Hoensbroekse schrijvers en dichters. Biografische en bibliografische gegevens van negentwintig auteurs

[p. 9]

Annie Bisschops

(* Hoensbroek 23 september 1941)

Annie Jacobs-Bisschops, pseudoniem MARIE-ANNE D'EVÈQUE is de oudste dochter uit een Hoensbroeks gezin van negen kinderen, dat verschillende schrijvers en dichters heeft voortgebracht. Zij werd geboren in de Ridder Hoenstraat 182, verhuisde naar Demstraat 144 en woonde vervolgens in Bergstraat 2 te Mariarade. Thans woont zij te Overasselt in de Koningin Wilhelminastraat 38. Haar leven stond voor een groot gedeelte in het teken van de school. Eerst de lagere en de Uloschool ‘aan het Kruis’ in de Hoofdstraat. Daarna ging zij naar de kweekschool in Reuver en haalde de hoofdakte in Echt. In 1964 trouwde ze met J.H.M. Jacobs, onderwijzer en directeur van de basisschool in Overasselt. Zij kregen drie dochters. In de periode van 1964 tot 1975 verving zij op deze school waar dat maar nodig was. Ook gaf ze er een heel jaar les aan een eerste klas. Toen haar jongste dochter in 1975 naar de kleuterschool ging is zij middelbaar onderwijs gaan geven in Grave. Zij begon op De Griend. Toen de Havo erbij kwam veranderde de naam in Het Wisseveld en na een fusie in Het Merletcollege. Zij gaf er aardrijkskunde, studiebegeleiding en Nederlands. In 1997 ging zij met FPU. Toen zij lerares was volgde zij nascholingscursussen Nederlands aan de KUN en poëziecursussen o.a. bij professor W. Bronzwaer en professor Kees Fens. Haar binding met Hoensbroek is haar moeder en haar broer Hein. Het Kasteel Hoensbroek doet haar nog veel. In het gezin Bisschops zijn bijna allen geraakt door schrijven en dichten. Haar vader kon mooi voorlezen. Smidje Verholen uit het Limburgs Dagblad is haar altijd bijgebleven. Hij kon ook prachtige verhalen vertellen. Die verzon hij als hij zondags met de kinderen ging wandelen in de beemden of in de holle weg. Verder werd lezen erg gestimuleerd. ‘Heb je niets te doen? Ga dan maar lezen.’ En verder zullen de ‘Bisschopjes’ in aanleg wel ‘talig’ zijn. Haar vader had graag onderwijzer willen worden maar vroeger vonden ze het beter om een vak te leren. Hij hielp de kinde-

[p. 10]

ren met huiswerk: schrijven, lezen, uitleggen en overhoren. Dat Annie wel het onderwijs in ging vond hij geweldig. Het was of er toch nog iets van zijn droom uitkwam. Dat haar moeder ook goed vond dat zij verder ging studeren was in die tijd niet vanzelfsprekend, maar zij gunde het haar kinderen zeer. ‘Ik ben begonnen met het schrijven van gedichten op het moment, waarop volgens mij de meesten beginnen: als ze verliefd raken. Ik woonde toen nog in Hoensbroek. Mijn vriend - nu mijn man - woonde in Overijssel. We schreven elkaar veel. Soms wel drie keer in de week’. In 1993 debuteerde Annie Bisschops met Toverbal van levenslaagjes. De tweede keer dat zij haar schrijverstalenten wat doelbewuster uitprobeerde was toen zij inmiddels een baan had op de Graafse scholengemeenschap. Zij was indertijd de enige vrouwelijke leerkracht en ontpopte zich als gelegenheidsdichter. Er zou nog een derde periode volgen waarin haar dichtkunst een nieuwe impuls kreeg. ‘Dat was toen ik mij ging voorbereiden op het verlaten van het ouderlijke huis door mijn kinderen. Daarin kwamen opnieuw sterke gevoelens boven. Je kunt zeggen dat schrijven therapeutische effecten heeft gehad. Ik haal overal inspiratie uit: uit een boek, een film of gewoon iets wat iemand gezegd heeft.’ Daarbij stelt zij als eis dat een gedicht taalkundig goed moet zijn. De dichter dicht, de lezer leest. En iedereen mag erin lezen en erin zien wat hij wil. Een van haar gedichten in de bundel Toverbal van levenslaagjes gaat over een vader. Tegoedbon ingeruild: Vader is niet meer/ zoals hij was/ is hij gegaan/ een winterse knop/ in ons bestaan/ zijn beproevingen/ wist hij met een lach/ te verslaan/ hij heeft gestreden/ en gezongen/ maar nu is het gedaan/ vader is niet meer/ een stilte valt er/ om ons heen/ zijn plaats is leeg/ maar de volheid van zijn leven/ staat voor onze ogen/ zijn blijheid zit ons/ in het bloed/ zo leeft hij door/ zo is het goed/ vader is niet meer/ zijn tegoedbon heeft hij ingeruild/ hij moest wel/ en hij wilde ook/ zijn dagen waren opgeteld/ zijn leven uitgeleefd/ hij heeft nu de rust/ waarnaar hij zo verlangde.

‘Mensen zeggen dat bepaalde passages in mijn gedichten hen troosten of ontroeren. Zij zien er ook dingen in die ik zelf nog niet gezien heb’. Ook in haar volgende bundels vinden we enkele treffende gedichten zoals in Woord en zin een overpeinzing in Bundel: Een boek begint beneden/ het start heel onderaan/ op weg naar hoger hoger/ ver weg gelegen waan/ van roem en van erkenning/ van schijnbaar goed verstaan/ of naar een stil begrijpen/ waarom het is ontstaan. of in Onbestendig de herinnering aan een heuglijke gebeurtenis in Onvergetelijk: Ik ben je niet vergeten/ ik heb

[p. 11]

aan je gedacht/ met meer tussenpozen/ als sterren in de nacht/ de nacht is zwart gebleven/ met wat wisselende maan/ maar alle kleine sterren/ lijken helderder te staan/ ik ben je niet vergeten/ je zult er altijd zijn/ je dendert in mijn achtergrond/ steeds in dezelfde trein/ en tot mijn nieuwe vreugde/ staat die trein nu stil/ als ik met mijn gedachten/ een perron betreden wil/ de reis blijft dezelfde/ gaat langs dezelfde baan/ maar na de kleine sterren/ zie ik de zon ook staan/ ik ben je niet vergeten/ ik heb je doorgeleefd/ ik kan je laten rusten/ omdat je in mij leeft.

Annie Bisschops heeft veel van haar gedichten voorgedragen bij adventsen kerstconcerten. Ze worden gebruikt bij doopjes en uitvaarten. Ze staan op bidprentjes en posters en één kwam er in 1997 op een grafmonument. In januari 2000 werd zij, als plaatselijk dichteres, gevraagd een stukje te schrijven rond de millenniumwisseling. Dit werd op 4 januari 2000 in Regiodiek opgenomen. Ter gelegenheid van ‘Expositie Topé’ op Kasteel Hernen in november 2005 kwam een boekje uit met op de achterkant een gedicht van haar. In het boekje stond een gedicht van Rainer Maria Rilke. Zij was dus in goed gezelschap. In 2008 zat zij in de vakjury van de Regionale gedichtenwedstrijd 2008 van de Bibliotheken in het Rijk van Nijmegen.

GEDICHTENBUNDELS: Toverbal van levenslaagjes (1993); Woord en zin (1995); Onbestendig (1997)
LITERATUUR: Tom Verstegen: Een toverbal van levenslaagjes. Overasseltse lerares schrijft gedichtenbundel over fasen in een mensenleven. In: Graafsche Courant (1993).