Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

(1990)–Hugo de Groot– rechtenstatus

Registers

1. Lijst van afkortingen en geraadpleegde werken

Aa, A.J. van der - Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, I-XIII, Gorinchem 1839-1851.

Aa, A.J. van der - Biographisch Woordenboek der Nederlanden, I- VII (f^o), Haarlem 1852-1878; anast. herdruk Amsterdam 1969.

Acta pacis Westphalicae. Im Auftrage der Vereinigung zur Erforschung der neueren Geschichte herausgegeben von M. Braubach und K. Repgen, I- , Münster 1962- .

Actes ecclesiastiques et civils de tous les synodes nationaux = J. Aymon, Tous les synodes nationaux des eglises reformées de France, auxquels on a joint des mandemens roiaux et plusieurs lettres politiques, I-II, 's-Gravenhage 1710.

Adagia, zie Erasmus.

ADB = Allgemeine deutsche Biographie, I-LVI, Leipzig 1875-1912.

AE = Archives du ministère des affaires étrangères.

Ailly, A.E. d' - Historische gids van Amsterdam. Achttien wandelingen, Amsterdam 1949.

Aitzema (f^o) = L. van Aitzema, Saken van staet en oorlogh, in ende omtrent de Vereenigde Nederlanden, I-VI (f^o), 's-Gravenhage 1669-1672.

Albrecht, D. - Das konfessionelle Zeitalter, II: Die Herzöge Wilhelm V. und Maximilian I., in: Handbuch der Bayerischen Geschichte; II: Das alte Bayern. Der Territorialstaat vom Ausgang des 12. Jahrhunderts bis zum Ausgang des 18. Jahrhunderts, herausgegeben von M. Spindler, München 1969, p. 351-409.

Album Scholasticum Lugd.-Bat. = Album scholasticum Academiae Lugduno-Batavae MDLXXV-MCMXL, samengesteld door CA. Siegenbeek van Heukelom-Lamme, Leiden 1941.

Album studiosorum Acad. Franekerensis = Album studiosorum Academiae Franekerensis (1585-1811, 1816-1844), I: Naamlijst der studenten, onder redactie van S.J. Fockema Andreae en Th. J. Meijer, Franeker [1968].

Album studiosorum Acad. Groninganae = Album studiosorum Academiae Groninganae, uitgegeven door het Historisch Genootschap te Groningen, Groningen 1915.

Album studiosorum Acad. Lugd. Bat. = Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae MDLXXV- MDCCCLXXV, 's-Gravenhage 1875.

Allgemeiner Bildniskatalog von Hans Wolfgang Singer, I-XIV, Leipzig 1930-1936.

Amstelodamum, jaarboek = Jaarboek der Vereeniging Amstelodamum (Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum), Amsterdam 1(1902)- .

Amstelodamum, maandblad voor de kennis van Amsterdam, Amsterdam 1(1914)- .

Andrea, F. d' - Repertorio bibliografico dei Frati Minori napoletani, Napels 1974. Documenti, studi e sussidi, 1.

ARA = Algemeen Rijksarchief.

Archives curieuses, zie Procez.

Archives ou correspondance inédite de la maison d'Orange-Nassau, recueil publié par G. Groen van Prinsterer, Deuxième série, I-V en Register, Utrecht 1857-1862.

Archivo de Simancas, Catálogo XIV. Secretaría de estado. Negociación de Roma. Años 1381 a 1700, por T. Gonzáles, Valladolid 1936.

Archivo de Simancas, Catálogo XVI. Papeles de estado de la correspondencia y negociación de Nápoles. Virreinato, por R. Magdaleno, Valladolid 1942.

Archivo de Simancas, Catálogo XXIII. Papeles de estado. Milán y Saboya (siglos XVI y XVII), por R. Magdaleno, Valladolid 1961.

Archivo de Simancas, Catálogo XXV. Papeles de estado. Génova (siglos XVI-XVIII), por R. Magdaleno, Valladolid 1972.

Archivo de Simancas, Catálogo XXVII. Estados pequeños de Italia (siglos XVI-XVIII), por R. Magdaleno, Valladolid 1978.

Arnaud, E. - Répertoire de généalogies françaises imprimées, I-III, Berger-Levrault 1978-1982.

Atlas van Stolk. Katalogus der historie-, spot- en zinneprenten betrekkelijk de geschiedenis van Nederland, verzameld door A. van Stolk Cz., gerangschikt en beschreven door G. van Rijn en C. van Ommeren, I-X en Register, Amsterdam etc. 1895-1933.

Atsiz, B. - Das Osmanische Reich um die Mitte des 17. Jahrhunderts, München 1977. Beiträge zur Kenntnis Südosteuropas und des Nahen Orients, begründet von R. Trofenik, 21.

Báthory, zie Etienne Báthory.

Beresteyn, E.A. van - Bijdragen tot de genealogie van het geslacht De Groot, in: De Nederlandsche Leeuw 43(1925), kol. 161-189.

Beresteyn, E.A. van - Iconographie van Hugo Grotius, 's-Gravenhage 1929.

Berkis, A.V. - The reign of duke James in Courland 1638-1682, Lincoln Nebraska 1960.

Bernard de Saxe-Weimar = Noailles, le vicomte de, Episodes de la guerre de Trente Ans. Bernard de Saxe-Weimar (1604 à 1639) et la réunion de l'Alsace à la France, Parijs 1908.

BG = J. ter Meulen en P.J.J. Diermanse, Bibliographie des écrits imprimés de Hugo Grotius, 's-Gravenhage 1950.

B_sG = J. ter Meulen en P.J.J. Diermanse, Bibliographie des écrits sur Hugo Grotius imprimés au XVIIe siècle, 's-Gravenhage 1961.

Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlandse protestantisme, I-II, Kampen 1978-1983.

Biografisch Woordenboek van Nederland, onder eindredactie van J. Charité, I- , 's-Gravenhage 1979- . Rijks Geschiedkundige Publicatiën.

Biographisch-bibliographisches Kirchenlexikon, bearbeitet und herausgegeben von F.W. Bautz, I- , Hamm [1975]- .

Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder, herausgegeben im Auftrag des Collegium Carolinum von H. Sturm e.a., I- , München etc. 1979- .

Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas, herausgegeben von M. Bernath e.a., I-IV, München 1974-1981. Südosteuropaïsche Arbeiten, 75.

Biographisches Lexikon für Schleswig-Holstein und Lübeck, zie Schleswig-Holsteinisches biographisches Lexikon.

BL = British Library, Londen.

Blesch, E. - Restitution der Pfalz und Beziehungen Karl Ludwigs zu England, diss. Heidelberg, Heidelberg 1891.

Blok, F.F. - Caspar Barlaeus. From the correspondence of a melancholic, Assen, Amsterdam 1976. Respublica literaria Neerlandica, 2.

BLS en BLS N.F. = Biographiskt lexicon öfver namnkunnige svenska män, I-XXIII, Ny Följd I-X, Stockholm etc. 1835 (²1874)-1890.

BMHG = Bijdragen en mededeelingen van het Historisch Genootschap, gevestigd te Utrecht, Utrecht 1(1877), in 1969 voortgezet als Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden 83(1969)- .

BN = Bibliothèque Nationale, Parijs.

BNB = Biographie nationale publiée par l'Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique, I- , Brussel 1866- .

Bodel Nijenhuis, J.T. - Bijlage A. Brieven van den Zweedschen kanselier J.A. Salvius aan Hugo de Groot, in: Handelingen der jaarlijksche algemeene vergadering van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden 1862, p. 91-130.

Boer, M.G. de - Maarten Harpertsz. Tromp en zijn betrekkingen tot Robert Rich, second earl of Warwick, in: Tijdschrift voor Geschiedenis 60(1947), p. 50-56.

Boetzelaer, archief Van, zie Booy.

Booy, E.P. de - Inventaris van de archieven van de familie Van Boetzelaer 1316-1952, Utrecht 1982. Rijksarchief Utrecht, Inventaris 32.

Bots, H., en P. Leroy - La mort de Richelieu vue par des protestants, André Rivet et ses correspondants, in: Lias 4(1977), p. 85-98.

Bots-Leroy, Corresp. Rivet-Sarrau = H. Bots en P. Leroy (eds.), Correspondance intégrale d'André Rivet et de Claude Sarrau 1641-1650, I-III, Amsterdam 1978-1982.

Boxer, C.R. - The Dutch in Brazil 1624-1654, Hamden Connecticut ²1973.

Brandt-Cattenb., Leven = C. Brandt en A. van Cattenburgh, Historie van het leven des heeren Huig de Groot, I-II, Dordrecht, Amsterdam 1727.

Briefwisseling = P.C. Molhuysen, B.L. Meulenbroek e.a. (eds.), Briefwisseling van Hugo Grotius, I- , 's-Gravenhage 1928 - . Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 64, 82, 105, 113, 119, 124, 130, 136, 142, 154, 179, 197.

Briefw. C. Huygens = De briefwisseling van Constantijn Huygens (1608-1687), uitgegeven door J.A. Worp, I-VI, 's-Gravenhage 1911-1917. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 15, 19, 21, 24, 28, 32.

Briefw. P.C. Hooft = De briefwisseling van Pieter Corneliszoon Hooft, uitgegeven door H.W. van Tricht, I-III, Culemborg 1976-1979.

Brown, M.J. - Itinerant ambassador. The life of Sir Thomas Roe, Lexington Kentucky 1970.

Bruijn, J.R. e.a. - Dutch-Asiatic shipping in the 17th and 18th centuries, I-III, 's-Gravenhage 1979-1987. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 165-167.

BSHPF = Bulletin de la Société de l'histoire du protestantisme français, Parijs 1853- .

Bullarum, diplomatum et privilegiorum sanctorum Romanorum pontificum Taurinensis editio locupletior

facta ... cura et studio A. Tomassetti, I-XXIV en App., Turijn 1857-1872.

BWPGN = J.P. de Bie en J. Loosjes, Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland, I-VI, 's-Gravenhage [1903]-1949.

Caix de Saint-Aymour, Notice = Notice sur Hugues de Groot (Hugo Grotius) suivie de lettres inédites publiées par le vicomte de Caix de Saint-Aymour, Parijs 1883.

Calvijn, zie Ioannis Calvini opera quae supersunt omnia.

The Cambridge history of Iran, VI: The Timurid and Safavid periods, edited by P. Jackson and L. Lockhart, Cambridge etc. 1986.

Cardinal de Retz, Œuvres, édition établie par Marie-Thérèse Hipp et M. Pernot, Parijs 1984. Bibliothèque de la Pléiade, 53.

Catálogo, zie Archivo de Simancas.

Catalogue of the pamphlets, books, newspapers, and manuscripts relating to the Civil War, the Commonwealth, and Restoration, collected by George Thomason, 1640-1661, I-II, Londen 1908.

The Catalogus universalis. A facsimile edition of the Dutch booktrade catalogues compiled and published by Broer Jansz, Amsterdam 1640-1652, with an introduction and indexes by H.W. de Kooker, Utrecht 1986. Catalogi redivivi, 5.

Cioranesco, A. - Bibliographie de la littérature française du seizième siècle, Parijs 1959.

Cioranescu, A. - Bibliographie de la littérature française du dix-septième siècle, I-III, Parijs 1965-1966.

Claretta, G. - Storia della reggenza di Cristina di Francia, duchessa di Savoia. Con annotazioni e documenti inediti, I-III, Turijn 1868-1869.

Clavis Epist. = [D. van Alphen], Clavis epistolarum H. Grotii nunc primum edita, [1763] (BG no. 1211).

Congar, P., e.a. - Sedan et le pays sedanais. Vingt siècles d'histoire, Parijs 1969.

Corpus Christianorum. Series Latina, I- , Turnhout 1954- .

Corpus iuris civilis, editio stereotypa altera. I: Institutiones, recognovit P. Krueger, Digesta, recognovit Th. Mommsen. II: Codex Iustinianus, recognovit P. Krueger. III: Novellae, recognoverunt R. Schoell et G. Kroll, Berlijn 1877-1895.

Corresp. Mersenne = C. de Waard e.a. (eds.), Correspondance du P. Marin Mersenne, religieux minime, I- , Parijs 1932- .

Correspondance authentique de Godefroi comte d'Estrades de 1637 à 1660, publiée pour la Société de l'Histoire de France par A. de Saint-Léger et L. Lemaire, I, Parijs 1924.

Correspondance de la Cour d'Espagne sur les affaires des Pays-Bas au XVII^e siècle, recueil commencé par H. Lonchay et continué par J. Cuvelier avec la collaboration de J. Lefèvre, III: Précis de la correspondance de Philippe IV(1633-1647), Brussel 1930.

Correspondance de Henri d'Escoubleau de Sourdis ... , par E. Sue, I-III, Parijs 1839. Collection de documents inédits sur l'histoire de France, Première série, histoire politique.

Correspondance inédite du comte d'Avaux (Claude de Mesmes) avec son père Jean-Jacques de Mesmes, sr. de Roissy (1627-1642), publiée par A. Boppe, Parijs 1887.

Courante 1642 = Courante uyt Italien ende Duytschlandt, etc., 1642 (Parijs, Bibliothèque Mazarine, Rés. Fol. 5028).

CSP Dom. = Calendar of state papers. Domestic series, of the reign of Charles I preserved in the State Paper Department of Her Majesty's Public Record Office, I-XXIII, edited by J. Bruce e.a., Londen 1858-1897.

CSP Ireland = Calendar of the state papers relating to Ireland, of the reign of Charles I, preserved in the Public Record Office, I-III, edited by R.P. Mahaffy, Londen 1900-1903.

CSP Ven. = Calendar of state papers and manuscripts, relating to English affairs, existing in the archives and collections of Venice, and in other libraries of Northern Italy, I-XXXVIII, edited by R. Brown e.a., Londen 1864-1940.

Dagh-Register gehouden int Casteel Batavia vant passerende daer ter plaetse als over geheel Nederlandts-India. Anno 1624-1682, uitgegeven onder toezicht van J.A. van der Chijs e.a., I-XXXI, Batavia, 's-Gravenhage 1887-1931.

Dam, Pieter van, zie Pieter van Dam. Beschryvinge van de Oostindische Compagnie.

Davies, D.W. - The world of the Elseviers 1580-1712, 's-Gravenhage 1954.

DBF = Dictionnaire de biographie française, I- , Parijs 1933- .

DBI = Dizionario biografico degli Italiani, I- , Rome 1960- .

DBL = Dansk biografisk leksikon. Redactør Sv. Cedergreen Bech, I-XVI, Kopenhagen ³1979-1984.

DEI = Dizionario enciclopedico italiano, I-XII, Suppl., Rome. 1955-1963.

Dek, A.W.E. - Genealogie der heren en graven van Egmond, 's-Gravenhage 1958.

Dek, A.W.E. - Graf Johann der Mittlere von Nassau-Siegen und seine 25 Kinder, Rijswijk 1962.

Demandt, K.E. - Geschichte des Landes Hessen, Kassel ²1980.

Dethan, G. - Gaston d'Orléans. Conspirateur et prince charmant, Parijs 1959.

DHGE = Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques, I- , Parijs 1912- .

Diarium Chigi, zie Acta pacis Westphalicae, Serie III Abt. C Band 1.

Dibon, P. e.a. - Inventaire de la correspondance d'André Rivet (1595-1650), 's-Gravenhage 1971. Archives internationales d'histoire des idées, 43.

Dibon, P. e.a. - Inventaire de la correspondance de Johannes Fredericus Gronovius (1631-1671), 's-Gravenhage 1974. Archives internationales d'histoire des idées, 68.

Diccionario de Historia de España, dirigido por G. Bleiberg, I-III, Madrid 1979-1981.

Dichtw. = De dichtwerken van Hugo Grotius, uitgegeven door B.L. Meulenbroek e.a., I: Oorspronkelijke dichtwerken, I- , Assen 1970- .

Dicionário de História de Portugal, dirigido por J. Serrão, I-VI, Porto [1981].

Dickmann, F. - Der Westfälische Frieden, Münster 1959.

Dict. Théol. Cath. = Dictionnaire de théologie catholique, I-XV en Register, Parijs 1923-1972.

Digesten, zie Corpus iuris civilis.

DNB = Dictionary of national biography, I-LXIII, Suppl. I-III, 2nd Suppl. I-III, Londen 1885-1912.

Doc. Boh. = Documenta Bohemica bellum tricennale illustrantia, Hauptredaktion J. Kočí e.a., I-VII, Praag etc. 1971-1981.

Der Dreissigjährige Krieg im Elsass, zie Ellerbach.

Du Mont, Corps Dipl. = J. Du Mont, Corps universel diplomatique du droit des gens, contenant un recueil des traitez d'alliance, de paix, de treve ... depuis le regne de l'empereur Charlemagne jusques à présent, I-VIII, Amsterdam 1726-1731.

EC = Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana, I-LXX, App. I-X, Suppl. I- , Barcelona, Madrid [1905]- .

Eeghen, I.H. van - Drie portretten van Rembrandt (Bruyningh, Cater, Moutmaker); Vondel en Blaeu, in: Negenenzestigste Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum, Amsterdam 1977, p. 55-72.

EHR = The English historical review, Londen 1(1886)- .

EI = Enciclopedia italiana di scienze, lettere ed arti, I-XXXVI, App. I-III, Milaan, Rome 1929-1961.

Elias, J.E. - De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795, I-II, Haarlem 1903-1905.

Ellerbach, J.B. en A. Scherlen - Der Dreissigjährige Krieg im Elsass (1618-1648), I-III, Carspach, Mülhausen 1912-1928.

Elliott, J.H. - Richelieu and Olivares, Cambridge etc. 1984. Cambridge studies in early modern history.

Engelbrecht, Bronnen, V = Bronnen voor de geschiedenis van Rotterdam, V, De Vroedschap van Rotterdam 1572-1795, door E.A. Engelbrecht, Rotterdam 1973.

Episodes Guébriant = Noailles, le vicomte de, Episodes de la guerre de Trente Ans. Le maréchal de Guébriant (1602 à 1643), Parijs 1913.

Epist. = H. Grotii epistolae quotquot reperiri potuerunt, Amsterdam 1687 (BG no. 1210).

Epist. eccl. = Praestantium ac eruditorum virorum epistolae ecclesiasticae et theologicae, Amsterdam ²1684 (BG no. 1241).

Epist. ad domum Succiae = Epistolae H. Grotii ad domum regiam Sueciae et alios Suecos omnes fere ineditae, Stockholm 1892 (BG no. 1227).

Epist. ad Gallos = H. Grotii epistolae ad Gallos, Leiden ²1650 (BG no. 1214).

Epist. ad Iaski = H. Grotii epistolae ad Israelem Jaski, Danzig 1670 (BG no. 1219).

Erasmus - Opera omnia emendatiora et auctiora, ad optimas editiones, praecipue quas ipse Erasmus postremo curavit, summa fide exacta, doctorumque virorum notis illustrata; recognovit J. Clericus, I-X, Leiden 1703-1706; anast. herdruk Hildesheim 1961-1962.

Erasmus - Opera omnia Desiderii Erasmi Roterodami recognita et adnotatione critica instructa notisque illustrata, I- , Amsterdam 1969- .

Etienne Báthory, roi de Pologne, prince de Transylvanie, Krakau 1935.

Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte der europäischen Staaten, begründet von W.K. von Isenburg, fortgeführt von F. Freytag von Loringhoven, I-V, Marburg 1956-1978; Neue folge, herausgegeben von D. Schwennicke, I- , Marburg 1978- .

Eyffinger, A.C.G.M. - De handschriftelijke nalatenschap van Hugo de Groot. Inventaris van de papieren in Nederlandse openbare collecties, getypt 's-Gravenhage 1985.

Firth, C.H. - The House of Lords during the Civil War, Londen etc. 1910.

Fölting, H.P. - De Vroedschap van 's-Gravenhage 1572-1795, Pijnacker 1985.

Foerster, J.F. - Kurfürst Ferdinand von Köln. Die Politik seiner Stifter in den Jahren 1634-1650, Münster 1976. Schriftenreihe der Vereinigung zur Erforschung der neueren Geschichte, 6.

Fontaine Verwey, H. de La - Dr. Joan Blaeu and his sons, in: Quaerendo 11(1981), p. 5-23.

Fox, J. - Hugo de Groot en de gravin van Hohenlohe-Langenburg. Het probleem van de bestemming van een brief en de vraagstukken, die ermee samenhangen, in: Nederlands archievenblad. Tijdschrift van de Vereniging van archivarissen in Nederland 66(1962), p. 30-42.

Fraga Iribarne, M. - Don Diego de Saavedra y Fajardo y la diplomacia de su época, Madrid 1955.

Franken, M.A.M. - Coenraad van Beuningen's politieke en diplomatieke aktiviteiten in de jaren 1667-1684, diss, Utrecht, Groningen 1966.

Fridericia, J.A. - Danmarks ydre politiske historie i tiden fra freden i Lybek til freden i Kjøbenhavn (1629-1660), I-II, Kopenhagen 1876-1881.

Friedlaender, E. - Aeltere Universitäts-Matrikeln, II, Universität Greifswald, I (1456-1645), Leipzig 1893. Publicationen aus den k. Preussischen Staatsarchiven, 52.

Furetière, A. - Le Dictionnaire universel, I-III, 's-Gravenhage, Rotterdam 1690; anast. herdruk Parijs 1978.

GA = Gemeentearchief.

Gallia typographica, ou répertoire biographique et chronologique de tous les imprimeurs de France depuis les origines de l'imprimerie jusqu'à la Révolution par G. Lepreux, I-VII, Parijs 1909-1914. Revue des bibliothèques, Suppl. 1-3, 5-8, 12.

Gardiner, S.R. - History of England from the accession of James I to the outbreak of the Civil War 1603-1642, I-X, Londen 1883-1884; anast. herdruk New York 1965.

Gauchat, P. - Hierarchia catholica medii et recentioris aevi sive summorum pontificum, s.r.e. cardinalium, ecclesiarum antistitum series, IV: a pontificatu Clementis VIII (1592) usque ad pontificatum Alexandri VII(1667), Münster 1935.

Gazette 1642 = Th. Renaudot, Recueil de toutes les gazettes, nouvelles ordinaires, extraordinaires et autres relations contenant le recit des choses remarquables avenues tant en ce royaume qu'aux pais estrangers, dont les nouvelles nous sont venues toute l'année 1642, Parijs 1643 (Parijs, BN.4^oLc²1).

GB = Gemeentebibliotheek.

Genealogische en Heraldische bladen. Maandblad voor geslacht-, wapen- en zegelkunde, onder redactie van E.B.F.F. Wittert van Hoogland, 's-Gravenhage 1(1906)-10(1915).

Generale Missiven van gouverneurs-generaal en raden aan Heren XVII der Verenigde Oostindische Compagnie, uitgegeven door W.Ph. Coolhaas, I-VIII, 's-Gravenhage 1960-1985. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 104, 112, 125, 134, 150, 159, 164, 193.

Gens nostra. Maandblad van de Nederlandsche genealogische vereeniging, Amsterdam 1(1946)- .

GEPB = Grande Enciclopédia portuguesa e brasileira, I-XL, Lissabon, Rio de Janeiro [1935-1960].

Geyl, P. - Oranje en Stuart 1641-1672, Utrecht 1939.

Gieysztor, A. e.a. - History of Poland, Warschau 1968.

Goetze, S. - Die Politik des schwedischen Reichskanzlers Axel Oxenstierna gegenüber Kaiser und Reich, Kiel 1971. Beiträge zur Sozial- und Wirtschaftsgeschichte, 3.

Gonzenbach, A. von - Der General Hans Ludwig von Erlach von Castelen, ein Lebens- und Charakterbild aus den Zeiten des Dreissigjährigen Kriegs, I-III, Bern 1880-1882.

Graswinckel, D.P.M. - Graswinckel. Geschiedenis van een Delfts brouwers- en regenten-geslacht, 's-Gravenhage 1956.

Groenveld, S. - ‘Speelstryt’. Constantijn Huygens en het orgelgebruik in zijn tijd (1640/41), in: Tijdschrift voor Geschiedenis 79(1966), p. 260-278.

Groenveld, S. - Verlopend getij. De Nederlandse Republiek en de Engelse Burgeroorlog 1640-1646, diss. Leiden, Dieren 1984.

Groot Placaet-Boeck, vervattende de placaten, ordonnantiën ende edicten vande ... Staten Generael ... ende vande ... Staten van Hollandt ... , mitsgaders vande ... Staten van Zeelandt ... bijeengebracht door C. Cau e.a., I-X, 's-Gravenhage 1658-1797.

Grotiana. Vereeniging voor de uitgave van Grotius, 's-Gravenhage 1(1928)-10(1947).

Grotiana N.S. = Grotiana. A journal under the auspices of the Foundation Grotiana, [New series], Assen 1(1980) - .

Grotius, H. - Opera omnia theologica, I-III, Amsterdam 1679 (BG no. 919); anast. herdruk Stuttgart, Bad Cannstatt 1972.

Gschliesser, O. von - Der Reichshofrat. Bedeutung und Verfassung, Schicksal und Besetzung einer obersten Reichsbehörde von 1559 bis 1806, Wenen 1942. Veröffentlichungen der Kommission für neuere Geschichte des ehemaligen Oesterreich, 33.

Haag, E. en E. - La France protestante, I-X, Parijs, 1846-1859; I-VI, Parijs ²1877-1888.

Haas, L. - Schwedens Politik gegenüber der Eidgenossenschaft während des Dreissigjährigen Krieges,

in: Schweizer Beiträge zur allgemeinen Geschichte 9(1951), p. 68-160.

Haas, L. - Der schwedische Ministerresident Carl Marin, ein Parteifreund von Antistes Breitinger, in: Schweizerische Zeitschrift für Geschichte 3(1952 [=1953]), p. 60-86.

Hammer, J. de - Histoire de l'Empire ottoman depuis son origine jusqu'à nos jours, traduit de l'allemand par J.-J. Hellert, I-XVIII, Parijs 1835-1843.

Handbuch der Bayerischen Geschichte, zie Albrecht.

Handbuch der historischen Stätten, VIII, Sachsen, herausgegeben von W. Schlesinger, Stuttgart 1965. Kröners Taschenausgabe, 312.

Handbuch der historischen Stätten, XV, Schlesien, herausgegeben von H. Weczerka, Stuttgart, 1977. Kröners Taschenausgabe, 316.

Handelingen der jaarlijksche algemeene vergadering van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden, zie Bodel Nijenhuis.

Helvetia sacra, begründet von R. Henggeler, weitergeführt von A. Bruckner. Abteilung III. Die Orden mit Benediktinerregel, I: Frühe Klöster, die Benediktiner und Benediktinerinnen in der Schweiz, redigiert von Elsanne Gilomen-Schenkel, I-III, Bern 1986.

Heringa, J. - De eer en hoogheid van de staat. Over de plaats der Verenigde Nederlanden in het diplomatieke leven van de zeventiende eeuw, diss. Groningen, Groningen 1961.

Hessisches Jahrbuch für Landesgeschichte, zie Tongerloo.

Hillebrand, W. - Die Matrikel der Universität Helmstedt, II (1636-1685), Hildesheim 1981. Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Niedersachsen und Bremen, 9.

Hist. de l'adm. des aff. étr. de Suède = S. Tunberg e.a., Histoire de l'administration des affaires étrangères de Suède, traduit du suédois par A. Mohn, Uppsala 1940.

Historische bladen, zie Jorissen.

Hoek Ostende, J.H. van den - Inventaris van de archieven van scholarchen en curatoren en van de rector van de Latijnsche school, van curatoren van de openbare gymnasia en van de rector van het Stedelijk of Barlaeus gymnasium te Amsterdam 1582-1945, Amsterdam 1968.

Hofmann, M. - Theologie, Dogma und Dogmenentwicklung im theologischen Werk Denis Petau's. Mit einem biographischen und einem bibliographischen Anhang, Bern etc. 1976. Regensburger Studien zur Theologie, 1.

Hofmeister, A. en E. Schäfer - Die Matrikel der Universität Rostock, I-V en Register, Rostock, Schwerin 1889-1922.

Hohenlohe-Zentralarchiv. Archiv Langenburg, Niederländische Akten, getypt 1982.

Hooft, P.C., zie Briefw. P.C. Hooft.

Horst, K. van der - Inventaire de la correspondance de Caspar Barlaeus (1602-1648), Assen 1978. Respublica literaria Neerlandica, 3.

Houtman, J.P. - Facsimile's van onuitgegevene brieven en andere belangrijke stukken van beroemde mannen, Utrecht [ca. 1833], 6 Afleveringen.

Hubatsch, W. - Geschichte der evangelischen Kirche Ostpreussens, I-III, Göttingen 1968.

Huguet, E. - Dictionnaire de la langue française du seizième siècle, I-VII, Parijs 1925-1967.

Huygens, C., zie Briefw. C. Huygens.

Huygens, C., zie Worp.

Ioannis Calvini opera quae supersunt omnia, ediderunt G. Baum e.a., I-LIX, Braunschweig etc. 1863-1900. Corpus reformatorum, 29-87.

Ireland - a new history of, edited by T.W. Moody, F.X. Martin, F.J. Byrne, III: Early modern Ireland 1534-1691, Oxford 1976.

Isenburg, W.K. von, zie Europäische Stammtafeln.

Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie, 's-Gravenhage 1(1947)- .

Jecklin, F. - Materialien zur Standes- und Landesgeschichte Gem. III Bünde (Graubünden) 1464-1803, I: Regesten; II: Texte, Basel 1907-1909.

Jobert, A. - De Luther à Mohila. La Pologne dans la crise de la chrétienté 1517-1648, Parijs 1974. Collection historique de l'Institut d'études slaves, 21.

Jöcher, C.G. - Allgemeines Gelehrten-Lexicon, I-XI, Leipzig 1750-1897; anast. herdruk Hildesheim 1960-1961.

Joinville, Jean de - Histoire de S. Loys IX du nom, roy de France, Parijs 1617.

Jorissen, Th. - Een vorstelijk engagement, in: Historische bladen. Nieuwe bundel, Haarlem 1890, p. 95-129.

KB = Koninklijke Bibliotheek, Kungliga Biblioteket, Kongelige Bibliotek.

Kietzell, Roswitha von - Der Frankfurter Deputationstag von 1642-1645. Eine Untersuchung der staatsrechtlichen Bedeutung dieser Reichsversammlung, in: Nassauische Annalen. Jahrbuch des Vereins für nassauische Altertumskunde und Geschichtsforschung 83(1972), p. 99-119.

Kleerkooper, M.M. en W.P. van Stockum - De boekhandel te Amsterdam voornamelijk in de 17e eeuw. Biographische en geschiedkundige aanteekeningen, I-II, 's-Gravenhage 1914-1916. Bijdragen tot de geschiedenis van den Nederlandschen boekhandel, 10.

Kneschke, E.H. (ed.) - Neues allgemeines deutsches Adels-Lexicon, I-IX, Leipzig 1859-1870.

Knod, G.C. - Die alten Matrikeln der Universität Strassburg 1621 bis 1793, I-III, Strassburg 1897-1902. Urkunden und Akten der Stadt Strassburg, 3. Abt.

Knuttel, W.P.C. - Acta der particuliere synoden van Zuid-Holland, II (1634-1645), 's-Gravenhage 1909. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Kleine serie 5.

Knuttel, W.P.C. - Catalogus van de pamfletten-verzameling berustende in de Koninklijke Bibliotheek, I-IX, 's-Gravenhage 1890-1920; anast. herdruk Utrecht 1978.

Kronyk HG = Kronyk (Kroniek) van het Historisch Gezelschap (Genootschap gevestigd) te Utrecht, Utrecht 2(1846)-31(1875).

Kühler, W.J. - Het socinianisme in Nederland, Leiden 1912; anast. herdruk Leeuwarden 1980.

Kundert, W. - Katalog der Helmstedter juristischen Disputationen, Programme und Reden 1574-1810, Wiesbaden 1984. Repertorien zur Erforschung der frühen Neuzeit, 8.

Lahrkamp, H. - Jan von Werth. Sein Leben nach archivalischen Quellenzeugnissen, Keulen 1962. Veröffentlichungen des Kölnischen Geschichtsvereins, 24.

Leeuwen, M. van - Het leven van Pieter de Groot. Eerste deel, diss. Utrecht, Utrecht 1917.

Leeuwen, S. van - Batavia Illustrata, ofte verhandelinge vanden oorspronk, voortgank, zeden ... van oud Batavien, mitsgaders van den adel en regeringe van Hollandt, I, stuk 1-2, 's-Gravenhage 1685.

Lefaivre, A. - Les Magyars pendant la domination ottomane en Hongrie (1526-1722), I-II, Parijs 1902.

Lenoble, R. - Mersenne ou la naissance du mécanisme, Parijs ²1971. L'histoire des sciences; textes et études.

Leroy-Bots, Corr. Saumaise-Rivet = Claude Saumaise et André Rivet. Correspondance echangée entre 1632 et 1648, publiée et annotée par P. Leroy et H. Bots avec la collaboration de Els Peters, Amsterdam, Maarssen 1987. Etudes de l'Institut de recherches des relations intellectuelles entre les pays de l'Europe occidentale à l'époque moderne, 15.

Leroy, P. - Le dernier voyage à Paris et en Bourgogne (1640-1643), du réformé Claude Saumaise, [diss. Nijmegen], Amsterdam, Maarssen 1983. Etudes de l'Institut de recherches des relations intellectuelles entre les pays de l'Europe occidentale au XVIIe siècle, 9.

Lettres Mazarin = Lettres du cardinal Mazarin pendant son ministère recueillies et publiées par A. Chéruel et G. d'Avenel, I-IX, Parijs 1872-1906. Collection de documents inédits sur l'histoire de France, Première série, histoire politique.

Lettres Richelieu = Lettres, instructions diplomatiques et papiers d'état du cardinal de Richelieu, recueillis et publiés par Avenel, I-VIII, Parijs 1853-1877. Collection de documents inédits sur l'histoire de France, Première série, histoire politique.

Lexikon der Geschichte Russlands. Von den Anfängen bis zur Oktober-Revolution, herausgegeben von H.-J. Torke, München 1985.

Lias. Sources and documents relating to the early modern history of ideas, Amsterdam, Maarssen 1(1974) -.

Liesker, G.J. - Die staatswissenschaftlichen Anschauungen Dirck Graswinckel's, diss. Fribourg, Fribourg 1901.

Livet, G. - L'intendance d'Alsace sous Louis XIV (1648-1715), Parijs 1956. Publications de la faculté des lettres de l'université de Strasbourg, 128.

Macmillan encyclopedia of architects, ed. A.K. Placzek, I-IV, New York, Londen 1982.

Major, R.H. (ed.) - The voyages of the Venetian brothers, Nicolò and Antonio Zeno, to the northern seas, in the XIVth century, comprising the latest known accounts of the lost colony of Greenland, and of the northmen in America before Columbus, Londen 1873. Works issued by the Hakluyt Society, [First series, 50].

Mémoires, journaux de Pierre de l'Estoile = Mémoires pour servir à l'histoire de France, et Journal de Henri III, Henri IV et Louis XIII, par Pierre de l'Estoile, in: Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France par Petitot, Première série, XLV-XLIX, Parijs 1825-1826.

Mémoires de Fontenay-Mareuil = Mémoires de Messire Du Val, marquis de Fontenay-Mareuil, in: Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France par Petitot, Première série, L-LI, Parijs 1826.

Mémoires de Montglat = Mémoires de François de Paule de Clermont, marquis de Montglat, in: Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France par Petitot, Seconde série, XLIX-LI, Parijs 1825-1826.

Mémoires du comte de Montrésor, in: Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France par A. Petitot et Monmerqué, Seconde série, LIV, Parijs 1826, p. 215-401.

Mémoires d'Omer Talon, in: Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France par A. Petitot et Monmerqué, Seconde série, LX-LXIII, Parijs 1827-1828.

Memorialen van het Hof (den Raad) van Holland, Zeeland en West-Friesland, van den secretaris Jan Rosa, uitgegeven door A.S. de Blécourt e.a., I- , Haarlem etc. 1929- . Rechtshistorisch Instituut, Leiden, serie I.

Meyer, E. - Gustaf Rosenhane, hans lif och verksamhet. Ett bidrag till svenska literaturens historia under 1600-talet, Uppsala 1888.

Milo, T.H. - Het Nederlands hulpeskader voor Portugal [1641], in: Varia historica aangeboden aan professor doctor A.W. Byvanck ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag door de Historische kring te Leiden, Assen 1954, p. 165-176.

Molhuysen, Bronnen = Bronnen tot de geschiedenis der Leidsche universiteit, uitgegeven door P.C. Molhuysen, I-VII, 's-Gravenhage 1913-1924. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 20, 29, 38, 45, 48, 53, 56.

Moor, C. von - Geschichte von Currätien und der Republik ‘gemeiner drei Bünde’ (Graubünden), I-II, Chur 1870-1874.

Mousnier, R. - Les institutions de la France sous la monarchie absolue 1598-1789, I-II, Parijs 1974-1980.

Mousnier, R. - Paris capitale au temps de Richelieu et de Mazarin, Parijs 1978.

Mousnier, R. (ed.) - Lettres et mémoires adressés au chancelier Séguier (1633-1649), I-II, Parijs 1964. Publications de la faculté des lettres et sciences humaines de Paris, Série ‘Textes et documents’, VI-VII.

Mowat, R.B. - The mission of Sir Thomas Roe to Vienna, 1641-2, in: The English historical review 25(1910), p. 264-275.

Nauta, D. - Samuel Maresius, diss. Amsterdam, Amsterdam 1935.

NBG = Nouvelle biographie générale depuis les temps les plus reculés jusqu'à nos jours, sous la direction de F. Hoefer, I-XLVI, Parijs 1852-1877.

NDB = Neue deutsche Biographie, I- , Berlijn 1953- .

Ned. Leeuw = Maandblad van het Koninklijk Nederlandsch genootschap voor geslacht- en wapenkunde ‘De Nederlandsche Leeuw’, 's-Gravenhage 1(1883) - .

Nellen, H.J.M. - Hugo de Groots geschil met de stad Rotterdam over de uitbetaling van zijn pensionaristractement, in: Rotterdams Jaarboekje 1984, p. 210-236.

Neumeyer, H. - Kirchengeschichte von Danzig und Westpreussen in evangelischer Sicht, I: Von den Anfängen der christlichen Mission bis zum Ende des 18. Jahrhunderts, Leer 1971.

New history of Ireland, zie Ireland.

NNBW = Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek, I-X, Leiden 1911-1937.

Noailles, le vicomte de, zie Bernard de Saxe-Weimar; Episodes Guébriant.

Noske, F. - Huygens de musicus. Enkele aspecten, in: Veelzijdigheid als levensvorm. Facetten van Constantijn Huygens' leven en werk. Een bundel studies ter gelegenheid van zijn driehonderdste sterfdag bijeengebracht door A.Th. van Deursen e.a., Deventer 1987, p. 128-140.

Opera omnia theologica, zie Grotius.

Opgenoorth, E. - Friedrich Wilhelm, der Grosse Kurfürst von Brandenburg. Eine politische Biographie, I(1620-1660)-II(1660-1688), Göttingen, etc. 1971-1978.

Otto, A. - Die Sprichwörter und sprichwörtlichen Redensarten der Römer, Leipzig 1890; Nachträge zu A. Otto, Sprichwörter und sprichwörtliche Redensarten der Römer, eingeleitet von R. Häussler, Darmstadt 1968.

Oud-Holland. Nieuwe bijdragen voor de geschiedenis der Nederlandsche kunst, letterkunde, nijverheid, Amsterdam 1(1883) - .

Oxenst. Skrifter = Rikskansleren Axel Oxenstiernas skrifter och brefvexling, Afd. I - Afd. II, Stockholm 1888- .

Oxford, Bodleian Library = A summary catalogue of western manuscripts in the Bodleian Library at Oxford, I-VII, Oxford 1895-1953.

The Parliamentary History of England from the earliest period to the year 1803, II (1625-1642) - III (1642-1660), Londen 1807-1808.

Pastor, Gesch. Päpste = L. von Pastor, Geschichte der Päpste seit dem Ausgang des Mittelalters, 13: Geschichte der Päpste im Zeitalter der katholischen Restauration und des Dreissigjährigen Krieges: Gregor XV. und Urban VIII. (1621-1644), Abt. 1-2, Freiburg im Breisgau 1928-1929.

Paulys Real-Encyclopädie - Paulys Real-Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, neue Bearbeitung begonnen von G. Wissowa, fortgeführt von W. Kroll und K. Mittelhaus, unter Mitwirkung zahlreicher Fachgenossen herausgegeben von K. Ziegler, W. Kroll und K. Witte, I-XXIV, I^a-X^a, Suppl., Stuttgart, München 1894-1972.

Petit, L.D. - Bibliographische lijst der werken van de Leidsche hoogleeraren van de oprichting der hoogeschool tot op onze dagen: Faculteit der godgeleerdheid, eerste aflevering (1575-1619), Leiden 1894.

Petri, F. en G. Droege - Rheinische Geschichte in drei Bänden, II: Neuzeit, Düsseldorf 1976.

PG = Patrologiae cursus completus. Series Graeca, accurante J.-P. Migne, I-CLXI en Registers, Parijs 1857-1936.

Piépape, L. de - Histoire de la réunion de la Franche-Comté à la France. Evènements diplomatiques et militaires 1279 à 1678, avec notes, pièces justificatives et documents inédits, I-II, Parijs, Besançon 1881; anast. herdruk Genève 1978.

Pieter van Dam. Beschryvinge van de Oostindische Compagnie, uitgegeven door F.W. Stapel, I-VII, 's-Gravenhage 1927-1954. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 63, 68, 74, 76, 83, 87, 96.

Pillorget, R. - Les mouvements insurrectionnels de Provence entre 1596 et 1715, Parijs 1975.

Pintard, R. - Le libertinage érudit dans la première moitié du XVIIe siècle, I-II, Parijs 1943.

Poelhekke, J.J. - Frederik Hendrik, prins van Oranje. Een biografisch drieluik, Zutphen 1978. Walburg biografieën.

Poelhekke, J.J. - De Vrede van Munster, [diss. Nijmegen], 's-Gravenhage 1948.

Polak-De Booy, E.P. - Dorsale notities op brieven aan Hugo de Groot, in: Nederlands archievenblad. Tijdschrift van de Vereniging van archivarissen in Nederland 66(1962), p. 127-129.

Posthumus Meyjes, G.H.M. - Jean Hotman and Hugo Grotius, in: Grotiana N.S. 2(1981), p. 3-29.

Prestage, E. - The diplomatic relations of Portugal with France, England, and Holland from 1640 to 1668, Watford 1925.

Procez de MM. de Cinq-Mars et de Thou. 1642, in: Archives curieuses de l'histoire de France depuis Louis XI jusqu'à Louis XVIII, par F. Danjou, 2^e série, 5, Parijs 1838, p. 281-344.

PSB = Polski stlownik biograficzny, I- , Krakau 1935- .

Quaerendo. A quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books, Amsterdam, Leiden 1(1971) - .

RA = Rijksarchief, Riksarkivet.

Rademaker, C.S.M. - Life and work of Gerardus Joannes Vossius (1577-1649), Assen 1981. Respublica literaria Neerlandica, 5.

Radziwill, A.S. - Memoriale rerum gestarum in Polonia 1632-1656. Opracowali A. Przyboś i R. Źelewski, I-V, Breslau etc, 1968-1975. Polska Akademia Nauk. Oddzial w Krakowie, Materialy Komisji Nauk Historycznych, 15, 18, 22, 25, 26.

Ranum, O.A. - Richelieu and the councillors of Louis XIII. A study of the secretaries of state and superintendents of finance in the ministry of Richelieu 1635-1642, Oxford 1963.

Reckitt, B.N. - Charles the First and Hull 1639-1645, Londen, Hull 1952.

Recueil des lettres missives de Henri IV, publié par Berger de Xivrey et J. Guadet, I-IX, Parijs 1843-1876. Collection de documents inédits sur l'histoire de France, Première série, histoire politique.

Redlich, F. - The German military enterpriser and his work force. A study in European economic and social history, I-II, Wiesbaden 1964-1965. Vierteljahrschrift für Sozial- und Wirtschaftsgeschichte, Beihefte, 47, 48.

The Register of the Privy Council of Scotland, edited by D. Masson and P. Hume Brown, Second series, I-VIII, Edinburgh 1899-1908.

Reimann, M. - Der Goslarer Frieden von 1642, Hildesheim 1979. Quellen und Darstellungen zur Geschichte Niedersachsens, herausgegeben vom Historischen Verein für Niedersachsen, 90.

Relazioni degli stati europei lette al senato dagli ambasciatori veneti nel secolo decimosettimo, raccolte ed annotate da N. Barozzi e G. Berchet, I-X, Venetië 1856-1878.

Renkhoff, O. - Nassauische Biographie. Kurzbiographien aus 13 Jahrhunderten, Wiesbaden 1985. Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Nassau, 39.

Répertoire de généalogies françaises, zie Arnaud.

Repertorium der diplomatischen Vertreter aller Länder seit dem Westfälischen Frieden (1648), I(1648-1715), herausgegeben von L. Bittner und L. Gross, Oldenburg, Berlijn 1936.

Res. SG = Resolutiën der Staten-Generaal (ARA, Archief van de Staten-Generaal 1576-1796).

Res. SG 1610-1670, III(1617-1618), IV(1619-1620), V(1621-1622) = Resolutiën der Staten-Generaal. Nieuwe reeks 1610-1670, 's-Gravenhage 1975- . Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie 152, 176 en 187.

Res. SH = Resolutiën van de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland 1524-1795, ['s-Gravenhage ca. 1750-1798].

Reuss, R. - L'Alsace au dix-septième siècle au point de vue géographique, historique, administratif, économique, social, intellectuel et religieux, I-II, Parijs 1897-1898. Bibliothèque de l'Ecole des hautes études, Sciences philologiques et historiques, 116, 120.

RGP gr. s.; kl. s. = Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote serie; Kleine serie.

Rheinische Geschichte: Neuzeit, zie Petri.

RK = Remonstrantse Kerk.

Rogge, Br. N. v. Reigersb. = H.C. Rogge (ed.), Brieven van Nicolaes van Reigersberch aan Hugo de Groot, Amsterdam 1901. Werken uitgegeven door het Historisch Genootschap (gevestigd te Utrecht), derde serie, 15.

Rogge, H.C. - Bibliotheek der remonstrantsche geschriften. Beschrijvende catalogus der pamfletten-verzameling van de boekerij der Remonstrantsche kerk te Amsterdam, stuk I afdeeling I, Amsterdam 1863. - Geschriften betreffende de geschiedenis der remonstranten. Beschrijvende catalogus der pamfletten-verzameling van de boekerij der Remonstrantsche kerk te Amsterdam, stuk I afdeeling II, Amsterdam 1864.

Rogge, H.C. - Bibliotheek der contra-remonstrantsche en gereformeerde geschriften. Beschrijvende catalogus der pamfletten-verzameling van de boekerij der Remonstrantsche kerk te Amsterdam, stuk II afdeeling I, Amsterdam 1865.

Rogge, H.C. (ed.) - Brieven van en aan Maria van Reigersberch, Leiden 1902.

Een Rondgang langs Zweedse archieven = J. Römelingh (ed.), Een rondgang langs Zweedse archieven. Een onderzoek naar archivalia inzake de betrekkingen tussen Nederland en Zweden 1520-1920. 's-Gravenhage 1986. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Kleine serie 59.

Rott, Hist. représ. dipl. = E. Rott, Histoire de la représentation diplomatique de la France auprès des cantons suisses, de leurs alliés et de leurs confédérés, I-X, Bern, Parijs 1900-1935.

Sanabre, J. - La acción de Francia en Cataluña en la pugna por la hegemonía de Europa (1640-1659), Barcelona 1956.

SBL = Svenskt biografiskt lexikon, I- , Stockholm 1918- .

Schleswig-Holsteinisches biographisches Lexikon, herausgegeben im Auftrage der Gesellschaft für Schleswig-Holsteinische Geschichte von O. Klose, I- , Neumünster 1970- .

Schubert, F.H. - Ludwig Camerarius 1573-1651. Eine biographie, Kallmünz 1955. Münchener historische Studiën, Abteilung neuere Geschichte, 1.

Schulten, C.M. - Joachim de Wicquefort et Jean Tileman Stella. Fragment d'une correspondance (1639), in: Lias 1(1974), p. 129-155.

Schutte, Repertorium I = O. Schutte, Repertorium der Nederlandse vertegenwoordigers, residerende in het buitenland 1584-1810. 's-Gravenhage 1976. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Kleine serie.

Schutte, Repertorium II = O. Schutte, Repertorium der buitenlandse vertegenwoordigers, residerende in Nederland 1584-1810, 's-Gravenhage 1983. Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Kleine serie.

Schweizer Beiträge zur allgemeinen Geschichte, zie Haas.

Schweizerische Zeitschrift für Geschichte, zie Haas.

SG = Staten-Generaal.

Les Sources de l'histoire de France. XVII^e siècle, IV = Les sources de l'histoire de France. XVII^e siècle (1610-1715) par E. Bourgeois en L. André, IV: Journaux et pamphlets, Parijs 1924. Les sources de l'histoire de France depuis les origines jusqu'en 1815, troisième partie.

Het Staatsche leger = F.J.G. ten Raa en F. de Bas, Het Staatsche leger 1568-1795, IV: Van den dood van Maurits, prins van Oranje, graaf van Nassau, tot het sluiten van den vrede te Munster (1625-1648), Breda 1918. Krijgsgeschiedkundige geschriften, 19.

Sundborg, B. - Gustaf Rosenhane och trolldomsväsendet, in: Lychnos. Lärdomshistoriska samfundets årsbok 1954-1955, Uppsala 1955, p. 203-266.

Svenska Riksrådets protokoll med understöd af statsmedel i tryck utgifvet af Kongl. Riksarkivet genom S. Bergh, IX(1642), Stockholm 1902. Handlingar rörande Sveriges historia, ser. 3.

Tallemant des Réaux - Historiettes, I-II, texte intégral établi et annoté par A. Adam, Parijs 1960-1961. Bibliothèque de la Pléiade, 142, 151.

Thuani historia = Jac. Augusti Thuani Historiarum sui temporis tomus primus-septimus, Londini excudi curavit S. Buckley, 1733 (tomus septimus: Sylloge scriptorum varii generis et argumenti ... ).

Tombe, J.W. des - Het geslacht Van den Boetzelaer. De historische ontwikkeling van de rechtspositie en de staatkundige invloed van een belangrijk riddermatig geslacht, bewerkt door C.W.L. baron van Boetzelaer, Assen 1969.

Tongerloo, Louise van - Beziehungen zwischen Hessen-Kassel und den Vereinigten Niederlanden während des Dreissigjährigen Krieges, in: Hessisches Jahrbuch für Landesgeschichte 14(1964), p. 199-270.

Tresoor der zee- en landreizen. Beredeneerd register op de werken der Linschoten-Vereeniging Deel XXVI-L, bewerkt door C.G.M. van Romburgh en C.E. Warnsinck-Delprat, 's-Gravenhage 1957.

Tunberg, S., zie Hist. de l'adm. des aff. étr. de Suède.

TvG = Tijdschrift voor Geschiedenis, Amersfoort etc., 1(1886)-.

UB = Universiteitsbibliotheek, Universitätsbibliothek, Universitetsbibliotek.

Urk. u. Act. = Urkunden und Actenstücke zur Geschichte des Kurfürsten Friedrich Wilhelm von Brandenburg, herausgegeben von B. Erdmannsdörffer e.a., I-XXIII, Berlijn, Leipzig 1864-1930.

Veelzijdigheid als levensvorm. Facetten van Constantijn Huygens' leven en werk. Een bundel studies ter gelegenheid van zijn driehonderdste sterfdag bijeengebracht door A.Th. van Deursen, E.K. Grootes, P.E.L. Verkuyl, Deventer 1987. Deventer studiën, 2.

Vogel, J., en D.A. Fechter - Die Eidgenössischen Abschiede aus dem Zeitraume von 1618 bis 1648. Der amtlichen Abschiedesammlung, V, Abtheilung 2, I-II, Basel 1875-1877. Amtliche Sammlung der ältern-Eidgenössischen Abschiede.

Vossii Epist. = P. Colomesius (ed.), G.J. Vossii et clarorum virorum ad eum epistolae, Augsburg ²1691.

Vossii Op. Epist. = G.J. Vossius, Opera in sex tomos divisa, IV: Epistolae selectiores, Amsterdam 1699.

Wackernagel, H.G. - Die Matrikel der Universität Basel, I- , Basel 1951- .

Wagenaar, J. - Amsterdam, in zijne opkomst, aanwas, geschiedenissen, voorregten, koophandel, gebouwen, kerkenstaat, schoolen, schutterije, gilden en regeeringe, I-III, Amsterdam 1760-1767; anast. herdruk Alphen a/d Rijn 1971-1972.

Walther = H. Walther, Proverbia sententiaeque Latinitatis medii aevi. Lateinische Sprichwörter und Sentenzen des Mittelalters in alphabetischer Anordnung, I-V en Register, Göttingen 1963-1969. Nova series: Proverbia sententiaeque Latinitatis medii ac recentioris aevi ... herausgegeben von P.G. Schmidt, I-III, Göttingen 1982-1986. Carmina medii aevi posterioris Latina, II 1-9.

Weyermann, A. - Nachrichten von Gelehrten, Künstlern und andern merkwürdigen Personen aus Ulm, Ulm 1798.

Wieder, F. C. - De stichting van New York in juli 1625. Reconstructies en nieuwe gegevens ontleend aan de Van Rappard documenten, 's-Gravenhage 1925. Werken uitgegeven door de Linschoten-Vereeniging, XXVI.

Willems, A. - Les Elzevier. Histoire et annales typographiques, Brussel etc. 1880.

WNT = M. de Vries, L.A. te Winkel e.a., Woordenboek der Nederlandsche taal, I- , 's-Gravenhage etc. 1882- .

Worp, J.A. - Caspar van Baerle, in: Oud-Holland 3(1885)-7(1889).

Worp, J.A. - De gedichten van Constantijn Huygens, naar zijn handschrift uitgegeven, I-IX, Groningen 1892-1899.

Wulp, J.K. van der - Catalogus van de tractaten, pamfletten, enz. over de geschiedenis van Nederland, aanwezig in de bibliotheek van Isaac Meulman, I-III, Amsterdam 1866-1868.

Zedler, Univ.-Lex. = J.H. Zedler, Grosses vollständiges Universal-Lexikon, I-LXIV, Suppl. I-IV, Halle, Leipzig 1732-1754; anast. herdruk Graz 1961-1964.

Zweedse archieven, zie Een Rondgang.

Vorige Volgende