Het dagboek van dr. G.H.C. Hart

Vrijdag 4 april 1941

Na alle gunstige berichten van de vorige week, thans drie berichten, waarvan de ernst nog niet te overzien is: in de eerste plaats hebben gisteren de Duitschers (en de Italianen!) plotseling Benghazi in Noord-Afrika weer op de Britten veroverd met groote gemotoriseerde colonnes; na de vreugde destijds over de verovering van die belangrijke havenplaats is dit een groote teleurstelling, vooral omdat het bijkans onbe-

[p. 274]

grijpelijk is, hoe de Duitschers weer erin zijn geslaagd zulke sterke mechanische strijdkrachten naar Noord-Afrika over te brengen (van Sicilië naar Tunis (Fransch!) is maar 70 mijl (??))⁵⁶⁸. Vermoedelijk wil Hitler de Engelschen binden in Noord-Afrika en hen beletten groote strijdkrachten naar de Balkan te zenden. Het is zeer goed mogelijk, dat Wavell welbewust geen strijd om Benghazi heeft willen leveren momenteel, want hij heeft al heel wat hooi op zijn vork. Overigens heb ik in dien generaal een heel groot vertrouwen, maar voor het Britsche prestige is de val van Benghazi een leelijke klap - voorloopig!

Het tweede beroerde bericht is dat over het toenemend aantal stakingen van grooten omvang in de Amerikaansche oorlogsindustrie: dat dreigt ernstige stagnatie te veroorzaken in de aflevering van oorlogstuig. Roosevelt heeft er klaarblijkelijk nog niets op kunnen vinden.

In de derde plaats is er een soort coup d'état geweest in Iraq, waarin in Bagdad de nazi-leider zich, bij afwezigheid van den Regent⁵⁶⁹, heeft meester gemaakt van de Regeering⁵⁷⁰. De ernst hiervan is moeilijk reeds te overzien, maar het zal de volle aandacht eischen van de Britsche Regeering, vooral ook gezien de vitaal-belangrijke olieterreinen van Mosul.

De Hongaarsche premier, Teleki, is onder hoogst mysterieuze omstandigheden dood in zijn bed gevonden: er wordt beweerd zelfmoord, nl. dat hij niet meer op kon tegen de steeds verdergaande Duitsche eischen sedert Hongarije tot de as toetrad. Hij was in zijn hart, schijnt het, pro-Britsch en heeft lang getracht, althans Duitsche troepen uit Hongarije te houden, maar vooral nu met de Joego-Slavische crisis schijnt het land met Duitsche soldaten te worden overstroomd. De Hongaarsche Minister van Buitenlandsche Zaken, Graaf Csaky, is onlangs ook ‘plotseling’ gestorven. Zelfmoord? of nazimoord⁵⁷¹?

568 Nadat Mussolini zich op 9 februari accoord had verklaard met Hitlers plannen voor de inzet van Duitse troepen in Noord-Afrika, waren op 11 februari de eerste Duitse eenheden in Tripolis aan land gegaan. Voor Hitlers motieven voor deze operatie Sonnenblume zie Hillgruber, Hitlers Strategie, 346-349.

569 Abdoel-Ilah.

570 Op 26 maart had Rashid Ali, die op 31 januari gedwongen was ontslag te nemen als premier, met steun van het leger een staatsgreep gepleegd. De regent had zijn toevlucht gezocht in het Amerikaanse gezantschap.

571 Teleki pleegde zelfmoord en Csaky was overleden aan een leverkwaal; zie Macartney, October fifteenth, I, 465 en 486-490.