Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

[p. 225]

1035. J. en A. Greshoff aan A.A.M. Stols, 29 september 1955¹

29 September 1955

Beste Sander,

Hierbij de aangekondigde zakelijke berichten.

1.	Tegen de titel Verzamelde Gedichten bestaat geen bezwaar.
2.	Ik maak nu een leekenopmerking, maar is je prijsberekening niet erg aan de hooge kant. Neem ‘Wij hebben vleugels’ van A.v.d.Veen. dat meer dan 100.000 woorden telt en dat in De Salamander voor f 2.50 verkocht wordt.^2 De bundel van JCB telt làng geen 100.000 w. en moet 7.90 kosten!^3 Ik denk niet dat van Wij hebben vleugels méér dan 6000 exx opgelegd zijn. Maar zelfs al zijn het er 10.000, dan is het prijsverschil nog treffend. Toen ik de boel bij Av.N. (met een zucht van verlichting) weg nam, was de bedoeling een goedkoope druk van 4.90. Wat ik je verzoek is dit: laat aan de hand van de volledige kopij (in Barth's bezit) nog eens narekenen of de kostprijs niet gedrùkt kan worden door goedkoopere typografie, goedkooper papier, goedkooper band. De prijsbepaling is tenslotte joùw zaak! Maar, gezien de huidige strekking in de wereld van het boek, geloof ik dat een lage prijs van het allergrootste belang is. In verband daarmede raad ik je af de 600 als voorschot op tantième te beschouwen. Het is het volledige honorarium voor een druk, waarvan wij de omvang nader bepalen. Dit ook om de prijs te drukken.
3.	Wat beteekent alleen-recht? Het spreekt vanzelf dat dezelfde kopij niet bij twee of meer uitgevers kan verschijnen! En jij hebt het recht van herdruk. Doch als na een bepaalde tijd het uitverkochte boek niet herdrukt is, vervalt automatisch de overeenkomst. Het mag niet mogelijk worden dat gij niet herdrukken wilt en ik niet herdrukken mag! Ook hierover bestaat dus geen verschil van meening.
4.	Ik zou je wel dringend willen verzoeken de Gedichten zoo spoedig mogelijk, in begin 1956, te doen verschijnen en Barth dus opdracht te geven de zaak zoo spoedig mogelijk naar de drukker te zenden.
5.	Ik stuur je dan de kopij van Volière, geheel overgetikt alreeds, zoodra ik die heb nagezien. Deze is, als we het eens worden, bestemd voor 1957.
6.	Het lijkt mij niet juist om a priori de kans op steun voor de uitgave der aphorismen zoo volstrekt uit te sluiten! Als de regeering een opdracht verstrekt (i.c. aan AvdV.) is het niet onmogelijk dat hij ook bereid is het resultaat van die opdracht in het licht te zenden.^4
7.	dus: je kent nu mijn plannen en verlangens. Dit is een Vijfjarenplan! Urgent is alleen de herdruk gedichten en werkelijk, serieus: zoo goedkoop mogelijk.

1 Geschreven op briefpapier van The San Carlos, 150 East 50th Street, New York.

2 Wij hebben vleugels van Adriaan van der Veen was in 1953 als nummer 108 in de reeks De Salamander bij Em. Querido's Uitgeversmij te Amsterdam verschenen. De eerste druk was in 1946 bij dezelfde uitgever verschenen.

3 Greshoff doelde op de vierde, in 1953 verschenen druk van Verzamelde gedichten van J.C. Bloem. De verkoopprijs van deze bundel was fl 7,90; de oplage was 3000 of 4000 exemplaren. (Zie J.C. Bloem, Gedichten (ed. A.L. Sötemann en H.T.M. van Vliet), dl.2, Amsterdam 1979, p. 238.)

4 In 1958 zou bij Uitgeverij A.A.M. Stols te 's-Gravenhage de door G.W. Huygens samengestelde keuze uit de aforismen van Greshoff verschijnen onder de titel Nachtschade. Adriaan van der Veen had een inleidende studie voor de uitgave geschreven. Het boek werd gedrukt bij Boosten & Stols en gebonden bij L. van Wijk & Zoon te Utrecht.

[p. 226]

Zoodra dit boekje op de drukkerij en dus in bewerking is, open ik de besprekingen over N^o 2 ‘Volière’, waarvan je dan tegen die tijd de kopij hebt.

Je plan voor een boekje lijkt mij om allerlei redenen goed.⁵

Ten eerste	is het wenschelijk dat, geheel afgescheiden, van practisch nut, een volledig overzicht en juiste waardeering van je levenswerk verschijnt.
Ten tweede	lijkt het mij inderdaad nuttig tegenover Unesco. Hein moet alle stof verzamelen en rangschikken, maar dan moet zijn tekst deugdelijk door jou en mij ‘ge-edit’ worden, anders wordt het geheel te droog.

Ik zie het zoo.

Vier afdeelingen

i	biografie verweven met karakteristiek en waardebepaling van werk
ii	een kort maar essentieel stuk van jou: de beginselen waarop je oeuvre gebouwd is.
iii	‘testimonials’ van Fr, Eng, It. Sp., N[:ed,] Am. etc. typografen, schrijvers, verzamelaars.
iv	Bibliografie.
iii	is tijdroovend, omdat men wel veel beloften doch weinig kopij krijgt! Men moet de lieden voortdurend achter de broek zitten. Begin om een lijst van eerste klasse bewonderaars uit alle landen samen te stellen. Vrij ruim, want er vallen er altijd àf. - Hierbij kunnen ook opgenomen worden treffende uittreksels uit wat vroeger over je verschenen is.

Als je er nu dadelijk mede begint kan het voorjaar '57 verschijnen, maar dan moet alles meeloopen.

1	Brief AvN was niet ingesloten^6
2	Hierbij ‘separaat’ een pakje knipsels. Bij gelegenheid terug géén haast.
3	Voor The Catcher in the Rye zorg ik dezer dagen.
4	Bert was blij met je brief.^7 Hij belde mij er dadelijk over op.

Dat lijkt mij alles, met gisteren samen.

Veel liefs en goeds voor Greet en jezelf van

Geheel je

A & J

5 Zie br.1032, p. 220.

6 Zie br.1029 n.2 voor de brief van Alice van Nahuys, die Stols op 25 september (br.1032) schreef te retourneren.

7 Zie br.1032 n.2.