De Nederlandse Opstand in de pamfletten 1566-1584

(1956)–P.A.M. Geurts– rechtenstatus

Lijst van in dit werk voorkomende pamfletten

K.	=	W.P.C. Knuttel, Catalogus van de Pamfletten-verzameling berustende in de Koninklijke Bibliotheek, I, 's-Gravenhage 1889.
P.	=	L.D. Petit, Bibliotheek van Nederlandsche pamfletten. Verzameling van de bibliotheek van Joannes Thysius en de bibliotheek der Rijksuniversiteit te Leiden, I, 's-Gravenhage 1882.
S.	=	J.F. van Someren, Bibliotheek der Rijksuniversiteit te Utrecht. Pamfletten niet voorkomende in afzonderlijk gedrukte catalogi der verzamelingen in andere openbare Nederlandsche bibliotheken, I, Utrecht 1915.
W.	=	J.K. van der Wulp, Catalogus van de tractaten, pamfletten, enz. over de geschiedenis van Nederland, aanwezig in de bibliotheek van Is. Meulman, I, Amsterdam 1866.

1566

K.	138.	Propositie ende Requeste opt stuck vande Inquisitie, ghedaen ende ouergegeuen aen... dHertoginne van Parme ende Plaisance etc. Bij... Hendrick Heer tot Brederoede,... Vergeselschapt met andere Heeren ende Edelen van dese Nederlanden opten v.sten April M.D.lxvj, naer gemeyn stijl, Mitsgaders dApostille bi haer Hoocheit daer op doen stellen, met tgeen daer van dependeert.
K.	147.	De Beschriivinge Van den Gheschiedenissen in der Religien saken toeghedragen in den Nederlanden. Deerste boeck, begriipende Den Staet, voortganck ende gelegentheden der Religien soo die aldaer sedert... 1500. gebeurt zijn, ende besondere sedert dat Coninc Philips de tweede daer geregeert heeft.
P.	115.	Brief discours envoyé au Roy Philippe... pour le bien et profit de sa Maj. et singulier de ses pays bas... Auquel est monstré le moyen qu'il faudroit tenir pour obuier aux troubles et emotions pour le faict de la Religion et extirper les sectes et heresies pullulantes en ses dits pays.
P.	116.	Een Corte verhalinge gesonden aen Coninc Philips onsen genadigen ende oversten Heere, tot weluaert ende profijt S. Mai. ende sonderlinghe van sijne Nederlanden: In welcke wordt gewesen dmiddel datmen soude moeten houden om te beletten de oproeringe ende commotien die geschieden mochte om tweedrachticheyt der Religien wille.
S.	26.	Remonstrance ofte vertoogh aen den grootmachtigen Coninck van Spaengen etc. op de Requeste byden Edeldom der Co. M. erfnederlanden den 5 April 1565. aen mijn Vrouwe de Hertoginne van Parme regente gepresenteert, In de welcke verhaelt ende verclaert zijn de laste ende inconvenienten rijsende wt der Inquisitie ende placaten in de voorseyde landen ter executien gestelt.

S.	28.	Vermaninge aende Regeerders en de Gemeynte vande vier Hooftsteden van Brabant 1566.
W.	143.	Tgrote Req^te vande gereformeerde Religie. 1566. In Nouembri. Libellus supplex Christianorum in Germania inferiore propter veram religionem afflictorum, imperatori in comitiis Augustanis exhibitus A^o. 1566. Oratio Ecclesiarum Christi, per varias Germanicae belgicae provincias, sub Antichristi iugo gementium, ad Potentissimum Dominum, Dominum Maximillianum.

1567

K.	150.	Vraye Narration et Apologie des choses passées au Pays-bas, touchant le Fait de la Religion, en l'An, M.D.LXVI. Par cevs qui font profession de la Religion reformée audit Pays.
K.	151.	Copie de la lettre escripte par le Seigneur Brederode, tant en son nom, que au nom des Gentilzhommes confederez, du VIIIe. de Feurier XVc. Soixante sept: Ensemble des deux requestes y ioinctes: Et de la responce sur ce donnée au dict Seigneur de Brederode, par la Ducesse de Parme etc. Regente.
K.	152.	Conseil sacré d'vn Gentilhomme François aux Eglises de Flandre, qui peut seruir d'humble exhortation a l'excellence des tresillustres Princes Protestans du Sainct Empire: et d'aduertissement certain aux seigneurs des païs bas.

1568

K.	156.	De Artijckelen ende besluyten der Inquisitie van Spaegnien, om die vande Nederlanden te overvallen ende verhinderen.
K.	160.	De verantwoordinge des Princen van Oraengien, teghen de valsche logenen, daer mede sijn wedersprekers hem soecken t'onrechte te beschuldighen.
K.	164.	Verklaringhe ende Wtschrift des Duerluchtighsten, Hoochgeborenen Vorsten ende Heeren,... Willem, Prince van Oranien, etc. ende zijner Excellentien nootsakelicken Defensie teghen den Duca de Alba, ende zijne grouwelicke tyrannie.
K.	167a.	Willem... Princen toe Orangien, Grave toe Nassaw... Allen ghetrouwen ondersaten des Con. Mai. in den Nederlanden, Saluyt, M.D.LXVIII.
K.	168.	Waerschouwinge Des Princen van Oraengien, Aende Inghesetenen ende Ondersaten van den Nederlanden.
K.	170a.	Allen Ende Elckerlicken Capiteynen, Volck van wapenen ende anderen goeden ende ghetrovven Crijchsluyden van Nederlant, wenschet de Prince van Oraengien... gheluck ende salicheyt.
K.	171.	Fidelle exhortation avx inhabitans dv pais bas, contre les vains et faux espoirs dont leurs oppresseurs les font amuser.
K.	172.	Complainte de la desolee terre dv pais bas, contre ses tardifs, nonchalans et desloyaux inhabitans, qui ne donnent assistance à leur propre deliurance.
S.	38.	Copie van den Puncten ende Articulen, ghesloten by den Hertoge van Alba, ende zijnen nieuwen Raet van twelven: Daer van inde Prologe oft Voor-

		redene vermaent is. Inhoudende de Persoonen int generael, soo Catholique als andere, by hen alreede ghecondemneert om lijf ende goet ghebrocht te worden: Ghetranslateert wt de originale Spaensche Articulen, gecregen binnen Antwerpen, in de Camere van Vergas, President vanden voors. Raet, ten huyse van Marcus Nonius, in de Meyre aldaer.
S.	42.	De Bewijsinghe vande onschult van mijn Heere Philips Baenreheere van Montmorency, Grave van Hoorne, Vrijheere van Weert, etc. Admirael ende Capitein Generael van der Zee, vanden Nederlanden, Riddere van der Oorden vande Gulden vliese, etc. Tegens de bedriegelicke vanginge, onbehoorlicke aenhoudinghe, onrechtueerdighe rechtuoorderinge, valsche betichtinghe, ongoddelicke vonnisse, ende tyrannische executie te grooten ongelijcke, dadelijcken aan zijnen persoon ghedaen.
W.	190.	Een hertgrondighe Begheerte, vanden... Prince van Oraengien, mitsgaders alle syne Christelijcke... Bontgenooten, op alle menschen begheert, van wat condicie oft qualiteyt sy zijn, die den Heere liefhebben ende vreesen, ende ooc beminnende zijn de weluaert van onsen... Coninck Philips van Spaengien Nederlanden, mitsgaders oock dat Keyserlijcke Rijcke: Welcke landen nv soeckt te bederuen ende heel te ruineeren, onder tschijn van bescherminghe, eenen ghenaemt Duca de Alba.
W.	193.	Derthien Artijckelen: Gheintituleert Het Aduijs der Spaengiaerden. Op den teghenwoordigen staet vanden Nederlande. Gecomposeert ofte gefingeert, door den Cardinael Granuelle... Daerna hebdy de Refutacien ofte Tegenstrijdinghen der voorseyder Artijckelen.

1569

43.

Corte Vermaninghe aen alle christenen oft vonnisse oft advis, met grooter wreetheit te wercke ghestelt teghen Heer Anthonis van Stralen, Borghemeester van Antwerpen ende Commissaris generael vanden Staten der Nederlanden, inhoudende tselve Aduijs. Ende begrijpende een cleine vercleeringe op elck punct aldaer voorgestelt, metten gelegentheden vander Religien. Eensamelick de verantwoordinghe der gheenre die int selve Aduijs tonrechte worden geblameert.

1570

179b.

Apologeticon, Et Vera rervm in Belgicogermania nvper gestarvm narratio, ex qua dilvcidè perspicitur, quibus omnis tumultuum et calamitatum origo et causa ferri accepta debeat. Et simvl calomniae, qvibus ecclesias Belgicas gravant adversarij, perspicuè diluuntur.

1571

K.	189.	Belgicae liberandae ab Hispanis Hypodeixis, Ad. P.P.D. Gvlielmvm Nassavium, principem Aurantium. Anno MD.LXXI. April XVI exhibita. ac. Nunc demum in lucem edita; 1574 Mense Octob.
K.	192.	Het Avijs, Der ijnquizicie Van Spaengien bewijsinghe dat in alle de Nederlanden geen papist oft Catholijcke persoonen en sijn na het geluyt der seluer ijnquisicie Van Spaengien.

1572

194.

D. Gvilielmi Nassavii Principis Avrantii etc. Germaniam inferiorem libertati vindicantis ad ordines et popvlvm denvntiatio. 15.72. 16 Junij.

1573

K.	210.	Copie eens Sendtbriefs der Ridderschap, Edelen ende Steden van Hollandt,... aen... die Staten vanden Lande, van Herwaerts ouere. Hen vermanende, om eendrachtelick, ten dienste vande Conincklicke Maiesteyt, die Landen te helpen brenghen in haren ghewoonlicken voorspoet ende vrijheyt.
K.	213.	Sendbrief. In forme van Supplicatie aen die Conincklicke Maiesteyt van Spaengnien: Van wegen des Princen van Orangien, der Staten van Hollandt ende Zeelandt, mitsgaders alle andere syne ghetrouwe Ondersaten van dese Nederlanden, die haer van des Hertoghen van Alba ende der Spaengiaerden tyrannie ende ghewelt teghen alle recht verdrucket ende vervolghet vinden. Aenwijsende den rechten Oorspronck van alle teghenwoordige beroerten in dese landen, om daerinne by syne C. Maiesteyt voorsien te moghen werden.

1574

K.	220.	Vriendelicke Vermaninghe aen de... Staten van Brabandt,... op de Supplicatie by hen aan Don Loys de Requesens... onlangs ouerghegheuen, om voorts syne Maiesteyt in Spangien verhandtreyct te worden.
K.	222.	Pandorae sive veniae Hispanicae Belgicis Exvlibus, M.D.LXXIII. mense Ivlio editae. Item, Bvllae Greg. XIII. Sive Papalis veniae Anatomia. Prometheo Avtore. Item, Ivsivrandvm poenitentivm cum Epilogo eiusdem autoris.
K.	224.	Sekere Brieven waer inne den aengheuanghen Vrede-handel dese Jers LXXIIII. van het Nederlandtsche oorloghe veruaetet is: Mitsgaders de Requeste der Staten van Hollandt, Zeelandt, ende heur toeghedaene Steden, aen de Coninclicke Maiesteyt ghesonden: De antwoorde ende wederantwoorde derselfder.
W.	254.	Warachtige waerschouwinghe teghens de absolute gratie ende generael Pardoen by Don Loys de Requesens et de Cuninga... Stadhouder, Gouuerneur ende Capiteyn generael ouer dese Nederlanden, inden name der Co. Mat. van Spaengien onlancks ghepubliceert ende wtghegheuen. By manniere van historiael verhael der principaelster gheschiedenissen in dese Nederlanden toeghedraghen.

1575

K.	233.	Afscheyt ende laetste Reces by den Gedeputeerden van... de Prince van Orangien, Staten ende Steden van Hollandt, Zeelant, etc. ghenomen met den Commissarissen des Conincks tot Breda op den xiiij. July. 1575. Mitsgaders sekere extracten wt den gheschriften vanden 14 Martij ende eersten Aprillis, van de voorsc. Commissarissen, ende het antwoordt ende presentatie op den eersten Junij, by des Heeren Prince van Orangien ende der Staten Ghedeputeerden daer teghens ghedaen... Dordrecht.
K.	239.	Cort ende warachtich verhael, van het gene dat op de Handelinge vanden

		Vrede nu coreelinghe tusschen den Prince van Oraengien, met die Staten van Hollandt ende Zeelandt,... aen de eene zyde: Ende die Spaensche Gouuerneure der Nederlanden met den synen aen de andere zijde, tot Breda geschiet is.
P.	190.	Een oprecht Christalyn Spiegel der wonderlicke miraculen by den Prince van Orangien seder t'jiaer 66 tot huyden daechs toe geschiet,... Ende dat (soemen ons wys maeckt) tot onser allen troest, genuechte ende beschermenisse.

1576

K.	245.	Letteren Van Verbande, tusschen Brabant ende Vlaenderen, Ghedaen ende besloten int Jaer derthienhondert, en neghenendertich.
K.	250.	Waerachtich verhael van 'tgene, dwelck... aengaet die Rebellie ende opruericheyt vande gemutineerde Spaignaerden in Zeelant,... nae dinnemen van Ziricxzee, den Tweeden van Julio. Anno, M.D.LXXvj.
K.	255.	Justificatie vanden aentast ende bewaringe van eenighe Heeren vanden Raedt van State ende andere int Nederlant.
K.	276.	Openinghe Ghedaen den staten van allen den landen van onsen... Heere... den Hertoghe Philips, binnen zijner stede van Ghent, byden drie leden slants van Vlaenderen, int Jaer veerthienhondert ende seuenentachtentich.
W.	285.	Placcaet op de rebellie vanden Spaignaerden met heuren aenhangeren, ende resistencie tegen de selue ende des dyen aencleeft.

1577

K.	297.	Aduis ende Andtwoorde des... Prince van Oraenge... Ende der Staten van Hollant ende Zeelant, op sekere Artijculen besloten by maniere van een eeuwich Edict.
K.	310.	Cort verhael vande rechte oorsaecken ende redenen, die de Generale Staten der Nederlanden ghedwonghen hebben, hen te versiene tot hunder beschermenisse, teghen den Heere Jehan van Oostenrijck.
K.	313.	Hier volghen De Brieven opden wech afgheworpen (waer af mencie ghemaect wordt in dit teghenwoordich verhael) in Spaensch, ende de translatie van dien in Nederlants, om ghesaementlijck d'eene ende d'ander byder handt te hebben.
K.	316.	Apologie contre certain discovrs emis sovbs le nom des estats generaux des Pays bas. Par laquelle sont rembarrées les cauillations et impostures dudict Discours. Auec vn recit veritable de ce que c'est passé des l'arriuee de son Altesse esdicts Pays.
K.	318.	Copie des lettres escriptes par son Altesse, aux Estatz, Prelatz, Nobles, Villes et aucuns particuliers des Prouinces du pays Bas.
K.	319.	Bekentenisse, ende verscheydinghe van Madonna Castillia, tot Antwerpen. Anno 1577. 23 Augusto.
K.	320.	Declaratie van die triumphante Incompst vanden... Prince van Oraingnien, binnen die Princelijcke Stadt van Brussele, geschiet in t'iaer..., Duysent,

		vijfhondert, achtentseuentich, den achthiensten Septembris. Beschreuen, ende ghecomponeert, door Jehan Baptista Houwaert, Conseillier, ende Meester Ordinaris vande Rekeninghen... des Conincx in Brabant.
K.	322.	Redenen ende curt verclaers waeromme het saisissement ende arrest van diuersche Heeren binnen Ghendt gheschiet is, den xxviij^sten. Octobris M.D.LXXVII.
K.	323.	Articulen ende puncten, geconcipieert bij die generale Staten, waer op... Mattias... van Oostenrijck aengenomen is voor Gouuerneur ouer dese Nederlanden.
P.	238.	Hier vindy wie ghy sijt enz.
P.	239.	Wildy weten wat ons bevrijt heeft en ghespaert enz.
P.	247.	Placcaet ende Brief, by den welcken vercondicht werdt, dat men Don Jehan d'Autrice niet en houdt voor Stadhoudere.

1578

K.	330.	Verclaeringhe vande meynunghe des... Heere Don Johan Van Oistenrycke,... al voor ende eer te trecken ouer die Maeze, ende te versuecken den wech van wapenen, Verweckende alle die ondersaeten om hun te bekeeren tot Godt, ende Conincklycker Maiesteyt. Met een Ordinantie ende Reghel, hoe het volck van oirloghe syns Maiesteyts hun sullen houden ende reguleren.
K.	337.	Patenten Oft opene Brieuen van... Don Johan van Oistenrijc..., Inhoudende den last ende commissie ghegheuen bij zijnder Ma^teyt. den Baenreheer van Selles,... Met copien vande brieuen van zijn voorsz. Ma^teyt. aen die Generael en particuliere Staten vande selue Landen en Prouincien, en oock aen de Raden en principaele steden, mit Instructie en patenten,... den voornoemden Baenreheere van Selles gegeuen.
K.	339.	Waerachtighe Antwoorde op de opene brieuen ende bedrieghelicke persuasien van don Jan van Oostenryck, ghegheuen te Hevre den xv. dach van Sporckelle, M.D.LXXVIII. Waer door opentlick ghesien wordt de goede meyninge vande generale Staten, enz.... hier by gevoegt copijen der brieuen vande voors. Staten geschreuen aen sijne Ma^teyt; midts oock vande onderwijsinghen ende brieuen ghesonden door sijne Ma^teyt in stede van antwoorde door den Baner-heere van Selles, ende van alle t'ghene dat naemaels ghehandelt is gheweest tusschen den voorseyden Baner-heere van Selles,... ende de voorseyde generale Staten.
K.	343.	Antwoorde Op en cleyn boecxken onlancxt wt ghegheuen, ghenoemt de Declaratie vande meyninge van Heer Don Jan van Oostenrijck: hier achter by ghevoeght. Inde welcke claerlick ontdect wort de waerachtighe meyninge vanden seluen H. Don Jan.
K.	344b.	Libelli cvivsdam Antverpiae nvper editi contra... Ioannem ab Austria... qua parte conscientiae, vt vocant, libertas in eo requiritur, breuis et dilucida confutatio. Auctore Ioanne Lensaeo a Belliano, Sacrae Theologiae Louanij Professore.

K.	347.	Antwoorde van de generale Staten vande Nederlanden, op de propositie die henlieden is ghedaen van weghen der Keyserlijcke Maiesteyt, by... Ottho Heynrick, Graue van Swertzenberg, etc. sijnen Ambassadeur tot dien eynde aen de Staten ghesonden.
K.	350.	Brieuen van Advertissement oft waerschouwinge, geschreuen aenden Edeldom ende andere ghedeputeerde vande Generale Staten vande Nederlanden, by eenen Dienaer van... Don Jan van Oostenrijck. Met de antwoorden daer op dienende, waer deure de waerachtige oirsaken van dese ieghewoordighe Intlantsche oirloge, midtsgaders het bedriegelijc mom-aensicht van don Jan ende zyne aenhangheren worden ontdeckt.
K.	354.	Oratio legatorum Sermi... Matthiae Archidvcis Austriae, etc. Belgij Gubernatoris, et generalium Belgico-Germaniae Ordinum: Habita in Conuentu Wormaciensi coram consiliariis à principibus Electoribus, et reliquis S.R. Imperij Legatis: An. M.D.LXXVIII. die VII. mensis Maij.
K.	358.	Lettre contenant vn auis de l'estat auquel sont les affaires des Païs-bas, tant pour le regard des principales provinces et villes en particulier, comme de toutes ensemble en general, avecq le recherche du party, le plus promt et plus asseuré, que les Estats puissent prendre contre l'Espagnol, pour leur conseruation et salut. 1578.
K.	360.	Lettre contenant l'éclaircissement des actions et deportemens de Monsieur filz et frere de Roy Duc d'Anjou, d'Alençon etc. Tant pour le regard des choses qui sont auenues es guerres ciules de la France, comme en ce qui concerne le faict et deffence des pays contre les Espagnols.
K.	361.	Schriftelick bewijs Des... Heeren Johan Casimiri, Palsgrauen opden Rhijn, Hertogen in Beyeren, etc. Daerin cortelick verhaelt ende wtgeleyt werden, die oorsaecken waer door zijne Vorstelicke Genaden beweecht zijn worden, tot bevrijdinge der benauder Nederlanden, volck te maken, ende met heercracht herwaerts ouer te commen.
K.	363.	Supplicatie Aen sijn Hoocheyt, ende Heeren des Raets van State, Ouergegeuen door de inwoonders deser Nederlanden, welcke protesteren, dat sy begeren te leuen nae de Reformatie des Euangeliums. Den xxij. dach Junij, 1578.
K.	367.	Tweede supplicatie Aen sijne Hoocheyt, ende Heeren des Raets van State, ouergegheuen den, vij. dach Julij, byde Protestanten, begherende te leuen nae de Reformatie des Euangeliums, op t'stuck vande versekeringhe, nopende d'exercitie van beyde de Religien. 1578.
K.	369.	Vermaninghe ende Raet voor de Nederlanden, waer in doorsake bewesen wort vanden tegenwoordigen inlantschen twist, ende oock de Remedie daer teghen, maer principalijck wort hier bewesen oftmen de Conscientien behoort te bedwinghen.
K.	370.	Epistola Michaelis Baii,... De Statuum inferioris Germaniae vnione cum iis, qui praeter omnium hactenus haereticorum morem, se Desertores Romanae Catholicae religionis vocant: Et de Juramento, quod eorum iussu à clero et monachis exigitur.

K.	374.	Advertissement Vande Staten van Henegouwe van hunlieder antwoorde op de Requeste versoeckende liberteyt van Religie ende exercitie van dien.
K.	378.	Accord ende verbondt ghemaeckt tusschen... den Hertoghe van Aniou,... ter eenre zijden: ende de Prelaten, Edelen ende ghedeputeerde vande Landen ende Steden, representerende de generale Staten van de Nederlanden, ter andere.
K.	379.	Wachtgheschrey. Allen liefhebbers der eeren Gods, des Vaderlandts, ende der Priuilegien ende Vryheden des seluen, tot waerschouwinghe ghestelt.
K.	381.	Twee brieuen van wylen don Jan van Oostenrijck. Gheintercipieert ende opghenomen deur den Heer van Sint Leger. Epitaphe of Grafschrift van Don Jan.
K.	383.	Remonstrance aux habitans dv païs bas, declarant amplement les vrays moyens pour les induire à demeurer constans en leurs deüe obeïssance. Par Brachmus damuis, Seigneur d'Hilorue. 1578.
K.	390.	Lettre d'vn Gentilhomme de Haynavlt, a Monsieur de la Mothe, Gouuerneur de Grauelines.
K.	392.	Le vray patriot Aux Bons Patriots.
K.	393.	Oratio de pacanda et componenda repvblica ad Belgas, in qua malorvm pvblicorvm... causae cum veris eorundem remedijs bona fide, et quasi digiti demonstrantur a Baleo Carfenna Hylandro. Anno 1578.
P.	254.	Een nieuwe Prognosticatie vanden wonderlijcken ende ellendighen Jare o.H. 1578. Midsg. de beschryuinge vande Comete des voorleden Jaers. Ghecalculeert by M. Niclaes Bazelius Medecijn ende Chirurgijn ordinaris... van Sinte Winox-Bergen.
W.	340.	Waerachtich Verhael van tghene des in dese Nederlanden gheschiet is, zedert die aencompste des Heeren Don Johan van Oistenrijck... Mit solutie vande obiecten begrepen int onwaerachtich discours... dat die Staten... hebben doen drucken, aengaende die inbrake ende ouertredinghe by hen ghedaen van de leste Pacificatie.

1579

K.	421.	Apologia Cornelii Callidii Chrysopolitani, in Orationem Philippi de Marnix, Domini de S. Aldegonda, pro Sereniss. Archiduce Austriae Matthia, et Ordinibus Belgicis: Ad Delegatos Septemvirum, caeterorumque Principum et Ordinum Sacri Imperij Wormatiano Conuentu habitam Mense Maïo, M.D.LXXIIX.
K.	422.	Vriendelijcke waerschouwinghe aen de Staten van Artois, van Henegouwe, ende van Douay. Waer in men wel blyckelijck mach sien, wie de gene zyn, die met redene moghen beordeelt worden, ghebroken te hebben de Pacificatie van Ghendt.
K.	423.	Advertissement à ceulx du pays Bas.
K.	424.	Exhortation amiable, et Conseil salutaire pour le Païs-Bas. Monstrant la cause de la presente dissension intestine, et le remede qui y pourroit estre mis. Et principalement est icy auise, si on doibt forcer les consciensces.

K.	425.	Discours sur la permission de liberte de religion, dicte Religions-vrede, au Païs-Bas.
K.	426.	Een Vriendelijcke vermaninghe tot allen Liefhebbers der Vryheyt ende des Religions-vreden.
K.	430.	Brief der Staten van Artois, ende der Ghedeputeerden van Henegauwe ende Douay: tot de Ghedeputeerde... van de Nederlanden, vergadert in de stadt van Antwerpen. Met de Andwoorde op de selue ghegheuen door de voorseyde Ghedeputeerde van de generale Staten.
K.	431.	Recveil des lettres, actes et pieces plvs signalees dv progres et besongne faict en la ville d'Arras et ailleurs, pour paruenir à vne bonne paix et reconcilliation auec sa Maiesté Catholicque, par les Estatz d'Arthois et deputez d'autres Prouinces.
K.	433.	Copie Van eenen Brief, by den Prince van Parme, ghesonden aen de generale Staten vanden landen van herwaerts ouer tot Antwerpen vergadert zijnde: ende Antwoorde der voorschreuen generale Staten daerop gedaen, den XII^sten Martij, vuyt den Walsche in Duytscher talen ouergeset.
K.	436.	Brief ende Resolutie der Staten van... Rijssel, ende Casteleynien van voorseyt Rijssel, Douay ende Orchies: Aen... de generale Staten versaemelt in de stadt van Antwerpen. Met de antwoorde van de voorseyde Staten op tselue.
K.	441.	Vermaninghe gedaen door... d'Artsch-hertoge van Oostenrijck,... aen de generale Staten der voorseyder Landen, den elfsten van April, M.D.LXXIX. Item de Poincten ende Artijcklen den generalen Staten voorghehouden door sijne voorseyde Hoocheydt: Midts-gaders d'Wtsprake van Heer Elbert Leonin... Raets-heere van Staten.
K.	443.	Lettres interceptes dv Contador Alonso de Cvriel, av Prince de Parme. Par lesquelles on peult manifestement descouurit les faulx et doubles traits, dont l'Espagnol tasche d'abuser ceux de pardeça, pour les armer contre leur partie.
K.	467.	Lettre d'vn gentilhomme, vray patriot, a Messieurs les Estatz Generaulx assemblez en la Ville d'Anuers.
K.	468.	Response a vn libelle famevx nagveres pvblié contre Monseigneur le Prince d'Orenges, et intitulé Lettres d'vn gentil-homme vray patriot etc. Faicte par Philippe de Marnix, Seigneur du Mont S^te. Aldegonde Conseillier d'Estat, A Messieurs les Estats generaulx du pays-bas. Auec ledit libelle icy joint à la fin.
K.	477.	Sendtbrief Des... Prince van Orangien,... Aende Prouincien ende Steden deser Nederlanden, die inde generale Vnie ghebleuen zijn, aengaende het Verdrach tusschen den Prince van Parme ende de gedesvnieerde Prouncien ghepasseert. Metgaders de copye des voors. Verdrachs.
K.	479.	Een Goede vermaninge aen de goede borghers van Bruessele, dat sy souden blyven in goede eendracht, ende niet treden in partijschap teghen malcanderen om eenighe saecken. Gemaect by eenen goede liefhebber des vreedts.

K.	481.	Des Coninclijcke Mai. van Spaengnien. etc. alderghenadichste verclaringhe vanden goeden wille ende Vaderlijcke gheneghentheyt tot zijne Nederlantsche Vassalen ende Onderdanen, ouerghegeuen aende Commissarissen der Keyserlijcke Maiest. op de propositien vanden Staten den eersten Junij van den Jaere duysent vijfhondert neghentseuentich tot Ceulen dewelcke van eenen yegelijcken ende die gheheele werelt seer hoochlijcken is te louen ende prijsen.
K.	484.	Brieuen der Keurvorsten, die te Cuelen versamelt zijn om den Peys vande Nederlanden te maken. By de welcke oock mede zijn ghevoecht de brieuen vanden Hertoghe de Terra-noua,... Met de artijclen van Peyse, ouerghesonden op den naem ende tijtel van de voors. Keurvorsten, Mits-gaders d'Antwoorde vande Staten, tot de voorseyde Keurvorsten, ende tot den Hertoghe van Terra-noua: Daerenbouen oock d'Antwoorde der Staten ouergheschreuen der Keyserlicker Maiesteyt, int iaer M.D.LXXVIII. den XX. Julij.
K.	486.	Protest vande Christelijcke Ghemeynte binnen Antwerpen, toeghedaen der Confessien van Ausborch, op de Articulen vande Pacificatie van Nederlant, Ghemaect tot Cuelen den xviij. Julij.
K.	489.	Sommiere Verclaringhe vande zwaricheden die den Inghesetenen van dese Nederlanden te verwachten soude hebben, soo verre het concept vande Artikelen, ende conditien vande Pacificatie tot Coelen wtghegheuen, ende voorts al omme in dese Landen ghestroyt, ghevolcht ende aenghenomen worde: Ende Verbodt by de Magistraet der Stadt Vtrecht ghedaen vande selue Artikelen niet te moeghen... wtdeylen.
K.	492.	Brief discovrs svr la negotation de la paix, Qui se traicte présentement à Coloingne, entre le Roy d'Espaigne, et les Estatz du Pays bas. Contenant aussi les articles de la paix, et sommaire annotation sur chascun d'ilceulx.
K.	493.	Een goede Waerschouwinghe voor den Borgheren, ende besonder dien... van Antwerpen, Dat sy hen niet en souden laten verlocken met... de bedriechlijcke Artijkelen van peyse, onlancx ghecomen van Cuelen.
K.	495.	Viri pietate, virtvte, moderatione, doctrinaq. clarissimi; dialogvs de pace. Rationes; qvibvs Belgici tumultus, inter Philippum... Hispaniae Regem, et Subditos, hoc rerum statu, componi possint; explicans.
K.	497.	Grondelicke Onderrichtingh aen de gemeene Ingesetenen van Nederlandt. Van tgroot gemack off ongemack, dat te verwachten staet, in dien men den Peys, na sulcken Artijkelen, al by den Cuervorsten... geraempt syn, aenneempt off affslaet.
K.	500.	Clare Vertoninge ende bericht der Articulen ende Conditien nv onlancx tot Cuelen inde Vrede-handel byden Churfursten, Fursten ende andere Keyserlycke Maiesteyts Ghesanten, gheproponeert.
K.	502.	Antwoorde op de clare verthooninghe der Artykelen, ende Conditien des vredens, byden Churfursten, Fursten, ende andere Keyserlycke Maiest. Gesanten gheproponeert. Oock mede Op de Kurtze Anzeigung in hoochduytsche sprake gestelt.
K.	503.	Aduijs ende Raedt van... den Prince van Oraengien, op sekere Articulen

		aan zijne Excellen^tie ghesonden van weghen der ghedeputeerden van der Vnie, aengaende den Vrede-handel.
K.	507.	Aduijs van eenen liefhebber des Neder-landts. Aen Mijn-heeren de dry Staten der voorseyden landts: de selue vermanende dat sy hen vlytichlick versien aengaende haere saecken, om te schouwen den gheweldighen aenstoot die teghen hen-lieden wordt aenghericht.
K.	511.	De tvmvltvosa Belgarvm rebellione sedanda: ad Christiani orbis principes, et cunctos Publicae ac Christianae tranquillitatis amantes, brevis consvltatio: per Cornelium Callidium Chrysopolitanum.
K.	514.	Ad Belgii ordines exhortatoria ad pacem oratio: Qua, belli cavsis, et rebvs, quae inter ordines, et Auriaci Principem actae sunt, summatim explicatis, quid pacem hactenus impedierit, quidque eam promouere debeat, ostenditur.
P.	294.	Een wonderlijcke nieu gheschiedenisse, ghebeurt buyten Ghendt op de Bylock Anno 1579. In Aug... in die Locht ende daer na opter aerden.
S.	78.	Relatio ad Sacram Caesaream Maiestatem, eorvm, qvae per svae Maiestatis commissarios in negotio Pacificationis Belgicae, Coloniae peracta sunt Anno M.D.LXXIX.
W.	412.	Discovrs contenant le vray entendement de la Pacification de Gand, et l'vnion des Estats, et aultres traictez y ensuyuiz, touchant le faict de la Religion. Par lequel est clairement monstré que le Religions-fridt ne repugne pas ny ne contrarie aucunement à ladicte Pacification.
		Antidote sur plussieurs poinctz des lettres de Don Jehan, par lesquelles il tache de faire trouver maulvaises toutes les actions des messieurs les étatz des Pays-Bas.
		Een corte openinghe der causen waerom het niet raedsaem zy dat de prince van Orangien nu ter tijt comen soude binnen de stad van Gent.
		Oratio contra Pseudopatriotas, hoc est Romanae ecclesiae desertores, qui se solos patriae veros amatores esse falso iactitant.
		De unica religione studio catholicorum principum in republica conservanda. Liber unus.

1580

K.	521.	Vraye Narration De ce qu'est traicté auec ceux de Malines, Tant par escript que verbalement de la part de l'Archiduc Matthias Gouuerneur general du païs bas: Ensemble de ceulx de la ville d'Anuers; afin de persuader ausditz de Malines de demourer vniz auec les aultres Prouinces et villes voisines soubz le gouuernement dudit Archiduc.
K.	524.	Vertooch ghedaen aen myne Heeren de ghedeputeerde vande Staten generael, den ix^en Januarij, 1580. By Mijn Heere den Prince van Orangien.
K.	526.	Corte vermaeninghe aende naerdere ghevnierde Prouncien ende Steden der Nederlanden, daer by den jeghenwoordighen staet der seluer ende die remedien apparentelic daer toe dienende, met vele ghewichtighe argumenten ende bewijsredenen ooghenschijnlijc werden wtghedruckt.

K.	527.	Ban, ende edict by vorme Van proscriptie,... gedecreteert by... de Coninck, tegens Wilhelm... van Oraignyen, als hooft, beruerder ende bederuer van tgheheel Christenrijck, ende namentlyck van dese Nederlanden: Waerbij een yegelijck gheauctorjseert wordt van hem te beschadigen, offenderen ende vuyter weerelt te helpen, mit loon ende prys voor den ghenen die des doen, oft daer toe assisteren sullen.
K.	536.	Afgheworpene brieven vanden Cardinael van Granuelle ende vanden President Fonck, gheschreuen aen sommighe personagiën vande Malcontenten.
K.	539.	Eenen Afgheworpen oft gheintercipieerden brief vanden Prince van Oraignen aen den Hertoghe van Alencon. Met sommighe waerschouwinghen daer toe dienende, om de ooghen der goeder ondersaten te openen, wt ten walsche inde nederlantsche tale ouergheset.
K.	541.	Epistola ad dominvm Petrvm a Melodono Principem Espinoy, qva agitvr ervdite de cavsis et rationibvs cur à societate Principis Auraici necessario Catholicis fuerit discedendum, et ad clementissimum Dominum suum Regem Catholicum redeundum.
K.	543.	Le Retovr de la Concorde avx Pays Bas. Par le retour de Madame.
K.	544.	Discovrs veritable tovchant plvsieurs affaires d'estat, povr la jvstification des bons et fideles svbiectz de sa maieste catholiqve.
K.	545.	Emanvel - Erneste. Dialogve de devx personnages, Svr l'estat du Païs Bas. Auec un Indice ou Recueil sommaire des matieres les plus notables.
K.	546.	Le Renart decovvert.
K.	547.	Lettres de Monseigneur le Prince de Parme,... Addressantes Aux Bourguemaistres, Escheuins, etc.... et habitans de la Ville de Bruxelles: Par lesquelles son Ex^ce. leur presente la grace de sa Ma^te: moyennant leur reconciliation.
P.	311.	Aduis d'un affectionne au bien publique à la Bourgeoise d'Anuers.
P.	320.	Prognosticatie van acht Jaren, namelick vanden Jare 1581 tot... 1588 enz. Door Georgium Ursinum Plauensem der Mathemat. kunst een Liefhebber.
		De Christiani Principis officio, et quae secundum conscientiam ex sacris literis ei debetur obedientia, Ad Reverendiss. et Illustriss. Praesules, ac sacri Imperii Principes, Caesareae Majestatis Commissarios in conficiundae pacis negotio nunc Coloniae praesentes: Tractatus huis tempori accommodus, perutilis ac nescessarius.
		Sommaire et substance du ban et procription contre Guillaume de Nassau, Prince d'Oranges.

1581

K.	553.	Discouvrs fait par vn gentilhomme Tovrnesien, a vn Seigneur de Henault, sur le droit que Monseigneur d'Anjou fils de France, à de faire guerre au Roy d'Espaigne.
K.	557.	Apologie, ofte Verantwoordinghe des Doerluchtighen... Vorsts ende Heeren,... Wilhelms... Prince van Orangien, enz. Teghen den Ban ofte

		Edict by forme van Proscriptie ghepubliceert by den Coningh van Spaegnien teghen den voorsz. Heere: waer wt sal blijcken hoedanigh dat sijn de lasteringhen ende valsche beschuldinghen in den voorsz. Ban begrepen. Ghepresenteert aen Myne Heeren de Generaele Staeten van de Nederlanden.
K.	564.	Opvscvla qvaedam his temproribvs pernecessaria. De tribvs primariis cavsis tvmvltvvm Belgicorum, ad... Lodouicum à Barlaymont, Archiepiscopum... Cameracensem etc. Libelli tres. Contra coalitionem mvltarvm religionvm, qvam liberam religionem vocant,... ad... Abbatem Marcianensem,... Libellvs exhortatorivs ad pacem qvibvsvis conditionibvs cum Rege Catholico faciendam, ad... Abbatem Hasnoniensem, Avctore Ricardo Hall Doctore Theologo.
K.	572.	Copie des lettres de remonstrance, Du Treshaut et Tresillustre Seigneur,... le Duc d'Aniou, etc. Enuoyees à tous les Parlements de France: concernans la ferme, et louable resolution prinse par ledict Seigneur, endroit la defence et deliurance de ces Païs bas.
K.	575.	Een trouwe Waerschouwinghe, aen de goede mannen van Antwerpen.
K.	577.	Broederlijcke waerschouwinghe: aen allen Christen Broeders, die van Godt veroordent sijn, tot de verkiesinghe der Ouericheyt ende Magistraten, inde Steden der ghevnieerde Prouincien, daer het Heylich Euangelium vercondicht, ende die ghereformeerde Religie gheexerceert wort.
K.	579.	Remonstrance faict par son Excellence en Anvers ce premier Jour de Decembre à Messieurs les Estatz. 1581.
W.	493.	Acten vanden Vredehandel gheschiet te Colen, inde teghenwoordicheyt vande Commissarisen der Keys. Maiesteyt. enz. Verciert met nootelijcke ende zeer vruchtbare annotatien ende verclaringhen... Ghetrouwelyck beschreven wt den Protocol der ghesanten vande Staten, ende overgeset in de nederd. sprake.

1582

K.	581.	Politicq Onderwijs. Inhoudende diuersche ende seer ghewichtighe Argumenten ende bewijs-redenen,... daer by crachtelijck bewesen wordt, dat niet sonder oorsaecke ende treffelijcke motyuen, Sijne Excellencie, ende de Generaele Staten vande ghe-vnieerde Nederlanden, versuecken datmen met nieuwen Eede, den Coninck van Spaignien ende sijne adherenten soude versaecken, ende der teghenwoordigher Ouericheyt, d'Lant ende malcanderen teghen de selue Hulde ende Trouwe belouen, waer omme oock den seluen Eedt by eenen yeghelijcken... behoort ghesolemnizeert ende ghedaen te wordden.
K.	586.	De blijde ende Heerlijcke Incomste van Mijn-Heer Franssois van Vranckrijck,... Hertogh van Brabant, van Anjou, Alensson, Berri, etc. in sijne zeer vermaerde stadt van Antwerpen.
K.	588.	Een Dialogve Oft Tsamensprekinghe tusschen de goetwillighe Ghemeynte ende die Edele... Heere... die Hertoghe van Aniou. etc. onse gheduchtighe Heere.

K.	599.	Verhael op de Quetsure van Mijn Heer den Prince van Oragnien.
K.	601.	Copye. van eenen brief geschreuen wt Brugghe aen eenen goeden Patriot tot Antwerpen, waer in verhaelt wordt den veraderlicken aenslach, deur den welcken sommige verraders zijn hoochz. ende zijn Ex^e hebben willen ombringhen.
K.	602.	Warachtich verhael van tghene dat binnen... Brugge gheschiet is inde maent van Julius 1582. Inhoudende De middelen die de Coninck van Spanien wederomme heeft willen te wercke stellen om den Hertoghe van Brabant, Ghelderlandt, Anjou, Alenchon etc.... ende den Prince van Orangie het leven te benemen.
K.	606.	Michaelis Baii in sacra Theologia Regii Professoris,... de Juramento Antwerpiae in domo ciuica concepto et comprobato 12. Aprilis Anni 1582. quod iussu Ducis Alenzonij à ciuibus exigitur, Epistola ad dominum Doctorem Petrum Castillo.
K.	607.	Cort ende claer bewijs. Van geen der weerden te syne. Den Eet binnen Andtwerpen op het Stadthuys, gheconcipieert ende gheapprobeert. Welcken gheeyscht wort doer beuel des Hertoge van Alenzon, van die Borgers van Antwerpen.
K.	608.	Brevus per conclvsiones aliqvot dedvctio, qva demonstratvr eorum crimen, qui nouo et fictitio Brabantiae duci juramentum praestant obedientiae et auxilij, aduersus Hispaniarum Regem et ei adherentes. Auctore Joanne Lensaeo Belliolano, Sacrae Theologiae Regio Louanij Professore.
K.	612.	Afgheworpen brieuen Van den Cardinael van Granuelle ende andere, Ouergheset inde Nederduytsche spraecke wt de originale copijen.
K.	613.	Premiere Apologie povr Monseignevr, et les Estats des Pays-Bas.
P.	328.	Die clachte ende troost van Belgica... Poetelijck gheinventeert, ende Rhetoryckelijck ghecomponeert, den 1 Febr. 1582 by Jehan Babtista Houwaert.
P.	338.	De Heerlicke Incomste van... Francoys van Franckrijck... Hertoch van Brabant, Gelder, Anjou enz.... in sijn vermaerde stadt van Brugge, den 27. dach Julij, Anno 1582.
		Declaratio caussarum ob quas Belgium gravissimis premitur calamitatibus cum demonstratione remedii adversus easdem efficacissimi. Auctore V.P.F. Petro a S. Audomaro.

1583

K.	627.	Ernstighe Vermaninghe vanden standt ende gheleghentheyt der Christenheyt, ende vande middelen haerder behoudenisse ende weluaren. Aen... alle... Staten van Christenrijck. Door enen duytschen Edelman, liefhebber des vaderlandts.
K.	633.	Responce d'vn bon patriot et bovrgeois de la ville de Gand, au libelle fameux, intitulé Auis d'un Bourgeois de la ville de Gand, qui se ressent amerement des calamitez de sa ville.
K.	636.	Corte verclaringe, ghedaen by Borgemeesteren, Schepenen ende Raedt der

		stadt van Antwerpen, nopende den aenslach teghen de selue stadt aengericht den XVII. deser maent Januarij. M.D.LXXXIII. stylo nouo. Midtgaders de brieuen van Credentie ende Instructie bij sijne Hoocheyt gesonden aende voorsz. stadt, ende sekere Missiue aen mijnen Heere vanden Tempel.
K.	646.	tVeld-teecken der Franchoysen. Anno dryentachtentich is dit gheschiet, Janus seuenthien, t'Antwerpen inder ste: Maer Godt heeft ons gheholpen wt dat verdriet: Doe sy riepen: Tue: Tue: la Ville gaignée:
K.	647.	Verhael van de warachtighe ghelegentheyt des grouwelijcken aenslachs, by den Francoysen gedaen op de stadt van Antwerpen, den xvij^sten Januarij stylo nouo, In den Jare M.D.Lxxxiij.
K.	648.	Claer Bewijs, dat den Prince van Orangien de oorsake ende iersten oorspronck is gheweest van dese langduerighe allende ende tweedrachticheyt: Oock mede culpabel ende deelachtich gheweest te zijn van den grouwelijcken aenslach by den Francoysen opde stadt van Antwerpen voorts-ghekeert den xvij. Januarij, int Jaer M.D.LXXXIII.
K.	651.	Discovrs, Verclaerende wat forme ende maniere van regieringhe, dat die Nederlanden, voor die alderbeste ende zekerste, tot desen tyden aenstellen mochten.
K.	652.	Van den Staet der teghenwoerdiger Nederlantsche Regierung... Concordia res paruae crescunt. Discordia dilabuntur.
K.	655.	Waerschouwinghe aen alle goede Inghesetenen vanden Nederlanden, die tot beschermenisse vande vrijheydt van hunne Religie, persoonen, Preuilegien, ende oude hercomen, teghens die tyrannie vande Spaingnaerden ende heuren aenhanck, t'samen verbonden ende vereenicht sijn.
K.	657.	Een Christelijcke waerachtighe Waerschouwinghe ende wederlegghinghe: Aller, die segghen, dat de Christenen moghen Verbondt maken metten ongheloouighen in Krijghshandel, om duer hun macht beschermt te worden. Ende voornamelijc teghen een Boecxken, gheintituleert Waerschouwinghe aen alle goede Inghesetenen.
K.	658.	Een ootmoedich vertooch ende eenvoudighe verclaringhe vanden eenighe middel, waer deur men voordaen, dese arme bedructe Nederlanden sal behoeden van voorder verwoestinghe: ende deser elendigher krych haest een eynde maken. Deur eenen Liefhebber van Godes heylich Woort, ende des Lants-weluaren. Anno 1583. in August.
K.	667.	Lettre d'vn gentil-homme de Haynavt, a vn sien amy de Gand. Touchant l'estat present des affaires du Pays bas.
K.	669.	Advis svr le fait de la mvtvelle vnion, reciproqve devoir, et entretenement des estas politics.
P.	346.	Advis ende goetduncken vanden Prince van Orangien op t'faict gheschiet T'Antwerpen, ende in eenighe Steden van Vlanderen, den 17 Jan. int jaer 1583.

W.	549.	Advis d'vng bon bovrgeois de la ville de Gand, qvi resent amerement des calamites de sa ville, dv comté de Flandres, et en fin de tous les Païs bas translaté de Flamen en Francois. Auec vn Aduertissement d'vn Gentil-homme Francois à ses amis qui sont en Flandres, pour se donner garde des desseigs de Mons. la Duc d'Alencon.
W.	575.	Den Willecomme van Jonc-Heer Jan van Hembyze, ieghenwoordich voorschepene, vander stede van Ghendt, die wter voornoemde stadt (als Voorschepene verlaten zijnde, geleden bet dan vier Jaer onbegrepen) is moeten vertrecken, deur groote partialiteyt... Ende hem vier Jaren in Duytslandt ghehauden hebbende, deur Gods ghenade beroepen wesende, totten voorseyden Staet, verlatende tot Franckendale in Duytslandt zijn paeyselicke ruste, ende beminnende met gloedich liefhebben, de gemeene welvaert ende Borgherye, is binnen der zeluer Stadt ghecommen den xxiij^sten Octobris 1583. Welcken Willecomme oock behelst vele goede vermaninghen.
		Advis du Prince d'Orange sur la partie à prendre dans la situation critique où se trouvent les Pays-Bas.

1584

K.	676.	Middelen Ende conditien, door de welcke d'Inghesetenen der gheunieerde Prouincien, met der Majesteyt vanden Coninck van Spaignen, haren natuerlicken Heere, met goeder Conscientie, mits behoorlicke versekertheyt, zouden moghen accorderen.
K.	677.	Ondersoeckinghe ende examinatie vande middelen. Ende conditien, door de welcke de Inghesetene der ghevnieerde Prouincien, met... den Coninck van Spaignen,... zouden moghen accorderen. Van sommighe ghepretendeerde Vredemakers inde stadt van Ghendt voorghedraghen.
K.	683.	Sentbrieven van die van Gendt, aende Staten van Brabant, ende den steden Brussele ende Antwerpen: Nopende de onderhandelinghe by henlieden beghonst metten vyant: Mitsgaders Antwoorde op de selue, soo vanden Staten generale, als vanden Staten van Brabant, ende de steden van Bruessel ende Antwerpen.
K.	685.	Den Brief By Schepenen ende Raedt der stede van Ghendt, aen den Heere van Ryhoue gheschreuen. Belanghende t'verraedt der stede van Dendermonde by Jan van Hembyze ende complicen aengherecht.
		Vertoog gedaen der ingesetenen van Gent, verclarende waerom de reconciliatie, so wel metten Spangiaerden als Francoisen, niet raedsaem en zij.

Vorige Volgende