Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 15

6698. 1644 februari 8. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Serio cum domino Utenbogardo egi ut cogitationes de concordia ecclesiarum suas scripto velit mandare,² sed ille ex visus defectu impossibilitatem obtendit. Ego illi meam operam obtuli, ut quae dictare vellet exciperem, sed nihil profeci; dixit tamen se amplius deliberaturum. Pro iis quae de minore filio scribis gratias habeo,³ et spero non inutilem illi fore tuam scriptionem.

Hic nihil fere geritur, nisi quod princeps legatos Gallicos convivio excepit opipare et quod iam ab Avausio hoc vespere vicissim excipitur.⁴ Dani e Jutlandia copias omnes exegere Sueci et iam putantur Funiae imminere et, nisi propere ab imperatore mittuntur

1 Hs. Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 24, 294. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 6678, beantw. d. no. 6718.

2 De zorg voor het manuscript van Johannes Wtenbogaerts Kerckelicke historie (BG no. 892) en de wenselijkheid dat de bejaarde remonstrant voor het nageslacht nog eens zijn gedachten vastlegde over de noodzaak en de beste manier om de eenheid der kerken te herstellen; vgl. no. 6663.

3 Grotius had stappen ondernomen om zijn jongste zoon Dirk te verlossen uit Beierse krijgsgevangenschap.

4 Omdat de echtgenote van de Franse gevolmachtigde Abel Servien bij een eerdere gelegenheid de status van ‘Madame l'ambassadrice’ had opgeëist (no. 6638), nam Frederik Hendrik zich voor om aan zijn tafel alleen maar heren uit te nodigen. Dames mochten wèl aanzitten aan het banket dat Claude de Mesmes, graaf van Avaux, zijn Staatse onderhandelingspartners aanbood. Een zetel voor ‘Madame’ was echter niet voorzien. Een week later stelde Servien naar aanleiding van dit affront een memorandum op: ‘Articles sur lesquelz le sieur Servien suplie très humblement monsieur le Comte de Brienne de faire régler monsieur d'Avaux et luy pour éviter les contestations qui pourroient arriver entre eux’ (Acta pacis Westphalicae; Die Französischen Korrespondenzen I, p. LXX).

[p. 118]

suppetiae, actum est.⁵ Legati nostri in Angliam recte pervenere; ecquid ibi effecturi sint dies docebit.⁶ Miror me in tuis litteris nihil de pontificis aut morte aut morbo et Chavigniaci casu intelligere.⁷

Est Parisiis filius cognati nostri Petri Groenewegii, qui iam in cohorte regis praetoria meret.⁸ Rogavit me eius mater ut si qua in re illi possis benefacere aut consilio iuvare, id ne dedigneris.

Deus te, tuam, tuos diu sospitet. Vale,

tibi obsequentissimus frater,
Guilielmus Grotius.

5 De Denen hadden Jutland prijsgegeven aan het leger van de Zweedse opperbevelhebber Lennart Torstensson. Na de eerste schrik kreeg de verdediging van het eiland Funen de hoogste prioriteit.

6 De Staatse ambassadeur Albert Joachimi en de extraordinarii Willem Boreel en Johan van Reede van Renswoude waren in de avond van de 27^ste januari in Londen gearriveerd.

7 De gezondheidstoestand van paus Urbanus VIII († 29 juli 1644) en het laatste nieuws over het gedaalde aanzien van de afgetreden staatssecretaris Léon le Bouthillier (1608-1652), graaf van Chavigny en Buzançais, aan het Franse hof.

8 Een oudoom van Hugo en Willem de Groot, de Delftse burgemeester Bruyn Jacobsz. van der Dussen († 1589), was gehuwd met Machteld Jansdr. van Groenewegen. In de verte was de Haagse notaris Pieter van Groenewegen († 1632) dus een verwant van de twee broers (L.G.N. Bouricius, ‘Kwartierstaten van Delftsche Vroedschappen verzameld door Mr. W. van der Lely’, in Ned. Leeuw 32 (1914), kol. 326). In 1610 huwde ‘neef’ Pieter de Leidse Elizabeth van Duvenvoorde. Elf jaar later werd uit dit huwelijk een zoon Joannes geboren (Den Haag, GA, Klapper op de D.T.B. 1598-1811). Misschien is deze jongeman in de winter van 1643-44 de moederlijke zorgen ontvlucht en naar Parijs getrokken om zich aldaar in het koninklijke garderegiment te bekwamen in de kunst van het oorlogvoeren.

Hagae, VIII Februarii, propridie natalem meum,⁹ 1644.

9 Willem de Groot was op 10 februari 1597 te Delft geboren.

Adres: A monsieur/monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suede, à Paris. Port 15 s.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 17 [Febr.]

En in dorso: 8 Febr. 1644 W. de Groot.