Leerzame zinnebeelden; bestaande in christelyke bedenkingen

[p. XXIV]

Op de leerzaame zinnebeelden,

Tot ZEEDE-LESSEN ter DEUGD,

En AANMOEDIGING tot GODZALIGHEID;

Van Hendrik Graauwhart.

 

1.

Wanneer de Mens, na zyne ziel volslaagen

Gezuiverd, na het Lyf onsterflik leeft,

Zal hy het schoon verband, wat ider heeft

Met Oorzaak en Gewrogten, buiten plaagen,

Hoe langs hoe meer beschouwen, en alom

Den Schepper, in het waare Heiligdom,

Een vrolik danklied zingen,

Gelyk de Hemelingen.

[p. XXV]

 

2.

Een kleiner maat in kennis, hier bevonden,

Verhinderde den kloeken Schryvers nooit,

Als hun Verstand een stof op niew voltooid

Verkreeg, dat zy die hebben afgezonden

Tot andere, ten eind men Looven zou

Den Stigter van het zaakelik gebouw

Des werrelds, allerweegen

Van wonderen door-reegen.

 

3.

Na dit beslag kon elks vernuft zig voegen.

Daar deeze dus bedoeld het Noord-kompas:

Daar die bereid verdubbeld Spiegel-glas,

Om Hemelen, om Aarde deur te ploegen,

Ontvouwende den kreits van meenig Maan,

Waar binnen Zon en vaste Sterren staan,

Op dat bevolkte klooten,

By keer, hun glans genooten.

[p. XXVI]

 

4.

Daar zommige de Bergen of de Hoolen,

Beklimmen, of bepeilen, en bezien

Het geen ten Prijz des Maakers mogt geschien:

Daar andere tot by de koude Polen,

Of punten van den Aardbol, zelfs op Zee,

De verte van, of digtheid aan een Rêe,

Of Stad wiskundig weeten

Op stippen af te meeten:

 

5.

Daar wetenschap en kunst om stryd als kimmen:

Daar wyder dan een Reus Het Ooge slaat

Een Dwerg, die op des voorsten schouder staat:

Daar dat behulp voorby de duistre kimmen

Ons voerde: daar vergroot-gezigt ontdekt,

Welk aart van Dier uyt Edik voedsel trekt,

Of hoe de dunste vezels

Als kribben zyn voor Ezels:

[p. XXVII]

 

6.

Daar voor die Godverzaakers is beweezen

Het onderscheid in Oorzaak en gewrogt,

Na hun begrip vermengd, en vals gezogt

Het Heilig Boek verstaaneloos te leezen:

Daar nu de schrift geleerdheid word gepaard

Met wysgeert, en volstrekt geëvenaard,

Was Graauwhart mê bewoogen

Te zien uyt honderd Oogen.

 

7.

Hy Zinnespeeld op hooge schynsel-vuuren,

Op Ligt, op Lugt, op Vogt, op Aarde: meest

Op wonderbaar verschil der stand van Beest,

En Boomen; ja hy treft, door die Natuuren,

Des Mensen Deugd of Ondeugd. Zo gewis

Als Graauwharts Boek van diepen arbeid is,

Moet zulks, in onze daagen,

Aan groot en klein behaagen.

Jan Bagelaar.