Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

[p. 34]

885. Uitgeverij A.A.M. Stols (J.-P. Barth) aan J. Greshoff, 31 maart 1952¹

[The Hague,] 31 Maart 1952.

Zeergeachte Heer Greshoff,

Direct toen ik Uw kaart ontvangen had,² heb ik Mevrouw Roelofs opgebeld om haar te vragen of zij U een boek over Albert Roelofs zou willen sturen. Dit boek is n.l. weliswaar een uitgave van ons, maar geheel voor rekening van Mevrouw Roelofs geweest en zij zorgt voor de distributie van de exemplaren.³ Nu bleek, dat zij allang van plan was geweest U een exemplaar te doen zenden, doch zij wist Uw adres niet. Ik heb eergisteren van hieruit een exemplaar naar U door gezonden. Het is een pracht boek en U zult er wel gelukkig mee zijn en het is een eclatante hommage aan de schilder Roelofs. Ik was zelfs nog op het tentoonstellinkje dat aan hem gewijd was⁴ en men kan wel zeggen, dat de kunst om zo te schilderen onder de huidige generatie niet meer te vinden is.

Misschien kunt U nog weleens een stukje over Roelofs ergens in schrijven.⁵ Vanmorgen ontving ik Uw brief van 27 dezer. Over het formaat van de romans van Stols kunt U, dunkt mij, het beste met de Heer Stols overleg plegen. Er zit inderdaad wel iets in om het formaat wat handzamer te maken en toevallig vroegen de Elsevierianen mij ook al, of het formaat van onze boeken aangepast kan worden aan [+de] hunne. Ik schreef hierover een paar weken geleden naar Quito en wacht nu het antwoord van de Heer Stols.⁶

Zeer toevallig ontving ik gisteren, nadat ik U vorige week mijn leed geklaagd had een brief van Gerrit Bakker, dus hij was toch niet boos op mij, hoewel tegenwoordig wel gebruikelijk is, dat allerlei mensen zonder enige reden boos op iemand zijn. Ligt zeker aan het klimaat. Over klimaat gesproken, het is hier op het ogenblik afgrijselijk. Sneeuwbuien en een gruwzame koude en dat terwijl de lente 10 dagen oud is. Ik hunker alweer naar het schone zonnige Italië. Helaas zult U als ik er kom, al vertrokken zijn naar Zuid-Afrika.

Van André Peters kreeg ik een paar dagen geleden een staat van zijn verrichtingen op literair terrein.⁷ Ik zend U hierbij ingesloten wat hij alzo op zijn geweten heeft, maar ik zou het graag terug willen hebben, voor het geval, dat andere mensen mij om inlichtingen omtrent hem vragen. Ik hoop, dat het boekje van hem U zal mogen bevallen. Goris vond het zeer goed en naar mijn bescheiden mening is het ook beslist aardig, alhoewel er bij mij natuurlijk een vermenging met een persoonlijke sympathie voor André aan vast zit. Het zij zo! Van onze vriend Goris ontving ik een uiterst koddige brief. Ik had hem n.l. verzocht om in verband met de bespreking die de n.w.d.r. over hem houden zou, mij op te geven wat ik over hem vertellen kon. Hij heeft zich beperkt tot een zeer genoeglijke uiterlijke persoonsbeschrijving, maar wat ik nodig had,

1 Geschreven op briefpapier van A.A.M. Stols, Publisher, Pieter Langendijkstraat 46, The Hague.

2 Deze kaart van Greshoff aan Barth is niet bewaard gebleven.

3 Albert Roelofs. Herinneringen door Herman Teirlinck, E.F. Roelofs-Bleckmann en J. Verspyck-van der Elst was in 1951 bij A.A.M. Stols, Uitgever te 's-Gravenhage verschenen. Het boek was ingeleid door T. Koolhaas. Het was in een oplage van 300 exemplaren gedrukt bij n.v. Ando te 's-Gravenhage. De 36 afbeeldingen waren gedrukt bij L. van Leer & Co. n.v. te Amsterdam.

4 Ter gelegenheid van zijn vijfenzeventigste verjaardag op 24 februari had Elisabeth Françoise Bleckmann, de weduwe van de schilder Otto Willem Albertus Roelofs (1877-1920), een kleine tentoonstelling van het werk van wijlen haar echtgenoot ingericht in haar woning in de Hasseltsestraat 2 te Scheveningen. In deze woning ‘De Kinkhoorn’ had Albert Roelofs de laatste jaren van zijn leven gewerkt. De tentoonstelling was geopend van 23 februari tot en met 9 maart.

5 Een bespreking door Greshoff van Albert Roelofs. Herinneringen is niet achterhaald.

6 Op 15 maart had Barth aan Stols onder meer geschreven: ‘Vorige week was ik bij Salden. Hij toonde mij de plannen voor de Gijsenreeks. Dus we krijgen nu een uniforme uitgave. Dat zal een bij voorbaat geslaagde poging worden. Ik verzocht van Dijl om Salden monsters van buckram te zenden, we moeten goed contrasterende kleuren hebben, als verfstrook lijkt me rood wel aardig, en de letters in goud erin. Het Gijsenmonogram is zeer fraai, dit zal wel een aantrekkelijke uitgave worden. Maar waarom doet U Joachim er niet in? Zonder Joachim is de reeks niet compleet. Als U Joachim aanpast aan de reeks, zoudt U de prijs misschien iets kunnen verhogen en toch parallel laten lopen [+aan] de kleine Joachim, om Joachim, Suzanna en Daniel in serie te kunnen verkopen. Maar we hoeven ons meen ik, heus niet al te veel aan te trekken van de 2 satellietboekjes, die zijn nu wel zo'n beetje uitgewerkt. Ik legde dit aan van Ingen uit, en die kwam met een voorstel, dat ik U hierbij in overweging geef, en waar m.i. wel iets in zit: Het papierformaat van Elsevier is 86 × 112, hieruit kun je dus een bladafmeting van 21,5 en 14 krijgen. Hierdoor gaat geen papier verloren wegens wegsnijding, indien U van Elsevier papier over neemt en U kunt direct papier via Elsevier krijgen en niet papier meer kopen via Bührmann e.d. Hierdoor gaat tijdverlies verloren, er kan direct bijgedrukt worden terwijl op alle grote persen de 32 pagina's afgedrukt kunnen worden. Het formaat wordt natuurlijk wel iets plomper. Het is dan bijna de “gulden snee”. Van Ingen vond het nogal belangrijk en ik geef U dus zijn mening. We krijgen wel een paar problemen met de letters voor de rug Goed en Kwaad of de Vleespotten van Egypte; dat scheelt nogal wat. Ik heb met Salden de mogelijkheden bekeken en hij zal U wel precies de moeilijkheden uitleggen. We kunnen dunkt mij alle Marnix Gijsen's op de rug op dezelfde hoogte houden, en varieren met de titels. Maar denkt [+U] vooral nogeens om Joachim, dat boek mag er m.i. bijna niet in ontbreken. De bladspiegel van Joachim, Telemachus, Goed en Kwaad, Agnes zijn practisch eender, wanneer we flink opdikkend romandruk nemen (Esparto!) en dikke, zware buckrambanden krijgen we toch wel een behoorlijke omvang.’ (Stadsbibliotheek Haarlem, archief-Stols, omslag J.-P. Barth/1949-1954.)

7 In het archief van uitgeverij Stols bevindt zich inderdaad een door André Peters opgestelde ‘Staat van literair werk’. (Nederlands Letterkundig Museum, collectie-Peters, sign. p 370 p.)

[p. 35]

staat er niet in.⁸ Misschien wilt U wel zo vriendelijk zijn om mij kort een paar punten aan te geven die op Marnix Gijsen betrekking hebben en die ter inleiding van de bespreking zeer goed zouden kunnen zijn. Ik maak er dan zelf wel een verhaaltje van.

Enig ander nieuws is er op het ogenblik niet, alleen dan dat de boeken van de voorjaarsaanbieding over een week of zes klaar zullen zijn.

Mevrouw Nijkerk heeft een exemplaar Serenade en brengt het voor U mee.

Met hartelijke groeten en de meeste hoogachting

Uw

Jan-Peter.

p.s.

Ik open zojuist een brief uit Italie, van de Corriere del Libro, waarin ze mij mededelen, gaarne van mij bijdragen over de nederlandse literatuur etc. te publiceren.⁹ Nu wil ik natuurlijk eerst met Gijsen beginnen, kunt U mij a.u.b. even de grote lijnen aangeven, die ik nader kan uitwerken? B.v. een inleiding met motivering waarom juist Gijsen gekozen etc. Ik heb niet de minste ervaring in dat soort publicaties en wil het toch zoo goed mogelijk doen. Hopelijk neem ik niet te veel tijd van U in beslag!!!!! Maar bij voorbaat hartelijk dank!

steeds Uw

JB

8 De brief van Marnix Gijsen met een geschreven zelfportret aan Barth is niet bewaard gebleven.

9 Bijdragen van Barth in de Corriere del Libro zijn niet achterhaald.
De Corriere del Libro, Giornale di Cultura Bibliografica, Letteraria, Scientifica Artistica e Tecnica sul Movimento Editoriale Italiano e Straniero verscheen vanaf 1946 te Bologna.