Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6089. 1643 februari 14. Aan A. Oxenstierna.¹

Excellentissime et illustrissime domine,

Venit huc ante triduum² cursor a Sancti Galli oppido. Is illico ad nuntium pontificis,

1 Tekst naar copieboek Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61, 124; gedrukt in Oxenst. Skrifter 2. afd., IV, p. 260 no. 466. Afschrift ook in copieboek Leipzig, UB, ms. 2633, f. 30.

2 Onderstaande berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrief aan Nicolaes van Reigersberch dd. 14 februari 1643 (no. 6088).

[p. 93]

nuntius sine mora ad regem. Suspicio est allatas literas pertinentes ad liberandum a belli malis Bavarum.

Guebrianus autem cum suo exercitu, qui iam Nicrum amnem transierat et ad Heidelbergam prope accesserat, retro se tulit cis eum amnem. Trans amnem sunt Bavarici, Wahlius, Mercius, Waertius. Nulla inter eos pugna intercessit. Videtur id agere Guebrianus, ut in bonis hibernis refoveat militem. Quo deinde iturus, incertum. Puto cum eo esse Erlachium et Ossenvillium, a quibus captam Uberlingam non procul Constantia rumor fuit, sed de quo dubitari video. Ducis Caroli copiae, Rhenum transgressae ad Moguntiacum, sunt nunc in Palatinatu Inferiore et Lamboii cohortes a Mosella exspectant.

Quaesivit ex me legatus Portugallicus,³ an mecum egisset dominus Chavigniacus⁴ de arcanis pactionibus inter regna Galliae simulque Suediae et regnum Portugalliae. Dixi me nihil intellexisse nisi actum in Suedia de amicitia et commerciis.

Rex hic aperte omnibus dicit non ex sua voluntate factum, quod morte affecti sint Cinqmarcius et Thuanus.⁵ Id quin verum sit, nemo dubitat. Valde opto literas ad me et a me hoc tempore curari quam celerrime per eos, ad quos mittuntur, ideo quod subitae rerum mutationes adferre possint momenta scitu digna.

Deus, excellentissime et illustrissime domine, Sublimitati tuae semper adsit,

Sublimitatis tuae cultor devotissimus,
H. Grotius.

3 Onlangs had Grotius een bezoek gebracht aan zijn Portugese ambtgenoot Vasco Luís da Gama, graaf van Vidigueira; zie no. 6085.

4 Léon le Bouthillier, graaf van Chavigny, Frans staatssecretaris van buitenlandse zaken.

5 De executie op 12 september 1642 te Lyon van de koninklijke favoriet Henry Coiffier de Ruzé d'Effiat, markies van Cinq-Mars, en de bibliothecaris François-Auguste de Thou; zie ‘Relation faite par M. de Fontrailles des choses particulières de la Cour pendant la faveur de M. le Grand’, in Mémoires de Montrésor.

Lutetiae, IV/XIV Februarii 1643.

Iam certum est captam crepitaculo Uberlingam. Erlachium autem cum septingentis equitibus accessisse Guebriano, ducis vero Caroli copias et Lamboianas Bavaricis, ita ut is exercitus iam sit sex millia equitum, peditum totidem. Praeterea imperator et Hispanus dicuntur mille equites, peditum sex millia conscribere apud Coloniam. Galli vero ex Alsatiae oppidis videntur Germanos eximere velle et in eorum locum surrogare Gallos.

Rex Galliae arthriticus est. Advenit ei ex Italia Mazarini cardinalis legio duorum millium. Deliberatur hic de exigenda pretii domorum tricesima. Plebs Londinensis irascitur parlamento ob pacis moras. Multos in ea urbe rex habet suarum partium, et in ipso parlamento sunt qui opponunt episcoporum domuitioni. Cohortes praetoriae regis eunt Atrebatum versus, ubi hostium copiae apparent.

Bovenaan de brief in de copie te Leipzig: Argumentum. Bavarus neutralitatem quaerit. Inter Gallum, Suedum et Portugallum arctior amicitia proposita. Supplicii Sanctimartiani et Thuanei culpam in cardinalem rex. Germanica. Anglica.