Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

1800. 1632 november 24. Van W. van Oldenbarnevelt⁶.

Mijnheer,

Mijne leste is geweest van den 18 dezer. 't Sedert is geresolveert, dat onse gedeputeerde alhier⁷ in Den Hage soude gaen door versoeck van de Staeten-

6 Naar fotocopie; hs. onvindbaar.

7 Vgl. no. 1807. Onder hen bevonden zich de aartsbisschop van Mechelen Jacob Boonen (1573-1655), de hertog van Aarschot, Philips Karel, prins van Aremberg (1587-1640) en de pensionaris van Antwerpen, Jacob Edelheer (1597-1657); zie Emm. Neeffs, Les Etats généraux de 1632. Journal du pensionnaire d'Anvers Jacques Edelheer, membre de la députation envoyée par les Etats à La Haye in: Compte Rendu des séances de la Commission Royale d'Histoire, ou Recueil de ses bulletins. Quatrième Série. Tome deuxième. Bruxelles, 1875, pp. 201 vv., waarin de tekst van het Diarium deputatorum a Statibus provinciarum Regi oboedientium etc., etc., ad principem Auriacum et status Provinciarum Unitarum pro pace van Edelheer staat afgedrukt, pp. 203 vv. Zie verder Knuttel, Pamfl. nos. 4257, 4261, 4263 en voor de namen der overige afgevaardigden Arend, Alg. Geschied. des Vaderl. III 4, p. 615 en De Villermont, Bournonville, p. 235 n. 1.

[p. 79]

Generael, hebben tot dien eynde gesonden Terestein¹ ende Beaumont² met twee jachten naar Den Bosch, soo dat ick houde, sij nu aldaer sijn ende gelogeert in het huis van de extraordinaris ambassadeurs.

Nu meyne ick Vranckrijck sal beginnen sijn canon door Baugy³ te doen speelen; hoeverre men daernaer luysteren sal, leert den tijt.

De doot van Momorency⁴ heeft ons 's konincks broeder⁵ hier geiaecht met den hertoch van Elboeuf⁶ ende Puyloran⁷ vreesende, dat hij wel mochte voor logement bekommen hebben le bois de Vincennes. Sijne moeder⁸ is vanhier getrocken daechs voor sijne kompste, die sonnedach lestleden was. Hij is haer gaen vinden tot Mechelen, vanwaer sij op Antwerpen ende daernaer op Gent gaet. Men seyt, het is omdat een extraordinaris ambassadeur wt Vranckrijck hier kompt genaemt Rambue⁹; andere meynen sij wel mochte naer Engelant haer wech nemen.

Men hoop hier meerder revolte in Vranckrijck als te voren, dewijle het huys van Momorency soo groot geallieert is; doch ick gelove den prince van Condé¹⁰ wel alles sal vergeten, als hij maer de confiscatie van sijn schoonbroer mach hebben.

Frankendael sijn wij quyt alsmede Bensvelt; daertegens is Saxen meest int gewelt van Frietlant¹¹, behalven Dresden ende Wittenberch. Wat nu Papenheym¹² in Duringen gedaen heeft, is noch geen seeckerheyt. Den curfurst van Saxen¹³ heeft om acoord aangehouden, maer Frietlant gaet al voort ende wil nievers naer hooren. Indien, gelijck de meeste apparent is, Ladislaus¹⁴ Pools koninck gekooren wert, staen de saecken van de keyser¹⁵ schoon.

In Italiën broeyt weer wat. Den hertoch van Parma¹⁶ komt met den kardinael¹⁷ hier. Groote preparatiën werden in Spangnien gemaeckt alsmede remisen van gelt voor dese landen.

1 Cornelis van Teresteyn (1579-1643); hij bekleedde in zijn vaderstad Dordrecht tal van regeringsposten. Hij was gecommitteerde raad van Holland en werd in verschillende commissiën gebruikt.

2 Simon van Beaumont, pensionaris van Middelburg; zie Aitzema, Saken van Staet en Oorlogh I, p. 1215.

3 Nicolas de Baugy, Frans gezant te Den Haag.

4 Henri, duc de Montmorency; zie III, p. 69 n. 2.

5 Gaston Jean-Baptiste de France, hertog van Orléans.

6 Charles de Lorraine (1596-1657), duc d'Elboeuf.

7 Antoine de Laage, hertog van Puylaurens; zie IV, no. 1581, p. 323 n. 2.

8 Maria de Medici.

9 De heer van Rambures, buitengewoon gezant van Frankrijk aan het hof van de infante Isabella in 1632; hij had opdracht protest aan te tekenen tegen de poging tot ontvoering van madame de Combalet, nicht van De Richelieu, en tegen de gevangenzetting in de Spaanse Nederlanden van baron de Guesprez, een lid van het gevolg van Maria de Medici.

10 Henri de Bourbon, prins van Condé (1588-1646); hij was in 1609 gehuwd met Charlotte Marguérite de Montmorency, zuster van de hierboven genoemde Henri, hertog van Montmorency.

11 Albrecht von Wallenstein, hertog van Friedland; zie III, p. 16 n. 6.

12 Gottfried Heinrich zu Pappenheim; zie no. 1793, p. 73 n. 1.

13 Johann Georg I (1611-1656; geb. 1585).

14 Wladislas VII (IV) van Polen (1632-1648; geb. 1595).

15 Ferdinand II.

16 Odoardo Farnese (1612-1647).

17 Don Fernando, kardinaal-infant van Spanje; zie IV, no. 1652, p. 412 n. 11.

[p. 80]

Ick meene, het nu met het acoort in Den Hage haest buygen ofte bersten sal; daernaer sal ick alles schicken, God geve ten besten.

Ende hiermede als vooren offrere ick uE. mijnen geringen dienst ende blijve, Mijn Heer,

uE. onderdanichste dienaer
W. d'Oldenbarnevelt.

Brussel, den 24 november 1632.