Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

1029. J. Greshoff aan A.A.M. Stols, 22 september 1955¹

22 Sept. '55

Beste Sander,

Even een woordje bij deze minnebrief van Alice.² Stuur hem bij gelegenheid terug voor mijn archief! De eerste dagen hier waren, zooals te begrijpen, roezemoezig. Veel indrukken! Veel menschen! Nu is alles in rechte banen. Het weer was tot gisteren zéér vermoeiend. Zeer vochtig heet. Wij[lees:Wat] men noemt ‘sticky’. Een ieder leed er onder. Wij bezoeken Ries iederen dag van half vijf tot half zes. Hij is te zwak om verder iemand te zien behalve dokter en bankier. Na 9 weken hospitaal, kwam hij Zaterdag j.l. thuis (het is nu Donderdag), Hij wordt nu niet meer door de aderen gevoed.

Bert zien wij vrijwel iederen dag. Maar hij is zooals je weet bestendig lid van de Belgische u.n.o. delegatie en moet zoo nu en dan acte de présence geven. Bovendien komt vandaag Luik hier aan en hij werd aan z.k.h. toegevoegd.³ Maar de volgende [:w]eek zal hij wel weer tot een normaler bestaan terugkeeren, hoop ik. Schrijf hem eens een lange, gezellige brief over jullie bestaan. Of als je weinig tijd heb[+t] een korter hartelijk schrijven met een uitvoerige annex van Onze Lieve Greet. Hij heeft werkelijk behoefte aan een bericht van jullie. Behalve dat jullie hem gaarne mogen (een gevoel dat geheel wederkeerig is) is en blijft hij een van je getrouwe auteurs. En hij is in dit opzicht net als ik: boven een zakelijke verhouding tot zijn uitgever, verkiest hij een

1 Geschreven op briefpapier van The San Carlos, 150 East 50th Street, New York.

2 Op 20 september had Em. Querido's Uitgeversmij bij penne van Alice van Nahuys aan Greshoff geschreven: ‘Tijdens mijn verblijf in het buitenland is er een correspondentie tussen jou en Mej. van Buul geweest. Deze brief is niet bestemd om je van enig besluit te weerhouden. Ik wil alleen nog even terug komen op je woorden in je brief van 24 Augustus: “Alice is zakelijk en weet heel goed wat zij wil en zegt.” Ik wil niet ontkennen, dat ik zakelijk ben en ook niet, dat ik weet wat ik wil en zeg. Toch hebben mijn woorden in mijn brief van 29 Juni: “Wil je dus nog wat geduld hebben? Mocht je dat geduld niet hebben, dan ben ik natuurlijk de laatste om je niet vrij te laten je tot een andere uitgever te wenden” niets zakelijks bedoeld. Integendeel ik proefde uit al je brieven je ongeduld. Wij konden niet opschieten. Ik heb je de redenen trachten uiteen te zetten, wat ook Mej. van Buul geprobeerd heeft. Om je geduld niet langer op de proef te stellen, heb ik je dit voorstel gedaan. Dit lijkt mij de enige juiste en menselijke reactie tegenover een auteur. [...] Mocht je niet slagen met een andere uitgever dan zijn wij altijd nog bereid de bundel opnieuw te ontvangen en te calculeren.’ (Zie ook br.1006 n.21 en br.1025 n.9.)

3 Bedoeld is Boudewijn (geb. 1930), die in 1951 zijn vader Leopold iii als koning van België was opgevolgd, en zijn gevolg.

[p. 217]

persoonlijke. Ik heb deze laatste weken natuurlijk veel met hem en over alles en nogwat gepraat. En met een teleurstelling in zijn stem heeft hij meer dan eens gezegd, dat hij weinig of niets van je hoorde. Het is mij niet onbekend dat er telkens door vakgenooten van je aan hem gepeuterd wordt. Zonder eenig succes. Maar het lijkt mij, onder ons, toch wel van belang dat je de persoonlijke banden zoo strak mogelijk aanhaalt.

Wij zijn van plan met zijn vieren Magdalena, Agatha, Bert en ik naar het beroemde Williamsburg te rijden. Het heeft iets kunstmatigs, maar is niettemin zeer bekoorlijk. Daarom zou ik [+het] toch wel gaarne willen zien.⁴

Ken je Salinger Catcher in the Rye

          McCullers The Heart is a lonely Hunter?⁵

Waarschijnlijk wel want de werkjes verschenen een jaar of 6 à 7 geleden. Maar beide ‘eerstklassig’. Indien je ze niet kent, stuur ik ter kennismaking de pocketuitgaven ervan, dan kunnen eventueel later betere drukken (indien niet uitverkocht) volgen.

Is er nog iets nieuws over Guatemala en jullie te vertellen? Ben je geslaagd in het vinden van een opvolger? Is er iets naders en bepaalders over Mexico bekend geworden?

Een aanval van onderget. op Walschap (in Het Vad) heeft eenig stof doen opwaaien.⁶ Zie je de Zaterdagkrant wel eens?

Wat is de grootste dichter in Guatemala?

Is er precolombiaansch te vinden?

Is er fraaie kunstnijverheid (ik heb alleen iets uit Nicaraqua)?

Is er een kleine zeer gecultiveerde bovenlaag. (als vroeger in Argentinië b.v.)?

Met heel veel liefs en goeds, ook van mijne A.G.B.,

voor jullie beide,

Steeds je

Jan

4 Het universiteitsstadje Williamsburg, in de staat Virginia, was in 1633 gesticht. In 1832 werd het stadje door brand verwoest. In 1926 was begonnen met de restauratie, waarbij het stadje in achttiende-eeuwse glorie werd hersteld.

5 The heart is a lonely hunter van Carson Smith McCullers (1917-1967) was in 1940 bij Houghton Mifflin Company te Boston verschenen.

6 Op 3 september had Greshoff in Het Vaderland onder de titel Gerard Walschap als gelovigenjager de bij Uitgeverij Ontwikkeling te Antwerpen verschenen afrekening met het rooms-katholieke geloof van Walschap Salut en merci besproken. Greshoffs bespreking bevat onder meer de volgende zinsneden: ‘Het is geen alledaagse ervaring: geërgerd, ja verontwaardigd te worden door een geschrift, waarin meningen verkondigd worden, welke men van ganser harte deelt. [...] Het werkje bevat geen volzin waar ik iets tegen in weet te brengen. [...] Walschap verdedigt wat mij lief is, maar zó dat ik mij er voor schaam, zodat mijn genegenheid er door bezoedeld wordt. Ja, ik kom er toe mij af te vragen: is waar ik voor sta, dan werkelijk zo plat, laagbijdegronds, gemeenplaatsig, geestloos, zonder drift?’ Er is niet achterhaald waaruit de commotie bestond waarop Greshoff doelde.