|
| |
| |
| |
De Mandelbeke.
Waerom, droeve Wilgeboom,
Staet gy op den Mandelstroom?
Waerom laet ge uw lange takken
Tot in 't koele water zakken?
Is 't de liefde die u dwingt
En uw loof omleege bringt,
Om uw moeders schoot te kussen,
En uw gloed in 't nat te blusschen,
Dat uw kruine groeijen doet
Of is de oorzaek van uw kommer,
Te beschutten met uw lommer,
Voor het branden van de zon,
't Water van de Mandelbron,
Opdat 't onverdroogd moog vloeijen
En de malsche vrucht doen groeijen
| |
| |
Al waer hy zyn water giet
De onverdroogbre Mandelvliet?
- Neen, geen liefde of zonneschitter,
Maer wel droefheid, zwaer en bitter,
Weegt myn takken naer den vloed,
Die daer loopt voor mynen voet,
Tot die Mandel, die voor dezen
Altyd plag zoo klaer te wezen,
Dat wanneer de vochte nacht
Dauw had op myn hoofd gebragt,
D'heldre perels van myn blâren
't Zuivre water van den vliet,
Die alle andere achterliet.
'k Wou my toen al dikwyls spieglen
En myn bladerkes zien wieglen
Door het windje, dat zoo zoet
Slierde langs den Mandelvloed!
'k Was dan jong, en had myn kruine
Jong verplant al uit den tuine,
Maer de vyfde mael vergroot
Met een iederjaersche schoot;
Maer wanneer ik in myn leden
Kracht en sterkte voelde treden,
En myn wortel in den grond
Dieper ende vaster stond,
Kwamen, onbekend voor dezen,
Driften vierig opgerezen,
In het herte van den mensch:
Niets vervulde zynen wensch...
En die overschoone Mandel
Wierd de slave van den Handel!
| |
| |
Wierp men duiker ende brug.
Ja de herder, die ter weiden,
Die daer rond de beke spreiden,
Liet en schaep en geit en lam,
Wierp zyn mak weg en zyn fluiten,
En kwam my den weg afsluiten,
Bragt en staek, en stok, en balk,
Zware steenen, stuivend kalk,
Groef, en schepte, en kapte, en ploegde,
Klopte, en kleunde, en zweette, en zwoegde,
En in heuren maegdenschoot
Joeg hy met herhaeld gestoot
Staken ende stylen neder,
Dat het hellemd' heen en weder.
Dan en vloeide aen mynen voet
Niet meer d'heldre Mandelvloed,
Maer hy stond; en smoddrig duister
Nam de plaetse van zyn luister!
Daermeê was het vrekkig mensch
Niet voldaen in zynen wensch;
Maer hy maekte ronde raedren,
Ongekend aen zyne vaedren,
Groef, ten kante van zyn bouw,
Eenen doorgang diep en nauw,
Liet aldaer met hevig gonzen
't Woedend beekske nederbonzen,
En dus plaetste hy zyn wiel
Dat er 't water tegen viel.
Lastig moest nu 't beekske werken,
Tusschen die verkalkte zerken,
| |
| |
Onder 't krakend stampers rad,
Met zyn ronkend ruischend nat,
Om het zaed tot gruis te malen,
En het zap er uit te halen:
- 't Zaed, dat ginds in struiken groeit,
En met gulden bloemkes bloeit, -
Van zoo haest de zon heur stralen
Aen de wereld komt betalen,
En zy, nog beroofd van gloed,
Schemert in den Mandelvloed,
Tot wanneer zy in het westen
Over 's werelds voorste vesten,
Bloerood door de boomen blinkt
En dan in de baren zinkt.
't Is nu draeijen, kraken, krampen,
Kloppen, botsen op de klampen,
Door de kragt van 't wegend nat,
Dat het zware wiel omvat;
Daer weleer de schoone Mandel,
In heur kronkelenden wandel,
Van waer heure bronne spruit
Tot waer zy heur water spuit
Vry van kommer, van gevaren,
Door de schoone groene streek
Vloog..! de snelle Mandelbeek,
Vloog door menig groene weide,
Die ze kuste en lekte en vleide;
Menig dertle vissel schoot,
Zilverblinkend in heur schoot;
Menig ande kwam er spelen,
Menig vogel kwam er kwelen,
| |
| |
Laefde er zyn gedroogde borst.
Maer dit alles is verdwenen!
Droever dagen zyn verschenen;
't Mandelwater schiet nu vuil
Niet een vogel komt er kwelen,
Niet een ande komt er spelen,
En besmette dampen schiet.
Zelfs mag daer geen visch meer dartlen
Of 't is om hem dood te spartlen;
Niet een lammeken bedorst,
Durft er koelen zyne borst;
Noch geen zwaluw in heur plasschen
Wil zyn sneeuwwit hertje wasschen;
Al dat leeft het schuwt de kreek,
En 't veracht de slavebeek.
Daerom zucht ik, daerom stene ik,
Daerom, neêrgebogen, ween ik,
Daerom treurt de Wilgeboom
Op den zwarten Mandelstroom.
1848.
|
|
Auteursrechtvrij