Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 1

[p. 95]

110. 1608 Jan. 26. Aan G.M. Lingelsheim¹.

Nisi me plurimis iam olim beneficiis devinxisses, potueras hoc postremo beneficio tuum facere, cum mihi eius viri, quem merito admiror, gratiam conciliasti. Hippolytum² vestrum dico, cui profecto ut privatim viventi magnum per literas nomen, ita, etiamsi ista laude destitueretur, ob singularem in publicis rebus tractandis peritiam, plurima gloria debebatur, quanto nunc magis, cum utrumque decus tam feliciter coniunxit, inter infrequentia admodum nostri saeculi exempla suspiciendus est. Unum mihi dolet, quod, non quoties volo mihi frui illo licet, quia et illi res nostrae publicae parum otii relinquunt ad excipiendas salutationes et mihi quoque non satis temporis suppetit ad ea officia, quae alioqui praesto libentissime, praesertim ex quo mihi Hollandiae et Zelandiae Ordines fisci sui patrocinium³ iniunxerunt, quod cum per se semper laboriosum est, tum imprimis suscepti muneris initio assiduam quandam diligentiam requirit. Et ipse quidem Hippolytus, ut est iudex aequus et facilis, non gravatim mihi hanc veniam dabit, ego vero etiam ea tempora, quibus ab ipso abesse cogor, non desinam ipsi accepto ferre, utpote quae ille patriae nostrae impendat, quae nunc sane, si unquam, fidelibus consiliis indiget. Quoties vero una esse nobis licet, pars sermonum magna in tui memoria absumitur: amicitiam tuam iactamus certatim, in qua ego contentione ita sum ambitiosus, ut iis etiam, qui et dignitate et rebus omnibus longe antestant, hac una in re ut cedam non facile inducar. Exspectas forte, ut rumusculorum aliquid aspergam, neque sane immerito, cum iam Batavi toti mundo fabula facti simus⁴. Sed sine dubio ex eorum literis, qui ista propius noverunt, intellexeris, nos iam in spem adventus Spinulae⁵ et legatorum arrectos esse, qui si nobis citra ullam exceptionem id largiuntur, cuius nos causa bellum gerere hactenus profitemur, solidam scilicet libertatem, in caeteris, quae ad cautiones pacis, item quae ad commercia attinent, non tantum videtur fore difficultatis, quin convenire possit inter partes utrinque belli fessas et opum exhaustas. Sed multum metuo, ne illi nos exspectatione pacis per longas inducias lactare decreverint, quod ego arbitror reipublicae nostrae parum adhuc constitutae periculosissimum fore. Sed ecce, ne nos tam miseros putes, ut non versus adhuc facere et vacet et libeat, epigramma tibi mitto, est autem hoc tale:

Mitis filia maximi parentis,
Cuius iam Batavi cruenta septem
Per quinquennia⁷ nesciere nomen,
Da nobis veniam, quod ille alumnus

1 Afschrift Kon. Bibl. Kopenhagen. Gedrukt Reifferscheid, Quellen I p. 24. Beantwoord door n^o. 111.

2 Hippolyt von Colli (a Collibus, 1561-1612), president van het ‘Hofgericht’ te Heidelberg, dikwijls als gezant van den Keurvorst van de Palts opgetreden, als hoedanig hij ook thans in Den Haag vertoefde. Brieven vandaar in de Monumenta pietatis II, p. 118-121.

3 Zie p. 94 n. 4.

4 Wegens de weldra te openen onderhandelingen over den vrede.

5 Spinola en zijn medegezanten kwamen 1 Febr. in Den Haag aan, en werden 5 Febr. in de vergadering der Staten-Generaal ontvangen.

7 Zie p. 85 n. 4.

[p. 96]

 

Bellorum populus, sati sub armis

 

Et quorum clypei fuere cunae,

 

Externis toties dolis petiti,

 

Quorum non meminisse tam suave est,

 

Quantum oblivia sunt periculosa,

 

Securique diu timore solo,

 

Quam mens tota cupit petitque, nondum

 

Audimus tamen invocare Pacem.

 

At tu semina disparata mundi

 

Certo foedere quae vetas perire,

 

Belgis redde fidem, soloque fruges,

 

Cives moenibus amnibusque merces:

 

Aut nondum bona tanta si meremur,

 

Illos vincere da benigna, bello

 

Qui belli sibi quaesiere finem;

 

Illos da Dea pessime perire,

 

Qui per foedera quaesiere bellum.

Si molestum non est, velim salvere a me Gruterum, virum dignum profecto, quem fortuna non toties offenderet¹, Gernandumque cum filio².

XXVI. Ian. CIƆIƆCVIII.

Tibi addictissimus
H. Grotius.

1 Gruters' biograaf in de Belgische Biographie Nationale zegt: ‘il eut à subir de grands malheurs domestiques; devenu veuf très jeune, il se remaria trois fois et eut à chaque fois la douleur de perdre sa femme après une très courte union’. Data noemt hij echter niet, evenmin als de Allgem. Deutsche Biographie. Wat Grotius hier precies op het oog heeft is niet bekend.

2 Zie p. 35 n. 2; p. 47 n. 6.

6 Dit Epigram ook in de Poemata p. 245. Het concept in het Leidsche hs. Pap. 10 f. 35. De varianten bij Reifferscheid 1.1. p. 700.