Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

842. J. Greshoff aan A.A.M. Stols, 17 januari 1951

17 Januari 1951

Oude Vriend,

Welk een stilte! Drukte, zorg, verdriet? Gord U aan en stort je hart uit.

Van hier valt weinig te melden. Kees is in Nederland en logeert aanvankelijk bij de Nijkerks. Jan heeft zijn thesis ingeleverd en deze werd aangenomen. Een zeer omvangrijk werk èn een pak van ons hart. Leeszaal en Bibliotheek voor Worcester. - Helene en Jacques Malan hebben Merindol voor goed aan het Polletvolkje overgeleverd. Zij wonen nu in Houtbaai, vertrekken begin Maart naar Rome. Zij denken erover na hun terugkeer in 1952 te Houtbaai iets te bouwen. - Dick Karnebeek is benoemd als c.g. te San Francisco, uitstekend voor zijn gezondheid. - Piet Worm treedt 1 April a.s. in dienst van het o.k. concern als algemeen architect en artistiek leider.¹ - Van Wyk hoor ik nooit één

1 Over deze betrekking van Piet Worm konden geen nadere gegevens worden achterhaald. (Med. P. Worm, Arnhem.)
Op 2 september 1950 had David Schrire aan Greshoff geschreven: ‘Peter Rosenberg tells me he has written to Piet [Worm] offering him the job [...] for 6 months - at Piet's option: i.e. ok Bazaars are bound for 6 months but Piet can, if he choose, leave any time. In addition we made no [xxx] about Piet's childrens books, but said that ok will arrange this direct with Janda.’

[p. 261]

letter, Dirk O. zie ik geregeld. - Ook de Schrire[+s] zijn nog zeer in trek; het is er altijd gezellig. - Ed en Thea maken het best, Ed teekent zich blauw, maar verdient dan ook behoorlijk, hetgeen van ondergeteekende helaas niet gezegd mag worden.

Onze plannen zijn nu definitief vastgesteld en wachten nog slechts op de goedkeuring van Lieftinck en Stalin.

eind Mei naar Nederl. per k.l.m.

dan Juni te Parijs en Brussel

July en Aug in patria

Sept. Oct. Nov naar N. York

Dec (waarschijnlijk) naar Curaçao

Jan van Antwerpen per schip via de oostkust (dus door Suez)

Juist terug intijds voor VanRiebeeck.² Er bestaat dus alle kans op dat wij elkander binnenkort aan de vereelte boezem drukken. Het zal mij goed doen jullie allen weer te zien.

In je laatste brief schreef je mij dat je je uitgesloofd had mij de prijs te bezorgen welke nu in Carel Gerretsons zak terecht gekomen is.³ Ik ben je innig dankbaar voor je vriendschappelijke bedoelingen. Maar ik vind dat ik die altijd op prijzen etc zit te kankeren zoon prijs toch niet kan aannemen. De spie zouden dan toch in de zak van een of ander instituut moeten verdwijnen. Dan geven die ze veeleer aan een segaargenoot.[?]

Met de boekzendingen lukt het nog niet hard. Ik kreeg een beleefde brief van de Elsevieren (vrienden of vijanden???) dat zij mij de, door jouw vriendelijke bemiddeling gevraagde, boeken zullen doen toekomen.⁴ Hartelijk dank voor je goede zorgen. Van het fonds-Stols echter niets behalve de Blöm, waarover ik schreef; een stuk reeds eenige tijd in handen der redactie.⁵ Hapert er iets. Is de Goris⁶ te laat gekomen of zoo? Geen Goris, geen Bultman,⁷ geen andere romanman; geen Sikkepitje! Ja, dat vergat ik nog altijd: is dat kookboek nog ooit verschenen.⁸ Zoo ja, hoe was de ontvangst?? En dat schetsboekje van de Hongaarsche(?) dame(?). Kwam dat ooit uit?⁹ En met wel of geen bijval?

Schrijf, als je schrijft, meteen de stand der Standpunte in je bezit. De Nationale Pers is van een slofheid, welke aan het monumentale grenst. Ik gaf niet 1, doch wel 4× je adres. Ik zal als ik de ontbrekende afleveringen van je vernomen heb, mij nu zelf naar de gebouwen begeven, gezegde afleveringen daar laten inpakken, deze mede voeren en hoogsteigenhandig aan de Posterijen overhandigen en deze omkoopen ten einde de verzending te verzekeren, of althans waarschijnlijk te maken.

Schrijf, als je schrijft, ook heel veel nieuwtjes in het bijzonder ontuchtige en schandalige, betreffende de heeren en dames letterkundigen. Van een letterkundig leven in Nederland kan men, met een eerlijk geweten, niet meer

2 De Nederlander Jan Anthonisz van Riebeeck (1619-1677) had in april 1652 op de Kaap een verversingsstation voor de Nederlandse schepen op weg naar Indië gesticht en had daarmee de basis voor de blanke nederzetting aldaar gelegd. Greshoff was betrokken bij de organisatie van de in 1952 te vieren driehon-derjarige herdenking.

3 De Constantijn Huygens-prijs 1950.

4 Op 10 januari had A.M. Deering namens n.v. Uitgevers-Maatschappij Elsevier aan Greshoff geschreven: ‘Gaarne voldoen wij aan Uw verzoek - dat ons via de heer Stols bereikte - en zenden U per separate post recensie-exemplaren van Jan de Hartog, Stella en Petra Thomasson, De deur stond open.’

5 Greshoff zou Verzamelde beschouwingen van J.C. Bloem onder de titel De poëzie als eenheid bespreken in Het Vaderland van 24 februari.

6 Goed en kwaad.

7 Rico Bulthuis, Edmond de Wilde en de werkelijkheid.

8 Edouard de Pomiane, Koken in tien minuten was in 1948 bij Stols verschenen.

9 Katerina Wilczynski, An artist's diary in pictures was in 1949 bij Stols verschenen. Overigens was zij niet uit Hongarije afkomstig, maar in Berlijn geboren.

[p. 262]

spreken. Ik heb De Gids weer afbesteld: onleesbaar!¹⁰ Podium dito, dito.,¹¹ Libertinage iets, niet véél beter.¹² Ik vind alles zoo vervelend en zoo burgerlijk. Ligt dat aan mijn hooge leeftijd???? Ik lees en lees en lees. Maar waar blijft de Shock of Recognition?

Heeft de vrouw VonEugen je deel iv en v van het Verz. Werk, als afgesproken, doen geworden? Zoo niet laat het mij dan dringend weten.¹³

Kortom, beste, er zijn tal van vragen welke om antwoord smeeken. Alles van jullie boeit ons. Greet schreef een heerlijke brief met veel wetenswaardigheden!¹⁴

Tot betrekkelijk spoedig. Mateloos veel liefs van huis tot huis

steeds geheel je

Jan

Quarry Heuvel

bij Kloofnekweg

10 In het voorjaar van 1949 had de uitgever van De Gids, Algemeen Cultureel Maandblad, P.N. van Kampen & Zoon n.v. te Amsterdam, bij de redactie gepleit voor een meer literaire koers van het tijdschrift. Toen de redactie zijn verzoek afwees trok Van Kampen zich als uitgever terug. Het tijdschrift had op dat moment nog maar 500 abonnees. De Gids ging vervolgens een fusie aan met het tijdschrift Ad Interim. De nieuwe redactie werd gevormd door E.J. Dijksterhuis en Jaap Romijn, die werden bijgestaan door een redactieraad bestaande uit J.W.F. Werumeus Buning, Anton van Duinkerken, B.A. van Groningen, C.J. Kelk, K. Cuypers, Ferdinand Langen, Emmy van Lokhorst, A.N. Molenaar, Gabriël Smit en Bert Voeten. De Gids zou tot 1954 worden uitgegeven door Uitgeversmaatschappij W. de Haan n.v. te Utrecht. Vanaf dit moment zou het tijdschrift verschijnen in een door Jan van Krimpen vormgegeven omslag. Met name het aandeel van de poëzie was sinds de wisseling van uitgever toegenomen. In 1952 zou opnieuw een redactiewisseling plaatsvinden. (Zie Remieg Aerts et al., De Gids sinds 1837, 's-Gravenhage/Amsterdam 1987, p. 162-162.)

11 De redactie van Podium, Literair Maandblad bestond sinds januari uit Hans Andreus (ps. van J.W. van der Zant), Louis Paul Boon, G. Borgers, Gaston Burssens, W.H. Nagel, D. Opsomer (ps. van Dick Vriesman), Fokke Sierksma, Hans van Straten en S. Vestdijk. Andreus, Boon, Opsomer, Sierksma en Van Straten waren begin van het jaar tot de redactie toegetreden. W.F. Hermans en Paul Rodenko hadden de redactie zojuist verlaten. Vanaf januari werd het tijdschrift uitgegeven bij c.v. De Bezige Bij te Amsterdam; daarvoor werd het uitgegeven door Uitgeverij De Driehoek te 's-Graveland. De omslag van het tijdschrift was tot eind 1950 van Helmut Salden, met ingang van de nieuwe jaargang was het vormgegeven door Jan Vermeulen. (Zie voor de inhoud van Podium: J.M.J. Sicking, Podium. Bibliografische beschrijving, analytische inhoudsopgave, index, Nieuwkoop 1986.)

12 Libertinage, Tweemaandelijksch Tijdschrift was in 1948 door H.A. Gomperts en W.F. van Leeuwen opgericht. In 1949 was de redactie uitgebreid met Adriaan Morriën, als vertegenwoordiger van het tijdschrift Criterium waarmee Libertinage toen een fusie aanging. De redactie van Libertinage voerde tevens de redactie over De Vrije Bladen. In 1950 waren F. Dekking, H. van Galen Last, Jacques de Kadt, Rudie van Lier, E. de Roos en M. Vasalis tot de redactie toegetreden. Het tijdschrift werd uitgegeven door G.A. van Oorschot te Amsterdam. Het tijdschrift zou in 1953 de verschijning staken.

13 Grensgebied, resp. Het boek der vriendschap.

14 Greshoff doelde waarschijnlijk op Greet Stols' brief van 21 november. (Zie br.837 n.20.)