Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 15

6695. 1644 februari 6. Aan H. Appelboom.¹

Clarissime domine,

Qui a Lotharingo capti fuere, eorum rediere multi.² Dux Bavarus tenax est. Cum postremum ad me scriberet filius meus, adhuc Tubingae detinebatur.³ Claritati autem vestrae gratias ago maximas, quod nostrorum malorum sensu tangitur.

Bellum hoc in Holsatia, Jutia, quod nunc etiam ulterius progressum arbitror, ac praeterea multae inter Albim et Rhenum hostiles copiae incerta facient literis itinera,⁴ quas tamen haberi crebras hoc magis quam ullo antehac tempore est necessarium. Quare spero fore, ut per oceanum aliquae e Suedia et aliae ab Hamburgo veniant. Multum enim refert, ut norimus quae gerantur, et quomodo et quare.

Navium a Danis captarum damnum facile aliunde resarcietur. Quae scribit Claritas vestra de multorum adversus Suedos principum coniuratione non incredibile est,⁵ quando totum illud de Westfalica defensione consilium artificiis Viennensibus intertextum fuit.⁶ Batavi non facile implicabunt se huic negotio, nisi magnas viderint utilitates.⁷ At Anglos parlamentarios et Scotos credo serio gaudere, quod infringantur vires Daniae regis,⁸ qui magna auxilia regi Angliae promiserat.

Hic et pecuniaria et quae inde pendent bellica negotia tarde procedunt⁹ et multum erit, si hoc anno abire res sine gravi iactura poterunt. Marescallus vicecomes Turenae

1 Hs. Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61 A, 31. Eigenh. oorspr. Gedrukt Epist., p. 722 no. 1644. Antw. op no. 6670, beantw. d. no. 6711.

2 De Frans-Weimarse krijgsgevangenen die na de slag bij Tuttlingen (24-25 november 1643) aan de hertog van Lotharingen waren toegewezen.

3 Hertog Maximiliaan I van Beieren liet zijn gevangenen alleen na betaling van het afgesproken losgeld vrij (Mémoires du sieur de Pontis II, p. 395-416). Deze maatregel zou ook voor Grotius' jongste zoon Dirk van toepassing zijn; vgl. no. 6606 (dl. XIV).

4 De postverbindingen waren door het uitbreken van de Zweeds-Deense oorlog verbroken. Eind januari probeerde de regering in Stockholm de vaart op de Oostzeehavens Stralsund en Wismar te herstellen.

5 De door de Habsburgers ingegeven samenzwering van koning Christiaan IV van Denemarken, koning Wladislas IV van Polen en tsaar Michael Fedorovitsj.

6 De hertogen Christian Ludwig en Friedrich van Braunschweig-Lüneburg, aartsbisschop Frederik van Bremen en Anton Günther, graaf van Oldenburg, hadden belangstelling getoond voor een defensieverbond met de keizerlijken in Westfalen; vgl. Acta pacis Westphalicae; Diarium Volmar I, p. 78.

7 Keurvorst-aartsbisschop Ferdinand van Keulen had in de winter van 1642-43 gezanten naar Den Haag gezonden om ter plaatse de mening te peilen over een verdrag waarbij alle betrokkenen zich zouden verplichten tot het terugtrekken van hun troepen uit het gebied tussen de grens van de Republiek en de Weser (de demilitarisatie van de Westfaalse Kreits). De prins en de Staten-Generaal gaven echter de voorkeur aan een ‘alliantie offensive ende defensive’ met Frankrijk (Correspondance d'Estrades I, p. 155-157).

8 Koning Christiaan IV van Denemarken had zich ingespannen voor het herstel van het koninklijk gezag in Engeland.

9 Onderstaande berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven dd. 6 februari 1644.

[p. 106]

aliquid argenti suis distribuit. Motta Odincurtius supplementa exspectat adversus ingentem Hispani exercitum. Dux Aurelianensis famam spargit se cum triginta militum millibus iturum in Belgicum finem.

Ego, qui semper pacis studiosissimus fui, nunc etiam Deum precor, ut eam quanquam fugientem retrahat et ut Claritati vestrae, clarissime domine, pro pari voto det res bonas ac placidas,

Claritati vestrae studiosissimus,
H. Grotius.

VI Februarii 1644, Lutetiae.

Adres: A monsieur/monsieur Appelboom, Suedois, à Amsterdam. Port.

Adres (volgens de uitgave der Epist.): D. Appelboom.