Moord op kasteel Valkensweerd

(1941)–Ben Haes– rechtenstatus



[pagina 182]
Besluit. 't Waren zware dagen geweest voor Inspecteur Bolman en hij nam met volledige toestemming van zijn chef een dagje vacantie om wat op te knappen. Z'n jonge vrouw, die hem de laatste dagen ongeveer niet gezien had en al was beginnen te mopperen, omdat ze met een politieman getrouwd was, liep zingend door 't huis en verwende hem met koffie, zelfgebakken cake, 'n extra fijne sigaar en toen 's avonds Speur op visite kwam, genoten de heren van 'n paitje, waarmee ze elkaar op de ‘goede afloop’ van de Dudam-affaire toeklonken. De mannen bespraken nog allerlei bijzonderheden van de moordzaak, constateerden gemaakte fouten en namen zich voor, die in 't vervolg te vermijden. ‘Wat dunkt je, Bol, wat zou die jongen krijgen, die Karel Panders?’ ‘Och, ligt er aan, welke rechter die affaire zal afhandelen. Niet meer dan 'n jaar of vijf denk ik ...... voor zo'n artist overigens lang genoeg, om hem psychisch stuk te maken. Zulke lui zijn niet hard genoeg, om dat te dragen ......’ ‘Kassihan eigenlijk. Straf verdient ie, terang! Maar levenslang de zenuwen naar de bl. ...... Ik wou, dat ie 'n goeie advocaat kreeg.’ ‘Daar zal wel voor gezorgd worden. Daar hebben ze zoals je weet, verborgen contacteenheden voor, die ook voor de betaling zorg dragen. Dááraan zal 't wel niet liggen.’ ‘Heb je de krant al gelezen?’ ‘Nee, de avondbladen nog niet, maar zet even de radio aan vrouw, nieuwsberichten. Kijk, we zijn nog net op tijd.’ De stem uit 't toestel vertelde:
[pagina 183]
‘Hedenmorgen is door de grenspolitie bij Glanerbrug geschoten op een auto, die uit de richting van Deventer kwam. Na herhaalde sommatie stopte de auto, een gele cabriolet, doch toen de politiemannen naderbij kwamen, gaf de chauffeur vol gas en trachtte in razende vaart over de grens te ontkomen. De politie loste toen verscheidene salvo's op den vluchteling. Zij zagen de auto een vervaarlijke salto maken, vlak over de grens, daarna vloog de cabriolet in brand en 't laatste dat men constateren kon was, dat de Duitse grensbewaking, blijkbaar echter te vergeefs, trachtte de brand te blussen. Naar alle waarschijnlijkheid is de enige inzittende levend verbrand’ ...... ‘De strijd in Polen ......’ 't Was even stil in de kamer. ‘Zo, dat is dan 't dramatische einde van Freiherr Krapotzky von Büchlingsdorff, bijgenaamd Kraaiepoot’, zei eindelijk kalm en peinzend Barend Bolman. ‘Vent heeft gekregen, wat ie verdiende. Zo moest 't die kerels allemaal vergaan’, bromde Speur. ‘En tanggoeng, zo zullen ze allemaal aan hun eind komen, vroeg of laat.’ ‘Wie 't gevaar zoekt, zal er in vergaan. Ook Duitsland. Geregeerd door gangsters, zal het zijn gangstermethoden moeten blijven toepassen. Al zou 't, na 'n overwinning bijvoorbeeld weer tot 'n fatsoenlijke en eervolle politiek willen terugkeren ...... 't zal niet kunnen, 't ligt in de greep van z'n eigen noodlot, dat hem tot misdaad bracht. Eens 'n dief, altijd 'n dief!’ ‘Je ziet 't somber in Bol, maar ik geloof, dat je gelijk hebt. 't Is een sneeuwbal, die steeds aanzwelt ...... tot 'n lawine, alles vernietigend, niets opbouwend ...... Kun jij je voorstellen, dat er in ons land nog Nederlanders gevonden wor-
[pagina 184]
den, die met zulke ...... ik zal niet zeggen wat ik denk ...... samenspannen!’ ‘Ja! Ik kan 't me indenken. Geld, man, baantjes, macht! Misdaad heeft er altijd bestaan en zal wel nooit van de aarde verdwijnen. Egoïstisch bekeken is dat maar goed, Speurtje!’ ‘Waarom?’ ‘Wel, anders kwam er lelijk de klad in ons vak, ouwe sobat. Maar landverraders ...... je kunt voor “gewone” dieven, ja zelfs voor moordenaars nog wel eens excuses bedenken. 't Zijn niet altijd ploerten ...... Kijk eens naar die kerel, die Karel Panders. Eigenlijk een beklagenswaardig mens ...... uit 't lood geslagen, aan eigen willoosheid en wankelzucht overgeleverd ...... product van onze labiele tijd.’ ‘Verdraaid Bol, je wordt philosofisch!’ ‘Een goed rechercheur moet ook een beetje van 'n wijsgeer hebben, Speur.’ ‘En van 'n psycholoog.’ ‘En of! 't Houdt hem er allicht van terug, dwaze verdenkingen en onlogische conclusies op te vatten.’ ‘Ook in dit geval Dudam?’ ‘Natuurlijk! Logica en een beetje kijk op de sujetten, die één voor één binnen m'n aandachtscirkel verschijnen! Ik wist - zonder er maar een enkel tastbaar bewijsteken voor te hebben gevonden, al spoedig, dat Freule Dudam deze moord, zoals ik hem me voor ogen stelde na 't lijk geobserveerd te hebben, onmogelijk kon bedreven hebben. Hoewel ze mij eerst volslagen vóórloog op 't kardinale punt, ik wist dat, ging mijn verdenking toch andere richtingen uit. Ook Kauning schakelde ik uit, hoewel dit pas later gebeurde!’ ‘En die twee zware knapen, Linkerbeen en Slome Sam?’ ‘Sloot ik ook vrij spoedig uit. Er moest een onbekende zijn, een man in 't donker, wiens spoor door de opeenhoping der nachtelijke gebeurtenissen uitgewist was. Eerst dacht ik aan
[pagina 185]
Krapotzky, maar zulke snaken laten de vuile was wel aan anderen over, als dat enigszins kan. Daarop aan 'n handlanger van hem, maar meer en meer verengde de cirkel zich om den Panter. De verklaring van Kauning, dat hij hem die bewuste nacht in 't café Erotica aangetroffen had, was ongetwijfeld waar. Er bleek uit, dat Panders een handlanger had; die alibi-scène tegenover Kauning was 'n tevoren opgezet spelletje. Je weet, hoe de inlichtingen uit het café waren. Panders was er al voor twaalf uur geweest. Ongerustheid over de verrichtingen van z'n helper dreven hem nààr de kroeg - en zoals we nu weten, vàn z'n ingebeeld doodsbed! Over die andere, geheimzinnige persoon in café Erotica waren de informaties vaag! Hij werd verward met Dr. Kauning. Voor mij echter betekenden deze schijnbaar onbetekenende inlichtingen veel: een klein lichtpuntje in de verte, waar ik op af kon sturen.’ ‘Nou en dat heb je knap gedaan, Bol. Via Daan Zonder Naam ...... Zou die knaap ook nog er achter gezet worden?’ ‘Reken maar, we hebben bovendien nog wat in 't vet voor dat heer.’ ‘Aha. Kijk, dag Mevrouw Bolman. Paitje? Ja graag, op één been kan je niet lopen. Isi lampoe zeggen ze in Jan Oost. Nou en toen ben je 'n nachtje in 't liefdesnestje van de schone Anna Polowna gekropen!’ ‘Geen succes Speurtje. Kijk maar eens hoe m'n wijfje lacht. Ze weet er alles van, hè Anna Boleyn!’ ‘Koningen, die naar de prozaïsche naam Barend luisterden, heeft de wereld niet gekend, meneer de echtgenoot. Ik heb 't opgezocht. Dus geen maïtresses voor jou en geen afgeslagen dameshoofden aan je gordel.’ ‘Hear, hear.’ ‘En overigens, scherpzinnig opperhoofd van de bende van Hermandit of dat, kijk hier eens naar, is aan je alleszien-
[pagina 186]
de speurogen ontsnapt hè? Heb ik lekker helemaal alleen ontdekt’, en ze duwde haar man een blad van 't avondnummer van de Residentiebode in de hand, waarop, door vette rode lijnen omringd, de volgende advertentie onmiddellijk Bolmans aandacht trok. In plaats van kaarten. Verloofd Jonkvrouwe J.P.M. Dudam van Holsteren en Dr. E.J.R. Kauning Secretaris Directie N.V. Hanborg Wapenfabrieken. Den Haag Amsterdam .................... 1939 ‘Natuurlijk’, glimlachte B.B., ‘dàt vindt 'n vrouw! ...... Ja Speur, 't staat er heel gewoon; of er niets gebeurd is, indrukwekkend gedistingeerd. De arme eenvoudige man, die 't leest, stelt zich, toegerust met de fantasieën die hij in de bioscoop van de hogere klassen opdoet, heel wat vóór bij zo'n bericht. 't Is maar goed dat de dossiers der Politie nog al stijf dicht gehouden worden, anders zou menige reputatie in ons goeie landje afknappen als 'n ......’ ‘Afknappen, niks hoor’, lachte Speur. ‘Ik neem d'r nog een op 't verloofde paar. Cheerio!’ ‘Gezondheid’, knikte Bolman peinzend.

Besluit.