Mijn benul

[p. 284]

[De uitvinding]

De uitvinding die van het grootste belang is.

Zij maakt het mogelijk om op een piano een stuk met een groot aantal voorteekens direct precies even gemakkelijk te spelen als wanneer het in do stond.

Ieder die van muziek eenig verstand heeft zal moeten toegeven dat indien dit waarheid is, het werkelijk een grootsche verbetering is.

De verbetering heeft slechts te maken met het klavier van de piano, (orgel, harmonium of vleugel natuurlijk ook.)

een proefklavier is gemakkelijk op het gewone klavier aan te brengen, de nieuwe toetsen zouden b.v. met lijm, of zelfs met zuignapjes bevestigd kunnen worden.

De zaak komt hierop neer:

het klavier bestaat uit toetsen die allemaal gelijk van vorm en kleur zijn, allemaal zooals de huidige ‘witte’ toetsen. Alleen geloof ik dat een eenigszins afgerond bovenoppervlak verkieselijk is: dus: vooraanzicht: of met rollen (zooals bij clarinet en sax.)

De toetsen moeten zoo smal mogelijk worden omdat, doordat de smalle zwarte toetsen nu ook witte zijn geworden, het kla-

[p. 285]

vier in zijn geheel wat langer wordt, en men met een hand dus niet zooveel toetsen kan omspannen.

De handen bewegen zich nu dus op een volkomen regelmatige chromatische reeks toetsen. Nooit behoeft een vinger, of de hand, zich vooruit te bewegen om zwarte toetsen te bedienen. De bewegingseischen van de hand worden dus vereenvoudigd wat op zichzelf reeds een voordeel is dat voor menigeen niet erg groot zal schijnen, maar wat het in werkelijkheid toch wel is. Dit voordeel wordt dus reeds geboden wanneer men muziek speelt die in de gewone schrijfwijze geschreven is.

Het voordeel van het nieuwe klavier is echter verrassend wanneer 1e: men in stukken voor piano (orgel etc.) alle voorteekens weglaat. In plaats van de voorteekens moet even staan aangegeven in welke toon de passage staat (b.v. door een lettertje achter het sleutelteeken)

2e: de grondtoon moet geschreven worden als do, en de andere toonen moeten dus dienovereenkomstig getransponeerd worden.

Men ziet dus alles vóór zich op papier in do. En men speelt ook in do. Tenminste, men kijkt even in welke toon het stuk of de passage in werkelijkheid staat (het lettertje) en beschouwt verder de toets die deze toon aangeeft als de do-toets. Dit wordt mogelijk doordat de toetsen alle gelijk zijn.

Men zal misschien opwerpen: Als alle toetsen er gelijk uitzien, hoe ken ik ze dan nog uit elkaar, heb ik dan nog eenig overzicht, wordt het dan niet veel moeilijker om direct de goede toets te weten te vinden.

Antwoord: Zeker dat is waar. Tenminste voor beginners. Maar het bezwaar kan met een eenvoudig apparaatje radicaal worden weggenomen. N.l. een dun metalen latje dat heen en weer

[p. 286]

geschoven kan worden en waaraan óm het octaaf, dus óm de 12 toetsen een zwart lipje of pijltje aan vast zit. Het latje wordt nu zóó geschoven dat het lipje of pijltje een klein eindje over de toets die men als do beschouwt ligt. Men kan ook vijf zwarte lipjes aan het latje maken om zoodoende de oude 5 zwarte toetsen na te bootsen, welke nabootsing nu nog slechts tot doel heeft het overzicht over het klavier duidelijker te maken dus ongev.

maar ik geloof dat een latje met 1 lipje voor elk octaaf nog overzichtelijker is. dus:

(ik moet nog wel even uitpluizen of ook in de sleutel bij het ‘lettertje’ moet aangegeven worden of de toonaard in mineur, majeur is. Ik geloof dat dat niet noodig is maar ik ben er niet zeker van.)