Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3137. 1637 juni 26. Aan P. Schmalz⁷.

Nobilissime Domine,

Multum gaudeo reducem te factum patriae ac magni cancellarii⁸ in te eum esse, quem olim vide quemque perpetuum tibi opto, animum.

Et Gallia et Germania duos nuntios avide exspectat transitum supplementorum Suedicorum⁹ in loca cismarina et ipsius magni cancellarii in eadem loca adventum. Prius illud peractum brevi spero cognoscemus eritque id Gallis non leve incitamentum. De altero non modo quid futurum sit, sed etiam utrum praestet, venire eum an manere, dubito, praesertim cum praeclara ejus consilia uberrimosque inde fructus ad regnum omne redeuntes te significante - pro quo beneficio

7 Hs. Stockholm, RA. Gedrukt Epist., p. 336; Oxenst. Skrifter 2. afd. IV, p. 490. Geadresseerde, Peter Abel Schmalz, was secretaris van de Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

8 Axel Oxenstierna.

9 Dit woord ontbreekt in de uitgave der Epist.

[p. 382]

plurimum tibi debeo - contemplor. Exercituum Suedicorum res bene se habere est, quod gaudeamus.

De novo imperatore¹ - ita enim a suis dicitur, a pontifice² rex Romanus³, quod is imperatoris titulum abs se velit peti - ita video judicari minus eum esse sacerdotalibus suggestionibus obnoxium, dominationis autem percupidum et sua sponte et Hispanorum consiliis; quae res facit, ut credam facile eum plus aliquid, quam pater fecerit, largiturum protestantibus, quando id ipsum video ipsius rebus fore utile.

Gratiae auctoritatisque fastigium Trau[t]mansdorfius⁴ haud dubie obtinet. Dicitur Dano⁵ minus bene cum imperatore convenire, quod rogatus subscribere paci Pragensi⁶ ut dux Holsatiae id subterfugiat. Sed et ipse et contra Hamburgum lactantur⁷ spe producendi aut praecidendi vectigalis, quo Albis premitur. Ea res quorsum se datura sit, brevi apparebit, eritque inter ea, quae in futuri judicationem nos ducent, ut et Poloni⁸ conjugium.

Alexandrini⁹ hic et alibi multis involucris res suas agunt. Velim me fallant et aliquando ad recta fortiaque consilia se applicent. Ne sperent se nugas in Suedia vendituros. Res ibi valent, inania transmittuntur.

Galli sero quidem, sed tamen agunt: verum sibi. Dux Bernhardus¹⁰ Haleriusque¹¹ ei adjutor datus in comitatu Burgundiae detinetur receptaque arce Romania captis ab hoste Champlito et A[u]trea penetrat longius ibidemque cum aliis copiis duces Longovillanum¹² et Rohanium¹³ exspectat. Cardinalis Valetta¹⁴ cum fratre Candalio¹⁵ cepit de Belgis Cimacum et castellum Cameracesii; nunc Landresium obsidet cum spe potiundi ejus brevi. Sed haec prospera aliquantum corrumpunt novae seditiones apud Lemovices, Quercios circaque Tolosam ac Montem Albanum. Hispana classis ad duo loca orae provinciae Narbonensis cum apparuisset, dejecta¹⁶ est.

Haec nunc habui, quae nuntiarem, ubi plura majorave erunt, officio non defuturus. Abs te Suedica primum, deinde et si quae sunt Danica, Polonica Russica, praecipue vero Barclaiana¹⁷ illa, quatenus scire fas est, discere juvabit

1 Ferdinand III, zoon en opvolger van de op 15 februari 1637 overleden Ferdinand II.

2 Urbanus VIII.

3 In december 1636 was Ferdinand tot Rooms koning gekozen.

4 Maximilian, graaf van Trauttmansdorff.

5 Christiaan IV.

6 Over de vrede van Praag zie men V, p. 292 n. 1.

7 De uitgave der Epist. leest: ‘... est contra Hamburgum. Lactantur ...’.

8 Wladislas VII (IV); hij huwde op 13 september 1637 Cecilia Renata, zuster van keizer Ferdinand.

9 Alexander is een codenaam voor Engeland. De woorden ‘Alexandrini hic’ doelen op John Scudamore en Robert Sidney, graaf van Leicester, resp. ordinarius en extra-ordinarius Engels gezant in Parijs.

10 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

11 François de l'Hospital, sieur du Hallier.

12 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

13 Henri, hertog van Rohan.

14 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

15 Henri de Nogaret de Foix de La Valette, hertog van Candale.

16 De uitgave der Epist. heeft: disjecta.

17 John Berkeley.

[p. 383]

Nostri omnes per hoc coeli incendium vapide se habentes te resalutant. Scripsit tibi antehac uxor; puto literae ad te pervenerint.

Tuae Nobilitatis studiosissimus
H. Grotius.

Lutetiae, 16/26 Iunii 1637.

Filio meo¹ scripsi, ad nos ut redeat, quando ibi otiosus est. Scio, quam ei utile sit exerceri. Rogo, eum impellas, id ut faciat. Valde miramur ejus in scribendo cessationem.

Jam certo cognoscimus captum ab Hispanis Nicaeam in agro Montisferratensi, a Gallis castellum Cameracesii et in ora Hispanica portum Langanies. Ita cum Hispanis satis calet bellum².

1 Cornelis de Groot.

2 De woorden ‘Valde ... cessationem’ en ‘Jam certo ... calet bellum’ ontbreken in de uitgave der Epist.

Adres: A Monsieur Schmalze, Secrétaire de M. le Grand Chancellier de Suède. A Stockholm.

In dorso (met andere hand): Holmiae, die 21/31 Juli 1637.