Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3159. 1637 juli 12. Van G.J. Vossius⁴.

S.P.

Redit ad vos, illustrissime Domine, filius Petrus Grotius⁵, juvenis magnis animi dotibus et, quod ego in illo ingenio illaque pro aetate doctrina palmarium censeo, moribus modestis optimeque compositis. Quos quia paterno haustos exemplo, altos vero a noverca tua injusta necdum tamen viris bonis penitus exhausta in Galliam secum adferet, nihil aeque tecum optabo, quam ut ne illos ea terra bonis malisque foecunda adolescentiae satis per se lubricae insidiatrice

4 Hs. Leiden, UB., coll. Pap. 2. Eigenh. oorspr. Gedrukt Vossii Epist., p. 330; Voss. Op. IV, Ep., p. 225.

5 Grotius' tweede zoon Pieter; zie no. 3158, p. 417 n. 3.

[p. 418]

- uti in discipulorum non paucis comperi - immutari ac corrumpi contingat. A quo tamen nihil verendum, quamdiu filius malorum fugere consortium et animum rebus agendis vel studiis occupare perget. Hactenus quidem in urbe nostra et aliis optime apud optimum quemque audit. Ipso hoc eunte ad vos de rebus meis pauciora scribam. Futurus ille pro viva epistola; unde etiam, ut plenius, ita jucundius omnia cognosces.

Salmasii uxor¹ auxit maritum prole femella². Excuditur ejus liber de re Foenebri³.

De Noomsio⁴ curae fore spero; eo magis quia gratus acceptusque non suis modo sed illis etiam, quibus minime existimes. Οἴδας γὰϱ τὴν ἐπιβουλὴν ϰαὶ ἐνέδϱαν τῆς παϱϑένου ϰατὰ μεϑυσϑέντος⁵: ut mittam caetera. Sin invitus istiusmodi rebus impliceris, vel maioribus intentus in tantillis debere ulli Gallorum nolis, aut huiusmodi beneficium prius tuis praestare animus sit⁶: proximum est, ut consilio juves. Malit ille per te fieri nec caussam ejus rei satis⁷ video.

De legato nostro⁸ quod ante biennium⁹ monueras afferebat caussas, cur ei debere nollet. Haec ego urgente Arlanderveniae domino¹⁰ gnaris avunculis¹¹ interum perscripsi. Sed si id nonnisi incommodo aliquo tuo confieri possit, ubi ego resciero, ita rem tractabo, ut nulla offensae occasio sit.

Mensibus proximis libelli aliquot famosi sparsi fuerunt, imo palam divenditi: alii adversus consularem Oetgens, dominum a Waveren¹² ob affectatum dominium Amelandiae, alii autem contra collegam meum Barlaeum¹³, quod Manassis Judaei opusculo de creatione¹⁴ carmen praeposuisset, quo pietatem etiam agnosceret in homine Judaeo, Deoque etiam servire fateretur. Nec libellis traduxisse horribiliter suffecit. Editus nunc adversus eum a Vedelio¹⁵, Theologiae apud Daventrienses professore, liber cum hac inscriptione: de Deo Synagogae summa, ut intelligo, eo redit Deum nesciri¹⁶ ab illis, qui Christum nesciunt, imo blasphemant.

1 Anne Mercier; zie VI, p. 34 n. 4.

2 Elisabeth Bénigne; volgens de doopregisters van de Waalse Kerk te Leiden werd zij op 20 mei 1638 gedoopt.

3 De Vsvris Liber, Clavdio Salmasio auctore. Lvgd. Batavor. Ex Officina Elseviriorum. MDCXXXVIII.

4 Over Willem Nooms, heer van Aarlanderveen, zie men III, p. 61 n. 6.

5 De herkomst van deze woorden is mij niet bekend.

6 De woorden ‘aut huiusmodi ... animus sit’ ontbreken in de uitgave der Vossii Epist. en in die der Voss. Op. IV, Ep. Dat genoemde uitgaven in plaats van ‘nolis’ het onbegrijpelijke ‘nobis’ hebben zal op een zetfout berusten.

7 Dit woord ontbreekt in de uitgaven der Vossii Epist. en der Voss. Op. IV, Ep

8 Dr. Adriaen Reyniersz. Pauw, destijds extra-ordinarius Staats gezant in Parijs.

9 Dd. 9 augustus 1635 (no. 2225; dl. VI, p. 146).

10 Willem Nooms, heer van Aarlanderveen.

11 Dirck de Vlaming van Oudtshoorn (zie V, p. 5 n. 7) en Jan Cornelisz. Geelvinck (zie V, p. 209 n. 5).

12 Anthony Oetgens van Waveren, meermalen burgemeester van Amsterdam.

13 Caspar Barlaeus evenals Vossius hoogleraar aan het Amsterdamse Athenaeum.

14 Zie no. 2936, p. 54 en n. 1 aldaar.

15 De Deo Synagogae Libri Duo contra Casparem Barlaeum Professorem Amstelodamensem et ejus Vindicias quae in fine additae sunt. Auctore Nicolao Vedelio S.S. Theol. Doctore & Professore in Academicâ Scholâ Daventriensi. Hardervici, Typis Nicolai à Wieringen Gymnasij Typographi. 1637

16 De uitgaven der Vossii Epist. en der Voss. Op. IV, Ep. hebben ‘negari’

[p. 419]

Uxori a mea¹, liberis² iterum a liberis³ salutem.

Tuus ut suus
Ger. Jo. Vossius.

1 Elisabeth Junius, Vossius' tweede vrouw.

2 Cornelia was bij haar ouders thuis; Cornelis vertoefde nog in Zweden; Diderik bevond zich in het leger van Bernhard van Saksen-Weimar, en Pieter maakte zich na een studieverblijf in het vaderland gereed om naar Parijs terug te keren.

3 Voor hun namen zie VI, p. 95 15

Amstelodami MDCXXXVII, 2/12 Jul.

Adres: Illustri et incomparabili viro Hugoni Grotio, regni Suecici ad Christianissimum regem legato ordinario. Lutetiam Parisiorum.

In dorso schreef Grotius: Vossius. 12 Iulii 1637.

en boven aan de brief: Rec. 13 Aug.