Werken. Deel 2: Proza

[IV]

⁺ Jc sat op enen meidach ende soude messe horen van

+ iiij

[p. 135]

sinte iacoppe, alst recht was, Want het doe sijn dach was. Doe worden mi binnen der epistolen mine sinne binnen ghetrect met enen groten verstormden ghelate van enen gruweleken geeste di mi van binnen trac in binnen mi. van binnen mi werdic doe al op ghetrect inden geeste. doe wert mi vertoent ene selsene ghelike ij. conincriken alse van ere rijcheit, ende van ere gheboerten, ende van enen gheslachte, ende van gheliken cost⁽¹⁾ in alre ghewelt. Ende doe quam i. inghel berrende al vol onsteken van inviereghen viere. ende hi ontdede sinen vloghel wide, ende hi sloech daer mede grote slaghe vij., alse i. roepe⁽²⁾ die al verstillen wilde te siere stemmen om te ghehoerne sinen wille. Metten iersten slaghe hielt die mane stille van haren lope te diere stillen die daer gebonden was. Te dien anderen slaghe liet⁽³⁾ die sonne⁺haren loep te dier stillen. Metten⁽⁴⁾ derden slaghe hielden⁽⁵⁾ alle de sterren van haren lope. Metten vierden slaghe worden die vanden paradise van hare rasten verwect, dies te bewonderne met nuwer redenen. Metten vijften slaghe hielt die troen stille van sinen lope. Metten sesten slaghe soe⁽⁶⁾ openbaerden alle die heilighen van heilighen menschen levende ende doede alle die sijn inden hemel ende in purgatorien ende in ertrike, elc na dat hi wesen sal gheheellec in allen. Metten sevenden slaghe worden ontploken alle hemele van elcs hemels rike in eweleker glorien. Doe die ingel aldus hadde ghesleghen⁽⁷⁾

(1) cost] C const.

(2) roepe] C roupre.

(3) liet] B soe hielt.

+ 46c)

(4) Metten] B Ten.

(5) hielden] B soe hielden.

(6) soe] ontbreekt in A en C.

(7) h.g.] B g.h.

[p. 136]

mit sinen vloghele ende ghestille hadde ghemaect, doe gaf hi i. stemme alse die donder ghelijc eenre gheweldegher bosinen, daer men met ghebiedt dat hoechste ghebod. Ende doe seide hi: alle ghi ghestilde die dient, ende alle gheopenbaerde⁽¹⁾ dien men daermede dient, Sijt mi hier mede oerconde van dat ic toenne diere wonderendere ende diere gruwelendere van mi⁽²⁾ di hier steet. Doe wasic binnen dierre uren omvaen in sinen vloghelen ende in die middelt sijns riken, dat hi selve was. Doe seide hi te mi: du onbekinde alle dinen houden ende dinen wedersaken gheminde ye als ic selve, nu kies van desen ij. hemelen die du int⁽³⁾ conincrike saghes. ende doe vielic in heme alse ontfaen⁽⁴⁾ met eerre⁺soeter nuwer trouwen, ende die was vol van bekinnessen met smake van gherechter minnen. In dien doregaenden smake van soeter minnen, seide hi te mi ghereenne metter gheheelre trouwen die eweleke alle dinc nuwe sal maken: ghesmake ende kinne selve wat dese hemelen⁽⁵⁾ hebben onghelijcs ende kies den rijcsten ende den moghensten. Ende ic seide: here, ic bekinse alle, want du mi met dijnre volcomenheit heves af ghedaen al mine nederheit daer ic bi twifelde. Ende doe saghic enen dies die ene hemel was ende mijn lief elken in sinen hemel even gheweldech ende in gheliken dienste ende in alre gheliker glorien ende in evenwerdegher⁽⁶⁾ gheweldecheit ende in enen⁽⁷⁾ verdrachleker ghenadecheit in allen eweleken

(1) gheopenbaerde] B geoppenbaerde, C openbaerde.

(2) mi] C uw.

(3) int] C in.

(4) ontfaen] C omvaen.

+ 46d)

(5) hemelen] ontbreekt in C.

(6) evenwerdegher] C ere werdergher.

(7) enen] B even.

[p. 137]

wesene. Ende alle die verstilt waren van haren lope, mane, sonne, sterren, troen, ende alle die gheopenbaert waren te dien oerconde te sine, paradys, menschen ende alle hemelen die dien dienen, seiden alle: amen, ende oerconden die enecheit van hem beiden ende hem allen es oerlof ghegeven elken⁽¹⁾ in sinen wesene daer hi te voren in was. Doe seide die inghel echt⁽²⁾ te mi: nu sich mi eneghe genocht⁽³⁾ dinen gheminden ende mine gheminde sidi ghemint met mi. Dese ghehele hemele die du sies,⁺dat⁽⁴⁾ hare sijn ende mine ende die du saghes alse ij. conincriken die verwoest waren, dat was onsertwier menscheit eer si vol wies. Ic wies vore, nochtan⁽⁵⁾ bleven wi effene. Ende ic quam in mijn rike ghisteren, ende ghi wiest na, nochtan bleven wi effene. ende si sal volwassen heden ende met di comen morgen in haer rike, ende nochtan bliven effene met mi. Du heves lieve sterke grote ende vrouwe willen weten met dinen twivele te mi, waerbi dat wesen soude ende met wat werke datse mi ghelijc volwassen soude, dat ic hare ghelijc wesen soude ende di ghelijk mi selven; dat si in mi, ende dat si di cont van minen monde dat es mine verstannesse mire riker naturen: Hare i. grote werc daerse mede volwassen⁺sal⁽⁶⁾, dats datse al die doechde werken sal die hare van minen wesene⁽⁷⁾ ghetoent sijn in scrifture, in rade, in smake van minnen tusschen hare ende mi, biden ghebode dattu heves te hare van bande van min-

(1) elken] C elken te siene.

(2) echt] C noch.

(3) genocht] B ghenecht, C gheeenech.

+ 47a)

(4) dat] C die.

(5) nochtan] C ende nochtan.

+ consolatio

(6) sal] B soude.

(7) wesene] B weghen.

[p. 138]

nen ende bider wider kinnessen⁽¹⁾ die du heves mijns⁺ghebrukeleker⁽²⁾ willen. Hare ander grote werc sal sijn ellendech wesen ende ongestadich tijt vele dier groter doechde die wi in hare ghemint hebben ende dat sie⁽³⁾ werken sal met groten storme tghelijcste. Hare derde werc ende haer nog meerre doghet sal sijn hare meneghe⁺toecomende mestroest te allen uren, die hare segghen⁺selen wat meint god, wat meint dese ioncfrouwe⁽⁴⁾. Wat saelt wesen, hoe maghet ghescien, dat ic hem volwiesse ende hare na hare beider werdecheit hem ghenoech te sine. mi weetse volcomen god ende di salse willen weten die volcomenste mensche die leeft bi aller gheliker doecht na minen seden die anxt ende die quale hoese ons alsoe genoech gewerken soude met alsoe ghebrekeleken seden alse de hare sijn, ende haerre oversoete haeste met⁽⁵⁾ erenster begherten, dat sijt emmer wesen wilt sonder ontbliven wat soe dat⁽⁶⁾ cost. ende dan weder vallende⁽⁷⁾ in mesdaden diese doemen ende onthopen doen, si⁽⁸⁾ die soe gherne edel bleve ende sonder vlecke na ons beide ghelijc, ende hare selven daer buten ghevoelt met al haren vonnessen. Nu ghesmake selve wise⁽⁹⁾ wat mochtese meer⁺doen volcomen. Haer vierde werc ende dat alre meeste dat se in ons volleinden sal, dats derven van onser soeter naturen, die onser ghelijc van anderen ghevoelt ende die kinnesse ende dat smaken dat wi in ons selven

(1) kinnessen] B bekinnessen.

+ contrarium

(2) ghebrukeleker] B ghebrukeleex, C ghebrukelecs.

(3) sie] C siere met.

+ 3 desolatio

+ 47b)

(4) ioncfrouwe] C ioffrouwe.

(5) met] B ende met.

(6) soe dat] B dat soe.

(7) vallende] B vallen.

(8) si] ontbreekt in C.

(9) wise] ontbreekt in C.

+ 4 opus carentia nostri

[p. 139]

twevoldech van hare hebben. Ende si onvolwassen dies derven moet diense boven al moet minnen. Ende alse alle demsterheit daer ane hebben, Dat sal hare werc sijn⁺daerse ons mede ghenoech margen hare selven volbringhen sal.

+ 47c)