Het dagboek van dr. G.H.C. Hart

Zaterdag 14 december 1940

De griep, die al eenige weken door mijn gestel ronddoolt, bracht me ertoe vanmiddag in mijn bed te kruipen met aspirine, cognac en een inhaleermiddel, toegediend door onze getrouwe Hongaarsche dienstbode Margitt.

Laval is afgetreden als Minister van Buitenlandsche Zaken bij de Vichy-Regeering. Double crossing van Pétain? Teveel toenadering tot de Duitschers? Of wilde Pétain hem kwijt, omdat hij degeen is die den Italianen tezeer wilde tegemoetkomen, hetgeen Frankrijk wellicht, nu het den Italianen slecht gaat, terecht niet langer wil nakomen en moest daarom Laval het veld ruimen voor Flandin, die echter ook niet vrij van Duitsche sympathieën schijnt te zijn⁴²¹? Laval was een notoire schurk, die ook in Frankrijk feitelijk bij niemand vertrouwen geniet, en vermoedelijk ook niet bij de Duitschers.

De overdracht door Hitler van de asch van den zoon van Napoleon I, den Hertog van Reichstadt, aan Frankrijk, ter bijzetting in de Invaliden⁴²² trekt erg de aandacht. 't Is zoogenaamd een ridderlijke geste, maar er zit m.i. meer achter; wat, dat weet ik niet.

Pétain zal er niet bij zijn. Er gebeurt in Frankrijk een heele boel, dat wij - nog - niet begrijpen. Gaat Frankrijk definitief zijn zaken met Duitschland regelen, zelfs vrede sluiten? Dat zou mij heel onverstandig lijken, waar het nu zoo lang een knap spel van afwachten, uitstellen, tegemoetkomen, afwijzen, heeft gespeeld. De indruk bestaat bij ons, dat Frankrijk ‘is sitting on the fence’ en om zijn gunsten laat boeleeren, zoowel door Engeland als door Duitschland; de aanwezigheid van Generaal Weygand in Afrika bij de Fransche koloniale legers is een geweldige troef van Pétain, als de Duitschers de voorwaarden van den wapenstilstand zouden schenden en bijv. Duitsche troepen door onbezet Frankrijk zouden zenden om Italië te ‘helpen’.

421 Laval's aftreden was een gevolg van meningsverschil met Pétain over de terugkeer van de regering naar Parijs. Zie voor een uitgebreide bespreking van Laval's aftreden Paxton, Vichy France, 92-101.

422 Dit gebeurde op 15 december 1940.