Het verbetert en vermeerdert natuurlyk toover-boek. Of 't nieuw speel-toneel der konsten (onder ps. Simon Witgeest)

[fol. *3r]

Voor-reden tot den Leser.

Nademaal ik altyd van Jongs aan een besonder genegentheyt heb gehad tot Konsten en Wetenschap, en nu daar veele jaren lang een groot deel van deselve opgesogt hebbe, van veele schryvers uyt verscheyde Talen en Landaard, soo heb ik geoordeeld dat ik alle Liefhebbers der selver konsten, een aangenaam dienst zal doen, hier hen een menigte van omtrent vijftien a sestien Hondert stukken op te dragen, en meede te deelen: die alle ofte seer vermakelyk en kortswylig, of seer nut en voordeelig zyn.

[fol. *3v]

Niemant zy nu soo beschroomt dat hy geloove dat sommige dingen mogten van de vervloekte Magia (die men by geloovige Toverye noemt) weesen: dewyl dit werk al tot vijf maalen door den Druk in 't ligt gegeven is: het geene een bewys is, dat het veele soo wel gevallen heeft, dat wy nu den sesden druk opleggen.

Maar ik beken het, hier is een klagte geweest van sommige, dat is, dat door de haast des uytgevers, de druk-fauten niet behoorlyk en genoeg waren gecorigeert; als meede ook dat eenige stukken twee maalen wierden voorgedragen, en ook dat dit Werk al te groot was voor velen.

[fol. *4r]

Om hen hier dan in te dienen, en te geryven, soo heb ik de moeyte op my genomen om alle stukken die twemaal voor quamen, hier uyt dit werk te laten, voegende wederom in de plaats een aanhang van 112. stukken niet slegter als een van de voorige.

Wy hebben ook eenige stukken verworpen die in de natuur vals waren, om niemant hier door te misleyden. Hier en boven soo hebben wy moeten eenigsints de order veranderen.

Wy hebben hier weder by gevoegt dat in den vijfden druk was uytgelaten, namentlijk, het aanhangsel van 't Blanket werk, het welk wy soo 'n weynig hier en daar verkort hebben, als ook de

[fol. *4v]

Illuminatien, of water verwen, en 't afsetten van Bloemen, het welk ons door veel Liefhebbers wiert versogt, en aangeraden, om dat hier in desen sesden druk weer by te doen.

Eyndelijk voegen hier dan by, nog eenige geheyme Konsten, vermaakelyke Klugten of Potsen en andere dingen, die nog niet in 't ligt geweest hebben.

Neemt dan, waarde Leeser, dit Verbeetert en Vermeerdert Werk, schoon in veele dingen verkort, die van het slegtste waren, in dank aan en vermaakt u daar meede. Ondertusschen sal ik verblyven U E. Gedienst-waarde Vriend.

S. WITGEEST.

In Navalia, den 12 September, 1698.