Werken. Deel 2: Proza

[VI]

Het was in enen dertiendaghe; doe wasic xix. jaer⁺out, alsoe wordense mi daer ghenoemt, doe haddic willen, te onsen here te gane; ende ic was te dien tide in begherten ende in oversterken eyskene, wie god nemt ende gheeft die⁽³⁾ in verlorenheiden van hem, in opnemene van ghebrukenessen hem als in allen na sinen willen sijn. doe werdic op dien dach daermet sere van nuwes in minnen beroert, ende doe werdic op ghenomen in enen geeste, ende ghevoert daer mi waert ghetoent ene hoghe gheweldeghe stat. ende op die moghende stat⁺stont i, zetel, ende die daer op sat, was omsienlec ende onverstaen in diere werdecheit vandien ambachte, dat daer boven te werkene was. Selke stat te besittene, dat es onbekinlec hemelschen ende aerdtschen. Boven op dat hoghe sitten in die hoghe stat, daer saghic ene crone, die was boven alle dyademata, ende hare wide hadde onder hare alle dinc bevaen, ende buten dier cronen en was niet. Ende i. inghel quam met enen gloeyede wieroec

+ vi.

(3) die] ontbreekt in C.

+ 48b)

[p. 142]

vate ende gloyende van viereghen roke, ende hi knielde vore die hoechste stat der zetele daer die crone boven hielt, ende dhi⁽¹⁾ deder hem ere mede ende seide: O ombekinde moghentheit ende al vermoghende grote here, hier mede sidi ere ende werdicheit van derre vrouwen⁽²⁾, die di besoect in dine verhoelne stat, die onbekint es alden ghenen die di dus onstekene offerande niet ne senden met alsoe scerpen scichten, alse si di sent met nuwer berrender ioghet die onder dat volc hare xix iaer heet hebbende. Ende si es, here⁽³⁾, die di inden geeste comt besoeken, Wie du daer best, daer men di niet en versteet; want dat onbekinde leven dattu in hare heves gesticht inder berrender caritaten, dat heeft se hier gheleidt. Nu oppenbare hare dat duse hier haels ende volleitse in di. Ende daer hoerde ic i. stemme spreken vreselec te mi ende onghehoert, bi enen ghelikenesse⁺sprekende te mi, die⁽⁴⁾ seide: Sich wie ic ben, ende ic sach den ghenen dien ic sochte; ende sijn aenscijn openbaerde hem met selker claerheit, dat icker in bekinde alle aenscine ende alle die vormen die ye waren ende selen wesen, daer hi ere ende dienst af ontfeet in allen gherechte; ende waer omme elc tsine sal hebben in doemselen ende in benedictien, ende waer bi elc gheset sal sijn in sine stat; ende bi wat wesene die selken van heme daer ute dolen, ende weder daer toe gheraken sierleker ende scoenleker dan sijt te voren hilden; ende waer omme selke⁺dolen ende niet weder gheraken, ende hoe selke altoes

(1) dhi] B en C hi.

(2) vrouwen] C vrouden.

(3) here] C die here.

+ 48c)

(4) die] B ende.

+ status diversorum

[p. 143]

scinen dolende, ende nie ure daer ute en quamen, ende gheheel sijn bleven staende alle⁽¹⁾ uren wel na sonder troest. Ende selke sijn bleven in hare stat van kinde ende bekindse werdech ende hieldense alsoe ten⁽²⁾ inde: alle wesene bekindic daer in dat aenscijn. In sine rechte hant saghic die ghichte siere benedictien, ende daer inden groten hemel ontdaen ende alle die daer in wesen selen eweleke met heme. In sine luchter hant saghic dat swert dies vruchteghen slaghes daer hi⁽³⁾ almet versleet in die doot; daer in saghic die hille ende al hare eweleke geselscap. Ic sach sine lingde onder⁺al verdruct. Ic sach sine cleinheit boven al verheven. Ic sach sine verborghentheit begripelec alle⁽⁴⁾ dinc omme vloyende, Ic sach sine wijsheit binnen al besloten. Ic hoerde sine redene ende verstont alle redene met redenen. Ic sach in sine borst dat ghehele ghebruken siere naturen in minnen. van alden anderen dat ic sach, ghestondic inden geeste. Mer doe wonderde mi van al dier rijcheit die ic ghesien hadde in heme, ende bi dien wondere quamic buten den geeste daer ic in hadde ghesien al dat ic sochte, ende alse ic alsoe ghedaen in al dier riker verweentheit kinde mijn anxteleke lief ende mijn onseggheleke soete, doe vielic buten den geeste van mi ende van al dien dat ic in hem ghesien hadde, ende viel al verloren in die ghebrukeleke borst siere naturen der minnen. Daer in blevic verswolgenleke verloren buten allen verstannesse van el iet te wetene noch te siene, noch te verstane dan ien te wesene met hem ende dies te ghebrukene. daer in blevic

(1) alle] C ende alle.

(2) ten] C toten.

(3) hi] C hiet.

+ 48d)

(4) alle] B ende alle.

[p. 144]

min dan i. halve ure. Doe werdic weder ghewect in enen geeste ende ic bekinde weder alse te voren ende verstont alle redene. ende van hem waert echt gheseget te mi: Hier na ne saltu meer niemene doemen noch benedien buten ghetamen van mi; Ende du salt elken gheven recht na sine werdecheit. Aldus gedaen ben ic in ghebrukene,⁺ende in kinne ende in opghenoemenheiden den⁺ghenen die mi ghenoech na minen wille sijn. Ic gheleide di god ende mensche weder in die wrede werelt, daer du salt ghesmaken alre doede: des du hier weder coms inden ghehelen name mijns gebrukens daer du in ghedoept best in minne diepheit. Ende ic wert met dien weder bracht iammerleke in mi selven.

+ 49a)

+ praeparatio