Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3564. 1638 mei 7. Aan L. Camerarius⁵.

Illustrissime Domine,

Laboramus hic et ego et D. Schmaltzius⁶, tum ut Hamburgum mittatur instrumentum, quo rata fiant quae ibi convenere, tum ut suo tempore, id est propediem, Amstelodami numeretur ea, de qua convenit, pecunia. In neutro moram fore promittit D. Chavigniacus⁷.

5 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 127. Gedrukt Epist., p. 425. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag.

6 Peter Abel Schmalz, secretaris van Axel Oxenstierna.

7 Léon le Bouthillier, graaf van Chavigny.

[p. 264]

Exspectamus et responsum super iis, quae ad pangendas inducias ex usu communi praemittenda duximus. Puto autem futurum, ut et Ferdinando¹ det rex Galliae² nomen imperatoris et hic vicissim Germaniae principibus, Suediae Galliaeque sociis, det tuti itineris literas ad duos super pace futuros conventus, Coloniae alterum, alterum aut Hamburgi aut Lubecae. Audimus etiam pro Batavis similes literas dari a cardinali Hispano³, sed his ut ipsi pro se paciscantur, cum Germani sua desideria per Gallos Suedosque sint prolaturi.

Lente adhuc bellum his in locis procedit nihil adhuc ad Navarrae finem movente principe⁴. Guebrianus⁵ ad ducem Vinariensem⁶ duo millia aut non multo hoc amplius perduxit. Longavillanus⁷ sedecim, ut dicitur, millia habiturus vixdum sex habet tanto ibi validiore hoste, ut Bleteranum obsidere aggressus sit. Bressaeus⁸ in vicina Metensi regioni iturus, quas habiturus sit copias nondum liquet neque magis de Lafortio⁹ affirmaverim. Castilionaeus¹⁰ aegre quartam partem ejus, quem habere debet, peditatus contraxit. Equitum plerique emansores sunt.

Videbimus, an regis ad propinqua Picardiae accessus cita remedia allaturus sit his cessationibus, quod optandum maxime. Apud Ardresium apparuit aliquid hostium.

In Italia nihil fit¹¹ magni, sed qui Bremum praepropere dediderat Montigaliardius¹² capite praeciso culpam expiavit dejectis militia, qui eandem culpam participaverant, centurionibus.

De terrae motu, qui in Calabria oppidis multis hominibusque perniciem attulisse dicitur, certiora exspectamus.

Anglis melius quam ante cum Gallis convenit et pecuniam se pro palatino¹³ impetraturos pro certo affirmant et de foedere aliquo cum Suedis specialiter ineundo Hamburgi spem nobis faciunt, quae apud me hoc major est, quod scio virum communis boni, quam sit Anstrutherus¹⁴ amantiorem mitti potuisse neminem.

Quod de Brisaco optant literae tuae 15/25 Aprilis datae, minus quam vellemus procedit et post Friburgum nihil ad nos venit de ducis Vinariensis rebus.

Wirtenbergici¹⁵ pavida consilia excusationem unicam ab aliorum exemplis habent. Neoburgicus¹⁶ necesse est frenum mordeat, quod accepit¹⁷ Episcopi Coloniensis¹⁸ vana sine viribus ira.

1 Ferdinand III van Oostenrijk.

2 Lodewijk XIII.

3 De kardinaal-infant don Fernando.

4 Henri de Bourbon, prins van Condé.

5 Jean Baptiste de Budes, maarschalk van Guébriant.

6 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

7 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

8 Urbain de Maillé, markies van Brezé.

9 Jacques Nompar de Caumont, maarschalk van La Force.

10 Gaspard de Coligny, maarschalk van Châtillon.

11 De copie te Uppsala heeft, wellicht ten onrechte, de lezing ‘fuit’.

12 Pierre-Pol de Percin, baron van Montgaillard; zie no. 3528, p. 204 n. 11.

13 Karl Ludwig van de Palts.

14 De Engelse diplomaat Robert Anstruther.

15 Eberhard III, hertog van Würtemberg.

16 Wolfgang Wilhelm (1578-1653), hertog van Neuburg en Jülich-Berg.

17 De copie te Uppsala heeft de lezing ‘accipit’.

18 Ferdinand van Beieren, keurvorst, van Keulen.

[p. 265]

Nostros Suedos video et bellum administrare fortiter et tamen a pacis temporariae¹ primum deinde et perpetuae consiliis non abhorrere, dum ea retineant, quae ipsis ad regni amicorumque tutelam ac certae pacis munimentum sunt necessaria.

Ginettius² post multum frigus nova spe recalescere incipit. Soldneri³ et Curtii⁴ haud dubie irriti sunt labores, nisi communem omnibus, qui in armis sunt, pacem aut inducias velint proponere.

Firmior est ille nodus, qui Wismariensi Hamburgensique federibus⁵ nexus est, quam ut dilatis tam diu ac post tempus prolatis conditionibus rumpi possit.

Galassii⁶ copias attritas mirum in modum esse nec a Daniae tantum rege⁷ per Holsatiam ac Bremae circumsita, sed et a Lunemburgico⁸ magna diligentia excludi malos hospites laetum nobis est nec minus illud de circumsesso Gotzio⁹. Et Wolfius¹⁰ et Melander¹¹ quae sint allaturi, juvabit scire.

Quod scribis de palatino, idem et mihi in mentem saepe venit, nisi potenter adjuvetur, hinc, ex Anglia, a Batavis, non modo nihil effecturum, quod dignum sit suo genere, sed et prodactis quaecunque ipsi restabant, propiorem quam hactenus inopiae fore.

D. Gunderodio¹² non dubitandum, quin res bene sit processura.

Hanoviae non frustra metuis, praesertim si quid comiti¹³ acciderit humanitus et rerum arbiter maneat Solmensis Labachius¹⁴. Ita meretur Ramseii¹⁵ virtus, ut non regina tantum Bohemiae¹⁶, quae laudem hanc praeripuit caeteris, sed et principes omnes pro eo laborare debeant.

Credibile est, si pactiones nondum consummatae sunt, ducis, qualis est Waertius¹⁷, usum pluris fore Bavaro¹⁸ quam eam pecuniam, quanti Gustavum Hornium¹⁹ aestimaverat. Et generosus ducis Bernhardi animus et quod Benfeldii esse Waertium voluit spem mihi facit, si aliter liberari Hornius non poterit, Suedorum preces apud ipsum irritas non fore.

1 De copie te Uppsala heeft ten onrechte de lezing ‘temperatae’.

2 Martio kardinaal Ginetti, pauselijk legaat te Keulen.

3 Dr. Johann Söldner.

4 Ferdinand Siegmund Kurz.

5 Zie no. 3479, p. 129 n. 2.

6 Matthias, graaf Gallas, keizerlijk bevelhebber.

7 Christiaan IV.

8 Georg, hertog van Braunschweig-Lüneburg.

9 Johann, graaf van Götz, keizerlijk bevelhebber. De copie te Uppsala geeft abusievelijk de lezing ‘Gantzio’.

10 De Zweedse gezant Hermann Wolf.

11 Peter Melander, graaf van Holzapfel.

12 De Hessische hofmaarschalk Hans Heinrich von Günterroth.

13 Philipp Moritz, graaf van Hanau-Münzenberg.

14 Albrecht Otto von Solms-Laubach.

15 James (Jacob) Ramsay.

16 Elisabeth Stuart, koningin van Bohemen, weduwe van Frederik V van de Palts, de Winterkoning.

17 Johan van Werth.

18 Maximiliaan I van Beieren.

19 Gustaf Karlsson Horn.

[p. 266]

Ingewaldus Crusius¹, ad nos si venerit, experietur potentissimas esse apud me commendationes tuas.

Forbisherus², qui pro rege Poloniae³ hic fuit, it cum principe Casimiro⁴ in Hispaniam et Italiam. Castilionaei copiae jam nunc augescere incipiunt. Principi Arausionensi⁵ bonam firmamque valetudinem ac res prosperas precor nec minus tibi, Illustrissime Domine, ac tuis.

Lutetiae 7 Maii novi Calend. 1638⁶.

Excellentiae Vestrae perpetuo cultu addictissimus
H. Grotius.

1 Ingewald Crusebjörn, zoon van Petter Kruse.

2 William Forbes, secretaris van de koning van Polen.

3 Wladislas VII (IV) van Polen.

4 Jan II Kasimir (Johan Casimir).

5 Frederik Hendrik.

6 De woorden ‘ac tuis ... novi Calend. 1638’ ontbreken in de copie te Uppsala.

Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliari et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala in margine: R. 6/16 Maij 1638.