Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

6009. 1642 december 20. Van J. Symenssen.¹

Edelen gestrengen heere,

Nadat ick diversse tochten hebbe gedaen in Oost-Indiën, alwaer ick nu laest voor schipper ben vandaen gecoomen in de dienst van de edele heeren bewinthebberen der geoctroyeerde Oostindisse compangnie weegens de caemer Amsterdam ende door de zeegen des heeren goede middelen hebbe geprospereert ende noch lust hebbe om meerder eer te behalen, soo is 't dat ick mijn t'uwaerts adresseere,² instantelijck versoeckende uEd. mijn saeck op 't favorabelste ten dienste van sijnne coonincklijcke Majesteit van Vrancrijck gelieft aen sijne Majesteit voor te stellen, te weeten dat ick mijn dienst aen sijn Majesteit presenteer om op mijn ende mijn meedestanders kosten uyt te rusten een ofte twee wel gemonteerde scheepen om daermeede met coonincklijcke commissie te gaen naer Oost-Indiën om daer uyt den naem ende vanweegen sijn coonincklijcke Majesteit met de heydensse natiën handel te moogen soecken ende te maecken op soodanige plaetsen als 't mij vrij sal staen uyt den naem van sijn coonincklijcke Majesteit sulcx te moogen doen, ende dat op deselve manier als de edele bewint-hebbers der Oostindisse compangnie in Hollant hun handel in 't begin ende doorgaens met die heydensse nasiën hebben gedaen, niet twijffelende ofte sal met Gods hulp in corte jaren aldaer des connincklijcke Majesteits handel en gesach in groot extym onder die natiën brengen, waeruyt mijn groot avantsement bij sijn coonincklijcke Majesteit te hoopen staet. Presenteer

1 Hs. Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 22, 15. Oorspr. Het handschrift is dat van een geoefend schrijver (een klerk uit de omgeving van de Amsterdamse briefschrijver ‘Geraerd van Vreelandt’?). De onbekende schipper moet deze zomer teruggekeerd zijn met de vloot die in december 1641/januari 1642 de rede van Batavia had verlaten; vgl. J.R. Bruijn, Dutch-Asiatic shipping III (Homeward-bound voyages), p. 44-47. Vermoedelijk zal hij niet te vereenzelvigen zijn met de opperkoopman Jan Symonsz. die vanaf 1637 niet al te eerlijk kantoor hield op de Banda-eilanden (Generale missiven van gouverneurs-generaal en raden aan heren XVII der Verenigde Oostindische Compagnie II (1639-1655), p. 286-287).

2 Het octrooi van de Verenigde Oostindische Compagnie liep tot 1 januari 1643. Bezorgdheid over de toekomst zou de aanleiding kunnen zijn tot het opstellen van deze brief aan de Zweedse ambassadeur te Parijs.

[p. 580]

oock uyt Vranckrijc zee te neemen ende in 't weederomkoomen aldaer sal ariveeren ende de ingeladen retouren in Vranckrijck sal vercoopen ende van de vercofte goederen voor de eerste reys sal betalen vijf van 't hondert, mits vorders van alle coonincklijcke pretensye voor de eerste reys bevrijt te sijn, soo in 't uyt- als incoomen. Hierop wenste wel dat uEd. mij geliefde waerdig te achten met de eerste geleegentheyt te adviseeren ende soo ick de comissye verkrijge, sal uEd. soodanige danckbare schenckagiën van kostelijcke rariteyten vereeren dat uEd. reden sult hebben vernoecht te sijn.

Hiermeede, edelen gestrengen heere, beveele uEd. in de bescherminge des hoogsten ende blijve,

uEd. dienstbereyden,
Jan Symenssen.

A Amsterdam, den 20^en Desember 1642.

UEd. sult mij connen laten beschrijven in mijn logement ten huyse van den eersaemen, seer discreeten s[eigneu]r Pietter de Wintter in 't Schip van Damiaten bij de Haringpackerstooren tot Amsterdam.³

3 De herberg ‘Het Schip van Damiate’. Dit huis bij de voormalige Haringpakkerstoren was op 20 januari 1633 door Pieter de Winter op een executieverkoping voor 8600 gulden gekocht; zie I.H. van Eeghen, ‘De restauratie van prins Hendrikkade 5’ in Amstelodamum, maandblad 55(1968), p. 181-183.

Adres: Den edelen gestrengen heere, de heere Hugo de Groot, ambassadeur weegens de croon Sweeden bij sijn coonincklijcke Majesteit van Vranckrijck, à Parijs. Port 13 s.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 31 Dec.

En in dorso: 20 Dec. 1642 J. Simonszoon.