Chroniicke vande Hertoghen van Brabant

(1612)–Laureis van Goidtsenhoven– rechtenstatus

ABdijen van mans persoonen	fol. 3.
Abdijen van Nonnen	3.
Abdijen van S. Augustijns oorden	3.
Adrianus Florentius Paus ghecoren	95.
sijn doot	96.
Aert-beuinghe in Brabant	91.
tot Constantinopolen	93.
Aken bidt Hertoch Charel om gratie	80.
Albertus Magnus en Thomas Aquin.	59.
Albertus Aertsch-Hertoch van Oostenrijck, ende Hertoch van Brabant, met Isabella Clara Eugenia	114.
Amiens tweemael inghenomen	114.
Angra in ghenomen ende ghepilleert	3.
Antwerpen thooft van een quartier van Brabant	15.
Coopmanschappen der seluer stadt van diuersche soorten	17.
Atrecht inghenomen	85.
Auesnes inghenomen	85.
Baenderijen des Hertochdoms van Brabant	3.
van Breda	19.
Diest	20.
ende van Grimberghen.	20.
Beschrijuinge der Princelijcker stadt van Bruessel	6. 7.
der Coopstadt van Antwerpen, metten oorspronck haers naems	9.
van Thienen	10.
van Lier	12.
der stadt van Mechelen ende van Louen	5.
Belegheringhe van Pauien	56.
Berghen op Zoom een Marquijschap	19.
Berengarius Aertsch-ketter begintsel	48
Beroerte tot Bruessel	63. 86.
binnen Louen onder die Louenaers	68.
In Duytsch-lant	97.
in Thuringhen	97.
tusschen Mechelen ende Antwerpen	63
Bestant tusschen de Princen	87.
Binnen 2. iaren 5. Con. ouer Portugael	110.
Bloedigen slach tot Hougaerden	47.
Boose secte der Wederdoopers tot Munster	100.
Borse der Cooplieden t'Antwerpen ghefondeert, ende af-ghebrant	11.
Braine le Cont belegert en ingenomen	72.
Brant in onser L. vrouwen Kercke t'Antwerpen	12.
tot Mechelen	66.
tot Middelborch	89.
Brabanders conditien ende manieren	4.
Bruesselsche scheepvaert, het grauen deser vaert	7.
Locquengien steect den i. steec	106
Camerijck wort inghenomen	86.
Capucinen oorden ingestelt, ende comen binnen Antwerpen	13.
Carolus Martel die iij. hertoch	28.
Carolus die Groote, die seste hertoch. Sijn vrome feyten. Wert Keyser gecoren, sijn huysvrouwe ende kinderen	31.
Sijn grafs opschrift	32.
Teeckenen voor sijn doot gheschiet	31.
Die grootte sijns lichaems, Sijn facunde ende liefde totten consten, Sijn oorlogen, groote nersticheydt om sijn kinderen te besorgen, ende sijn maticheydt	32.
Carolus de Caluwe die x. hertoch	37.
Carolus de Simpele, die xij. hertoch	40.
Carolus de Vette of dicke, die xv. He.	43.
Carolus van Bourgoengien gheboorte	78.
Sijn studeringe. Twist tusschen hem ende sijnen Vader	78.
De doot van Isabelle Charels huysvrouwe	78/
Hy neemt Dinant in	78.
hem comt t'Hertochdom van Brabant toe, ende t'Graefschap van Vlaenderen. Luyckenaers worden van hem ghedwonghen	79.
Neemt S. Truyen in	79.
Sijn bruyloft, ende costelijck wtnemende bancket	79.
Carolus aenveert Hollant ende Zeelant	80.
Hy corrigeert eenighe	80.
Dede de rechten scherpelijck onderhouden	80.
Hy beleghert die stadt van Nuys	81.
t'Belegh ende destructie van Luyck	80.
Sijn oorloghe teghen den Coninc van Vrancrijc	82.
op de Zwitsers	82.
Den slach voor Nancy	82.
Hertoch Charels doot	83.
Sijn begrauenisse	83.
Vanden roep ende fame nae sijn doot	83.
Groote droefheyt om sijn doot	83.
Sijn dochter ende huysvrouwe	83.
Sijnen crijghshandel, instructie des crijghsvolcx	83.
Hertoch Charels correctie ende liefde tot sijn soldaten. Hy benam sijn soldaten alle leckernie. Sijnen haestighen raet. Sijn snelheyt int reysen, en patientie int arbeyden	84.
Carolus die 5. tot Ghent geboren	91.
Sijn opvoedinge	93.
Wort Roomsch Keyser ende Hertoch van Brabant gecoren	95.
Gecroont Con. van Castilien	95.
Tot Aken Keyser ghecroont	95.
Sijn houwelijck	97.
Wederom binnen Bolonien gecroont	98.
Hy cust des Paus voeten, handen ende aensicht	99
Wort Coninc van Lombardijen, en Roomsch Keyser gecroont met veel ceremonien	99.
Comt in Barbarijen	102.
Compt

binnen Bruessel	106.
compt binnen Parijs	104.
Sijnen slach teghen Barbarossa	103.
Hy wint de Goulette	103
Neemt sijn reyse naer Spaignien ende sijn doot	107.
Cistercienser oorden	3.
Cloosters ghedestrueert ende Kercken berooft.	97.
Coninck van Vrancrijc belegert Pauien	96.
Groote dierte aldaer	95
Die peerden eten van honger hout ende aerde	95.
Dry dusent gouden penningen binnen Pauien ghesonden	95.
den Coninck van Vrancrijck gheuangen	98.
Nae Spaignien gheuoert, gheeft den Keyser ouer Rijcken ende Steden.	98.
Coninck Philips huysvrouwen ende kinderen.	112.
Coninck van Hongarijen verslagen	98.
Coninginne van Schotlant onthooft	112.
Constantinopolen vanden Turck inghenomen	77.
Conste van t'Boeck-drucken gheuonden	74.
Canonicksijen van S. Goedelen, en S. Peeters ghefondeert	48.
Conspiratie teghen d'Overheyt van Louen	86.
Cypers d'Eylant vanden Turck inghenomen	109.
Cracou inghenomen.	115.
Dachvaert tot Vilvoorden	74.
Dat H. besnijdenisse ons Heeren	44.
Dauid Ioris Herdooper sterft	107.
De Franchoisen comen in Vlaenderen	63.
De doot Aleydis, huysvrouwe Henricks de derde	62.
ende Hertoch Ians d'eerste	63.
der Keyserinnen	104.
Den vyant attenteert Gelder in te nemen	115.
Der Denen ende Noortmannen wreetheyt	38.
Des eylants Tercere beschrijvinghe	112.
Die gheleghentheyt van Brabant	1.
ende die deylinghe van Brabant	2.
Die principaelste rivieren van Brabant	4.
Die Coninc van Hongarijen int marasch versmoort	98.
Die van Ardennen besaten t'Hertochdom van Brabant t'onrecht	53.
De Keyser orloocht tegen Barbarossa	102.
Die Dolphijn van Vranckrijck vliet tot Philippum	76.
Die ghevloden Luyckenaers comen weder in haer stadt	80.
Die Hertoch van Loreynen crijcht Nancy weder, dat Hertoch Charel daer na belegherde	82.
Die doodt vanden Cardinael Croy, ende Willems van Chieure	95.
Die doot vanden Paus Leo die x.	95.
Die Schotten in Enghelant geslagen	93.
Die stadt van S. Quinten ingenomen	108.
Die Ma. van Spaengien comt totter croonen van Portugael. Verscheyden Princen pretenderen actie tot deser croonen	111.
Die Co. van Engelant comt tot Cales	93.
De Geldersche beschadigen de Kempen	92
Dierte in Duytsch-lant	35.
t'Marck-graefschap van Berghen	19.
d'Oorloghe Hertoch Ians die tweede, teghen Vranckrijck	63.
d'Oorloghe van Gelre, ende ghevanckenisse van eenighe	80.
d'Oorloghe in Loreynen	82.
van Aquitanien	29.
Doot des Conincx van Spaignien	113.
Dry Keysers gecroont binnen 4. iaren	43.
Dry Coninghen doot binnen den tijt van ses uren	110.
Een ghedenck-weerdich mirakel	68.
Een grouwelijcke plaghe des dansers	69.
Een Comete wort ghesien	82.
Een Heydens Coninc comt by den Keyser	105.
Een legioen is 6666. mannen	41.
Een Reusen lichaem gheuonden	50.
Een-en-vijftich mannen tot Munster omghebracht	101.
Emenissen een dorp verbrant	86.
Eertbeuinghe veel quaets doende	30.
Entre tot Antwerpen van Philips Prince van Spaignien	14.
Den eedt by hem ghedaen	15.
Entre vanden Aertsch-Hertoge Albertus binnen Bruessel, en sijn victorie	16. 114.
Fondatie der Vniversiteyt van Parijs	31.
Franchoisen vermoort	64.
Ghelegentheyt der stadt van Thienen	18.
Leeuwe	18.
Nijuel	18.
Van Diest	20.
Der stadt van Maestricht	20.
Vilvoorden ende van Berghen op Zoom	19.
Geldersche wijcken af van Maria die Hertoginne. Sy nemen ettelijcke steden inne ende oock Asperen	95.
Gelt gesaeyt ontrent 3000. Ducaten	99.
Gemblours in Walsch-Brabant gesticht	39
Genua vande Saracenen ingenomen	41.
Ghevangen Christenen miraculeuselijck verlost wt den Turcken handen, in getale van xxij. duysent	103.
Godevaert metten baerde Hertoch	53.
Godevaert de tweede hertoch	54.
Godevaert die derde genoemt inder wieghen	55.

Goeden raet des heeren van Gaesbeke	55
Groot opwater	37.
Groote plaghen regneren	56.
Groote schattinghen ende abuysen regneren	92.
Grooten hongher binnen Munster	101.
Grouwelijcken strijt der Brabanders, tegen den heere van Grimberghen	55.
Gouuerneurs van Brabant	16.
Henricus Hertoch van Beyeren	45.
Henricus I. den xviij. Hertoch	48.
Henricus de II. die xx. hertoch	50.
Henricus de derde, die xxi. hertoch	52.
Henricus Godv. sone die 26. her.	57.
Henricus den hoochmoedighen den 27. Hertoch	59.
Henricus de saechtmoedige hertoch	60.
Heeren van Louen, ter vensteren wt gheworpen	68.
Heerlijckheyt van Mechelen	66.
Heerlijcke victorien der Christenen tegen die Turcken	45.
Hertoch Ian van Sassen ghevanghen los ghelaten met den Lantgraue	106.
Hertoch van Alechon, voor Lans-heere van Nederlant aenveert	112.
Sijnen valschen aenslach t'Antwerpen	112.
Hertoch van Glocester, comt in henegou ende wort daer wt ghedreuen	71. 72.
Hoe die vyanden in Brabant quamen.	71.
Hoe Vranckrijck na Carel de Simpel gegouuerneert wert	40.
Hongarijen ende Polen totten Christen ghelooue ghebracht	42.
Ian die derde hertoch	65.
sijn kinderen	66.
Ian Mandeuijl, een Engelsman	66.
Ian de vierde de xxxiij. hertoch	71.
Ierusalem ingenomen vande Christenen	45.
Keyser Carel van Bohemen comt in Brabant	68.
Kerck-roovers verslaghen	97.
Ketterije der gheesselaers	60.
Lambertus ende Geerberga hertogen	47
Lambrecht metten Baerde hertoch	49
Lancduerende schadelijcken reghen	65.
Legaten in Vranckrijck ghesonden.	84.
Sommighe ghedoodt.	84.
Legaten van den Keyser Maximiliaen in Vranc.	87.
totten Keyser Maximiliaen	81.
Linghen ende t'Casteel ingenomen	115.
Liere der stadts beschrijuen	20.
innemen der stadt tweemael op eenen dach	20.
Lodewijck die goedertieren hertoch	33.
sijn oorlogen	33.
sijn doot, ende sommighe priuilegien by hem gegeuen	34.
Lodewijck die Lispere hertoch	38.
Sijn huysvrouwe ende sone	39.
Lodewijck de simpel hertoch	41.
Lodewijck Bourbons doodt, ende veel quaets daer naeghevolcht	88.
Lotharius d'eerste hertoch	35.
Lotharius die tweede hertoch	42.
Lotharius die derde hertoch	42.
Louen beschreuen	67.
Luydick inghenomen	53.
Lutheranen verslaghen ende gerecht	97.
Maltha beleghert ende ontsedt	109.
Martinus Luther beghint sijn ketterije te saeyen.	94.
Maximiliaen van Oostenrijck, hertoch.	85.
wort tot Gendt eerlijc ontfangen.	86.
sijn reyse in hollant om seker tweedrachten	87.
Sijn huysvrouwe valt vanden peerde, haer doodt ende kinderen	87.
hy treckt met sijn leger na Artois	86.
hy versoeckt momboir te zijn van sijn kinderen, hy wort momboir, doet eenige t'onrecht steruen	87.
wort Roomsch Coninck ghecoren, sijn victorien	88.
wert tot Brugghe geuangen ende ghelaxeert	88. 89.
hy compt wt Duytschlant	92.
sijn doodt.	95.
Meer dan 30. schepen herdoopers vergadert.	100.
Miraeckel vant Heylich Sacrament.	68. 107.
Mirackel memorabel	99.
Munster by den Bischop ingenomen	101
Muyterije tot Ghendt	104.
Nancy belegert, den slach voor Nancy	82.
Nieuwen twist in Hollant	77.
Oorloghe tusschen den Bischop van Ceulen, ende hertoch Ian	61.
Oorloge tusschen die Valckenborgers en hert. Ian die iij.	65.
tusschen die Namuroisen ende Luyckenaers	74
der Christenen op die Turcken	77.
Onder die gemeynte in Brabant	89.
tusschen den hertoch van Brabant en den heere van Grimbergen	53.
op Gelderlant	91.
ende op Deuenter	76.
teghen die Franchoisen	95.
Oorspronck van die Schelde	5.
Oorsaecke des naems Lotrijck	34.
Oldezeel ingenomen	115.
Oproericheyt der gemeynten van Kempen	97.
tot s'Hertoghenbosch	98.
Oratie des Keysers Carolus aen de Staten	107.
Oostende inghenomen	114.
Otto die xvi. hertoch	45.
Ouervloet door storm van wint	89.
Peeter van Broetsen gestraft	62.
Pelgrimagie van ontrent 20000. kinderen	62.

Peste binnen Bruessel tot Louen ende in andere plaetsen	89.
Philips d'eerste, en sijn toecomende huysvrouwe	74.
Philips die ij. huysvrouwe ende kinderen	74.
van sijns vaders doot	79.
d'oorlogen	74.
Hy neemt Luxemborch inne.	76.
rebellicheydt der Gentenaers teghen Hertoch Philips	75.
Dauid sijn sone wort Bischop van Vtrecht.
Philips die 3. Hertoch van Brabant gehult	90.
hy trout Iohanna.	90.
Sijn reyse na Spaignien.	91.
sijn tweede reyse na Spaignien. Aldaer ouerleden.	91.
Philips sone Caroli trout Isabella, dochter des Con. van Vranckrijck	108.
sijn victorie	108.
den peys gesloten tusschen hem ende den Coninc van Vrancrijc.	109.
doot van Maria sijn huysvrouwe en van Anna van Oostenrijck sijn iv. huysvrouwe.	112.
Sijn huysvrouwe ende kinderen	112.
Hy compt totte Croone van Portugael	109.
sijn doodt	113.
Predicaren Clooster tot Louen gesticht	60.
Priuilegie den Mechelaers verleent	82.
Propheten tot Munster	101.
Puppijn van Landen, den eersten Hertoch van Brabandt	24.
Puppijn die ij. van Herstal	26.
Puppijn die derde, die v. Hertoch	29.
Rebellie begonst int iaer 1567.	109.
Regulieren tot Bruessel op den Couwenberch	33.
Rhodes het eylant, vanden Turck inghenomen	96.
Riuieren van Brabant	4.
Robrecht Graue van Parijs	40.
Rumoer in Enghelandt	80.
Schattinghe in Hollant, der Ghentenaers ende hun rebellicheydt	76.
Seker commotie tot Mechelen gestilt	79.
Scherpen heuuel	116.
Miraeckelen al daer gheschiet ende offerhanden daer gheoffert	116.
Seuen Keurvorsten gheordineert	44.
s'Hertoghenbosch beschrijuinghe 18. die stadt beleghert	86.
Sint Truyden inghenomen	57.
ende de stadt van Hasselt ghewonnen	88.
Slach tusschen Montenaken ende Landen	57.
Steden van Brabant	5.
en veruolgens daer na Strijdt in Zeelant gheschiet	72.
Tercere des eylandts beschrijuen	112.
Teruanen belegert, en gewonnen	93. 106
Thienen vande Geldersche ingenomen	92.
t'Coren wort op sekeren prijs gestelt	87.
t'Conincrijc van Portugael ingenomen	109
t'Graefschap van Meyghem	19
t'Gouuernement der stadt van Antw.	16.
t'Hertochdom van Brabant, op Hertoch Charels dochter verstoruen	84.
t'Hertochdom van Aerschot	19.
t'Gheschut der bussen ghevonden	69.
t'Gulden Vlies tot Bruessel gegeuen.	94.
ende tot Antwerpen.
t'Huys van Duras, tusschen Leeu ende S. Truyden.	57.
Thienen inghenomen	89.
t'Parlement van Hertoch Charel, binnen Mechelen ghesticht	81.
t'Kindt van Trenten ghecruyst	84.
Tractaet des Conincs van Vrancrijc ende Carolus	98.
Twee-en-dertich Parochie kercken binnen Luyck	80.
Tijtel des Conincx van Munster	100.
Van Dauid Ioris heresiarch	107.
Vande herdoopers binnen Munster	100.
Vanden naem Brabant	1.
Vande Vriesen ende hun rebellicheyt	80.
Venloo inghenomen	81.
Victorie van Don Ian van Oostenrijc	109.
Vilvoorden eertijts een dorp	55.
vanden Bruesselaers inghenomen	89.
Vniversiteyt tot Louen ghefondeert	71.
Vryheyt en Iurisdictie van Mechelen	22.
ende die leden vander diuisen rechte	22.
Wachtendonck inghenomen	115.
Waerseggende dochters tot Munster	101.
Wencelaus hertoch wt sijns moeders lichaem ghesneden	68.
Verscheyden Princen pretenderen actie totte Croone van Portugael	110.
Winter seer gheweldich	87.
Wonderlijc monster van eenen visch	73.
Wonderlijc Godts werc, en mirakel	68.
Vrouwe Iacoba wort van Henegouwe na Ghent ghevoert	72.
Vrouwe Anna van Oostenrijck sterft	112.
Vrou Ioanna Carolus moeder sterft	107.
Vtrecht oorlooght tegen de Hollanders	86
Wtspraecke tusschen Keyser Frederick. ende hertoch Charel.	81.

FINIS.

Vidit & approbauit Franciscus Houius S. T. L. veteris castri pastor Antverpiae

Met Gratie ende Priuilegie voor ses Jaeren.

Onderteeckent Buschere.

Hieronymi Verdvssen.

Tafel ende Register des Inhovdts deser Chroniicken, om alle dinghen lichtelijck te vinden, ghestelt op den A. B. C. seer dienstelijck ende bequaem voor den Leser.