Pvb. Ovidii Nasonis Minne-kunst, gepast op d'Amsterdamsche vryagien: met noch andere minne-dichten ende mengel-dichten, alle nieu ende te voren niet gesien.
(1622)–Johan van Heemskerck–
Auteursrechtvrij
[pagina 289]
| |
Mengel-Dichten. | |
[pagina 291]
| |
Eer-dicht,
| |
[pagina 292]
| |
En alsmen hielt voor vast, dat wie uyt Hollandt sproot
Most wesen plomp en lomp, van alle geest ontbloot:
Of dat (gelyck hier niet bestendighs is te hoopen)
De kunsten by verloop van tyden oock verloopen,
En so een yeder volck zyn beurt eens hebben moet,
Den Hemel dese beurt ons nu beleven doet:
Of wel dat ghy (ô prael! der prachtige verstanden)
Een eene Phoenix zyt van onse Neder-landen,
En dat Natuur in u een wonder heeft gewracht,
Tot blijck van haer noch niet gantsch wt-geteelde kracht.
Doch als ick 't wel besin, en recht ga over-wegen,
Besluyt ick 't alle drie, en geen de waerheydt tegen.
Want so by yeder volck een redelijck verstant
En Goddelycke siel den mensch wort in geplant,
Die, even als papier dat noch is onbeschreven,
Alsulcken wesen krijght als haer de Meesters geven;
| |
[pagina 293]
| |
En soo den Hemel, recht gelijck hy 't al omgort,
Zijn gaven over al oock mildelyck uytstort:
Wie sal dan, so hy niet de reden uyt wil byten,
't Vernufts gebreck het land en niet de luyden wyten:
Bœotien, hoe wel 't wierd eertijds bot geacht,
Heeft Pindarum nochtans gequeeckt en voort-gebracht.
En die in Holland nu siet so veel kloecke koppen,
Sal sonder meer bewijs sich selfs de mont wel stoppen.
Dat oock de kunsten gaen van 't een tot 't ander volck,
Leert d'onder-vinding selfs, en hoeft geen ander tolck:
Het rijck Egypten-land, waer met zijn seven vloeden
De wonderlycke Nyl hem na de Zee komt spoeden,
Heeft voor de wijsheyd eerst een hooge-school bereyd,
Die daer van daen te mets haer vorder heeft verspreyd
Door Sidon, door Chaldeen, door Persen, en door Meden,
Ga naar margenoot* Tot daer de morgen-Son gaet op zijn wagen treden:
| |
[pagina 294]
| |
Van 't Oosten isse weer na 't Westen neer gedaelt;
En heeft in Griecken-landt haer adem wat gehaelt,
Alwaerse so gequeeckt en so wiert onderhouwen,
Dat sy een vaste stoel daer scheen te willen bouwen;
Getuyge sy hier van so menigh aerdigh Geest,
Wiens werck mẽ alle daegs in Griecksche spraek noch leest.
Ons Hollandt was doe woest, en woester noch de luyden;
Nu is de kans gekeert, en Griecken is op huyden
Dat eertyds Hollandt was, en Hollandt heeft al 't geen,
Dat Griecken in die eeuw haer selfs schreef toe alleen.
't Is waer dan, dat ons landt, niet min als and're landen,
Een Voedster-Vrouw kan zyn van aerdige verstanden,
En dat het ons ontbrack hier voren, niet so seer
Aen oordeel en vernuft, als onderwijs en leer:
't Is waer oock, dat die uur is eyndelyck gekomen:
Dat kunst en wijsheyd hier haer woonplaets heeft genomen:
| |
[pagina 295]
| |
Doch alderwaertst is dit, dat ghy, ô Anna! zyt
Een Phoenix van u land, een wonder van u tijdt.
Want of wel nevens u, de wyt-beroemde namen,
Van Grotius en Hooft, de Griecken selfs beschamen,
So zyt ghy niet te min de eene Maeght alleen,
Die Hollandt heeft gesien den Helicon betreen:
Die in verstandt de Mans, in hand-werck tart de Vrouwen,
En u van alle bey doet voor verwinster houwen.
Die al, wat leerbaer is, te leeren hebt begeert,
En tot verwondrens toe, in alles zyt volleert.
Roem van ons' eeuw, by wie sal ick u vergelycken?
Sal 't Sappho zyn? ô neen; die moet veer voor u wijcken,
Want hadse schoon u geest, zy had niet uwe handt,
Die u geen minder lof verkrijght als u verstant.
Sal 't dan Arachne zyn, die wel so trots van herten
Op hare naey-kunst was, dat sy dorst Pallas terten?
| |
[pagina 296]
| |
Neen; dese noch veel min het by u halen ken,
Want had zy uwe naelt, zy had niet uwe pen.
Wel aen begaefde Maeght, laet uwe wyse Dichten,
So wel als uwe kunst, voor al de wereld lichten:
Op dat, so wiese lees, u oordeel; 't eenigh een,
Een yeder ongelijck, sich selfs gelijck alleen.
 |
|