Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

1752. [1632] maart 14. Van J. van Beverwyck¹

Hugoni Grotio viro incomparabili S.D.

Nihil mihi unquam molestius fuit, quam cum tu, V.C., Roterodami esses, ego hic apud aegros tanquam clavo Aesculapii fixus, gaudium, quod ex reditu tuo ceperam, coram minus demonstrare et gratulabundus candidissimum pectus exosculari potuerim. Quod desiderium cum nimis diu tulisse viderer et audirem undique, quantas turbas ἄσπονδον πόλεμον πολεμοῦντες² in conventu D.D. Ordinum darent, recta relictis rebus omnibus per portum Delfensem Hagam, ne ἀσύμβολος³ te accederem, me confero. Quam vix ingresso et de rerum tuarum statu sciscitanti refertur, quid pridie decretum fuerit. Obstupui primo auditu et ἄχος ϰϱαδίην ϰαὶ ϑυμὸν ἵϰανεν⁴. Merito enim verebar, ne dum Aristotelis exemplo non committis ne Athenae bis in philosophiam peccent, lumine et ornamento suo respublica privaretur, indeque optimo seni

Πατϱὶ σῷ μέγα πῆμα, πολήι τε παντὶ δέ δήμῳ,
Δυσμενέσιν μὲν χάϱμα, ϰατηφείην δὲ φίλοισιν⁵

Postridie discedo tristis, licet nonnihil erectus sermone eorum, qui primam coitionem acerrimam fuisse indignatione potius quam dolore dignum iudicabant, ac in posterum spem esse, ne quid indigni viro magno eveniret, meas quoque partes esse proviribus videre, ut civitas nostra loco suo et tot egregiis consiliariis se dignam gereret. Igitur spe bona recreatus hospitium tuum cum Wittio⁶ avunculo peto, cum famulus abiisse herum nuntiat, et dubitantibus serio idem

1 Hs. U.B. Leiden, coll. Pap. 2. Eigenh. oorspr. Gedrukt Ep. eccl., p. 972. Schrijver, Johan van Beverwijck - Beverovicius - (1594-1647) was stadsmedicus van Dordrecht en, na het vertrek van Jacob Cats in 1636, bibliothecaris der stadsboekerij; voorts schreef hij een aantal weinig oorspronkelijke werken op medisch, litterair en historisch gebied. Beverwijck was in 1627 raad en in 1629 schepen van Dordrecht geworden en in 1631 lid der veertigen, waarvan de leden naar de Staten van Holland werden afgevaardigd.

2 Vgl. Polybius ΙΣΤΟΡΙΩΝ I 65, 6.

3 Vgl. Aulus Gellius, Noct. Att. VI, 13.

4 Homerus, Ilias II, 171.

5 Homerus, Ilias III, 50-51.

6 Hoogst waarschijnlijk Mr. Lieven de Witte, een broer van Jacobmina de Witte, die bij Willem de Backer, schepen van Zierikzee, de moeder was van Van Beverwijcks tweede vrouw, Elisabeth de Backer, met wie deze op 2 december 1626 gehuwd was.

[p. 33]

affirmat. Quod aegrius tulissem, si bonis nuntiis onusto τὸ ϰϱήγυον εἰπεῖν¹ licuisset.

Huc reversus apud nominis tui cultores, imo et aemulos conqueror, tantas esse animis terrestribus² iras, ut nondum exsaturati odiis coelestem animam nobis et patriae invideant, caeteras tantum stuporem oppressisse, ut non resistant aut resistere audeant tribunis, qui nihil magis curant, quam ne respublica ad eos, quibus se ipsa olim commiserat, postliminio revertatur. Quanto animosius consul Amstelodamensis³ diserte tuas laudes praedicare non extimuit? quanto consul Delphensis⁴ Seriphio cuidam Themistoclis nostri virtutibus obtrectanti posse suos non minus, quam Roterodamenses Erasmo fecerant, statuam D. Grotio erigere respondit? Vivite, praestantissimi heroes, aureo potius quam hoc inficeto seculo digni ac vel hoc nomine, si quis virtuti, si quis eruditioni honos apud posteros.

Nulla dies unquam memori vos eximet aevo⁵.

Cum hisce apud nos sentiunt et sapiunt quibus ullus recti sensus aut mica salis in corde. Pauci degeneres animi, et qui aliorum libidine se circumferri sinunt, nocere non poterunt ei, qui omnibus profuit, nocuit nemini.

Hoc, virorum praestantissime, Sibyllae folium⁶ esse credas, ea tibi expectanda ab hac civitate, quae virtutes tuae et merita in patriam merentur. De nonnullis sperare liceat, brevi cognituras,

Ἣν ἄτην, ὅ τ᾽ἄϱιστον Ἀχαιῶν οὐδὲν ἔτισαν⁷.

Τοὺς μὲν ὑγιαίνειν ἢ οἰμώζειν ϰελεύω⁸, σοὶ δὲ, μέγα ϰῦδος Ἀχαιῶν⁹, εὖ πϱάττειν ἀδιαλείπτως.

Dordrechti XIV. Mart.

Virtutum tuarum cultor et eruditionis admirator,
Joh. Beverwyckius.

1 Vgl. Homerus, Ilias I, 106.

2 Vgl. Vergilius, Aen. I, 11.

3 Jacob Dircksz. de Graeff.

4 Joost van Adrichem; vgl. Brandt-Cattenburgh, Leven I, p. 428.

5 Vergilius, Aen. IX, 447.

6 Vgl. Vergilius, Aen. III, 443-445 en VI, 74.

7 Homerus, Ilias I, 412.

8 Vgl. bijvoorbeeld Aristophanes, Plut. 58.

9 Homerus, Ilias IX, 673; Odyss. III, 79.

Cum has scripsissem, supervenit collega Rusius¹⁰, consulis Beverii¹¹ affinis, et te ex animo salvere iubet.

10 Koenraad Ruysch, met wie Maria van Beveren (geb. 1585), de oudste zuster van Cornelis van Beveren, gehuwd was. Deze Koenraad Ruysch was in 1632 evenals in het voorgaande jaar schepen van Dordrecht.

11 Cornelis van Beveren; zie over hem III, p. 223 n. 7.

Adres: Summo et clarissimo viro D. Hugoni Grotio, Syndico urbis Roterod. dignissimo.

In dorso schreef Grotius: 1631 (sic) Beverwijck.

In margine en op twee plaatsen tussen de tekst latijnse vertalingen van de Griekse citaten en verdere toelichtingen.