Drie Brusselsche kluchten uit de zeventiende eeuw
(1925)–Joan de Grieck–
Auteursrecht onbekend
[pagina 67]
| |
SEVERIJN
Welaen dan, gaet u veur.
POFFER
Al soetjens, niet soo rap, waer wilt ghij henen loopen?
SEVERIJN
Naer 't landt toe van de Maen, ons wijven daer verkoopen.
CONTANT
Wij weten beter raedt.
SEVERIJN
Dat moet u sijn gheloont.
POFFER
Het vinck is al in 't net
SEVERIJN
Soo werdt het niet verschoont.
Hanneken-uyt werdt uyt sijn huys ghestooten en valt op den thiater.
HANNEKEN-UYT
410[regelnummer]
Ghebueren, staet mij bij, help, help, och! sijn dat handen.
CONTANT
Hand-uyt, rap op de been. Wie leert u die almande?
HANNEKEN-UYT
Den duyvel met sijn moer: mijn wijf, dat quaedt ghebroedt.
CONTANT
Komt onder mijn ghebiedt, eer datse u verdoet.
Ick maeck u altesaem Soldaeten, wiens leven
415[regelnummer]
Self Vorsten schricken doet, jae, landt en steden beven.
Welaen dan, vat gheweer, want 't is de medecijn,
Waerdeur men sich verlost van alle vrouwenpijn,
Sij roepen alle ghelijck:
Lanck leve sulcken Held, die wij veur Hopman kiesen.
| |
[pagina 68]
| |
Eenieder nemt gheweer en stellen sich aen d'eynde des thiaters.
Jorden, met eenighe liedekens in sijn handt, uyt.
JORDEN
De neringh is bij 't volck. 't Is waer, sprack stijve Merck,
420[regelnummer]
En voerde sijne mand' met mossels in de Kerck.
Hier heb ick, hoort wel toe, veel schoone refereynen,
Balladen, liedekens, siet daer, met heel dosijnen,
Al veur een oortje 't stuck: het is den dulle-koop.
Nu, Mannen, rap te beurs, of 'k stel mij op den loop,
425[regelnummer]
Doch mits men selden wijn koopt sonder eerst te proeven,
Sal ick hier met mijn goed een luttel tijdts noch toeven.
Opdat elck deur de proef van mijnen mondt verstaet
Hoe het met al 't ghespuys der drincke-broeders gaet.
Jorden singht dit volghende liedt:
Mijn Vaertjes en mijn Moertjes Vrinden,
tin, tan, bom,
Dat waeren Draeyers, lochte Gilden,
tin, tan, bom.
Dit goetje quam ick al te erven,
tin, tan, bom,
Want draey ick niet, soo moet ick sterven,
tin, tan, bom.
Daer heb-dij noch wat raers: hoe Beyaerts Ros versmoorden,
430[regelnummer]
Van Joffrouw Hellebrandt, hoe sij haer kindt vermoorden,
Van Joncker Severijn en sijne Vrouw Margriet,
Noch van een droeve moort, die onlanghs is gheschiet.
Dit songh ick op de mert, nu lestmael te Dermonde,
De Boeren huylden schier, gelijck de bleyckershonden.
435[regelnummer]
Wel heefter niemant lust tot soo een geestigh liet?
Ik bid u, spreekt bij tijdts. Wat hoor ick? niemant niet.
Daer vlieght gheheel het kraem: sa a la desperade,
Den deghen aenghedaen.
CONTANT
Waer loopt ghij, Camerade?
JORDEN
Ick soeck Soldaet te zijn.
| |
[pagina 69]
| |
CONTANT
Vat aen, wordt Sergeant.
Contant gheeft Jorden een hellebaerd.
JORDEN
440[regelnummer]
Sergeant?
CONTANT
Ick jont u.
JORDEN
Mijn Heer, daer op de handt.
CONTANT
Komt volght mij altemael! maer eerst soo moet ick weten
Waer hun die boose wijfs soo in den dranck vergeten.
SEVERIJN
Wil ick het segghen, Baes, hoert toe: bij Swerte Lijn,
Daar is hun Parlement.
CONTANT
Wat brouwt sij?
SEVERIJN
Brandewijn!
445[regelnummer]
Van daer soo gaet het rot nae Roeland Cabernade,
Die heeft goedt Lovens-bier en koeckxkens met succade.
Men hoort daer een gheraes als in een boere-wacht.
Hier spreckt men achterklap, daer wordt de deughdt veracht.
Des middaghs trecken sij, met schoon robijnsche kaecken,
450[regelnummer]
Naer Hanske Rattesteert, of in het Schild van Aken.
Daer suypt men wijn en bier.
CONTANT
Hoe langh?
SEVERIJN
Tot halve thien.
| |
[pagina 70]
| |
CONTANT
Eenieder volght mij naer, ick moet dit eens gaen sien.
Sij trecken langhs d'een zijde binne, en komen altemael den anderen kant weder uyt.
CONTANT
Langhs hier leght hunne wegh. Coragie, goede vrienden,
Ghij sult van alle pijn u haest ontslaeghen vinden.
455[regelnummer]
Poffer!
POFFER
Hier.
CONTANT
Staet schildwacht, bewaerdt ghij-liên de deur.
Ick stel mij op dees plaets.
POFFER
Wie komt, dat gaeter deur.
CONTANT
En soo daer vijandt komt, valt dadelijk aen 't tieren.
POFFER
Seer wel, maer toeft noch wat, ick sien daer uylen swieren,
CONTANT
't Sijn Venus Coppelers, bewaert ghij uwe post.
POFFER
460[regelnummer]
Welaen, soo werdt een Man ten eynde eens verlost.
Siet hier des werelts schrick. Wie staet en niet gaet loopen
Die wordt met dit rapier, jae, met mijn bus deurloopen,
Want mijn kloeckmoedigh hert, dat is van leeuwenaerdt,
Veur Tiger of Tiran het minste niet vervaert.
465[regelnummer]
Wat wonder dan dat elck. mij siende, komt te beven,
Die met dit edel stael thien duysend braght om 't leven.
De waepens sijn mij lief, het sweerdt mijn hertenlust,
In 't vechten vind' ick vreughd en droefheyd in de rust.
Ick greep weleer een Reus met dees mijn beyde handen
470[regelnummer]
En kliefde hem het hoofdt tot aen sijn haerde tanden.
| |
[pagina 71]
| |
Daer viel het grousam lijf en gaf soo grooten slagh
Ghelijck als in den val een toren gheven magh.
Jae, waer ick maer en kom, daer is het vol beduchten,
En soo ick roep: sa sa. begheeft sich elck aan 't vluchten.
475[regelnummer]
Nu om niet leegh te staen (schoon wie het oock benijd)
Doen ick noch eens een proef van mijnen Reuse-strijd.
Daer sal een pickel-block staen met een gheslote kool op.
Mij dunckt ick sien hem daer: sa, hebt gij lust om vechten
Wilt daedelijck op mij dan uwen deghen rechten.
Ick ben, schoon gij mij houd veur een lafhertigh man,
480[regelnummer]
Een vrom en moedigh Heldt, die waepens voeren kan.
Ick segghe, waepens, jae, de welck mij zullen kroonen,
En dat wil ick, siet daer, u metter daedt betoonen.
Hij kapt de kool met sijn sabel in twee stukken. Jorden komt op dit gherucht uyt gheloopen.
JORDEN
Wat schorter?
POFFER
Tijdt-verdrijf.
JORDEN
Ick docht 't was volle strijdt.
POFFER
Vertreckt, niet naeder, of ghij zijt u leven quijt.
485[regelnummer]
Ick ben van hoogher handt tot Sentinel verkoren.
Dies, wie mij wederstaet die is geheel verlooren:
Monsieur, retiré vous, of siet ick los op u.
Jorden loopt binnen.
Maer soet, laet sien, wie daer: o! Sentinel perdu.
Alarm, alarm, te been.
CONTANT
Rap, dat sij 't niet ontloopen.
POFFER
490[regelnummer]
O! bloedt, mijn hert beswijckt, wat rat quam daer gheloopen.
| |
[pagina 72]
| |
CONTANT
Wat, kust de rat haer gat, en is het anders niet.
POFFER
Sij was als eenen Beer.
CONTANT
Dat goedt en gheldt hier niet,
Past op het noodigh quaedt.
POFFER
Al wegh, de deur gaet open.
Elck loopt naar zijne post.
Griet en Agnes uyt.
AGNES
Dat was seer lecker nat, wij hebben braef ghesopen.
GRIET
495[regelnummer]
Ick hadt de leste pint, die smaeckte mij het best,
AGNES
Nu moeder, laet ons gaen, een sopje veur de rest.
POFFER
Wie daer, staet, niet voorder: ghij sult hier niet passéren
En soo ghij loopen gaet, soo sal ick u chargéren:
Avans Infanterie.
Het heel Rot komt uytgheloopen.
CONTANT
Weerhoudt u altesaem
POFFER
500[regelnummer]
Slaet doodt.
CONTANT
't Is mijn ghebodt te vraeghen nae hun naem.
POFFER
't Sijn Toovererssen, Heer, sij sullen ons ontvlieghen.
| |
[pagina 73]
| |
CONTANT
Nemt koorden, bindtse vast.
Sij bindense arm aen arm.
POFFER
Ghij sult niet meer bedrieghen
En plaeghen uwen man
GRIET
Wij hebben niet misdaen
CONTANT
Tot niet, soo sult ghij oock in 't uylekot vergaen.
GRIET
505[regelnummer]
Ghij sijt niet wel bedacht, die wijs is laet ons loopen.
POFFER
Neen, daer is geenen troost voor sulcken volck te hopen.
Veur desen waert ghij ons de aldermeeste pijn,
Maer nu sal uwe straf ons vreughdt en voordeel zijn.
Heer Hopman, met verlof, ick gaen het kot ontsluyten.
JORDEN
510[regelnummer]
Nu hoor ick watter schuylt, sij sullen leeren fluyten.
Verheught u, Vrouw Margriet, gij krijght haest laeffenis.
Daer siet de Heerlijckheydt die u verstorven is.
Sij brenghen het kot op den thiater, daer Griet en Agnes met geweldt in ghestelt worden.
GRIET
Tirannen, laet ons los.
CONTANT
Bedwinght u tongh in 't spreken
Of 'k sal u levende doen in de aerde steken,
515[regelnummer]
Jae, met dit edel stael deurkerven al u leen,
Nietteghenstaende al u bidden en gheween.
| |
[pagina 74]
| |
GRIET
Eylaes, bedroefde Vrouw, wat hebt ghij al te lijden
CONTANT
Soo leert men door mijn konst een boose tongh besnijden;
Soo siet men eens ten eynd', oft ick niet dwinghen kan
520[regelnummer]
Dat vinnigh noodigh quaedt, die pijnbanck van de Man,
Welaen, stelt hun ten toon, opdat elck magh aenschouwen
Die snoode felle Griet, dat schuym van alle vrouwen.
AGNES
Ick bidde, laet ons los, vergeeft ons quaedt, Mijnheer.
GRIET
Peyst dat ons kranckheydt is en onsen eersten keer.
POFFER
525[regelnummer]
De vogels, soo mij dunckt, beginnen schoon te fluyten.
JORDEN
Sij hebben wel gheleerdt, laet ons het kot toesluyten,
Dat sij niet vlieghen gaen. O dats een goude vondt.
Heer Hopman, 'k sagh terstondt, dat ghij dit stuck verstondt.
CONTANT
Ghij sult, vertoeft maer wat, wel schoonder thoonen hooren.
GRIET
530[regelnummer]
Och! ick vergaen als sneeuw! Och! was ick nooit gheboren!
POFFER
Ey, dat is suyckersoet en wel een gheestigh liedt.
Nu lustigh, noch een reys, van Grietje, deughde niet?
AGNES
Mijn weerde goede Man, mijn honigh-beck en leven,
Ick bid u, laet ons los, wilt al ons quaedt vergheven,
POFFER
535[regelnummer]
Sa, Vrienden, altesaem, daer past een dansken op.
| |
[pagina 75]
| |
JORDEN
Wij haelen, neven u, al van het selve sop.
Daer wordt achter de gordijnen ghespelt en sij maecken een dans om het kot ofte keef daer de Vrouwen in sitten.
Weynigh tijdt ghedanst hebbende, komteen Trommelslagher uytroepen dat alle Soldaeten te veldt moeten.
CONTANT
Elck past op sijn gheweer, wij moeten naer Grenade
De Mooren wederstaen, welaen 't is ons parade
GRIET
Och, Severijntje Lief, verlaet mij niet in noodt.
AGNES
540[regelnummer]
Mijn weerde Pofferke, ick sterf, och! ick ben doodt.
POFFER
Sterft, daer is ghenaed', men sal u leeren smeeren
En ergher als een beest staegh uwen Man tracteeren.
AGNES
Het was ons misverstandt.
POFFER
Dat leert ghij al te laet.
AGNES
Besiet u Vrouwken eens, hoe datse hier vergaet.
545[regelnummer]
Is 't dat mijn droef geween u gramschap niet kan blussen,
Soo laet mij voor het lest u soete mondt eens kussen.
CONTANT
Gheveynsde Crocodil, die soo veel leet verweckt,
In wiens ooghen dat de konst van Circe steckt,
Ghij, die hebt uwen Man ghelastert en bespoghen,
550[regelnummer]
Door wie dat hij hier is soo schandelijck bedroghen,
Sult voor u boet en straf nu woonen onder d' aerd',
Ghelijck als doet een dier, dat elckeen maeckt vervaert.
| |
[pagina 76]
| |
Doch om niet al te wreedt. of straf met hun te leven,
Soo sal men, nae ses maendt, hun ruymer wooningh gheven,
555[regelnummer]
En winnen wij den slagh, tot spijt der Mooriaen,
Ghebiedt ick ieder man weer bij sij Vrouw te gaen,
Opdat die saemenkomst komt eyndelijck te wesen
't Gheheym, dat een boos Wijf kan temmen en ghenesen,
Den middel om een Man t' herstellen in 't ghebiedt,
560[regelnummer]
Want, tot elcks onderricht, Bedwongh ick dese Griet.
Den Tamberijn slaet de mars en ieder treckt met sijn gheweer binnen.
EYNDE.  |
|