Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5203. 1641 mei 30. Van P. Pels.¹

Mijnheer,

U Ex.^cie hebbe vor dry weecken geschreven;² sedert derselve aengenaeme van 27 Aprill³ doen mij vor de communicacie vant 'tgene datter passeert bedancken. Uyt desen houck en valt niet te schrijven.

Den Turck ligt starck op de frontieren. Den grooten veltheer⁴ seynt den eenen post op den anderen omme meerder defensie tegens de vreese van den invall. Tot Coninxbergen⁵ liggen de Preuysse steden met de ridderschap seer overhoop met aparencie dien landagh onverricht in confusie sall schayden. De stenden clagen seer over de calvenistte religie en versoucken de affschaffinge; die andere hebben daertegens seer cierlijck geprotestteert.

Den coning van Polen gehoort hebbende dat uyt Holland met een orloghschip eenen Turckschen ambassadeur⁶ herwaerder compt omme dor Polen naer heuys te raysen, is seer ongehauden hebbende aen den raet van Dansick geschreven tot sijnder aencompste hem t'examineeren en te inquireren en niet voorder te laeten trecken vor naerder ordre en den castelaen van Mariënborgh⁷ vougt daerbij hem in arrest te nemen en naer Mariënborgh te convoyeren. Ick en kan niet anders ordeelen, ofte men souckt accie ome aen de waepenen te kommen. Daer en is evenwell te hove ordre, gelt nogh resolucie.

Den ertsbuschop van Genisen⁸ is overleden, daer den grooten cantseler⁹ van in de plaetse compt.

In Lijfflandt was uyt Dennemarcken eenen ambassadeur uyt Ruslandt¹⁰ aenkommen sonder te weeten, tot wat intencie hij in Dennemarcken geweest is.

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 16 (1641, 7). Eigenh. oorspr.

2 No. 5175 dd. 9 mei 1641.

3 Grotius' brieven aan Pels van 1641 ontbreken.

4 Stanislas Koniecpolski.

5 De Pruisische stenden waren tussen juni 1640 en december 1641 in Koningsbergen bijeen.

6 Mustafa chiaus keerde vanuit de Republiek terug naar Turkije (no. 5009 n. 11). Paulus Pels was hem behulpzaam bij het verkrijgen van een Pools paspoort; zie ARA, SG no. 7312.

7 Gerhard von Dönhoff (no. 4992 n. 5).

8 Jan Lipski (†13 mei 1641), aartsbisschop van Gniezno (Gnesen) en primaat van Polen, werd in november 1641 opgevolgd door Matthias Lubienski; vgl. PSB XVII, p. 422vv.

9 Piotr Gembicki (1585-1657); vgl. PSB VII, p. 379vv.

10 Niet geïdentificeerd.

[p. 312]

Den Nederlandsen medecyn, doctor Hay,¹¹ heft sijnen sohn in Parijs, heft mij gebeden op alle vriendschape hem desen inleggenden seckerlijck te doen bestel[l]en; daer is een wisselttjen inne, daer hem veel aen gelegen, Ick bidde u Ex.^cie dor sijnen jongen hem sulckx magh bestelt worden. U Ex. sall den vader groote vriendschape doen, die ick sulckx te recommanderen niet hebbe konnen waygeren, blijvende, mijnheer,

u Ex.^cie ootmoedige diener
P. Pels.

11 Niet nader geïdentificeerd.

20/30 Mayo 1641, Dansick.

Adres (met andere hand): Son Ex.^ce.

Bovenaan de brief schreef Grotius: [Rec.] 3 Iulii.

En in dorso: 30 Maii 1641 Pels.