegenheid voor de wasch en stalling voor twee paarden.’

‘Voor twee paarden?’, informeerde ik.

‘Voor twee paarden en een koe,’ zeide zij.

‘O, dat is heel makkelijk,’ merkte ik op: ‘maar de ruimte lijkt me wel wat klein voor drie beesten.’

‘Nou maar u kan ze d'r rustig stallen,’ zei de weduwvrouw.

Ik bedankte haar, liep peinzend den weg naar de sympathiek-stinkende gasfabriek terug, eenigszins onder den indruk van de stalling voor twee paarden en een koe. Jammer dat de huur tweemaal te hoog voor mijn inkomen was, jàmmer voor het eenzame huis, het weiland, de appelen, de stalling voor twee paarden en een koe.

Thuisgekomen, lag een formulier van de Belasting, met beleefd verzoek voor de invulling binnen zooveel dagen te willen zorgdragen.

PAARDEN

Vraag V. Hoeveel paarden worden door u gehouden?

a.	Paarden van praktizeerende genees-, heel- en verloskundigen en veeartsen...
b.	Paarden in gemengd gebruik.

(Hieronder alleen te verstaan paarden, die doorgaans en hoofdzakelijk worden gebezigd voor de uitoefening van een beroep of bedrijf van den belastingplichtige, mits niet het bedrijf van rijtuigverhuurder, ondernemer van personenvervoer, verhuurder van rijpaarden, manègehouder of paardenkooper).

Weemoedig vulde ik in ‘geene’, en dien nacht, waarschijnlijk als gevolg van gepeins en weemoed, droomde ik verward en afschuwelijk, - pendant voor de merrie in mijne nachtmerrie, die van het biefstukpannetje likte, vele jaren geleden.

Er werd zeer duidelijk tweemaal gebeld: tweemaal voor twee-hoog. Mijne familie was uit, ook de hospita. Ik was alleen thuis met een harige, zwarte poes (niet te verwarren met Pieps, die nog steeds gezond is, eerstdaags opnieuw moeder wordt), keek gemakshalve over het balkon naar beneden. Ik zeg over het balkon: het was een nauwe straat met allemaal balkons, balkons aan de overzijde, balkons op zij, balkons overal. Op de stoep stond mijn palfrenier met de paarden, een bruin en een zwart. Mijn paarden zònder eenige quaestie. Ik twijfelde er zelfs niet aan. Evenwel werd ik onrustig, niet wetend hoe ik er mee aan moest. Er scheen iets

in mijn leven gebroken te zijn, iets waarbij het gewone gezond verstand het aflegde.

‘Breng ze maar op, John,’ schreeuwde ik, terwijl ik den huissleutel afwierp.

Hij opende de huisdeur, nam het bruine paard bij de teugels, trok het 't portaal in. Vreemd - twee-hoog paarden! Ik liep naar de hooge, steile trap, zag John beneden wurmen. Het paard ging geweldig te keer, steigerde, bliefde zich schrap te zetten. Ik wierp een kropje salade halfwege. Het paard trappelde de trap op, greep de krop, liep weer achteruit, keek mij met zwarte, fonkelende oogen aan. Wat zoo'n beest 'n streken kan hebben!

‘Geef 'm 'n mep John!’, schreeuwde ik, zweetend van inspanning.

John sprong op het gezadeld paard, gaf het de sporen.

Zonder uitwerking. Het edele dier hinnikte smartelijk met de krop sla in zijn bek, weigerde pertinent.

Op het geraas kwam de juffrouw van één hoog op haar portaaltje.

‘Wat mot dàt nou?’ vroeg ze zeurig.

‘Ik mot me paarden,’ lei ik uit.

‘Nou, da's wat moois voor me trappe,’ klaagde ze.

‘'k Zal je d'r wat voor geven,’ zei ik edelmoedig.

‘Nou, kijk nou. is, hoe dat beest me schoone trappen bevuilt,’ begon ze te kijven.

‘Pas maar op,’ waarschuwde ik: ‘als je overreden wordt, is het te laat’...

Het paard, opgejaagd door mijn palfrenier, had een sprong genomen, hamerde de trappen op alsof het huis werd afgebroken - bleef in de kromming steken.

De trappen en gangen van een huis in de Pijp zijn niet op paarden berekend.

‘Achteruit, John!’, kommandeerde ik. Mijn

hospita is lang niet tam uitgevallen als haar meubeltjes bedorven of het wit van haar portaal besmeurd wordt.

Het paard stommelde achteruit, hout splinterend van de traptreden, kalk aftrappend.

‘Kijk nou is wat 'n schandaal, wat 'n last!’, huilde de buurvrouw.

Ik, diep in zorgen, stond weder op het balkon, kijkend naar de bekalkte flanken van mijn bruinen hengst.

Ze moèsten echter gestald worden. Je kon ze niet op straat laten.

Zenuwachtig liep ik een trap hooger naar den zolder, smeet de zolderramen open. Er was een hijschblok, óók een touw.

‘John,’ riep ik naar benee: ‘let op het touw,’ en badend in 't zweet, vierde ik het koord, hing over den gootrand, oplettend of John begreep. Dat was een gelukkige inval. John bond het touw om den buikriem van den zwarten hengst, daarna een dunner koord aan den achtersten linkerhoef om het dier eventueel af te houden - ik begon te trijsen.

Het ging niet gemakkelijk. De katrol was in langen tijd niet gesmeerd, telkens bleef het paard aan een balkon of spionnetje haken. Beneden hoorde ik ruiten rinkelen. Het verdraaide dier spartelde. Stom van den vervloekten John om niet beter af te houden!

‘Let dan toch op, uilskuiken,’ schreeuwde ik hijschend - gelijk zag ik 't hoofd van het paard boven den gootrand uitsteken. Het dier brieschte van blijdschap toen het mij herkende. Ik was gewend elken morgen in zijn stal klontjes uit te deelen.

Ik gaf een laatsten ruk, trachtte het binnen te halen. Maar het heele achterlijf haakte onder den

gootrand. Wel vertikt dat het hijschen iets verder baatte. Geen uur bleef John langer in mijn dienst. Ik poogde met een arm het touw vast te houden, met den anderen 't hoofd van het dier te grijpen. Maar door dit onhandig, zelfs gevaarlijk pogen, schoot het touw los, gierde als een stoomfluit en dadelijk daarop hoorde ik het harde klikken der vier paardehoeven die de stoepsteenen raakten.

Hieruit maak ik op dat niet alleen een vallende kat op zijn pooten terecht komt.

Beneden begon de juffrouw van één hoog weer te zaniken. Het paard had haar spionnetje omgehaald, daarenboven met zijn kwispelende staart een bloempot van het kozijn geveegd.

‘John!’ brulde ik heesch: ‘Kun je niet beter afhóúen! Uilskuiken! Ezelskop! Als je denkt, dat dàt goed voor de beesten is, heb je 't mis!’

Weer trok ik onrustig aan het touw, zet voor zet, geduldig, hijgend, zweetend, tot ik 't hoofd weer boven den gootrand zag. Met inspanning van alle krachten wond ik nu eerst het touw om een poot van het ledikant mijner hospita, klom in de goot, aaide het dier dat eenigszins nerveus was. In zijn manen hing het spionnetje van één-hoog, aan zijn rechterachterbeen een gedeelte van een balkon-balustrade. De huizen in de Pijp worden niet over-sterk gebouwd. Ik greep het dier nu bij het gebit, poogde het op te tillen. Ik trok de voorbeenen over den rand heen en het verstandige dier trachtte zich op te zetten.

Maar op dit moment schoot het touw los van den poot van het ledikant en scheelde het weinig of ik ging mee omlaag. Weder hoorde ik de metalen klikken der neerkletterende hoeven en nògmaals, nu meerder uitgeput en afschuwelijk zweetend, begon ik de lijn in te halen. Het paard was het eerste balkonnetje al voorbij, toen John schreeuwde

op te houden. Steviger dan straks bevestigde ik het touw, keek over den gootrand. Er stonden beneden heel wat nieuwsgierigen en een majoor van de politie.

‘Dat mag zoo maar niet,’ riep de agent.

‘Waarom niet?’ - riep ik.

‘Omdat het niet màg,’ riep hij weer.

‘Nou, ze motten gestàld worden,’ hijgde ik.

‘Da's me wat móóis,’ zei de majoor.

Toen heesch ik verder, greep nòg eens het paard bij het hoofd en met een ruk van vertwijfeling kreeg ik het bij mij in de goot, waar het hinnikte van blijdschap. Terwijl had John het bruintje de trap opgeleid.

Wij begonnen de paarden te roskammen, konden evenwel niet beletten dat zij al stampend door den vloer henen trapten. De huizen in de Pijp zijn niet stevig.

Toen ik dan ook een oogenblik later met mijne familie aan tafel zat en de hospita balletjes gehakt met roode kool opdiende, keek zij mij verwijtend aan, wijzend naar het plafond, waardoor beurtelings een wit en een zwart paardebeen staken:

‘Mijnhéer,’ zeide zij, ‘dat was niet geconditioneerd. En de poot van me bed is ook heelemaal krom’...

Vorige Volgende