Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 15

6970. 1644 juli 23. Aan S. Rosenhane.¹

Nobilissime et amplissime domine,

Bene nobis evenit quod in bello manent Galli quamdiu nobis in Danos bellum est.²

1 Gedrukt Epist., p. 729 no. 1679. Antw. op no. 6954, beantw. d. no. 6994.

2 Tijdens zijn geheime verblijf in Munster (17/27 juni-22 juni/2 juli) had de Zweedse

[p. 595]

² Tum vero et illud nobis commodum, quod durantis belli culpam variis effugiis in se at-

2 gevolmachtigde Johan Adler Salvius met de Franse gevolmachtigden gesproken over de terugkeer van de hoofdmacht van veldmaarschalk Lennart Torstensson naar het front in Silezië en Bohemen-Moravië.

[p. 595]

trahit imperator, nimirum occasione belli Danici uti se posse sperans ad res suas alibi promovendas. Difficilis erit sedatu nostra cum Danis controversia,³ quia et de vectigali multum distant voluntates et intutum erit Suedis reddere bello quaesita, sed ea maxime quae suis terris cohaerent et olim a regno Suedico fuere avulsa.⁴ Et si haec res componi possit, tamen ut Dani se nobis contra imperatorem socient sperari posse non puto. Principes Germaniae civitatesque exceptis electoribus arbitror missuros forte Monasterium aut Osnabrugam,⁵ sed tantum ut sua postulata commendent imperatoris et electorum legatis, quibus maior pars Francofurtensis conventus negotium hoc permisit.⁶ Ragotskii curam haberi rectum est,⁷ sed consilia eius maxime suspensa sunt ex voluntate aulae Turcicae, ubi quid facturus sit Zerinus,⁸ videndum erit. Gravelingam Galli brevi habituros se sperant, Friburgum autem Bavarus.⁹

Deus, nobilissime et amplissime domine, Nobilitatem vestram servet,

Nobilitati vestrae addictissimus,
H. Grotius.

3 Eerst moest nog worden afgewacht of het Franse en Staatse bemiddelingsaanbod de strijdende partijen aangenaam zou zijn. Begin augustus nam de Zweedse regering het aanbod aan; de koning van Denemarken gaf pas op 8 september uitsluitsel (Kernkamp, De sleutels van de Sont, p. 123 en p. 131).

4 De Zweden eisten vrije doorvaart door de Sont en ‘teruggave’ van de gewesten Skåne (Schonen), Halland en Blekinge (Svenska Riksrådets Protokoll X (1643-1644), p. 474, p. 477-478, en p. 484-485).

5 De Zweedse resident Schering Rosenhane had Grotius een afschrift toegestuurd van de ‘Proposition der keysserligen commissarien an die deputierte zu Franckfurt wegen der Frantzösischen plenipotentiarien invitation schreiben, abgelegt den 31. May/10. Juny 1644’; vgl. Acta pacis Westphalicae; Die Schwedischen Korrespondenzen I, p. 258-259.

6 De meeste Duitse vorsten en standen durfden niet in te gaan op de Zweedse en Franse uitnodigingen om vertegenwoordigers naar Munster en Osnabrück te sturen (Dickmann, Der Westfälische Frieden, p. 167-169).

7 De Zweden hadden hun bondgenootschappelijke verplichtingen jegens de Zevenburgse vorst György I Rákóczi veronachtzaamd. Onder Franse druk kwamen zij tot inkeer. In een schrijven van 29 juli/8 augustus verontschuldigden de Zweedse gevolmachtigden zich voor hun nalatigheid in het nakomen van het Zweeds-Zevenburgs verdrag van 16 november 1643 (Acta pacis Westphalicae; Die Schwedischen Korrespondenzen I, p. 303-304).

8 Keizer Ferdinand III had de ambassade naar het hof van sultan Ibrahim toevertrouwd aan de ervaren diplomaat Hermann, graaf van Czernin.

9 Dit bericht komt ook voor in Grotius' nieuwsbrieven van 23 juli 1644.

Lutetiae, 23 Iulii 1644.

Adres (volgens de uitgave der Epist.): D. Rosenhan.