Werken. Deel 2: Proza

[p. 189]

Twee-vormich Tractaetken⁽¹⁾.

⁺ Nu willic trecken i. cussen uten cussene, Daer de bruut af seget in die cantiken salomoens: Wie magic dat doen, Dat mijn cussen desen soe wale gelijct. Doch met rechte soudic hem nighen. Nu willic een trecken ute desen dat in redenen wert gemaect, Ende dat was gemaect in minnen. Nu willic i. maken uut⁽²⁾ gerechtecheiden, Dat sal zijn getrect uten wesene⁽³⁾ des vader. in eenre bescouwinghen tusschen den vader ende den sone wert gemaect dit cussen. Nu willic seggen een luttel⁽⁴⁾ wie die ziele, die minne begrepen hevet, es gheciert met gerechtecheiden Ende met ontfermechtecheiden. Minne seget te hare: ganc daer du wilt, Ende ic⁽⁵⁾ ben alle tijt metti, Bedi mi behaecht wale Die drievoldecheit Die gemaect es in gerechtecheit⁺techeit Ende minne in warheiden. Want die drievoldecheit voecht hare ane den vader Ende ane den sone Ende ane den heilegen geest. Die goede ziele ende die wise en laet hare niet genoegen eerse gelijc es hare ymaginen. Om

(1) Deze titel komt niet in de teksten voor, maar in de inhoudsopgave binnen tegen den band van C.

+ 148a)

(2) uut] C in.

(3) wesene] C boeseme.

(4) seggen e.l.] C eluttel segghen.

(5) ic] ontbreekt in C.

+ 148b)

[p. 190]

dat esse altoes gerecht ende minnende, Ende waer allen tijt. Ende om alle Dit gheitse coenleke int hof haers heren, als recht es ende heme Dat hare trane zijn dbloet ons heren Ende hare begherte sijn vleesch Ende hare affectie zijn minne. Van desen drien Diende de sone den vader alse hi in erterike was om ons, Ende van desen drien sal die goede ziele dienen alsoe lange alse in erterike es, Ende dreeght die ymaginen van den ertschen⁽¹⁾ man. Want hare trane Dats rouwe, Die selen zijn gestort om dat selve Daer omme gestort wert dat bloet ihesu christi⁽²⁾. Ende haere vleesch sal dogen pine⁺om dat selve Daer hi om dogede. Ende haer minne sal dienen ende loven om dat selve. Nu wet voerwaer Maer iubileerde god die vader ye⁽³⁾ van dienste die men hem dede, Soe iubileerde hi van desen Ende al met redenen. Maer ic soude mi herde node werpen in avonturen om iubileeren. Maer doch gevoelic wale Dat onse here in avonturen zijn deene⁽⁴⁾ om iubileren Ende om ialozie. Maer mijn redene en willic niet verhelen, Maer ic wille van hare zijn berecht met waerheit Ende met getrouwer minnen in nuwer nuchterenheit Ende so wesende dat hare wale zijn onderdaen alle die bernaie des hemels. Ic hebbe mine tranen gescenct Ende mine begerte geoffert; Ende mine minne zueket⁽⁵⁾ Dat selve dat u lieve sone⁺dede. Ic weet wale, zuete here⁽⁶⁾, dat u sone starf ende nemmermeer niemen⁽⁷⁾ in die stadt sterven en sal Noch

(1) ertschen] C ertsten.

(2) ihesu christi] C ihesus christus.

+ 148c)

(3) die vader ye] C ie die vader.

(4) zijn deene] C sinedene.

(5) zueket] C sueket ende begheert.

+ 148d)

(6) weet w., z.h.,] C weet, suete here, wale.

(7) nemmermeer niemen] C niemant nemmermeer.

[p. 191]

die zielen werpen uter hellen. Al des en suekt niet, Maer ic zueke die vernuwecheit Die u sone doet in erterike. Wildi mi dat doen, ic sal⁽¹⁾ u cussen dan gerne met een den zuetsten cussene, Dat ye geoefent wert. in uwen rike⁽²⁾ sijn geoefent uwe goede instadecheit Ende sonder wassinge van lone. Want si hebben ontfaen Die ewecheit Ende dat goet dat si hebben selen. Noch die gene die in purgatorien zijn hare pine en meeret⁽³⁾ nemmermeer en ghenen loen. Dese en selen u niet⁺geraken an die zide Daer gi u selven mede gehulpen niene⁽⁴⁾ moget Men moeste in u naeste geraken. Daer ane en meeredde⁽⁵⁾ nemmermeer en genen loen, No sine bidden daer voer ons. Si begeren meer daer onser bede dan wy die hare⁽⁶⁾. Hier omme es beter wale te levene Dan te begherne te stervene. Waer iegen en mach hem god niet⁽⁷⁾ gehulpen Dats dat hi ons hem selven heeft gegeven te verwinnene in wassinghen van lone die en hebben die van purgatorien no die van⁽⁸⁾ paradyse, Maer die hier wale leven. Wie mach mi dan hier mede berespen Dat ic niene wille sterven Noch mine redene leggen in avonturen Alse die gene⁽⁹⁾ die slapen in zuetheit om hem⁺te gesterkene. Ay nemmer en moet connen gescien selke bloetheit. Alsoe en dede niet de sone gods in sinen tiden, Ende also en sal hi niet doen Die met hem wilt doen;

(1) sal] C soude.

(2) wert. in uwen rike] C werdt in uwen rike. Ay here, in uwen rike.

(3) en meeret] C ende meerderet hen.

+ 149a)

(4) niene] C niet en.

(5) meeredde] C meerderet si.

(6) hare] C hen.

(7) niet] C nie.

(8) van] C vanden.

(9) gene] C ghene doen.

+ 149b)

[p. 192]

want om dat begherde de⁽¹⁾ zuete vader ons cussen, Die sine redene leide in avonturen. Als hi die ziele maecte van soe hoger werdecheit, Hine beriets heme niet ocht hijt niet en hadde gedaen sonder raet, Ende sine redene ghelegt in avonturen. Wie soude hem dat hebben dorren raden, Dat hi dat Dat hi selve was, gaf te quellene. Dat en haddic hem niet geraden, Maer nu eest so wale na mine genuechte. Maer dien enech wille cussen, soe en soude hem niet berouwen, Dat hi den man heeft gemaect. Maar ic hebbe hope dat⁺ict hem geven sal. Maer haddic doch soe veel geweent Dat ic hadde gemaect wasschinghe metten bloede gods, Ende ic ware beruert in ontfermecheiden In den tide alse hi es comen ten outare, So dat die gene die in gode zijn, wassende zijn in gode. Ende ic wille gaen binnen dien tide⁽²⁾ te sinen vader Ende ic getroeste mi wale an heme sider meer dat hi es comen ten outare. Ende dan die begerte vanden heilegen gerenen hebben zijn goetheit Dat hi sal doen mine bede. Ende ochtic hem soe vele betrouwe, dat sal⁽³⁾ doen mine bede; Ende hi mi binnen desen sent te sinen vader, Dien heeft noch gisteren noch heden Ende ic heme bringe gisteren ende heden⁽⁴⁾ Ende margen, ocht hi wille Daer mijns ontbeiden. Maer dat mocht mi wale gescien⁺eer ic voer hem werde getoent Dat hi eer mijn cussen name. Dan seggic te hem alsic daer ben: O zuete here, gheldi ons also wale na onsen⁽⁵⁾ rechte alse uwe lieve sone na den sinen, ic soudu cussen. Sijn recht

(1) de] C zijn.

+ 149c)

(2) tide] C tide spreken.

(3) sal] C hi sal.

(4) Ende ic hem b.g.e.h.] in C op den rand bijgevoegd.

+ 149d)

(5) onsen] C uwe.

[p. 193]

es Dat die zielen Die zijn sonder hoeftzonde⁽¹⁾ deilen an sijn bloet Ende daer mede enege ic minen geest Ende die willic cussen. Ende ochtu mi wilts cussen, soe doet dat bloet⁽²⁾ van mijnre herten Ende die pine mijns lichamen Ende die tranen miere ogen vrucht bringen in allen goede. Ende dan moegdi mi cussen. Oetmoet es die doget Daer gi niet bi ontseggen en moget. Nu saelt scinen hoe vele duut⁽³⁾ begert heves. Ay⁺here, uwe sone es noch ten outare, Ende hi sende mi hier Ende ic geloefde heme Dat ic heme senden soude ghisteren, heden⁽⁴⁾ ende marghen. O zuete here, ic brachte u heden van hem vernuutheit, Die noch mijns ontbeit ten outare, vrucht bringende in allen goede, Ende te dien lichtekene Dat ic in zueter gevoelnesse custe heden uwen sone Ende was wel na in ommacht van minnen Ende was wel na doot in siere minnen. Maer gi wet wale dat ic mi niet en liet nemen mine redene, Ende dat es oec bi uwen rade. Ay here, om alle dit doet dat ic beghere⁽⁵⁾ Ende vervulle mine gelofte, Ende laet mi bringen minen Jhesum. En wetstu niet wale Dat ic ware doot van minnen, En hadde⁺redene gedaen. O wy here, hoe gedoechdi dat, Dat ic daer verdorre vor u anscijn. Aldus en dede niet u lieve sone. Maer mine trane waren geselt met sinen bloede, Ende ic soech die zuetheit die sine pine hadde verdient. Mi berouwet wel na dat ic hier comen ben. Ay gewaerleke ic sal sterven ochte ic en ga niet henen sonder

(1) zijn s.h.] C s.h. sijn.

(2) bloet] in C met ander inkt tusschengevoegd.

(3) duut] C dat duut.

+ 150a)

(4) s.s.g.h.] C soude senden ghisteren ende heden.

(5) dat ic beghere] C mine begherte.

+ 150b)

[p. 194]

vrocht. Het ware, zuete here, groet lachter, ghingic ydel van dus groten hove, Ende ic hier quam soe vol sceen ne haddijs niet ghemedert. Ende u sone so⁽¹⁾ grote eere op erterike doet om dat Ende om die ere zijns bloeds⁽²⁾. Ende openbare dine macht. Ende om te verhogene dine ontfarmecheit, Soe zade mine ziele Ende mijn herte, Ende doch dat ic ane di zoeke. Du wets dat wel hoe mi es, Dat ict niet en can te warde bringen Als ict begere. Maer ic en wille sterven Noch ic⁺en wille leven, Noch ic en wille sterven om ghisteren Dat ic bringen soude. So werpt die zielen Die in onthopenessen zijn, daer ute Ende om heden die zondaren uut haren zonden, So datse hem van der genaden gods niet en onthopen. Ende om margen dat trouwe mi segt dat werde voldaen. Maer ic sal bringen eer minen zueten⁽³⁾ vrient Dese boodscap eer ic u cussen sal, Want ic en mach sonder heme selc⁽⁴⁾ cussen niet georloven. Daer omme du gaefsten mi tenen brudegoem, Ende ic en wille heme oec en gene⁽⁵⁾ ontrouwe doen. Ende hi es noch ten outare ende beidt mijns daer, Ende ic sal met heme hier weder comen, Ende doen bi sinen rade Ende wille⁽⁶⁾ mijn recht in minnen behouden⁽⁷⁾ tegen di. Ja al makes du ons selc, du en mogets niet besaken. Vergouden es⁺onse tol Ende onse behoudenesse es ons gegeven Ende ic

(1) so] C u so.

(2) Ende om die ere zijns bloeds] C ende die ere sijns bloets (op den rand bijgevoegd).

+ 150c)

(3) zueten] C goeden soeten.

(4) selc] C alsulken.

(5) oec en gene] C gheen.

(6) wille] C ic wille.

(7) behouden] C houden.

+ 150d)

[p. 195]

ben hier met minen tseise⁽¹⁾. Dat wet wale, here, ic en mach niet duren, inne ware geheenecht met uwen sone. Dat du mi naems over heme Ende heme over mi met enen wesene sonder wesen, Dan soudic mijn cussen gheven dat ic geloeft hebbe. O here, de pine uwes soens hevet gemaect die behoudenesse Ende uwe cussen ende tsine es alle tijt gestadech ende eweleec. Ende ic en ben noch niet doot. Daer omme en es dat mine noch niet gestadeleke, En zij⁽²⁾ metten bloede ihesu uus zoens: overmids dat moegdi mi cussen. Ay zuete here, dicke seggic Dat mijn bloet ende mine⁺trane Ende mine begerte ende dat bloet ons heren so doet die zonden van den zondaren Ende vanden zielen die ic coes Ende die du makes. Aldus hebbic vor minne onthouden mine redene Die mine reghele es, Ende die mi leert wat ic doen sal, Ende hoe ic sal met gerechter minnen leven. Ay⁽³⁾ dit voldoet mi, want ghi sijt sculdech al goet te doene. Hier sidi goet te ontghinnene Dat ghi seidt: het ware u ene genuechte te sine metten zonen der mannen. Dat es alsi u hebben geraect ane die zide, daer gi u selven niet gehulpen en moget. Here, mi dunct dicke dat Dat bloet uus zoens wert beruert in ontfermecheiden vander ernstecheit mijns herten, om te versuenene Die⁺zielen Ende te hulpene⁽⁴⁾ uten sonden, dattu selve begers. Ende es dan dattuut does Na die⁽⁵⁾ menecheit mijnre begerten, Dan en es geen cussen edelre bi di de doget der scrifturen over een draecht hem daer mede Ende met alle

(1) tseise] C tgise.

(2) zij] C si dan.

+ 151a)

(3) Ay] C Nu.

+ 151b)

(4) v.D.z.E.t.h.] C v.e.t.h.d. sielen.

(5) die] C dine.

[p. 196]

den genen die wegen willen metten⁽¹⁾ sone kint gods. Here, in den hemel zijn de zielen gevoeget⁽²⁾ ane di Ende oec in groeter enecheit deene ane andere. Dese cussen di⁽³⁾ te rechte. Ende alle die zielen die sijn sonder hoeftzonden, Die cussen. Ende alle die zielen daer ic goet ane gelove ghevoele, ende goet in houdende ben Ende beghere hare behoudenesse, Die cusse ic daer si sijn geheenecht met di. Daer eneghen si hen met mi, Ende daer si hem eneghen alre meest met di, Daer custu⁽⁴⁾ mi meest. Ende daer wy twee u cussen, behaecht u bat dan een allene. Ochtic dan ben worden in behaechenessen⁺Hier te gevene hebbic niet dan hen behaecht. Dan hebbic goet behagen ende goet cussen alse ickene cusse ende hen behage, Ende zie dat ende gevoele dat hi om mine begherte te vervulne⁽⁵⁾, werpt die zielen uten zonden Ende gestadechse in doechden. Ende nu wetti wel dat alre meest es mine begerte, daer in es Die alre meeste volmaectheit van gerechtecheiden, Daer de zielen af verbliden inden hemel metten vader Ende metten sone Ende den⁽⁶⁾ heilegen geest, Ende die rieket⁽⁷⁾ ende levet gode met gode sonder inde. Des en twifelic niet, en mach wale zijn dat ene ziele ene andere meer mint dan de hare, Ochte sise ghevoelt Ende gheloeft beter Dan de hare, Niet met peisene Ochte met tekene om hare te minderne, Maer ocht die edelheit haren geests es⁺soe groet Dat waerheit haer wijst Datse es naerre

(1) w.w.m.] C werden willen biden.

(2) gevoeget] C gheenicht.

(3) di] C u.

(4) custu] C cussen si.

+ 151c)

(5) vervulne] C verwulne Ende te doene.

(6) den] C metten.

(7) rieket] C reyket.

+ 151d)

[p. 197]

gode dan de hare, En eest dan met recht dat sise meer minne Dan de hare. Ochte si gode mint om hem selven, soe es wel recht dat si meest minne dat hi meest mint. Hier af comt dat hem die man luttel mint, Alse hi kint sine onvolmaectheit. In dese warheit comt hi in zekerheit van wetentheid, Ende kint dan wat dat es die warheit. Alsic dan gevoele wat dat es Dat een wesen es, Dat wesen sal in enecheiden⁽¹⁾, Ende dat nu vore ons ons wandelt als in enen spiegel, Ende soe blivet cume, ic en late mi genoeghen Daer in⁺zueteleec te slapene. Ende het blivet cume, in verliese redene ende geselle mi metten genen die ghaen over redene Ende sijn seker. woudic alsoe doen, ic leide mine redene in avonturen, Ende sage, Ende horde⁽²⁾, Ende ware dicke in contemplacien, En wistic niet dat verlichte redene mochte vervolgen Die principaelste stadt der hoger minnen; Ende so waric emmer sonder redene. Ay en gheen ziele en mach hare te rechte verhogen in hemelrike Noch in erterike sonder redene; Noch die zielen die in de hellen zijn, en hadden en gheene pine, en dade redene; Endedie oerdenen Die de heiligen maecten mids den heilegen geest, sijn geordineert met redenen. Men segt: Caritate⁺en zueket hars niet. Alsoe en doet redene, darse verlicht es; Ende volghden wy hare, wy en worden nemmermeer bedrogen met valschen visioenen Noch met gheenen zaken, Noch en sochten nemmermeer dingen die niet wesen en mochten, Noch die niet sijn en souden. En es geen dinc soe seker, mede te verwinnene onghestadecheit als redene die verlicht es. Noch de sone god der

(1) enecheiden] C ewelijcheiden.

+ 152a)

(2) horde,] C hoerde, ende minde.

+ 152b)

[p. 198]

heymelecheit gods, hi wrachte⁽¹⁾ alle wege den wille zijns vader na redene verlicht ende claer. Het maken nu vele liede daer af hare contemplatie; hadden si verlichte redene, Si en hildent maer over al luttel affectien gemingt met zuetecheiden, Daer men niet af en mach zonder scade In gelikenessen van gracien. Ende niet te meer dan men Den⁽²⁾ sone mach iaghen vander eenre stadt ter⁽³⁾ andere,⁺Soe en mach men gratie oefenen in affectien. Hadt mogen wesen, soe en hadde die goede Jan baptiste niet geghaen in die woestine om te vliene de minne Die hi hadde te⁽⁴⁾ sinen vader Ende ane sijnre moeder, Die soe goede liede waren. Te hem en was niet geseit dat men hem soude senden Den heilegen geest. Daer omme hi was geheilecht in sijnre moeder lichame⁽⁵⁾. Ende ia ocht hi die so heilech was, vreesde dat selke minne soude becommeren sinen geest, Wat mogen wi dan doen die van onser affectien hebben paraclijt. Dat es die⁽⁶⁾ zake die alre meest verdonkert redene Ende becommert godleecheit. Ende alle die peisinghe van gisteren Ende van heden Die en willen si niet. Daer omme haer zuete affectie heeft⁺se so bedroghen, Dat si wanen ter⁽⁷⁾ gewareger minen comen sijn, Ende bliven aldus bedroghen. Si en achten niet op ghisteren noch op heden: Ghisteren dat goet dat geweest heeft; Ende heden dat goet dat ons nu wiset; Marghen dat gevoelen, daer ons trouwe af segt, Dat wy

(1) wrachte] C vraegde.

(2) Den] C die.

(3) ter] C tote der.

+ 152c)

(4) te] C ane.

(5) i.s.m.l.] C inden lichame sijnre moeder.

(6) die] C nu die.

+ 152d)

(7) ter] C te.

[p. 199]

hebben selen genuechte in allen gebrukene vor dat anschijn gods. Noch dit heden, noch dit gisteren⁽¹⁾, Noch dit margen en verdoeft redene, Maer het georloeft hare Datter god de vader hebbe alsoe vele als te hem behort Ende hi helpter hem toe⁽²⁾ met alre macht, reikende in caritaten, toenende in de werken sijns soens, Die gisteren ende heden⁺zwigen. Nochtan dat hi dit wale weet⁽³⁾, soe moeten sijs over een dragen met gewaregher caritaten. Soe beghert die drievoldecheit haer cussen. Ende eer geoerloefde hi hare al hare bede, eer hijs niet en hadde; Ende heeftse liever sijn cussen, so verliese redene ende so machse wale. Hadsi dan liever Dat cussen Dan dat zijn begerte ware voldaen, so mochte hi⁽⁴⁾ wale sterven, Ende si verlore dan redene. Nu wiset haer redene Dat si en noch niet cusse want si storve Ende en⁽⁵⁾ laetse redene sterven. Nu en hevet haer redene noch niet gewijst, hoe dese maniere soude zijn, ochtse storve. nochtan es haer meeste begerte dat cussen dat die drievoldecheit begert. Ay hoe si nu gehorsam⁺es onder redene, Ende wie scone es redene. Nochtan moet gescien de wille gods. Ende hi wilt dat icken cusse, Ende redene en laet mi noch niet, Ende zwart op mi dat ic hope ende wille al dat hi wilt, Ende dat hi doet ende segt Dat icken niet en cusse in gheenre manieren⁽⁶⁾, also lange alsic drage die ymagine vanden ertschen man. Ay wat mochtics dat ic redenen hadde ene oghe ute gesteken. Dan soudic wanen zijn

(1) N.d.h.n.d.g.] C Noch dit ghisteren noch dit heden.

(2) toe] C tuwe.

+ 153a)

(3) hi d.w. weet] C si d.w. weten.

(4) hi] C hi waarboven met ander inkt si.

(5) en] C nu en.

+ 153b)

(6) manieren] C wijs.

[p. 200]

geholpen, Ende hebben bi wile zuetecheit, Ende zien bi wilen visioene, Ende dicke zijn in weelden, alse de gene doen Die op redene niet hachten⁽¹⁾. Nu wille onse here al dat ic wille, ende ic begere dat cussen. Nochtan en willict niet georloven, want ic storve. Dan seggict⁽²⁾ te heme: Here, dat sal zijn alre ierst gedaen, Eer du maechs gesaedt zijn van mi, Dat uwe sone dat sal hebben⁺gedaen alle dinc ane hem getrect eer ic u cusse. Ende ic sal getrocken sijn met alle dingen. Dan mogdi ons cussen al te gadere; nu ende dan nemt van mi dats u werden mach. Ic beghere dat behaechenesse alre meest, Eest dat ghi u daer alre meest zaedt. Dat hebbic liever dan ane mi. Dat dit waer es, dies treckic te orconden alle die zalecheit die⁽³⁾ u lieve sone ihesus christus ons verdiende Ende beghinc, Doen hi in erterike quam dor ons. Ic en lieghe niet in minen geeste. Dat van mi di niet gnoech en es, Volmake mi di gnoech. ontfarmecheit moets mi⁽⁴⁾ onnen. Amen.

Ic seggu aldus na mine wensche aldus enech ten volcomensten wesene te gode Ende so volcomene caritate ten menschen. Dus willic altoes in minen vrient⁺Ende oec in anderen Ende in mi selven, alne werkict niet. Dit sagic alre ghernst, Dat gode van ons gesciede ende ons van heme. aldus⁽⁵⁾ levede hem sijn heilege sone Doen hi mensche levede. Die godheit scheen doer heme in sine wondere van miraculen Die hi dede in dode, in

(1) hachten] C achten.

(2) seggict] C seg ic.

+ 153c)

(3) die] C dat.

(4) mi] C di.

+ 153d)

(5) aldus] C also.

[p. 201]

zieken, in anderen allen. Ende al⁽¹⁾ dede hise in oetmoedecheit van minnen, Ende anebedende sinen vader, Ende dien verclarende in⁽²⁾ alle sinen werken, Hi en ghinc niet liggen iubileren ende uefenen galozie⁽³⁾. Maer si alle die zijns behoefden, waren berecht met waerheiden Ende met getrouwer doechden⁽⁴⁾ na alle haren noet. Hi hieltverlichte redene Die onse regele behoeft te sine, Dier hi en gheene⁺noet en hadde; Ende wy diere noet hebben, vergeten hars. Ende dar omme verclaren wine over luttel, Die ons so clare verclaert heeft. Noch soudic gerne seggen ene andere claerheit van gode; Maar mijn ongeval moet verstillen, alst dicke gedaen heeft. Die groetheit gods Ende die cleinheit der menschen Ende die menechfuldege herten doen⁽⁵⁾ den wisen man zwigen. Ay sint dat mi die heilege minne⁽⁶⁾ gods dede⁽⁷⁾ zwigen, soe hebbic nochtan vele van gode gesien, gheweten ende gehort. Nochtan moetic⁽⁸⁾ houden Dat ic hielt, oec dat niet allene. Ic hielt alle dinc vore ende na Ende moet zwigen tote dien dage Dat mi onse here diene wiset, Diet mi eyscht dat hi mi gaf. Ic hebbe alle mine hebbene Ende⁺alle mine wondere⁽⁹⁾ gebonden ende gedaen tote dien dage dat yemen comt te mi ende⁽¹⁰⁾ vraecht wat dat es dat ic meyne Ende minne ende gevoele. Die sal zijn met

(1) al] C alle.

(2) in] C met.

(3) galozie] C zazolie.

(4) doechden] C doecht.

+ 154a)

(5) doen] C die doen.

(6) minne] in B met anderen inkt tusschengevoegd.

(7) h.m.g.d.] C heyleghen gods deden.

(8) moetic] C moectict.

+ 154b)

(9) wondere] C wondere in wondere (maar in wondere met ander inkt op-den rand bijgevoegd).

(10) ende] C ende die mi.

[p. 202]

gode God dat ic bi heme meer te bekinder ende tonderscedenre. Ende eest dat ic met heme gemeine hebben wille⁽¹⁾ Ende met niemene en wille⁽²⁾, hi en houde heme also gereet gode te gevene, Ende die in heme gereet sijn te ontfane, alsoene gheminde bruut haren geminden brudegoem es gereet tontfane alle sinen wille inden haren sonder sparen. Ay alle die ic wiste die⁽³⁾ dus gereet waren, Die woudic cussen metter enecheit mijns gods, Ende met hem woudic weenen ende dolen hare ellende ter minnen wert. Met hen willic wonen, leven ende sterven, spelen ende iubileren ende eeren, alse hare wale betaemt, Als dander⁽⁴⁾ dede. Hi ontboet⁺die archa Dat mense hem brachte, Daer die trisoer in was: manna Ende die tafele ende hemelsche broet⁽⁵⁾. Doen dede hi ane i. wit cleet ende sprane voer die archa ende iubileerde ende organizeerde. Wat waendi, hoe was hem te moede, Doe hi soe geliet ende⁽⁶⁾ vergat zijns heerscaeps Ende zijns scoens ghelaets Ende ontfinc den trizoer met dem⁽⁷⁾ drien diensten daer hi hem toe cleede wit. Waer omme en ontfeet men nu die hoge trizoere so scone niet, Die archa daer die scone manna in ghemingt Ende ghevoedt es, die godleke nature der godheit; Ende die edele roede, die ziele gods, Die de vriende⁽⁸⁾ verslouch ende verledechde uten bedwange in-

(1) wille] ontbreekt in C.

(2) wille] C wille ghemeine.

(3) die] C dat.

(4) dander] C david.

+ 154c)

(5) h.b.] C hemelsch broet (beide teksten dus duidelijk broet; toch wordt bedoeld Aaron's roede; cf. infra).

(6) ende] C ende hi.

(7) dem] veranderd uit hem, C dien.

(8) die de vriende] C die vriende (boven vriende staat met ander inkt de vrimde).

[p. 203]

den vrede; Ende die tafele die bescreven was buten⁺ende binnen, Die heilege lichame ons heren. Ay die clare enege ziele, Die al hare inghesinde ghesament heeft in een, Ende in die hoge drievoldecheit enecht, Ende in die enecheit drievoldecht, Ende dore die drie in soe menechfuldegen wondere in den riken rike der godheit, Hoe wale waerse wert, Dat mense werdelec⁽¹⁾ ontfinge. hare salmen gerne wit cleet ane doen, Ende Dat gedwegen⁽²⁾ ende geblouwen in ontfarmecheiden.

+ 154d)

(1) werdelec] C waerlijc.

(2) gedwegen] C ghedwaghen.