Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 1

403. 1615 Mei 15. Van J.A. de Thou¹.

Iac. Aug. Th. V.C. Hugoni Grotio S.D. Hagam Comitis. Ad tuas Roterodami anno superiore datas tanto tempore non respondisse, profecto me pudet, et relegendis iis geminatus pudor, cum tantam humanitatem cum summa elegantia coniunctam et in me animi propensionem simul animadverti, cui paria facere aut reddere cum me imparem sentiam, reliquum est, ut excusata mora gratias pro tam egregia voluntate, quantum possum maximas agam, et me tibi addictissimum his literis declarem, quod excusationis ac gratae remunerationis loco ut accipias, quando aliud non possum, valde te rogo, atque sic existimes, me iam aetate multum provecta neminem in hoc adolescentiae flore, in quo nunc es, hodie videre, de quo plura sibi veniens aetas polliceri debeat; nam et multa iam supra annos praestitisti et maiora praestare etiam inter occupationes potes, si Deus vitam, quod opto, et valetudinem tibi conservaverit. Unum doleo, quod quamquam in iusta caussa contra otiosos imo contentiosos disputatores stilo districto te fatigari oportuerit; qua in re quando abunde patriae et amicis pacata consilia sectantibus meo quidem indicio satisfecisti, si me audis vitabis deinceps quantum poteris hanc palaestram et coeptum feliciter studiorum ac negotiorum publicorum cursum, omissa omni contendendi occasione persequeris. ego qui non tam gloriae tuae, quam iam aliunde magnam et vel hoc recenti scripto² tibi eximiam comparasti, quam tranquillitati animi tui faveo, ut ab hac scabie unguem abstineas audacter suadeo et quantum temporis a sparta, quam colendam suscepisti, hoc est a civili vacabit, id totum lucubrationi, et celebrandae Batavorum tuorum ad posteritatem memoriae impendas, sicque vitae et studiorum rationem temperes, ut nihil foris, hoc est in rep., contra animi sententiam dicere vel facere, domi, quae minus placent scribere cogaris, quod accensis semel partium studiis necesse esset. neque vero vel Merulae promissa³ vel nupera Meursii

1 Minuut Bibl. Nat. Parijs, fonds Dupuy 706 f. 53. Antwoord op n^o. 315. Beantwoord door n^o. 409.

2 Ordinum Pietas.

3 Merula heeft een Historia Belgica geschreven, die echter nooit verschenen is. Zie over de lotgevallen van dit werk: S.P. Haak, Paullus Merula p. 60 vv.

[p. 388]

conata¹ ab hoc laudabili incepto te retardent. nam post illorum messem non spicilegium sed ampla admodum seges superest, digna ingenio et facultate scribendi tua, quae duo in te maxima sunt, et quae si ad ubertatem rerum, quas tractavi, accessissent, potius laudes, quas mihi indigno tribuis, iure optimo mereri.² verum ut illa a nobis abesse non diffiteor, ita religiose adfirmare possum voluntatem, veri studium et ingenuo cum candore coniunctam libertatem minime defuisse, quae fortasse effecerunt, ut quod scriptioni aliunde deest, ab aequis aestimatoribus, qui res potius et adfectum, quam verba et ornatum spectant, tam prolixe rependatur. Animus erat post perductum opus ad huius saeculi atque adeo Ostendanae obsidionis primum annum reliqua persequi, verum summam nostrorum ingratitudinem et extra regnum capitale multorum odium expertus, laetitiam animi eam, quae in scribendo requiritur, et pristinam alacritatem prorsus amisi, et ab eo tempore operam intermisi, tradita lampade iis, qui quae restant melius et tutius exequentur. mihi in ea aetate, quae iam portum respicit, constituto certum est consistere et veniam ab iis, qui sunt et post erunt interim petere, si in illis, quae lucem viderunt, secus quid scriptum sit, aut(quod)exspectationi et voluntati meae, quae publicam utilitatem solum et posteritatem respexit, non plene respondeat. XXXXVI libri ante decennium absoluti adhuc premuntur, invidiam videlicet et infestum veritati ac virtutibus saeculum veriti, quos alioqui publicari mea interesset, ut iudicio bonorum expositi ex eorum censura me superstite emendari possent, quod citra convitium inter bonos fieri olim in usu erat. nunc alia est aetas, nihil quippe in ullo reprehenditur hodie nisi contumeliosis verbis, ut nihil nihilque publico possis impune committere, quin subito rem tibi cum rixosis hominibus et convitiorum plaustra vomentibus esse sentias. hoc nobis factum in media, si Deo placet, luce degentibus; tu melius in angulo procul positus, ubi cuncta et a te et secura provinciarum vestrarum fortuna abunde suppetunt quae studiis tuis incitamento esse possunt, cum contra heic inter nos livor, obtrectatio, calumniandi et cavillandi pruritus ita regnum teneant, ut omnium sensus a scribendo aut quicquid laudabile conando deterreant. Sed iam finem faciam, te prius exorato, ut si me antea amasti, magis ac magis porro amare pergas. Vale amicissime Groti. Lutetiae Parisiorum. Eid. Maiis CIƆIƆCXV.

1 Io. Meursi Rerum Belgicarum libri quatuor. In quibus Ferdinandi Albani Sexennium ... Additur quintus, ... in quo Induciarum Historia ... Lugd. Bat. 1614.

2 Lees: meruissent.