|
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
Fuge dilecte mi, & assimulare ca-
preae, hinnuloque cervorum super
montes aromatum.
Cant. 8.
| |
Vliedt mijnen beminden, ende zijt ghe-
lijck een Ree, ende een Herte-jongh op
de geberchten der specerijen.
Cant. 8.
| |
TSa, tsa mijn Lief spoeyt uvve ganghen.
En packt u t'eenemael van hier;
Want ick versinghel door u vier:
Maer dese vvoorden my nu pranghen,
Met meerder eer hadd'ick gheseydt,
Ké neen, mijn Lief, staet stil en beydt,
Ten sou voorvvaer my niet verdrieten
Al hadd'ick u altoos by my?
Maer ick besvvijcke met dat ghy
U minne-vier naer my komt schieten,
Soo dan mijn Lief, tsa off vertreckt.
Off uvven brandt vvat meer bedeckt.
Wat seggh'ick al? Ick soude sterven
Soo ghy my dedet en bevel
Van oock te loopen ievers el.
Neen, neen mijn Lief, 'k en sou niet derven,
| |
| |
Off ghy't my hondert reysen hiet
Al even-vvel en deed' ick't niet.
Neen, mijnen troost, vvilt u niet roeren,
'T ghen'ick u daer te voren ley
En vvel soo onbedachtich sey,
Laet dat de vvinden gaen vervoeren,
Ick hadd' een sotte vrees' in't lijf
Die d'oorsaeck vvas van dit bedrijf.
Maer soo ghy blijft ick moet't bekoopen;
Want ick en vveet my gheenen raedt
Als my u vier op't herte slaet,
Dus settet dan vry aen een loopen
Ghelijcker-vvijs een deyntien licht
Dat metter vaert is uyt 't ghesicht.
Ick vvilde vvel dat ghy u spoeyde;
Maer dat ghy somtijdts in u vlien
Naer my noch vvoudet omme-sien.
Als Ephraim oock soo gheloeyde
Sprack, liefd' hout op; vvāt mijn gemoet
Is al te teer voor uvven gloedt.
Die't vvaer' gheloof eerst heeft gheplant
In het vvoest Indiaene-landt,
Soo ghy u vier hem hadt ghegeven,
Sijn ooghen hy ten hemel sloegh,
En sey, ô Heer, het is ghenoech!
| |
| |
En Koska niet te min gheschoten,
Soo hy nu vvel, en sterck ghevoelt
Dat hem het hert van binnen broelt,
Heeft dat besproeyt, en overgoten
(Om d'hitte te doen neder-slaen)
Met vvel soo menich duysent traen.
Maer vvat vvil ick my verghelijcken
Met dese Helden alle dry,
Wiens borsten vvaeren scheute-vry?
Há neen, mijn lief, gaet henen strijcken,
En dat met al-dus-daenen sprongh
Als oft ghy vvaert een Hinde-iongh.
Siet daer de berghe staen gheresen
En opghebult tot in de locht;
Doet derre-vvaert u eerste tocht.
Daer suldy sien mijn uytghelesen
Uyt vvat geboomt de vvieroock sluypt
En langhst de schorsse neder-druypt.
Daer suldy sien de Lauvverieren
De Ceders oock d'een voor en naer
Ten alle tije van het jaer
Met soet ghereusel hun versvvieren.
Daer suld' allom oock vinden staen
Caneele, myrrh' en safferaen.
Off hebt ghy liever te gaen vlieden
| |
| |
Het is vvel mijnen vvill' aldus,
Noch ick en sal't u niet verbieden,
Selfs off het vvaere naer die pleck
Daer d'Enghels houden hun vertreck:
Want in u vier sy hun verblijen:
Maer vvy-lien menschen hier benéen
En konnen dat niet vvel bestéen:
Een vonck alleene mocht ick lijen;
Maer om te konnen draeghen meer,
Mijn hertjen laes! is al te teer.
Vliedt dan van hier: maer t'sou my baeten
Dat soo vvanneer ghy henen streeckt
Noch altemets eens omme-keeckt
Om my niet seffens te verlaeten,
Dus dan mijn hertjen vvaer ghy svvicht
Houdt my altoos in u ghesicht.
Hoe dat de Maen' de Sonne-raeyen
Van haer ghesichte voorder heeft,
Hoe hy aen die het voedtsel gheeft
Om stercker meer te konnen laeyen
Sulcks denck ick dat met my sou zijn
Saegh' ick van verre maer u schijn.
Wel vvaerom oock dat te versteken?
Ick bidd' u, Lief, en roert u niet.
Maer soo ghy blijft, en my aensiet
Moet ick in eene vlamm' onsteken,
| |
| |
En soo vvanneer ick u verlies'
Als-dan helaecen! ick vervries'!
Wat suldy dan met my gaen maecken
Die noode leedt dit ongherief
Te moeten leven sonder lief!
Doet dan mijn hertien vry door-blaecken:
Maer liefste lief met sulck verbandt
Dat ghy dat niet heel af en brandt?
Packt u dan deur, ick ben te vreden;
En daer en tusschen uyt het riet
Dat ick hier sie in dese vliedt
Sal haest een pijpken zijn ghesneden:
Want nu ter tijdt soo heb'ick stoff
Om te gaen spelen uvven loff.
En soo dit pijpken sou ghedijen
Van langher-handt ghebruyckeloos
Sal ick in een boom-schorsse broos
Dan alle bey ons naemen snijen,
En om elck-een te doen gheraen
Soo sullen sy in cyffer staen.
Nu onse naemen zijn gheschreven,
U lof ghesonghen en ghespeelt
En dat my dan den tijdt verveelt
Sal ick om slaepen my begheven:
Maer dat altijdt u schildery
Met mijnen droom vermenghelt zy.
| |
| |
Och vvat is dit? Ick voele rijsen
Als van te voor u gloedich vier!
Dus dan, mijn lief, packt u van hier.
Haest u terstondt, gaet henen bijsen!
Maer soo'ck u vvederom vervvacht,
En neem'ick gheenen goeden nacht.
| |
| |
| |
Fuge dilecte mi, & assimulare ca-
preae, hinnuloque cervorum super
montes aromatum.
Cant. 8.
| |
Vliedt mijnen beminden, ende zijt ghe-
lijck een Rhee ende een Herte-jongh op
de geberchten der specerijen.
Cant. 8.
| |
Guil. Abbas apud Delrio in c. 8. Cant.
DEn Bruydegom wordt meesten-deel te
vroegh / ende eer dattet tjdt ende stondt
is / wegh-ghedreven / ende bevolen dat hy sou-
de vluchten. Want daer is eenen tijdt dat
den Bruydegom behoorde te blijven / ende ee-
nen tijdt dat hy behoorde te vluchten. Eenen
tijdt dat men tot hem behoorde te segghen:
Heere blijft met ons, ende eenen tijdt om
segghen: Vliedt, mijnen beminden, vliedt.
Daer is eenen tijdt om hem te versenden / ende
eenen tijdt om hem te segghen: Ick en sal u
niet laeten gaen ten zy al-voren dat ghy my
ghegeven hebt uvven seghen, ten zy dat ghy
vermenichvuldight de vruchten mijner ghe-
rechticheydt / dan sal ick u ten bequaemen
tijde laeten henen gaen.
| |
Beda in cap. 8. Cant.
Maer wie soude iemandt willen iaeghen
uyt sijne teghenwoordicheydt dien hy lief
heeft? dat sy dan seght: Vliedt mijnen be-
| |
| |
minden, en is niet ghesproken / dat sy dat
wenscht; maer ghedreven door eenen bran-
denden yver / dat sy sijnen wille niet en soeckt
te beteghenen.
| |
Auctor schalae paradisi tom. 9. Aug. c. 5.
Want ghelijckerwijs in eenighe vleesche-
lijcke plichten de begeerlijckheyt des vleeschs
soo wordt overwonnen / dat sy verliest alle
ghebruyck van redene / ende soo veel uytrech-
tet soo dat den mensche gheheel vleesch wordt /
alsoo in dese hemelsche betrachtinghe worden
de prickelen des vleeschs van weghen de siele
dus vernielt ende wegh-gheweirt / dat het
vleesch in gheenderlije manieren den gheest
en kan teghen spreken.
| |
Idem cap. 6.
En zijn de ghesuchten ende de traenen niet
als ghetrouwe ghetuyghen / ende seker voor-
boden van dese blijdschap / ende van dese soete
vertroostinghe? Ist alsoo. Dese maniere van
spreken is wel nieuwe / ende tot noch toe wey-
nich in het ghebruyck. Maer wat hebben wy
oock dese heymelijcke t'saemen-spraecken te
brenghen voor den dach?
| |
Idem cap. 7.
Laet my gaen vvant den dach beghint
te kriecken. Den seghen dan gheghe-
ven zijnde de zenue van de dije verstor-
ven / ende Iacobs name wesende verandert
in Israël / soo is't dat hem den Bruydegom
| |
| |
weynich versteeckt / den Bruydegom / segghe
ick / laghen tijdt ghewenscht ende heeft
ontspronghen.
| |
Idem cap. 8.
Maer ô schone Bruyt en zijt niet bevreest /
en hebt gheen achter-dencken / noch en laet u
niet voorstaen dat ghy veracht zijt / oftschoon
den Bruydegom voor weynich tijts sijn aen-
schijn u is ontreckende. Dit alles sal u ten
goede ghedijen; want door sijn aenkomste /
ende door sijn vertrecken sult ghy altoos win-
nen / het is voor u dat hy komt / ende het is
voor u dat hy wech-gaet; hy komt tot uwer
vertroostinghe / ende hy vertreckt tot een loos-
heydt / op dat de gonste van sijne vertroostin-
ghe u niet en soude verhooveerdighen. Den
Bruydegom deylt sijne ghenaeden soo't hem
belieft / ende aenstaet / ende alle het ghene ghy
ontfanght is uyt sijne besondere miltheydt /
niet uyt krachte van erf-achtich goedt. Het is
een oudt spreeck-woordt / dat te veel ghemeyn-
schap veroorsaeckt verachtinghe. Hy ver-
treckt dan / op dat misschien sijne gheduerige
teghenwoordicheydt gheen vernoeyen by en
brenghe / ende dat hy door sijne afwesentheydt
te meer soude ghewenscht worden / ende ghe-
wenscht te neerstigher ghesocht / ende langhen
tijdt ghesocht / ten alderlesten gheluckelijck
ghevonden. En laet ons dan het ballingh-
schap niet houden voor ons Vaderlandt / noch
| |
| |
den godts penningh voor de beloofde somme;
den Bruydegom komt / ende gaet naer sijn
goedt duncken / als-nu ons brengende troost /
als-dan verwisselende / gheduerende onse
kranckheydt / gheheel den staet van onse siele /
doet ons allenghskens smaecken hoe soet dat
hy is / ende eer dat wy daeraf versaedt zijn /
ontreckt hy hem / ende alsoo rondom ons
swerremende met ontplocken vleughelen / be-
roept ons om hem naer te volghen.
| |
Bernar. serm. 9. super beati qui habitat.
Ter deser oorsaecke de siele soo sy hem is
soeckende / gheeft hem met rechte dese ant-
woorde: Ghy hebt uvve vertreck-plaetse seer
hooghe ghestelt. Want dese siele alsoo dor-
stende tot Godt / en begheert niet ghelijck Pe-
trus op aerdtsche gheberchten te maecken eeni-
ghe woon-plaetsen / noch en soeckt hem niet
ghelijck Maria Magdalena op der aerden
aen te voeren; maer roept over-luydt: Vliedt
mijnen beminden, ende zijt ghelijck een
rhee, ende een herte-jongh.
| |
Ambr. de bono mortis.
Het wordt den Bruydegom gheraeden te
vlieden; want al is't dat hy de aerde vliedt /
kan noch worden naerghevolght: sy seght
hem dat hy soude willen wesen ghelijck een
deyntjen, dat de netten is ontspringhende.
Want sy wilt oock vlieden ende gaen vliegen
boven der aerde.
| |
| |
| |
Beda in cap. 8. Cant.
Zijt ghelijck een rhee, ende een herte-
jongh op de gheberchten der specerijen. Met
veel wenschen ende bidden vervolght sy hae-
re saecken / wel wetende dat in dit teghen-
woordich leven haer alder-meeste gheluck is /
(mits sy noch berooft is van't ghesichte) ghe-
troost te worden door sijne over-komste / ghe-
lijck dat alleenelijck maer toe en komt de
ghene die door verachtinghe van aerdtsche
saecken / ende door het wenschen van hemel-
sche saecken verdienen ghenaemt te worden
gheberchten der geestelijcker specerijen; want
den Heere maeckt hen ghelijck een Rhee, en-
de een Herte-jongh, verschijnende op de ge-
berchten der specerijen, voor de ghene die
hun vinden op de gheberchten van goeden
geure / als hy dan naer sijn goedt-duncken die
is verlichtende / ende weert van hun de stric-
ken der bekoringhen / die hun souden moghen
verhinderen / oft gheeft hun wederomme de
ghewoone gaeven der deughdt / die hy hun te
voren scheen te ontrecken; want onse kranck-
heydt en is niet dan al te baer-blijckelijck /
mits wy in onse ghebeden niet altijdt en kon-
nen hebben de selve viericheydt / ghelijck wy
wel behoorden / noch insghelijcks den vollen
smaeck der vertroostinghe: Onse traenighe
beken worden somtijts opghedrooght / noch
en vloeyen niet altoos in eene overvloedicheyt
om te vollen te ghetuyghen de innighe droef-
| |
| |
heydt die wy zijn makende om onse sonden /
oft om het verdriet dat wy lijden om ons bal-
linghschap / zijnde soo verre van ons hemels
Vaeder-landt: maer dese gheestelijcke flau-
wicheydt brenght ons soo ten onder / dat wy
ons / hoe wel wy ons beste doen / niet en kon-
nen verroeren / noch oock ghenieten het goedt
als voren / ende somtijdts / soo wy daerop al-
derminst zijn peysende / komt ons dit goedt
wederomme aengheresen: maer hoe ende op
wat manieren / is ons bekent / dan alleene dat
den beminden nu vlucht / ende dan ons weder
komt besoecken.
| |
Bernar. ser. 75. in Cant.
Wie sal my dan nu ontdecken het verbor-
ghen van dese onghestaedicheydt! Wie sal my
nu uytlegghen het gaen ende over en weer-
kommen van het vvoordt? En dunckt u de-
sen Bruydegom niet te wesen met allen licht-
veerdich? Laet ons achten dat dit gheschiedt
naer den gheestelijcken sin / ende niet naer de
woorden. Als sy ghewaer wordt de gonste
sijner ghenaede / soo bekent sy sijne teghen-
woordicheyt / ende soo de selve haer is ontroc-
ken / beklaeght sy haer over sijne af-wesent-
heyt / ende soeckt weder soo sijne teghenwoor-
dicheydt. Maer misschien heeft den Bruy-
degom hem van haer ontrocken / om dat hy
te gheringher soude worden wederom ghe-
roepen / ende met meerder gewelt gehouden?
| |
| |
want somtijdts gheveysde hy voorder te wil-
len gaen / niet dat hy dat wilde: maer op dat
hy soude moghen hooren: Blijft by ons vvant
het vvordt avondt, Soo blijcket dan dat in
de siele gheschiedt dit over ende weer kommen
van het vvoordt? ghelijck daer staet: Ick gae
ende ick kome tot u-lieden. Ende voorts:
Noch een vveynich / ende ghy-lieden en sult
my niet sien. O weynich ende weynich! ô
langhdurich weynich! Há goedertieren Hee-
re noemt ghy een weynich den tijdt dat wy u
niet en sien! behoudens d'eere die men het
Goddelijck woordt is schuldich / dit weynich
is wel langh ende veel!
| |
Ansel. in c. 8. Cant.
Maer Vliedt mijnen beminden; want ick
en kan met u als-noch niet vereenighen / en
onse bruyloft / gelijck ghy weet / en kan als-nu
ter tijdt noch niet volbracht worden.
| |
Rupert. in c. 8. Cant.
O stemme die weerdich zijt aenhoort te
worden van desen Bruydegom! stemme die
daer verluyt uyt een oodtmoedich ende gh-
trouw herte! want dit is / dat ieder getrouwe
ende voorsichtighe siele ghewoon is te segh-
ghen: Heere / ick en ben niet weerdich dat ghy
komt onder mijn dack / ick en ben niet weer-
dich dat ghy in my soudt betoonen eenich
wonder-teecken van my dickmael te komen
besoecken. Soo dan mijnen beminden vvilt
| |
| |
doch vlieden, en sulcke spronghen gheven:
ghelijckervvijs een Rhee oft een herte-jongh:
maer op de gheberchten der specerijen, op
de hooghe verdiensten der Heylighe / ende der
volmaeckte.
| |
Aug. 10. Confes. cap. 40.
Ghy leydt my somtijdts in een binnenste
soeticheydt / die ick niet ghewoone en ben / de
welcke / indien sy in my volbracht wordt / soo
en wete ick niet wat met my gheworden sal;
maer soo veel isser af / dat ick wel weet / hoe dat
de selve my aenghenaemer ende beter sal we-
sen dan dit mijn leven: maer vallende dan
wederomme in aerdtsche ghedachten / worde
door de moeyelijcke ghewichten ten onder
ghehouden / daerom dat ick dan seer veel en-
de bitterlijck schreye.
| |
Aug. soliloq. cap. 22.
Heere mijnen vertrooster / mijne siele vvey-
ghert vertroost te vvesen in dit leven / op dat
sy weerdich worden bevonden eens te ghenie-
ten de eeuwighe vertroostinghen.
| |
S. Eu. in vitâ suâ.
Heere Vertreckt u een vveynich van my;
want de broosheydt van dit sterffelijck vat en
kan u niet begrijpen.
FINIS.
|
|
Auteursrechtvrij