Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

956. 1625 Maart 22. Van J. Wtenbogaert⁴.

Mijn heer.

Door gebreck van stoffe en heb ick den uwen van den 30 Jan^ry. niet beantwoordt, niet hebbende derven U.E. met het lesen van onnutte brieffkens op-

4 Hs. Bibl. Rem. Gem. Rotterdam. Gedrukt Brieven van Wtenbogaert, ed. Rogge II: 2 p. 271.

[p. 431]

houden, om 't respect dat ick deselve met recht toedrage. Soude oock noch niet hebben derven schryven ten ware brenger deses, mijn sonderlinge goede vriendt, 't selve hadde begeert. Hy is coopman t'Antwerpen, juwelier, met naeme Arnout de Witte, van de Augborchsche confessie, by denwelcken ick t'Antwerpen een wijl tijdts ben gelogeert geweest, geduerende bycans den droevicksten tijt myner ballingschap, ende aen denwelcken ick, soe lang ick leve, blyve verobligeert vanwegen de troost ende vrienschappen van S.E. in die myne gelegenheyt ontfangen. Soe vele ick in sijn huyshoudinge ende conversatie konde mercken, oordeel ick hem te sijn een vroom, godvruchtich persoon, onse saecke seer gewogen, hebbende sonderlinge mededogentheyt ghetoont met dieghene, die daerom lyden. De vrientschap, doe met my gemaect, onderhout S.E. sedert geduerichlick ende hertelick in alle trouwe, soedat ick naulick wete off ick hertelicker vriendt onder de vrembde buyten lands ontmoetet hebbe. Off hy van U.E. eenige raedt off anders heeft te versoecken weet ick niet, alleen begeert hy by syne brieven ut Parijs - daer hem syne affaires onlancxs hebben gebracht - dat ick hem wilde mededeylen een brieffken van recommendatie van 2 off 3 regulen aen U.E., alsoe hy de eere wel soude willen hebben van U.E. eens te besoecken, indien 't hem gebeuren mocht. Dat sijn syne woorden. Nu bid ick U.E. gants dienstlick, hem als sodanigh te admitteren ende, is 't doenlick, te laten blycken dat mijn schryven ende recommandatie U.E. niet onaengenaem is.

Ick danck U.E. seer van de moeyte lestmael genomen in my te antwoorden ende mede te deylen de tydingen, die daer liepen. Sedert sijn de voorgaende geruchten alhier seer gestilt, dan nu begint men weder eenige swaricheyt te vresen voor Rochelle, doch met weynich seeckerheyt.

Ick twyfel niet U.E. hebbe all voor lang gehoort van de apprehensie van mynen Jan¹. Voor 2 jaeren, als hy nae syne sware sieckte van Parijs reysde nae 't landt syne moeder besoecken, gaff ick hem eene opene memorie mede om eenige myne bloedt- ende andere vrienden te begroeten, meer niet. Dese memorie nu - ick weet niet hoe - geraect sijnde in handen van den h. Bailliou tot Schoonhoven, heeft hy hem daerop geapprehendeert ende veel willen weten. Niet vindende, liet hem sitten totdat hy, op versoeck, geport wierdt by 't Hoff den gevangen recht ende aenspraeck te doen; daer leverde hy over een narré, dat de gebannen Wtenbogaert hebbende geadm(itteert) crimen l.m. ende sijnde vyandt van 't landt ende de tegenwoordige goede regeringe, door desen gevangen d'Arminiaensche factie verradersche aenslagen etc. in 't landt onderhielt, ende soe veel quaets dede alsoff hy in 't landt selve tegenwoordich ware, concluderende dat de gevangen soude worden gecond(emneert) tot scherper examen, arbitraire correctie, gebannen te worden 25 jaren, ende in de amende van 600 g., dit alles soe overhoop ende by malcander. Hierop - naedat des jongmans moeder over dese gevanckenisse van hertseer gestorven was, sonder dat men wilde toelaten - niettegenstaende de gepraesenteerde borchtochte ende anderen van de verseeckertheyt van niet te sullen ontwycken - dat hy sijn moeder vóór haer sterven eens mocht aenspreecken - hebben Schepenen van Schoonhoven by sententie den jongman gesloten simpelick in de boete van 300 g. mette costen, ontseggende den Bailliou sijn vorder eysch. Die van den raede van den jongman hebben te raedt genomen

1 Wtenbogaerts' verre neef, Jan Gijsbertsz., die bij hem in dienst was geweest. Zie Roggge, Joh. Wtenbogaert III p. 103 vv.

[p. 432]

hyervan te appeleren te Hove, hebbende daertoe vercregen mand(ement). De saeck heeft gedient voorleden Maendach den 17^en, maer hebbe noch geen advis hoe het affgelopen is, maer maecke gissinge, dat ick in 't pleyten dapper sal hebben medegespeelt. In de saeck ben ick noyt becommert geweest, alsoe daer niet en is dan puere onnoselheyt ende onschult; de sententie brengt oock niet een woordt mede van eenige misdaet tegen eenich placaet: maer mijn vrese was ende is noch voor des jonckmans oude sieckte, ende dat hy tegen de costen niet en mach, die ick sal moeten opbrengen, 't welck my suer vallen sal, indien de sententie by 't Hoff niet wordt gereformeert. Indien U.E. eenich advis krege van de voorn. pleidoyen, wensche dat U.E. de moeyte wilde nemen van my 't selve te schryven.

De gevangen Niellius¹ heeft U.E. sonderling hertelick doen groeten, als oock de h. Hogerbetz, die sich schijnt te bedroeven, dat U.E. hem niet en schrijft.

Mijn heer, ick bidde God dat hy U.E. ende de syne beware, stercke, segene met myne ende myner huysfrouwe dienstelicke groetenisse aen mejoffr^u. U.E. huysfrou, oock van d. Episc. ende m^r. Tresel ende de syne. Desen 22. Meert 1625.

U.E. gants dienstwillige dienaer
I. Wtenb.

1 Zie p. 430 n. 3.

Adres: A Mons^r. Mons^r. Hugo de Groot demeurant au fauxbour S. Germain, rue de Condé, vis à vis du logis du Prince de Condé. Paris.

In dorso schreef Grotius: 22 Maert 1625. Utenbogard.