147 Douwama, Jancko
Oldeboorn (prov. Friesland), 1482 - Vilvoorde, 1529
Douwama stamde uit een Fries adellijk geslacht; hij verloor al op jeugdige leeftijd zijn vader, die tot de partij van de Vetkopers behoorde. Bij het binnentrekken van de troepen van Albrecht van Saksen in 1498 verliet hij Friesland, om pas in 1502 weer terug te keren. In 1514 liet hij zich door Karel van Gelre bepraten om samen de Friese vrijheid te herstellen. In zijn verwachtingen teleurgesteld, vluchtte Douwama naar Duitsland en op advies van de graaf van Oost-Friesland legde hij de eed van trouw aan Karel V af. Voor deze nam hij in juni 1522 de stad Stavoren in. Op de landdag in Harlingen, een maand later, bleek die eed van trouw hem door de Friezen niet in dankbaarheid te worden afgenomen. Toch werd hij mede-afgevaardigde naar de landvoogdes in Brussel, bij wie hij zich beklaagde over de keizerlijke stadhouder George Schenck van Toutenburg en de graaf van Oost-Friesland als een beter gouverneur aanbeval. Hiermee haalde hij zich de wraakzucht van Schenck op de hals, die wist te bereiken dat Douwama in de kerker van Vilvoorde werd opgesloten (1523). Hier schreef Douwama zijn Boeck der partijen. Na zes jaar gevangenschap onder erbarmelijke omstandigheden overleed hij in 1529.
a Boeck der partijen, in: Jancko Douwama's geschriften. H. Amersfoordt, e.a., ed. Werken Friesch genootschap van geschied-, oudheid- en taalkunde. Leeuwarden 1849, 1-438 [4o].