Werken. Deel 4 (1907)

Werken. Deel 4

(1907)–Julius de Geyter– rechtenstatus

Auteursrecht onbekend

Hendrik en Rosa; Cantaten; Kroonprins Herman

Vorige Volgende



[pagina 158]
Van Dyck-cantate (Niet op muziek gezet) Voor het Volk Liefste der Zustren, die troont aan de Schelde... Rubens-Cantate.
I Pas ontscheepte Vreemdelingen - Kunstvrienden, Kooplieden, Zeekapiteins, Matrozen, - komen de stad in. afrikanen Hoe luiden de klokken! aziaten Wat vreugde rond ons! australiers Van schepen en vesten hoe dondert het brons! amerikanen Bestrooid zijn de straten..... - Wie rijden z' in stoet, Met vaandels en zangen, zoo trotsch te gemoet?
[pagina 159]
europeanen Gevlagd elke woning, elk werkhuis, elk steen... Een rillinge vaart hier door groot en door kleen... Wis komen hier Koningen, Keizers bijeen? consuls en poorters Neen! Neen! Het volk, dat hart heeft, hart en geest, Het volk viert hier zijn eigen feest: Het viert een zoon.... (Tot leerlingen uit d'Academie) Zijt gij de tolken Van onzen trots bij al de vreemde volken. jonge schilders Het liedje dus uit Rubens tijd, Van fatsen en ravotten? consuls en poorters Van fatsen en ravotten.... De jeugd was toen wat gij nu zijt. jonge schilders ‘Ravotten, komt ravotten! Zulk weer is voor geen zotten: Vandaag ter schole niet!’ Zoo klonk een stemme Gelijk een tooverlied. En ziet: Een groep scholieren Ging door de straten zwieren. Trok voort Naar poort
[pagina 160]
En veste toen, En rolde daar in 't groen. Weer klonk het tooverlied: ‘Ravotten, ho! ravotten. Zulk weer is voor geen zotten: Vandaag ter schole niet!’ Een grijsaard treedt hun tegen: ‘Wat wordt er eens van u? - Ik rijd eens met vier paerden, Gelijk mijn vader nu. - Ik brouw eens bier als wijn. - En ik zal bisschop zijn. - Ik wil de zee bevaren. - Ik bakker worden, Heer. - En ik, ik ga voor mannekens Bij Rubens in de leer........’ De laatste bengel trekt in 't zand Een Sinten Niklaas, Den nobelen baas, Met een mijter op 't hoofd en een staf in de hand. De grijsaard muist er grimmig uit: Maar de knapen lachen en jubelen luid: ‘Ravotten, ho! ravotten. De lente voor geen zotten.......’
II Consuls, poorters, jonge schilders Pas twintig jaren Zijn heengevaren, Wie toen scholieren waren,
[pagina 161]
Wat zijn zij thans? Niet één voert paerden; Niet één is bisschop; Maar hij van al die snaken Die mannekens wou maken, Hij praalt in glans; Hij is de roem des lands. Hij heerscht nu ten hove den Koning gelijk. Hij alléén mag spreken in 't rijk: ‘Bestijg den troon; Zet op de kroon; Laat hoog den scepter zweven; Toon al uw macht; 'k Zal u doen leven Van geslacht tot geslacht, Omgeven Van eeuwige kracht; Verheven In eeuwige pracht.’ De Koning buigt schier neer in 't stof, En slaat hem tot Ridder voor heel zijn Hof. Geen Groote nu daar, of hij smeekt om de gunst Ook eeuwig te worden door eeuwige kunst; En Schotlands adel schenkt als bruid Den edelen Schilder zijn edelste spruit. (Tot de Vreemdelingen) Dien vieren wij: het volk waaruit hij klom, Het eerlijk volk, verheft hij nog alom. Gij uit de landen van overzee, Viert gij dien man nu met ons mee? al de vreemdelingen Hoezee!

[pagina 162]
III Vreemdelingen (Stil ingetogen) Laat onze vlaggen ginds mee waaien in uw rangen... Laat onze zangen hier mee klinken in uw zangen... (Met kracht) Hoezee! Hij sproot uit het volk - zooals wij. Hij heeft dus gestreden, Gebeden, geleden, Ho! meer nog dan wij. En heeft hij verwonnen den smaad en d'ellenden; De hoogsten beschaamd die zijn waerde miskenden; Het woord zij gesproken: Dan heeft hij zich-zelven alleen niet gewroken. Maar ons daarbij! allen Ja, ons daarbij! Wij zijn het volk, wij die ploegen en zwoegen, Vaak met de zemels van 't graan ons vernoegen; Maar weder zaaien, En weder maaien, Al jagen stormen, Al knagen wormen, Steeds gul, steeds blij, Verliefd op wat schoon is, en goed is, en vrij! (Hier het Lofkoor, in den vorm dien de Componist mag verkiezen, met deze stof tot inhoud: Wat uit het volk al kwam, van Homerus tot Edison, in kunst, wetenschap, heldenmoed, in alles. Hulde van Land en Zee aan 't Volk en zijn Van Dycken.
[pagina 163]
(Tot slot:) zeekapiteins en matrozen Het volk is elken lande Wat zout is voor de zee: Al drenkt men het met wee, Het duldt bederf noch schande.... allen Het duldt in 't rijk verrottinge noch schande! Het wil wat rein is, rein en frisch, Gelijk de jonkheid is. Het voelt zich doortinteld van eeuwige jeugd.... Het wil moed en wil kracht; het wil geest en wil deugd. Och! laat het wat wild zijn, wat wild in zijn vreugd. ‘Ravotten, ho! ravotten; De lente voor geen zotten!’ Is mee zijn eeuwig lied: Natuur veroudert niet.

Vorige Volgende