Metamorphosis et historia naturalis insectorum. Pars secunda

40. Onder-vindinge.

IK hebbe over lang gewenscht te weten, waar uit de Sprink-hanen haren oorsprong nemen; en tot dien einde ook geene kleine neerstigheid aan-gewend. d'Onder-vindinge van 40. jaren heeft my geleert, dat deze zoorte van Sprink-hanen, waar van ik'er u een op het 40. Plaat-blad uit-gebeeld vertoone, haar hier in Zeeland jaarlijks hebben op-gedaan, in den Slagt-maand, ende Winter-maand, aan ouwde Linde-boomen; mids-gaders dat zy ook op deze boomen zekere vogtigheid op-lekken, by welke zy een wijle tijds, dog niet zeer lange

[p. 166]

leven; want als den kouwden winter in't land komt, dan sterven zy alle, die haar uit den Linde-boom begeven hebben: en 't schijnt dat zy der uit moeten, alzoo der geen voedzel voor haar in te vinden is. Zoo lang' als zy wormen zijn, zoo konnen zy in het houwt, en by het houwt wel leven; maar als zy nu tot Sprink-hanen geworden zijn, hebben zy ander voedzel, als het loof, en de vogtigheid van den zelfden Boom, van noode.

Deze Worm, alzoo de Sprink-hanen uit hem her-voort-komen, mag-men, om onderscheid, Sprink-haans-teelder noemen. In zijne veranderinge liggende, is hy qualijk te bekomen; ten zy, als 'er Boomen uit 'er aarde wayen, en in 't na-jaar, als het Boom-houwt ghekloven word. Ontrent

[p. 167]

deze tijd, en by deze gelegentheid, als men houwt kloof, is my dezen Worm ook, in zyne her-vorminge liggende, ter hand gekomen; zoo dat ik den juisten, en bescheidenen tijd, wanneer hy aan zijne veranderinge begonnen hadde, niet en kan aan-wijzen: want hy hadd' hem te voren in 't pit van den Boom ter veranderinge gezet, en in 't midden van 't geklooven houwt vond' ik hem, op den 1. dag van Winter-maand, niet wetende, wanneer hy hem ter veranderinge gezet hadde. Zoo haest ik hem bekomen hadde, zetted' ik hem weg in zyn eigen Boom-aarde, in een warme plaats, nevens een schoor-steen. Op den laatsten van Sprokkel-maand van 't volgende Jaar quam der een Sprink-haan uit te voor-schijn; dewelke haar huid

[p. 168]

uit-geschoten hebbende, van koleur veranderde. Deze Sprink-haan hebb' ik, 14. dagen lank, met een geregte van Appelen, Peeren, en zuiker onderhouwden; dog alzoo dit zyn gewoonlijk voedzel niet en was, is hy eindlijk gestorven.